Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 138, 26 February 1891 — Page 3

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

HE MOOLELO HAWAII

- NO -

KUALUNUIAOLA.

 

KE KEIKIKOA O KA MOKUPUNI O MANOKALANIPO, - KA HI'APAIOLE O KE KOA I NA LA O KA NOHOALII ANA O OLA. KE ALII O WAIMEA, KAUAI.

 

A hoomau aku la no hoi ua o Kualunuiaola i kana kamailio ana, a ina olua e ae mai ana, alaila, e ha'i e aku no au ia olua, he one ka waiwai o ka poe o Kekaha e hoi ai i keia la.

O ka makou keia ia olua, a na olua e noonoo mai, ua oi aku paha ka pono e hoi nele ka poe o Kekaha i keia ahiahi, aole paha.

I ko Puulihala lohe ana i keia mau huaolelo a ka opio, ua mino aka iho la oia me ka olelo ana mai, o ke kula iho la keia o Malama e hoi nele ai kela poe, e like me ka hone ana o ke mele:

"Hoi nele la hoi nele,

Hoi nele i ke kula o Malama."

He oiaio ka'u e olelo aku nei ina olua e ae mai ana, ua aa au a me a'u poe aikane nei e boohoka i kela poe i keia ahiahi mamua o ka napoo ana aku o ka la.

Mahope o keia mau kuka'i olelo ana mawaena o ka opio Kualunuia ola a me na moho ma ka aoao o ka aoao o ka poe o Waimea, ua ae mai la o Puulihala ma, na Kualunuia ola a me kona mau aikane e leaiea ma ka aoao o ka poe o Waimea ma ia la.

O ke kumu nui o keia ae ana o ua mau keiki nei, no  ko laua ano maka'u no i na keiki o ka aekai nehe i ka iliili o Luhi, o eo hou e like me ka eo mua ana, a pau ai na wai wai o ka poe o Waimea, i ka lilo i ka poe o Kekaha; nolaila, ua ae mai la laua, a i eo hou aku no ia i ka poe o Kekaha, pakele no laua, ua hoomamao ke akule i ka hohonu, no ka mea, ua ku'aki loa ka poe o Waimea i ka lilo mua ana, a ina paha e paoalua ka lilo ana, heaha la ka lakou mea e hana ai.

I ka holopono ana o keia mau mea a pau mawae a o Kualunuiaola ma, o ko lakou iho aku la no ia no kahi o ka hana, kahi hoi a na maka o na keiki o Kekaha e kau aku o ka hoea aku o ko Waimea mau moho no ka ulele ana i ke kumu o ka hana.

I ko Kualunuiaola ma hiki ana aku, ua ula pu kahaone i kanaka, mai ke kanaka nui a ke kanaka iki; a ona moho o Kekaha, o laua ke oniu palua a pakelu ana i na pa huna ihe a ka Maluakele, a i ka na na aku a ke anaina, aohe no e pilipili aina aku na keiki o Waimea i keia nana ana, ke hele ala a kani ka ihe ke hemo aku mai ka lima aku.

I ka lohe ana o ka poe o Waimea ia Puulihala ma e noho ana laua mawaho o ka lealea ana, a na ke keiki malihini a me na aikane e lealea ana ma ko laua wahi, ma ke ano o laua na moho o Waimea ia la, ua ano kaualua a ano kuna'u iho la na mea a pau no ka uuku o ke kino o ka mea nona keia nanea, oiai o kona mau la opuu no ia o ke kanaka opio.

A ua hoao kekahi po@ Waimea e kii hou i ka lakou pili, aka nae ua hoole paakiki mai la ka poe o ke Kaha me ka olelo ana, aole makou e ae e hoihoi hou na pili a kakou, o ka mea i paa ua paa ia, aohe he ole lo ana i koe.

A oiai ua lilo na hooikaika ana a ka poe o Waimea i mea ole, nolaila, ua ae ia iho la ka hookuku o ihe ana mawaena o na aoao a elua me ka paa no o ka pili.

