Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 184, 1 May 1891 — Ka Hewa Nui o ka Papa Ola. [ARTICLE]

Ka Hewa Nui o ka Papa Ola.

Ke hoike aku nei makou imua o lahui Hawai: holookoa mai Hawaii h Niihau i na kuuiu auu nui mao-

popo loa, e hiki ai e kau aku maluna o ka Papa Olai na hoahewa ana, a e bikL ole ai i ka Papa Ola eku nei, ke hoomau hou ia aku no ka malama ana i ke ola o ka Lahui. 1. Ma Kalanpapa Molokai, aole loa i hookaawaleia 1 wahi kjupono e malama kaawaleia ai na poe a pati i hoohuoiia, a i koho wale ia ua loaa i ka ma'i lepera. Ua hele aku makou ma Kalaupapa, kekahi wahi e noho nui ia nei e na poe ma'i lepera he aneane 1000 ka nui, aua ike maka, a ua , hooiaio ia mai hoi e kekahi poe a naakou i hilinai ai. A©lo loa i hoao kekahi Papa Oln-mai kinohi mai a hiki i keia ia. e hana a e kuknlu i mau hale, a e hookaawale hoi4 waihi pa aina kupono e malama ia ai na poe keiki liilii na kane paha a aie na wahine i hoohuoi ia. a i koho wale ia paha ua loaa, a i ole, ua loaa kukonukonu ole paha i ka uiai -lepem. _ Ke ninau iho kaKou; Heaha la ke kuinu i nele ai ia: manao iloko o t lakou. ina ua I.oaa ke aloha io i ko kakou lahui ponoi ?

Ina ua noho wale kekahi Papa Ola, a mau Papa Ola paha. a īaau hoa paha o kekahi Papa Ola no kekahi iinni manawa loihi, a mau nia kahiki paha, nie ka hoao ole e hanai kekahi mea pohiiiihi ole. i niea e kaohi ai, a « h©emi ia ai paha ka make oka lahui, alaila, heaha ke kumu e hoomau ia aku ai ia Papa 01 a ?

Ina aole he wahi kumu kupono iki e hiki ai ia lakou ke ala a« a ha na; aiaila, ke olelo nei makou, ua ake maoli n® iakou e pepehi i keia iahni a p&u ika make, a he i»ea ponb e hoopauia keia Papa Ola Aole loa i hoao iki keia Papa Ola ei mi aku ma kahi e loaa ai i mau kauka i ike i ka; lapaau ana i ka oia'i iepera. . Ma Knlinipapa luakou a ua ike makā, a ua hooia ia ia mai e kekahi poe mai oia wah i. Aohe kauka lapaau leoera o laila. 0 ko kauka vSwift e noho ou la me lakou. he ike no i ka lapaau mai noaa mau e like me na poe kauka e ae: aka, aole ona ike lapaau ma'i lepera. Ke lohea nei, he inanao ko ka Papa Oia e hooimaia na poe ma'i lepera a pau loa ma Molokai e no* ho ai a lnpaau ia e wai ? E Kauka Swift ike ole paha-ea. Alaila. ina e pau aku na poe mai Icpera a pnu loa ia wahi, a aole no nae he kauka ike e lapaau ma'i lepera, e hoi a lapaau ia lakou, ha ka pono e loaa i ka lahui ? Ke īnanao nei niakou, ina aole e pau ka inakahi' moe o keia Papa Ola, a nolio pu wale iho no we ka hoao ol* e loaa i kauka ike lapaau ma'i lepera; ua ahona e ku ae lakou. a waiho iho i na noho oia Papa, a ku a liele aku, e lawelawe i na hara kalepa waiwai o kakou.