Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 140, 2 March 1891 — Page 3

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

 

He Palapala Ano Nui.

 

HE KU I KA WELIWELI A ME KA PEPEHI KANAKA.

 

            Ua makemake ia oe e ka Lahui Hawaii e anai a make loa mailuna aku o na papalina o kou @ne oiwi!  Na na manao o ka leta malalo iho, e hoike aku ia oukou e ka Lahui Hawaii, i ke ano o ko kakou ola, e ulupa ia nei iloko o ka lima o na poe haole manao ino, a eia ke kope kumu o ua leta nei:

                        "Dr. ____________,

            "This man says he has a toothache, please pull his tooth and give him something to make him sick.

                               _____________"

 

            Eia ka unuhi ana o ka leta maluna ae:

                        "Kauka ___________,

            "Ke olelo mai nei keia kanaka he niho eha kona, e oluolu e huki i kona niho a e haawi iho i kekahi mea e ma'i ai oia.

                                      ____________."

 

            E ka lahui aloha e, auwe no hoi kakou e pepehi ia nei e na enemi!  Pela anei kakou i hana mau ia ai iloko o na makahiki he 40 i hala ae nei?  Alaila, pehea ka nui o na tausani o kakou i @ake aku, mamuli o keia ano hana lokoino ?  O ka makou e nonoi aku nei ia oe e ka Moiwahine Liliuokalani, e nana mai a ike iho, a e aloha i kou lahui ponoi e ulupa ia nei e na enemi.  E koho oe i Papa Ola hou, a e hoonoho i na poe aloha lahui ma ia wahi.

            O ka haole nana keia palapala he Luna Nui oia no kekahi mahiko o Hilo ma Hawaii.  O ka inoa o ke kanaka i eha ka niho i olelo ia maloko o ua palapala nei, oia no o Kanohoanu.  Aole i ha'i ia mai ia makou ka inoa o ke kauka.

            No ka eha o ka niho o keia kanaka, hele oia e noi i ka Luna Nui i palapala e hoike aku ai i ke kauka, oiai, he kanaka paahana oia no Onomea, a na kela haole i haawi mai kela leta iaia; aka, ua puiwa honua ae la keia kanaka no na manao o ka leta.  A i kona hui ana me Jos. Maikaaloa Kauhi, ua hoike aku la oia i keia leta, a nana hoi i hoike aku iaia, i ke ino o ka hapa hope o ua leta nei.

            Ano, mamuli o ko makou makee i ke ola o ka Lahui Hawaii, ke kono aku nei makou i ka Loio Kuhina o ke Aupuni, e hoomaka koke ia na lawelawe ana e loaa ai na hoike e hoopa'i ia'i kela haole.

 

 

He Leo Poloai.

 

            Ina makamaka a pau o KA OIAIO e noho ana mai Hawaii a Kauai, ka poe hoi nana i apo mai a hookipa aku i keia wahaolelo hopo ole o ka Lahui.

            Ke kono ia aku nei ko oukou mau manao maikai a aloha Lahui oiaio hoi, e haawi mai i na kokua ana no ka pono a me ka holomua o keia wahaolelo o ka Lahui Hawaii oiaio, ka nupepa hoi aole e hiki ke pu@ukuia e ka mana o ka poe e ake ana e nalo na ino a me na hana pono ole i manao ia e panee mai maluna o ka Lahui.  Aka, he wahaolelo ia i kukulu ia maluna o ka oiaio, a o ka oiaio ke kahua, a o kona inoa no hoi ia.

            A oiaio, ua waiho ia mai ia'u ka hana o ka malama ana, a me ka hooponopono ana i ka papa inoa o ka poe a pau i lawe i keia nupepa i keia makahiki e hele nei, mai ka papa inoa o na luna a m@ ko ka poe lawe pakahi a puni na ailana mailoko mai o ka Buke inoa o ka makahiki i hala, a ina makemake nui au e hooikaika e like me kahi makaukau i loaa, no ka hooholo pono ana aku i na mea e loaa pono aku ai ka oukou mau nupepa n@ ka hauleule ole, i ku @ke me ko oukou makemake.  A i mea e nee mua aku ai keia makemake o ka oukou kauwa nei, aia no ia ma ka oukou apo ana mai me ka lokahi ma ko oukou aoao mai, a e hooikaika no hoi au maanei nei aku, a eia kekahi mau mea i makemake ia e ko no aku ia oukou:

            1.  O ka poe e makemake ana i ka nupepa "Ka Oiaio," e kauoha pololei mai me keia keena.  Keena o ka Oiaio, ma ka inoa o ka Hon. J. E. Bush (Ailuene Buki.)

