Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 161, 31 March 1891 — HE MOOLELO HAWAII NO KUALUNUIAOLA. [ARTICLE]

HE MOOLELO HAWAII NO KUALUNUIAOLA.

KE KEIKIKOA 0 KA MOKUPUNI 0 MANOKALANIPO,— KA HI'APAIOLE OKE KOA I NALA OKA NOHOALII ANA O OLA, KE ALII O WAIMEA, KAUAL

■laia i puka aku ai, ua pane aku la oia i kaiia keiki: Heaha hoi ia e kuu keiki e hana ino nei i.ko makuakane ? Ua hoopuka ia e Kahapula keia mau huaolelo e Kahapula me ka uwe pn ana. Ia Kahapula i puka mai ai, ua hoana aku la o Kualunuiaola e pahu i ka laau i ka makuahine. aka, i Kona ike ana i na a me ka hiomaopopo ana i na olelo a ka makuahiae, ua paa hou mai la oia i ka laau aole i hookuu. ... . Ifolo aku la o Kahapula me ka iiwe a hopu aku la ma na a-i o ke keiki, a pela no hoi ke keiki i hopu mai ai i ka a-i o ka makuahine, a mahope iho o ko laua honi ana, ua pane ae la o Kahapulā i kana keiki: E kuu keiki, mai hanaino oe i ko makuakane, nolaila, e hele kaua iloko, i ike oe i ko makuakane. A oiai, o kona makuahine katja mea aloha loa iloko oia m;iu la o kona paa pio ana, ua ae koke aku lu <ia e komo iloko e ik<H kona ma kuakane, ka-mea hoi atia i koi pinepine ai i ka makuahine i na wa he lehulehu i hala ae. Iko laua komo aku iioko e huli palaha mai ana ke alo o ka makuakane ilalo, komo aku la laua a ma kahi o ke alii e moe ana, kahea iho la o Kahapula: ] E Ola e-, e ala ae e ike i keiki a! kaua ! - A lohe-ke alii ika leo oka wahine, ala ae la oia.iluna, hopu mai la puliki I na wawae o ke keiki me ka uwe helu ana, a oiai ke alii e u«-e helu ana me ka mihi pu ana mai i kana mau hana aloha ole i iiana ai ua nwe pu iho la no hoi me Kualu--nuiaoU,

A pau kā u\vē aha aire me ke keiki, ua kauoha ae Ja ke alii i kekahi inaii kaikamahine «pionio e lawe e hoauau i ka mea nanea i ka luawai o ke alii.

0 keia luawai, he luawai ponoi noi no ia na ke alii i eli pono mahope iho o ko Kahapula hoi ana luka me na makua. 1 ka hana anaoua alii nei a .paa ka luawai. ninini no hoi a maikai, hoo-ke no hoi a like, kanu no ]ooi i ka palapaiai, awapuhi a me kekahi mau nahele hihi e ae o ka uka, hoopaa iho la oia iloko ona, aole he mea nana e auau ua iuawai nei a hiki i ka hoau mua īa ana e ka opu hanai o Kahapula. 'Na h«oko ia keia hoohiki a ke alii, a aole no hoi i pa mua na huna wai alirii *ua poeiawai ala i kekahi alii aimoku e ka aina iloko o ia inau «akahiki loihi, a hiki wale

no i ka noa ana i ka mea nona keia nanea. Oiai ua opio nei e auau ana a pau ka auau ana v ua m&kaukau mal la na mea ai i na ailoaa a ke alii, a me ia oīu i ka wai o lalo a ka papaaina, kani poao ka naue rae Keoaipeie. A e like no hoi rae ka paikini maa mau oka ai ana ana alii, he hookaawaie ia ka papaaina ana aiiiwahine, a pela no hoi me na kane i kohu ai ka ai ana, pela na hoo hali elelo i hookapeke ia e kela a me keia hoa ai, a i kekahi manawa, ma &ahi ku loa i ka ii o na hooheno ana, kani ka aka, pepe ka iwi aoao, a oia haawina like no hoi mawaena ona aliiwahine, ao ka ono peno ia o ka papaaina a na alii a hiki i ka maona ana. A uwila hou aku.