Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 171, 14 April 1891 — Page 3

Page PDF (1011.66 KB)

This text was transcribed by:  Janice Jong
This work is dedicated to:  Halau o Keikiali'i 2012

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

He Moolelo No De Atanani.

______

 

Ke Koa o ka Lio Olohe,

 

--- A I, OLE ---

 

NAKIAIEKOLU O FARANI.

______

   I ka mea heluhelu: - O ka la i hoomaikeike mua loa ia ae ai ke koa nona keia moolelo, imua o na miliona kanaka o Farani, oia no ka Peakahi mua o Aperila, 1625, ma kahi kauhale o Muna, kala hoi a na kanaka Hugenota e hoala ana i na hana hoohaunaele no ke kue ana aku ia Rochelle.

      E ike ia aku ana na kanaka me na wahine e holomoku ae ana ma na alanui me na mea kaua o ke aloha aina, me ka haalele ana i ka lakou mau kamaiki e uwe alala ana ma na ipuka hale.

      O keia mau mea ae la e ike ia nei, oia na la e onene ana na hana hookahe koko maluna o ka lepe o Farani iloko o ia mau la i poiuiu wale aku, e laa na makaainana e kaua kue aku ana lakou i ko lakou moi, ka moi hoi i ka poe hanohano, a peia wale aku.

      O ua Poakahi mua la o Aperila, oia no ka la a kekahi kanaka opio i komo aku ai iloko o na palena o ua wahi kauhale ala o Muna, ke kanaka opio hoi a kaua e haawi ae ai i na koho ana o Don Kuita o ka 18--.

      He Don Kuita i'o ua kanaka opio la i nele me na aahu o ke kanaka koa, he Don Kuita hoi i nele me na hanohano o na ano a pau e pili ana ia oihana kaulana a haaheo loa o ke ao nei, aka, koe wale iho no keia aia he pahikaua o ke ano kahiko loa, e lewalewa ana ma kona aoao hema.

      E kau ana Don ua Kuita la o ka 18-- maluna o kekahi lio melemele elemakule nona na makahiki mawaena o ka 12 a me ka 14, a ma ka nana ana aku ma kona mau ano a pau he mea hiki ole ke uumi iho i na akaaka a me na hoehenehene ana nona, oiai, ua nele kona huelo i ka hulu ole a he pu puka maoli no ma ka nana ana.

      Ua lilo ua Don Kuita la a me kona lio i mea akaaka a hoohenehene ia e na kanaka o Muna, me ko lakou mau leo hooho e kahea ana, "O Don Kuita 18-- o ka lio Olohe."

      O keia Don Kuita a kaua e ike nei me kona lio olohe, a na kanaka hoi @ Muna e uwauwa ana me na leo akaaka hoohenehene, aole ia he mea okoa, aka o De Atanani no ia, ke koa o ka lio oloha a oka mea hoi nona keia moolelo.

      Ua hoea aku oia ma kahi kauhale o Muna, malalo o ka hoouna ana o kona lnaui Atanani ka hapauea, kekahi hoi o na koa kaulana kaulana loa i na la o ka Moi Heneri IV, a o ua misiona nei a ua koa la o ka li@ olohe, oia ka kaua e makaikai aku ai, a e loaa pono iho no auanei ia kaua na olelo keha a na koa kaulana:

            "O ke kahua kaua ko'u home

            I hoohua ia mai ai i keia ao."

      Na kela mau huaolelo e hoike mai ia kaua, oia ke kaona nui o keia huakai a De Atanani, iloko o na pohihihi o ke knlanakauhale o Parisa.

 

 

 

 

 

 

      Mamua ae o ka haalele ana mai o ua koa opio la o ka lio olohe i ke alo o kona makua, ua kahoahoa mua mai la kona luaui me keia mau olelo o ka makee a me ke aloha keiki:         

      E kuu keiki, wahi a ua koa aoo ala, aohe a'u mau mea nui e ae e haawi aku ai ia oe, o keia mau mea wale iho no ekolu, akahi, oia no ka'u mau olelo a'o, alua, oia no kuu lio, a o ke kolu, oia no na kala unu he umikumamalima.

      O keia mau mea ae la he ekolu, o ka'u wale iho no ia e haawi aku ai maluna ou e kuu keiki, a o keia mau makana no hoi kau e lawe aku ai me na hoomanao ana o na hoomaikai pu kekahi o kou luai nei maluna ou, oiai oe ma kou alahele, a e hoolohe hope mai hoi i ka'u m@a a'o ana ia oe, mamua o kou haalele ana mai.

