Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 166, 7 April 1891 — O KA HOOPONO. [ARTICLE]

O KA HOOPONO.

(Kakauia no ka nupepa Ka Leo.) 0 keia poo manao i oleloi£k maluna, oia ke kahua o ke āu hooponopono Aupuui o ko kakou Moiwahine i aloha nui ia. # Ua holo hikiwawe ka lono a puni keia mau Pae Moku, a hoea loa aku ma na auia mamao. Ile nani a he ku i ka naauao, keia kahua a ko kakou lani Moiwahine i noonoo nui ai, a i wae noiau ai mai koha noonoo ae. l£e hooho hauoli inai nei na lo® mai kela a keia De J a o ka ama. ī Kona kukulu ana i kia hoomanao no Kona Aupuni. Ma ka noonoo ana i ke kumu a me ka mole i hoea mai ai keia imanao maikai iloko ena, mailoko mai no ia o ka Baibala, pela i hoike ia ma Tnnote« 3:10, penei ka heluhe lu aua: "O ka Palaiiala Hemolele a pau, ua haawiia mai ia Uhane a ke Akua, he naea ia e pono ai, no ke ao ana, no ka papa ana.no ka heopololei ana. noka hoonaauao ana ma ka pono." Ua loa& k:»ia haawina pomaikai i ko kakou Moiwahine. ina ka lokomaikai wale inai o na lani, a me kona ajoha kupaianaha, i kona hookomo ana i ka malamalama o ka naauao iloko ona. Pela i hoikeia ma lakpoo 1:17, penei ka heluhelu ana: "O na haawina maikai a pau, a me ua makana hemolele a pau, no luiia inai ia i iho mai ai, no ka Makua mai o ka malamalama, aole ona ano hou. aole loa ia e luli iki." Ua |»i--ha ka Baiba)a i na olelo ao o ka hoopono, oia kooa aianui hele i 1 oo

kahua ai i makia no kona aupum. A maluna o keia poo manao i oleioia, ua hoea mai. kekahi ninau ano nui e pili ana i keia, a penei «a ninau ia: E hooko poao ana anei ko kaliou Moiwfciine i kana oielo i hookaulana ai ? He elua no mahe-. le no keia ninau, oka hooko poloiei ia, a o ka hooko pololei oie ia. Ma ka maheie mua i oleloia, oia paha keia, o kona hoonoho aua ma na Oihana Aupuni, i ke kauaka i hana pono kaulike a me ke kuikahi; i kanaka naau ahonui a me ka lokoiiiaikai; i kanaka maikai a nie ka oiaio; i kanaka i.piha i ke aka- ; h'di i\ me ka pnkiko. Ina pela ke ano, alaila, ua hooko pololei ia kana oielo kaulana, me kana hana i haua i ai. ua hooiLiio ia kamlipono uka'ii i kona hikinnui," oia auariei.'.ka, wa a na makaaii;aUa ehooko liko ai nie ka olelo ana: E ola mau loa ka Moiwahine i ke Akua; K ola ;nira loa ku Moiwahine i ke Akua, no ka mea — Ua alo:ia nui Oe i ivo« mau ?.lakaai■.nana, . ' ; lla hoomamaia na manao kanniaha. Uahokūia na wainva!sa mai na, papalina aku, Ua lialiu mai Oe e ike i ko mukou kaniuhu, Ūa nana inai Oe i Kou lahui kanaka ponoi, Ua hana rula aiai Oe m a ke ana o ke kauiike, , Ua huli ke alo o ka aina iluna. Pela auanei ka lahui. kanaka e haawi aku ai i na leo mahalo, a e lilo iai i mea nui i ka puuwai o kou lahuij i kia hoomanao no ka wa mau loa, i waiwai hooilina no na hanaiina mahope aku. Ika hooko ia me ka poieki; • aole i lnli ma ka akau, aole hoi ma ka hema, aka; ua hele pololei iniua a hiki i ka pahu hopu o ka hoopono. No ka lua o ka mahele i oieloia, oia paha keia, o ka heonoho ana ma oihana "āupuni. ike kanaka i 'pi'ha i ka naau haakei a me ka hookamani, i ke kanaka lehelehe hopunipuni a me ka alunu; i ke kanaka holoholoelelo a me ka ohumu ino wale; i ke kanaka 'naau hoo kiekie a me ke alohaole; i ke kanaka kukoino a me ka hoomauhala. Ina pela ke ano i hanaia ai, alaila, ua ku kaawale kekahi i kekahi, oia hoi, ua okoa ka hana a he okoa loa ka olelo i hookaulanaia. Ua pilipono ka mea i palapalaia ma ka Baibala, ke nana aku ma lakoho 1:8, penei ka mea i kakau ia: "0 ke kanaka i loleiua ka naau, ua lauwili oia i kona mau aoao a pau." Alaila, e lohea auanei ka leo o ka lahui: me he la he luku ana la na ka ma'i ahulau nui; e wawalo ana ina na paia © keia mau Paemoku, e like me ka leo o ka hekiii e nakolokolo a»a i ka lewa, peia no na manao pilihua o ka iahui. He mea maopopo, e Ilke mē ka makani nui e pa ikaika ana maluna o ka moananui akea; pela no auanei ka neho ana o ka lahui kanaka me na m inao ooloku, a me ke kupiki-piki-€i; e like ine ia e ikea nei i keia manawa. Ua h<%omaka keia uluaoa mai ka wa o ka Nohoalii i hala e aku ma kela a aiki wnle mai i ke au o ka Kohoalii i keia wa. oia ka ka lahui e nana aku nei, ae kaulona aku nei na oiaka maluna o keia au hooponopono aupuni, i kulike aime ka olelo kaulana, u 0 ka Hoopono." O ka lahui kanaka no ka hoike nui, nana e apono uku ina ua ku i ka pono; a e ahewa aku ina i ku i ka hewa Heaha ka mea e ike ia aku nei eka lahui ? Henha na na a me na ©uii oka papa konane hoonohonoho oihāna aupuni ? Ua ike aua maopopo i ka lahui kanaka, e like no me ka la i ke awakea 10,- |

Ke kakoo uiau mi me ke ku kilakila ka nupepā- Ka Leo a ka i ko laua boike oiaio me ka hopo ole i ko laua mau kalai manao naauao. Ua like me na kukuna o ka la e anai ka pmili, a e nohoalii kona malamalama staluna o na papalina o ka honua, pela nr na kukuna alino oka nupepa Ka Leo a me ka "Oiaio;" e kukala Jeo nui nei me ka wiwo ōle, we ka hoaahee loa aku i na naanao luliluii a iuh ka hopo wale; 'a e noho ahi ka malamalama o ka naau kupaa a me kn wiwo ole; i kulike me kana i oielo ai. Mn niau mahele elua i hoi.keia nuiluna, na maopopo ko laua 'iinau noao. kekahi mp'kekahi; e like une ka ulii «na o ka laau mi kona ano iho, pela no auanei kona hua T iua iho. A oke Akua !«nāna lr.a ma ka lani, ka mea nana e Kaupaona.