Ia manawa, hele aku la o Kualunuiaola a ku iho la ma ka -  aoao o na moho o Kekaha no ka makaukau i ka wa o ka hana.

 

He Leo Poloai.

 

Ina makamaka a pau o KA OIAIO e noho ana mai Hawaii a Kauai, ka poe hoi nana i apo mai a hookipa aku i keia wahaolelo hopo ole o ka Lahui.

Ke kono ia aku nei ko oukou mau manao maikai a aloha Lahui oiaio hoi, e haawi mai i na kokua ana no ka pono a me ka holomua o keia ahaolelo o ka Lahui Hawaii oiaio, ka nupepa hoi aole e hiki ke punukuia e ka mana o ka poe e ake ana e nalo na ino a me na hana pono ole i manao ia e panee mai maluna o ka Lahui. Aka, he wahaolelo ia i kukulu ia maluna o ka oiaio, a o ka oiaio ke kahua, a o kona inoa no hoi ia.

A oiai, ua waiho ia mai ia'u ka hana o ka malama ana, a me ka hooponopono ana i ka papa inoa o ka poe a pau i lawe i keia nupepa i keia makahiki e hele nei, mai ka papa inoa o na luna a me ko ka poe lawe pakahi a puni na ailana mailoko mai o ka Buke inoa o ka makahiki i hala, a ina makemake nui au e hooikaika e like me kahi makaukau i loaa, no ka hooholo pono ana aku i na mea e loaa pono aku ai ka oukou mau nupepa me ka hauleule ole, i kulike me ko oukou makemake. A i mea e nee mua aku ai keia makemake o ka oukou kauwa nei, aia no ia ma ka oukou apo ana mai me ka lokahi ma ko oukou aoao mai, a e hooikaika no hoi au maanei nei aku, a eia kekahi mau mea i makemake ia e ko no aku ia oukou:

1. O ka poe e makemake ana i ka nupepa "Ka Oiaio," e kauoha pololei mai ma keia keena. Keena o ka Oiaio, ma ka inoa o ka Hon. J. E. Bush (Ailuene Buki.)

2. O na hemahema a me na pilikia no ka oukou mau nupepa, e hoike koke mai me ka maopopo ma keia keena, mai hookaulua.

3. Kakau pololei mai i ko oukou mau inoa, me na hua kumu, a me ka inoa o kahi a oukou i noho hoola 'ila'i ai.

4. O ka mea a mau mea paha e hoonee ana iaia iho mai kahi mua a hele aku a noho aku he wahi kaawale, e pono oia e hoike koke mai i kona nee ana, a ha'i mai i kahi hoa ana e noho kauaheahe ana.

5. Ke ola o ka nupepa, aia mai ia ma ko oukou aoao, a o ka mea nui ia: a ua ike no oukou i ka olelo a ka Luna Nui o keia nupepa e pili ana ia mea. Ina he aloha a he manae maikai, hoike iho ma ka hookaa pono ana i ke oia o ka nupepa. O na mea pili i ke ilala o ka nupepa, me ka Hon. J. E. Bush oukou e kamailio ai no ia mea.

6. O na leta hoike mea hou a me na manao kakau ia mai, hoouna mai i keia keena, me ka hoike pono mai i ka inoa pololei.

Me ka haahaa,

EDWARD KEKOA.

Keena Oiaio, Honolulu Feb. 5, '91.

 

HOOLAHA I KA POE MAKEMAKE I "KA LEO."

 

Ma keia hope aku ke hoolaha ia aku nei, e kii aku ka poe makemake i ka nupepa KA LEO i na Luna e lawe nei i ka nupepa, oia hoi o

J. Kahalehuhi  J. Kaneaiakala

Geo. Kanikau  Parao

T. Kapualei      John Samoa

                                    JNO. E. BUSH

Luna Hooponopono.

 

 

HOOLAHA A KA PUUKU.

NO NA HOOKUPU NO KA LA KUOKOA O KA LAHUI HAWAII.