      Ua haawi mai la ua hapauea ala i na nana pono ana maluna o kana keiki iaia i hoopuka mai ai i kela mau olelo no kekahi mau sekona, alaila, hoomaka hou mai la oia e kamailio:

      E Atanani, o keia lio, ua hanau ia mai oia malalo o ka malumalu o na kaupoku o kou makuakane nei, he 13 ae nei makahiki i hala, a oiai no hoi, he l3 makahiki o kona noho ana malalo o ko'u malu me kona hoolilo ole ia aku i kekahi mea okoa, aka, ia oe wale iho no e ka'u keiki.

      O ka'u kauoha paa wale no ia oe, mai noho oe a hoolilo akuiaia ma na makana, aole hoi i na waiwai o keia ao.

______

 

E Kokua Aloha mai.

______

 

      Ke poloai aku nei makou i ka Lahui Hawaii ponoi, no lakou na puuwai hamama, a me na umauma i piha i ke aloha hoa kanaka, e haawi mai i na kokua aloha ana no ka hapai ana aku i kela hihia nui loa e waiho hoohemahema wale ia mai nei no e ka poe ia lakou ia hana oia hoi kela kanaka o Kalaniwahine ka inoa, i pepehi maoli ia ai no ma Hamakua Hawaii, a makou i hoolaha aku ai. A i mea e hiki ai ke hoolimalima aku i ka loio nana e lawelawe ia hana ma ka aoao o ka lahui, oia ka makou e poloai aku nei ia oukou e pahola mai i na kokua ana e like me ka mea i pono i kela a me keia; a e lawe mai a hooili mai paha a loaa i ka Hon. J. E. Bush, ka puuku nana e malama a makaukau, o ka hapai koke aku no ia e hana i ua hana la. Ua loaa mai la i keia la 2 o Aperila, na W. H. Daniela mai o Wailuku, $5.00; na ka Leo, $5.00; Hon. J. Nawahi, $2.00, D. M. Punini Jr., $1.00.

      Hookahi no manao nui iloko o keia hapai ana, o ke aloha i ke kanaka i pepehi maoli ia, a o ke aloha ka mea i oi ae mamua o na mea a pau.

            KA LEO O KA LAHUI.

Aperila 2, '91, Alanui Pa'i Palapala.

                        _______________________________________________________

                        _______________________________________________________

 

 

 

 

 

 

 

 

Hoolaha Hookapu.

 

      Ke hoike ia aku nei ka lohe i na ano kanaka a pau loa. Ua hookapu loa maua i ko maua mau Apana Aina ekolu i kapaia o Kalaheo, Kahaleula a me Puuoihala, no lakou na eka 202 e waiho la ma ka Paa, Kailua, Koolaupoko, Oahu, i hoolimalima ia e maua mai ia Keleau (w) mai. Nolaila, ke papa loa ia aku nei na holoholona o kela a me keia ano, aole e hookuu wale ia maluna o ua mau Apana Aina la, a o ka mea a mau mea paha e kue ana i keia, e hopu ia no e maua, a i ole ia, e ko maua mau hope paha, a e hooko ia e like me ke kuhikuhi a ke kanawai. O na poe a pau e makemake ana e komo iloko o keia Hui, e C. I. HIRAM, a i ole ia, me DAVID DAYTON, a i ole ia KUKA.

                                    Owan no me@ka haahaa.

                                        MRS. C. I. HIRAM.

Honolulu, Oahu, Oct. 8, 1890.         3ms-d.

______________________________________________________________________________

 

Olelo Hoolaha.

 

      Ua makaukau ka mea nona ka inoa malalo iho, e hana i na POHAKU PUNA ELEELE a me na pohaku e ae no na pa kupapau, a me na kahua kukulu kia-hoomanao. O ka poe makemake e waiho mai i ka lakou mau kanoha me Ioane Akina

                                                                                    J. BOWLER.

                                                Sept. 22, '90, d---1y*

 

______________________________________________________________________________

 

NO KA POE MAKAIKAI

MA KA

O. R. & L. Co.

MA KA I'A HAMAULEO O EWA.