            2.  O na hemahema a me na pilikia no ka oukou mau nupepa, e hoike koke mai me ka maopopo ma keia keena, mai hookaulua.

            3.  Kakau pololei mai i ko oukou mau inoa, me na hua kumu, a me ka inoa o kahi a oukou i noho hoola'ila'i ai.

            4.  O ka mea a mau mea paha e hoon@e ana iaia iho mai kahi mua a hele aku a noho aku he wahi kaawale, e pono oia e hoike koke mai i kona nee ana, a ha'i mai i kahi hou ana e noho kauaheahe ana.

            5.  Ke ola o ka nupepa, aia mai ia ma ko oukou aoao, a o ka mea nui ia; a ua ike no oukou i ka olelo a ka Luna Nui o keia nupepa e pili ana ia mea.  I@a he aloha a he manao maikai, hoike iho ma ka hookaa pono ana i ke ola o ka nupepa.  O na mea pili i ke dala o ka nupepa, me ka Hon. J. E. Bush oukou e kamailio ai no ia mea.

            6.  O na leta hoike mea hou a me na manao kakau ia mai, hoouna mai i keia keena, me ka hoike pono mai i ka inoa pololei.

Ma ka haahaa,

EDWARD KEKOA.

Keena OIAIO, Honolulu Feb. 5, '91.

 

 

 

HOOLAHA I KA POE MAKEMAKE I "KA LEO"

 

            Ma keia hope aku ke hoolaha ia aku nei, e kii aku ka poe makemake i ka nupepa KA LEO i na Luna e lawe nei i ka nupepa, oia hoi o

J. Kahaleluhi   J. Kaneaiakala

Geo. Kanikau  Parao

T. Kapualei                  John Samoa

                                    Jno. E. Bush  Luna Hoopoaopono

 

 

OLELO HOOLAHA

 

            Ke hoolaha ia aku nei ua hoopau ai ka Palapala malama waiwai o Mr. A. J. Cartwright (Kakalaika) nona mai kona mana e malama i ka waiwai o ka mea nona ka inoa malalo (Lilia Piikoi,) a ua hoihoi hou mai no oia iaia i kona waiwai a pau i waiho iho nei iloko o ka lima o A. J. Cartwright, a nana no hoi e ohi kino aku a e malama i kana hana a pau e pili ana i kona waiwai i olelo ia ae la, a hiki i kona hooiaha hou ana aku.

LYDIA P. KAMAKAIA.

Feb.25,            1w-d

 

 

OLELO HOOLAHA

 

            Owau o ka mea noaa ka inoa malalo iho nei, ke hoike aku nei au i k@ akea, i ka poe e ake ana e loaa ona mau HOME noho, e kipa ma@, ma kahi o ka mea nona keia inoa a e loaa no na HOME ololuolu no ka noho ana.

            He mau hale ko'u i makaukau no ka hoolimalima ana i ka poe makemake.  Eia ma Kamanuwai, e pili ana i ke Alanui Nuuanu, a e loaa no wau ma kahi o Mr. Pa. Wi ma Alanui Nuuanu.

D. KANUAKAI KAELELE

Feb. 23, 1891.     2ts--d.

 

 

HOOLAHA OIHANA WAI.

 

            I kulike ai me ka Pauku 1 o ka Mokuna 27 o ke Kanawai o 1886.

            Ma keia ke hoolaha ia aku nei i na mea a pau e lawe ana i kekahi pono wai piula, ua hiki mai ka manawa hookaa a e hookaa ia ai o ka uku wai no ka manawa e pau ana ma ka la 30 o Iune, 1891 ma ke Keena Oihana Wai o Honolulu ma ka la mua o Ianuari, 1891.

            O na koena uku wai a pau e waiho kaa ole ana he umi-kumamalima la mahope iho o ka wa e hookaa ia ai, ua ku no i ka pakui hou ia ana me ka 10 keneta pa haneri.

            O ka poe e uku wai ana e oluolu e lawe mai i ka lakou likiki hope i uku ai.