 

I na Hawaii a pau, ke poloai aku nei ka mea i kohoia he Puuku no ka wa, no ka malama ana i na hookupu, e loaa no oia ma ke Keena o ka LEO O KA LAHUI i na la a pau, koe ke Sabati, ka la ehiku o ka hebedoma, e lawei na hooku pu a ka poe aloha i kona aina hanau, i makee i Kona Kuokoa o Hawaii Ponoi.

I mea e maopopo ai ke ano o keia hookupu, ke hoike aku nei ka puuku, penei. Ua noa ka hookupu i na Hawaii a pau, i na hookupu dala, a me ai paha. He mau haneri dala kai hookupu ia i ke ia manawa, a he 10 bipi, he 20 mau puaa. E hoike ia aku ana no ka papa inoa hookupu i ka wa e pau pono mai ai o na hookapu ma ko'u lima.

Ma ke Kauoha,

JNO. E. BUSH.

 

Hoolaha a ka Hui Kaa Ahi.

 

UA HOO@OLO KA HUI KAA

Ahi i ko lakau manawa holo, ma ka la Sabati ae nei, Feberuari 18, 1891.

 

EHA MANAWA HOLO ILOKO OIA LA

 

KA HOLO ANA A HOI MAI.

 

                                                            A.M.                P.M.

Haalele ia Honolulu                7:00                 3:30

Hoea ma Honouliuli                8:05                 4:35

Haalele ia Honouliuli              8:25                 4.55

Hoea ma Honolulu                  9:30                 6:00

W.G. ASHLEY

Lunahoohana Nui O.R. & L. Co.

Feb. 10, 1891. 5ts-d.

 

KUAI HOOPOHO LOA!

 

No Ekolu Pule Wale no!

 

E HOOMAKA ANA MA KA POAKAHI LA 15 O DEKEMABA, NO KA POMAIKAI O KUU LAHUI PONOI.

 

E kipa mai i hookahi, o ka pono no o ka hele mai no a pau, i ike maka, oia hoi, e kuai hooemi loa aku ana wau i ko'a mau waiwai a pao ma ke dala kuike, oia hoi, na KALAKOA hooluu like ole. Mai ka 12 a 20 I-a no a $1.00.

Na KALAKOA laula, mai ka 6 a 8 I-a ko ka $1.00.

Na KALAKOA hapa kanikau laula, he 7 I-a na ka $1.00.

Na KINAMU, he 12 I-a $1.00.

3 Paa KAKINI WAHINE 25 keneta.

Na PAPALE o na opio wahine i kinohinohi ia, he $1.50 a pii aku, no ka mea hookahi.

Na LEPO-NALO mai ka 8 a 18 I-a no ka $@.

Na A-I KALA KEOKEO a me hapaka nikau o na wahine, 10 keneta no ka mea hookahi, a pii aku.

Na KAMAA haalaa o na wahine, he $1.00 wale no no ka paa.

Na KIHEI huluhulu, na HULUHULU manoanoa: na HALII moe a pela aku.

Na PALE-II.I oluna o na kane, he 25 keneta wale no o ke ano maikai.

Na PALE-II.I olalo, he 40  keneta wale no a pii oku.

Na PAA LOLE o na keiki o ke KALIKIMAKA.

Na PALULE hana o na kane mai ka 40 kaneta a pii aku.

Na PALULE huluhulu mai ke 40 keneta a pii aku.

Na PALULE keakeo i aiana ole ia, he oluolu ke kuai ana, a he nui wale aku @ o na waiwai e kuai hooemi ia aku ana, mai hoohakalia i ke kipa mai iloko o keia mau Pule Ekolu wale no e loaa ai ka makepono loa o na mea kuai ma ko'u hale.

 

F. MOSES KEUMI.

ALANUI MOI

________

 

JOS. HUBASH.

(Alanui Papu, Honolulu H.I.)

 

He mea Milo Gula kau lana, aia ma ka

Halepohaku o Makanani.

 

He Puu nui o na mea Gula,

{ a me }

Na Lako Dala o kela a me keia ano.