 

      O KA POAONO KA LA KUPONO no ka hele ana, oiai @ haale@e ana ke kaa i kahi hoolulu ma Kuwili, Honolulu, i ka hora 1:45 P.M. o na Poaono a pau.

      No ka auhau, aohe olelo ana, he hookahi wai o ka like, mai ka liko a ka laele.

            OIA HOI, HE---50 keneta, hiki i Manana a hoi hou mai---75 keneta, hiki i Honouliuli a hoi mai.

      O keia ka manawa pono e la'i ai ka holoholo hoohala manawa me ka hanu ana i na ea oluolu maikai, no elua wahi keneta wale no o ka mile.

                        1m - d              Oct. 8 1890.

___________________________________________________________________________

 

 

 

 

 

 

PAPA KUHIKUHI

 

. . . . . . O . . . . . .

 

KA HUI ALAHAO A ME AINA O OAHU.

______

 

E HOOMAKA ANA MA KA LA

 

25 O OKATOBA, 1890.

_____

 

MANAWA HOLO:

                                                                                   

                                                                                    A. M.         A. M.      P. M.      P. M.

Haalele ia Honolulu                                                    *6:15         8:45        1:45        4:30**

Hoea ma Honouliuli                                                    *7:15         9:49        2:49        5:28**

Haalele ia    "                                                             *7:45    10:51         3:51        5:50**

Hoea i Honolulu                                                          *8:40    11:55         4:55        6:45**

            *    Lapule wale no.

            **   Poaono wale no.

                 Oct. 21, 1890        tf---d.

___________________________________________________________________________

 

Waiwai Haule.

 

           Ma ka la 23 o keia malama, ua haule ia kuu EKE ILI paalima, mawaena o ke Alanui Likelike a me Waikiki, he eke eleele.

           Aia iloko o keia eke, he wa@i eke uuku kekahi, me na waiwai makamae; a pela pu me ke eke Ili nui, aia iloko o ua eke ia he mau holoku kekahi.

           O ka mea e loaa ai a hoihoi mai ia'u e loaa no ka uku makana kupono mai a'u aku, E loaa no au ma Haimoeipo.

                         MRS. ALOALOUA.

                March 27, 1891,      lw-d.

__________________________________________________________________________

 

HALE HANA WAI MOMONA WAI ANIANI.

______

 

HARE MA NA ONA.................................................                 HELU 81, ALANUI MOI.

______

 

 

 

 

 

         Ka poe wale no nana e hana nei ka WAI OOMAEMAE KOKO KAULANA, oia hoi ka

SASEPARELA

--- a me ka ---

                                                                                                      Wai - Hao.

______

 

Na Wai Momona Awapuhi, Saseparela, Lemi, Wai-pipii, Soda maoli, Sida Kamepena, &c.

______

 

Mutual 330 ------Telepona ------Bele 298

        

                        E hooia ia ana ka maemae o na wai a pau. E hooko ia no na kauoha a pau loa mai na Mokupuni mai a me ko ke kulanakauhale nei.

                        March 15, 1891.     148 d---tf.

_________________________________________________________________________

 

KUAI HOOPAU NUI.

_______

 

Mai keia manawa aku a hiki i ko Makou hoonee ana aku iloko o ko makou

 

HALEKUAI HOU

    

     Ma ke Alanui Papu, ---(NA HALE BURUA.

E hoolilo aku ana Makou i ko Makou waiwai a pau o na ano Lole:

 

        NA LOLE NANI,

 

                        NA LOLE I HUMUIA,

 

                                                KAPU A ME PAPALE

 

                                                                        PAHU LOLE, a pela aku

 

No na Uku Hooemi Loa Nae.

 

                                           Egan & Gunn.

ALANUI MOI kokoke i ke ALANUI PAPU.       tf---d.   

____________________________________________________________________

 

 

 

 

 

 

 

Hoolaha Hou!

______

 

B. F. EHLERS &CO.,---Painapa.

______

 

Ua loaa mai nei ia makeu he mau waiwai hou loa, oia hoi

 

         KAKIMIA,

 

                        KINAMU,

 

                                                KEOKEO HALU'A

 

                                                                        CHALLI.

 

                                                                                                VIKOLIA KEOKEO

 

--- A @E NA ---

 

Mikilima o na ano a pau, a me na paku puka aniani @ kela a me k@@ ano, @@ na kumukuai haahaa loa.

 

                                                                        B. F. EHLERS &CO.

Alanui Papa, Honolulu.---25--d3m.