            E uk@ ia na uku wai ma ke Koena o ka Oihana Wai ma Honolulu, ma Kapuaiwa Hale.

CHAS. B. WILSON, Luna Nui o ka Oihana Wai

Honolulu, Dec. 20, 1890,--d,  tf

 

 

HOOLAHA A KA PUUKU.

NO NA HOOKUPU NO KA LA KUOKOA O KA LAHUI HAWAII.

 

            I na Hawaii a pau, ke poloai aku nei ka mea i kohoia he Puuku no ka wa, no ka malama ana i na hookupu, e loaa no oia ma ke Keena o ka LEO O KA LAHUI i na la a pau, koe ke Sabati, ka la ehiku o ka he@e loma, e lawe i na hooku pu a ka poe i aloha i kona aina hanau, i makee i Kona Kuokoa o Hawaii Ponoi.

            I mea e maopopo  ai ke ano o keia hookupu, ke hoike aku nei ka puuku, penei.  Ua noa ka hookupu i na Hawaii a pau, i na hookupu dala, a me ai paha.  He mau haneri dala kai hookupu ia i ke ia manawa, a he 10 bipi, he 20 mau puaa.  E hoike ia aku ana no ka papa inoa hookupu i ka wa e pau pono mai ai o na hookapu ma ko'u lima.

Ma ke Kauoha,  JNO. E. BUSH.

 

 

Hoolaha a ka Hui Kaa Ahi.

 

UA HOOHOLO KA HUI KAA

            Ahi i ko lakau manawa holo, ma ka la Sabati ae nei, Feberuari 18, 1891.

EHA MANAWA HOLO ILOKO OIA LA.

 

KA HOLO ANA A HOI MAI.

                                                A. M.               P. M.

Haalele ia Honolulu    7:00                 3:30

Hoea ma Honouliul     8:05                 4:35

Haalele ia Honouliuli  8:25                 4:55

Hoea ma Honolulu      9:30                 6:00

W. G. ASHLEY, Luuahoohana Nui O. R. & L. Co.

Feb. 10, 1891  5ts-d.

 

 

KUAI HOOPOHO LOA !

 

No Ekolu Pule Wale no !

 

E HOOMAKA ANA MA KA POAKAHI LA 15 O DEKEMABA, NO KA POMAIKAI O KUU LAHUI PONOI.

 

            E kipa mai i hookahi o ka pono no o ka hele mai no a pau, i ike maka, oia hoi, e kuai hooemi loa aku ana wau i ko'u mau waiwai a pau ma ke dala kuike, oia hoi, na KALAKOA hooluu like ole.  Mai ka 12 a 20 I-a no a $1.00

            Na KALAKOA laula, mai ka 6 a 8 I-a ko ka $1.00.

            Na KALAKOA hapa kanikau laula, he 7 I-a na ka $1.00.

            Na KINAMU, he 12 I-a $1.00

            3 Paa KAKINI WAHINE 25 keneta.

            Na PAPALE o na opio wahine i kinohinohi ia, he $1.50 a pii aku, no ka mea hookahi.

            Na LEPO-NALO mai ka 8 a 18 I-a no ka $1.00.

            Na A-I KALA KEOKEO a me hapaka nikau o na wahine, 10 keneta no ka mea hookahi, a pii aku.

            Na KAMAA haahaa o na wahine, he $1.00 wale no no ka paa.

            Na KIHEI huluhulu, na HULUHULU in@noanoa; na HALII moe a pela aku.

            Na PALE-ILI oluna o na kane, he 25 keneta wale no o ke ano maikai.

            Na PALE-ILI olalo, he 40 keneta wale no a pii oku.

            Na PAA LOLE o na keiki o ke KALIKIMAKA.

            Na PALULE hana o na kane mai ka 40 keneta a pii aku.

            Na PALULE huluhulu mai ke 40 keneta a pii aku.

            Na PALULE keakea i aiana ole ia, he oluolu ke kuai ana, a he nui wale aku no koe o na waiwai @e kuai hooemi ia aku ana, mai hoohakalia i ke kipa mai iloko o keia mau Pule Ekolu wale no e loaa ai ka makepono loa o na mea kuai ma ko'u hale.

F. MOSES KEUMI.

ALANUI MOI

 

 

JOS. HUBASH.

(Alanui Papu, Honolulu H. @.)