 

No ke kumukuai haahaa, e ohi oe a luhi ko kino; a o ka lali, ka lilelile, a me ka mahiehie, oia kau e linohau ai; no ka mea, he keu a ka haahaa o na kumukuai. Honolulu Feb. 2, 1891. 121

________

 

KA HUI KAA ENTERPRISE.

 

Ua kukulu ae nei au i kekahi HUI KAA. Eleu ma ka aoao iho o KALAKAUA HALE ma Alanui Kalepa.

Ma ka Huina Hoolulu Kaapio Helu 13.

O na kauoha a pau e hoouna ia mai ana ma ke TELEPONA mai na makamaka mai ma na wahi a pau o ke kulanakauhale nei, e hooko koke ia no me ka piha eleu o ka uwila.

E Hoao i pau Kuhihewa.

WALLACE JACKSON,

Luna Nui.

TELEPONA  BELE HELU ............ 113

MATALA ............690.

________

 

Hoolaha Hookapu.

 

Ke hoike ia aku nei ka lohe i na ano kanaka a pau loa. Ua hookapu loa maua i ko mana mau Apana Aina ekolu i kapaia o Kalaheo, Kahaleula a me Puuoihala, no lakou na eka 202 e waiho la ma ka Paa, Kailua, Koolaupoko, Oahu, i hoolimalima ia e maua mai ia Keleau (w) mai. Nolaila, ke papa loa ia aku nei na holoholona o kela a me keia ano, aole e hookuu wale ia maluna o ua mau Apana Aina la, a o ka mea a mau mea paha e kue ana i keia, e hopu ia no e mana, a i ole ia, e ko maua mau hope paha, a e hooko ia e like me ke kuhikuhi a ke kanawai. O na poe a pau e makemake ana e komo iloko o keia Hui, e pono lakou e hele mai e hui pu me Mrs. C. I. HIRAM, a i ole ia, me DAVID DAYTON, a i ole ia KUKA.

Owan no me ka haahaa.

MRS. C. I. HIRAM.

Honolulu, Oahu, Oct. 8, 1890. 3ms-d.

________

 

NO KA POE MAKAIKAI

MA KA

O. R. & L. Co.

MA KA I'A HAMAULEO O EWA.

 

O KA POAONO KA LA KUPONO no ka hele ana, oiai e haalele ana ke kaa i kahi hoolulu ma Kuwili, Honolulu, i ka hora 1:45 P.M. o na Poaono a pau.

No ka auhau, aohe olelo aua, he hookahi wai o ka liko, mai ka liko a ka laele.

OLA HOI, HE - 50 keneta, hiki i Manana a hoi hou mai - 70 keneta, hiki i Honouliuli a hoi mai.

O keia ka manawa pono e la'i ai ka holoholo hoohala manawa me ka hanu ana i na ea oluolu maikai, no elua wahi keneta wale no o ka mile.

1m-d Oct. 8 1890.

________

 

Ka Hui Uwati Kaleponi.

 

Na uwati gula o waho, hoopiha ia, me na mea hana o loko, o ka hana uwati kaulana WALTHAM, no $30 o ka uwati hookahi, ma ka uku palua daia o ka pule hookahi. E kipa ae io -

A. J. SCHREIBER - Agena

Alanui Hotele, malalo iho e ka Hotele Alonetona.

________

 

KAUKA YONG KAM PUNG.

HELU 5S, ALANUI MAUNAKEA

 

Ke Kauka Loea o ka Aina Pua.

 

UA HIKI KE HOOIA IA KELA A me keia anu ma'i, mai ke na kane, wahine a me ko na keiki liilii. O na ma'i ha-no, ua hiki @ ia ke hoola ia me ka @ ma'i e pili ana i ka maka, @ ia i ke @.

Ke aelike ia aku nei, eia ke ola @ me ka oluolu pu o ka auhau.

E KIPA mai e ka poe i hooluuluu ia me ua haawina pili@ i ka ma'i a na’u oukou o @ aku.

KAUKA YONG KAM PUNG.

Augate @