Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 164, 3 April 1891 — IHEA E PAE AI? [ARTICLE]

IHEA E PAE AI?

I ■ ■ . j > [Hoomauia.] | Ua hoike ae kela mea nana ia l' niau olelo, he hewa nui ka hakoko ! r.na o Kamehameha V nje na K'lele | hana Kuniukanawai i 1864, a haule | ai ie Kumukanawai o 1852, a paj ni ia iho la ke Kuniukanawai o 1 1SG4. A ina kakou e hoohalike | aku i na iiana oia wa; me na. hana 0 lune 1887, pehea la, he like anei ? Aole loa. Mamao loa keia hak©ko hpokahuli aupuni, mai na hakoko ana a na Elele. me ka Moi Kamehameha V., a»he like iki. He ino haaiele loa keia, o na ino i ike ole ia mii mua mai o ka hookumu aupuni ana a na Kamehameha. Aka. 1 ua olelo kela haole, *'he hewa nui keia haule ana a make ke KuinUkanawai o 1852, a pani ia i Kumukanawai hou.'* Ina he hewa nui ia mau liana a ka Moi Kamehameha-V i hana ai, ka hana i hana ia aole me na mea kaua, alaila. pehea hoi na hana a Kakina ma i hakoko ai rae na mea kaua no ke Kumukaaāwai o 1864, a pani ia me ke Kumukar|awai elau pu o 1887 ? He m«a moakaka keia ia kakou ke koho aiai. he oi pa4ianeri aku ka nui ® keia hewa i ko kela. Alaila, auhea ka hiipoi ana i ke aupuni, ina pela ? Lapuwale o na lapijw&le ~ka ana ae pela. hilahiia ole no hoi. ■». E na makamaka Hawaii ponoi. ke ike ae la no oukou i ka olelo a ka nupepa uiikanele a kakou ma o kona mea haku manao la, ke ī mai nei. 4 ke hiipoi nei ka ke Kumukauawai o keia la (o 1887) i ka hoonipaa i ke aup»ni a na Kan>eha-j meka i hookumu ai. n E lawe oukou a e noonoo p#no iho, ne na olelo oia ano, a e ike oukou no ©ukou iho, a hooholo iho. Ua lohe mai la oukor. i ko ma I

ko'u uianao no ia inau olelo; aolē makou e olelo iki aku ana ia oukou e na makamaka. he n ea maikai ka liana i hewa'' i kahi iaanawa; aoie loa. A ina he hiki ia oukou ena makamaka Hawaii ponoi, ke imi iho, a heiuhelu i ua Kumukanawai elau pu la e mea ia mai nei i ka hiipoi i ke aupuni, e loaa iho ,ana no ia oukou na ko'i a Olopu, kahi i poke ia ai ka pono o na makaainana, a koe iki kahi ipuka ihu; a me ke kolikoli ia ' ana o ka pono o ka Moi, a lipilipi me he laenihi la. a hoonele ia oia i ka mana hoo'malu aupuni, ka mea a ka Pauku 13oke Kumukanawai o 1853 a m« 1864 i hāāwi mai ai, no ka Moi ia kuleana hoomalu i ke aup»ui; oia ka ka keia KuniukaniiWai hiipoi i kulai ino iho ai, a loaa iho la he ano Rehupalika, ma kahi o ka mana Ho©ko nui; oia hoi, E-l-ua Poo: He Peresidena Ilale a li« Moi ku kii. Oka hiipoi ia la ? Ahu ka oio o ka hiipoi. —