 

He mea Milo Gula kau lana. aia ma ka

Halepohaku o Makanani.

 

He Puu nui o na mea Gula,

a me

Na Lako Dala o kela a me keia ano.

 

            No ke kumukuai haahaa, e ohi oe a luhi ko kino; a o ka lali, ka lilelile, a me ka mahiehie, oia kau e linohau ai; no ka mea, he keu a ka haahaa o na kumukuai.  Honolulu Feb. 2, 1891.                 121

 

 

KA HUI KAA ENTERPRISE.

 

Ua kukulu ae nei au i kekahi HUI KAA.

Eleu ma ka aoao iho o KALAKUA HALE ma Alanui Kalepa.

 

Ma ka Huina Hoolulu Kaapio Helu 13.

O na kauoha a pau e hoouna ia mai ana ma ke TELEPONA mai na makamaka mai ma na wahi a pau o ke kulanakauhale nei, e h@o ko koke ia no me ka piha eleu o ka uwila.

E Hoao i pau Kuhihewa.

WALLACE JACKSON, Luna Nui.

TELEPONA  BELE HELU  113   MATALA   690.

 

 

Hoolaha Hookapu.

            Ke hoike ia aku nei ka lohe i na ano kanaka a pau loa.  Ua hookapu loa maua i ko maua mau Apana Aina ekolu i kapaia o Kalaheo, Kahaleula a me Puuoihala, no lakou na eka 202 e waiho la ma ka l'aa, Kailua, Koolaupoko, Oahu, i hoolimalima ia e maua mai ia Keleau (w) mai.  Nolaila, ke papa loa ia aku nei na holoholona o kela a me keia ano, aole e hookuu wale ia maluna o ua mau Apana Aina la, a o ka mea a mau mea paha e kue ana i keia, e hopu ia no e maua, a i ole ia, e ko maua mau hope paha, a e hooko ia e like me ke kuhikuhi a ke kanawai.  O na poe a pau e makemake ana e komo iloko o keia Hui, e pono lakou e hele mai e hui pu me Mrs. C. I. HIRAM, a i ole ia, me DAVID DAYTON, a i ole ia KUKA.

Owau no me ka haahaa,

MRS. C. I. HIRAM.

Honolulu, Oahu, Oct. 8, 1890.           3ms-d.

 

 

NO KA POE MAKAIKAI

MA KA

O. R. & L. Co.

MA KA I'A HAMAULEO O EWA.

 

            O KA POAONO KA LA KUPONO no ka hele ana, oiai e haalele ana ke k@@ i kahi hoolulu ma Kuwili, Honolulu, i ka hora 1:45 P.M. o na Poaono a pau.

            No ka auhau, aohe olelo ana, he hoakahi wai o ka like, mai ka liko a ka laele.

            OIA HOI, HE--30 keneta, hiki i Manana a hoi hou mai--75 keneta, hiki i Honouliuli a hoi mai.

            O keia ka manawa pono e la'i ai ke holoholo hoohala manawa me ka hana ana i na ea oluolu maikai, no elua wahi keneta wale @o o ka mile.

1m---d Oct. 8, 1890.

 

 

Ka Hui Uwati Kaleponi.

 

            Na uwati gula o waho, hoopiha ia, me na mea hana o loko, o ka hana uwati kaulana WALTHAM, no $30 o ka uwati hookahi, ma ka uku palua dala o ka pule hookahi.  E kipa ae io---

A. J. SCHREIBER---Agena

Alanui Hotele, malalo iho o ka Hotele Alonetona.

 

 

KAUKA YONG KAM PUNG.

HELU 53, ALANUI MAUNAKEA

 

Ke Kauka Loea o ka Aina Pua.

 

            UA HIKI KE HOOLA IA KELA A me keia ano ma'i, mai ko na kane wahine a me ko na keiki liilii.  O na ma'i ha-@o, ua hiki loa ia ke hoola ia me ka maalahi.  A o n@ ma'i e pili ana i ka maka, pau pu ia ike ola.

            Ke @@ike ia aku nei, eia ke ola i@nei @e ka oluolu pii o ka auhau.

 

            E KIPA mai e ka poe i hooluuluu ia me na haawina pilihua i ka ma'i a na'u oukou e hoola aku.

KAUKA YONG KAM PUNG,

Augate 25,                  tf-d.