Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 153, 19 March 1891 — HE MOOLELO HAWAII NO KUALUNUIAOLA. [ARTICLE]

HE MOOLELO HAWAII NO KUALUNUIAOLA.

KK KEIKIKOA O KA MOKUPUNI O MANOKALANIPO — KA HI'APAIOLEO KE KOA I NALA OKA NOHOALII AXA O OLA, KE ALII O WAIMEA, KAUAI.

I ka ike ana iiaai o tta ohua o ko alii, ua kuhihewu mua kekahi ua pau o Kahapula i k« ahi,' eia kā auanei o ka ui ua hele a lalapa mawako o na papalina, Au aku nei o Kahapu'a a pae ma k»la aoao, kani mai la ke oli a kekahi kanaka e nuthalo ana i ka wahine maikai, a ma ka hopa loa o kana mele, heluhelu mai la oia i ka lakou hana nui i hwuna ja mni ai c ke alii.

_Apnope īno naeoko lakou noonoo Hira, hooholo iho la lakou e hahai mai mahope o Kahapula, a hiki iko lakou hoea like ana akn ika malumalu hale o ke alii, i pakele ai iakou mai ka huhu ia mai e ko lakou alii. Nolaila, e hoi oukou a olelo aku, pela iki iho koaa īnana© he uuku, eia mai ka manao nui a hiki aku imua ona. No keia aele o na ohua o ke alii, ! ua u-i iho la lakou ia lakou iho i ka'lakou hana pono t hana ai, e h##kuu no-uaha i ka wahine maliMni e-hdld-pela, a i ole, e. limanui paha ka loaa a ka pupuka. I ka pau ana o kk ua kanaka la' ua pani akd la no hoi o Kahaoula ma ke oli, e olelo aku ana, āohe au eae aku ana ia manao o kuu ipo ikane~rhoouna.mai nei ia oukou, oiI ai aohe ka'u he huakai no ka leaiea hele mai nei. O Kahapula no mamua, a oua poe-nei no mahope aku, a oiai no ia kbu e helo ana, ua i ae la kekahi i ka like loa o na helehelewa o Kahapula me ko ke pio a ke alii/he mak'uahiae paha, keia a i ole, he kaikuahine paha. Ua hoomau aku la no o KahapU' la i ka hele ana imua, a iaia i maalo ae ai ma kela ame keia ipuka kauhale, ua pa mai la kahea a ka« maaina e komo e wahi ai he auwae loa. a i ole, e kipa ma kauhale e n<Jho ai a nm-u ka la, alaila hele, aka, ua hoole aku la no keia, a ka-ha aku la no hele, e like paha me ke meli: u Kikflha ka Iwa i na pali he la ► makani, • Hoomamao ka ra 1 ka hohonu he akule." •

1■ ■ ' oko ia nei hele aka palena o Waimea, e pale ana boi ia Kekaha pale o Waimea, loaa aku la iaia ke-» ka bi poe kamalii wahi ne opiopio e hooleileiJiua kukui ena, hoolei no ka akau hoolei no ka hema kani r;o ke meie o ia ano lealea o ia au i ka waha, a i ko lakou ike ana niai ia Kahapula, e hoi no ko lakou kauhale e paina ai. Ua niaopopo no i ua kamaiii wahine ala, lie wahine m*lihini keia, oia ko lakou mea i koi nui mai ai e hoi ho kauhale, aka nae, ua hoo'le aku la no keia me ka olelo ana, he huakai kana no Kekaha. 1 ka lohe ana o ua kamalii wahi» ne nei, ua hoolaau like mai la lakou e hele pu me ia, aka nae, ua hoole aku la no keia, a no ka paakikiloa o ua poe kamalii wahine nei, ua ha-1 hai uiai la he ekolu mau kaikama- i hin%mmui, a koe aku> ?a ao kama | lii wahine liili. | Oia hele aku e lakou a liuliu, ni»»au mai la kekahi kaikamahme ia Kahapula. no Kekaha nei no anei oe? Ao!e i p&u.