Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 201, 26 May 1891 — Page 3

Page PDF (1017.50 KB)

This text was transcribed by:  Ryan Schreiner
This work is dedicated to:  Hokulani Duropan

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

No Ha Hoahanau

KALOAIKANAKA

O

HALMANO

NA WELI O KE AU KAHIKO, MAI NA 'LII A NA MAKAAINANA

            Nelaila, au pau aku la ke pohihi, a aohe mea i koe, nolaila, e uai hou ae kaua e ke hoa a kau pono ka waa i ke aki.

            Hai aku la o Kukaniloko i ua mau alii nei, o ka la o ke kaua e hiki mai ana, oia kekahi e na la ino loa.

            E ku'i ana ka hekili, olapa ka uila, ne-i ke olai, au kaua, kaikoo ka moana, a o ke kahua kaua, e pahela pu ia ana ia e da wai.  Nolaila, e hoomanao olua, mai pu-lale aku, aia a hala ae ka ua ka mea makau.

            Oiai e mau ana kela ino ina la ekolu a e pilipu ana ka hanu o na mea a pau.

            Ke ike oukou i keia ouli, alaila ka hoi loaa ka lanakila ia olua, i ka la e kaua ai, oiai o ke kaua a olua e na alii, aia no ia ilioko o Ka-ne, a ina e nele keia mau hione, alaila kii ae no ia Kukaniloke, a eia no ka uku o na iwi, a oia ka'u e hoike aku la ia olua.

            I ka lohe ana o na lii a me na kahuna i keia mau olelo a Kukani-loko, ua ano kuihe ia ko lakou lu-naikehala i na hoike o keia ano.

            Oiai ua nele ia mau kahoaka mai a lakou, aole hoi he mau hiona iki i ike ia e na kahuna o ua mau opio nei, aka o ka pouli pu oia kai a lakou.

            Pele iki iho nae hoi kaua, makia aia aku no a hoea mai ka mea i like me Kukaniloko, a e kali iki kaua ei aku i Wahiawa.

            I ka pau ana o na kukaielelo ana mawaena o au mau alii nei, a me ka elele alii Kukaniloko.

            Ua kono ia mai la keia e na ka-maaina, e paina, ua ae aku la keia, a ua oi pono aku la keia i kahi o na kohi kelekele e shu alala kukui mai ana.

            Ua kaupa iho la keia, e hoopiha ana i ka lua o ka inaina, a ua ai keia i na moa a pau, a ua lawa. 

            Ua liuliu hou ae la keia e ku e hei, aka, ua pane mai la o Lo.  e ke alii, ka elele alii hoi mai ke ale mai o ke Hak@.

            O kau mau keakaka a pau i hoike mai nei aole ia nau, aka na-na aumakua no ia e ka pe; a ke manaoio ne au, au pololei kau hoike, holaila ke hoomaikai aku nei makou a pau i kau hoike.

            Nolaila, e ui ae hoi au ia lakou nei, a pehea la ka lakou pane (na kahuna) ia Lo e kamailio ana pela, ke ike e ia aku la no ke ano mae mai o na helehelena o ua poe ka-huna nei.

            Aka, o ko Puali kulana, he oia mau ia i ke alo pali, aole he mau nanaina e pahaohao ia ai oia, a e manao ia aku ai hoi e kona mau haku ua nele oia i na ouli ike.

            Ia wa huli ae la o Lo a pinau i ko lakou mau kahuna, me keia mau olelo:

            E na kahuna o ko maua mau makua, ka poe ia lakou ke ola a me ka make, ka pono koi a me ka hewa.

            Ua makemake au ia oukou e hoike mei i ka oukou ouli i ike ai, no ka la o ke kaua e hiki mai ana oiai au lohe iho nei ne kakou a pau i ka hoike a ka elele alii i hoo-una ia mai nei i o kakou nei?

            Nolaila, o ka oukou hoi kee, i ka pau ana e ka Lo mau kamailio, ua pane mai la kekahi poe kahuna.

            E ke alii e, o ka hoike a Kukani-loko i hoike iho nei, aohe oiaio eia.  he apuhi wale no, nolaila mai ho-pohopo oe.  e hilinai mai maluna o makou.

            Pau ka hoike ia poe kahuna, ia wa pane mai la o Puali, e o'u haku alii o Wailua nei e.  ke ike nei au e poino aku ana kakou.

            I na o ka lakou nei ike ka oukou e lawe ai, oiai aia ka opua la ke hookiikii mai la.  aka, in a e lawe ia ka hoike a Kukaniloko, loaa ka lanakila.

            Eia hou, au hoike iho nei o Ku-kaniloko, he la ino ia, e uhi paa pu ia ana ka aina mai o a o, a e pahola ia ana ke kahua mokomoko e ka wai, ma ko'u ano he kilo.  a he ku-hikuhi puuene imua o ko olua alo, a me ko olua mau makua alii, o'u haku hoi i noho ai a alua oho.

            Ke hai aku nei au ia olua, ua pololei kela hoike a keia alii o oukou.

            Ma keia hoike a Puali, e ike ai kaua e ka makamaka heluhelu, i ke kulana o keia phe kahuna.  ua pouli maoli no, a pela lakou i hiki ole ai ke hoike me ka pololei i na ouli o ka la e hiki mai ana.

            A he me ha'oha'o ia ia kaua ke nana aku.  a pela pu no hoi ina 'lii e haohao ai, oiai o Puali i hooki iho ai i kana hoike ana.

            Ui aku la o Loi kekahi poe ka-huna o lakou.  ua pono a nei ka Puali apono ana i ka hoike a ke alii Kukaniloko aole paha, nolaila.  e pano oukou e hoike mai i na ouli a oukou i ike ai, i ka oiaio, a me ka ole o ka Kukaniloko hoike ana iho nei.

            I ke alii i hoomaha ihe ai i kana olelo ana, kali aku la hoi oia o ka pane ia mai, a liowale.  aole nae he mea i pane mai i kana ninau.  Ua hakanu wale nae no a pau loa.

            Ua pau i ke kepa ia kamalii hana i olohani ai i kele la aku nei o ka Hawaii Holomua.  a makou hoi i hoike mau aku ai.  Pau @ pau hi'u, hele i kai pau i ka mano.  hele iuka pau ia Kiwa'uwa'a, hele i @ kiki pau i ka lumai ia.  Aloha no paha oukou e kuamakaniki ia mai nei.  Kiauau, koauau, kau ka puli-ma kakouinoa, @ makou aole e hana hou.

 

HE ANAINA HOOMANA MA ARIONA HALE.

 

            Ma na Lapule a pau, e hoomaka ana ke anaina haipule i ka hora 9 a hiki i ka hora 10:30 a.m., no na kanaka Hawaii, a ma ke ahiahi hora 7:30 p.m. no na haole, a me ka poe e makemake ana e hele.

            Luokahiko A. Haws.

 

OLELO HOOLAHA.

 

            E ike auanei na mea a pau, eia ma ka Pa Aupuni lio o Makiki ke-kahi mau lio; hookahi ho kane, hao kuni [d] @ F, akau, lae kea wawae keokeo 4; hookahi lio wahihe, lae kea ulaula wawae keokeo hope he-ma kiko keokeo hope akau, hao ku-ni JK.  Ua komo mai keia mau lio i ka la 11 o Mei.  makahiki 1891, a ina aole e kii mai ka poe nona keia poe lio alaila e kuai kudala ia aku no keia mau lio ma ka la 23 o Mei.

            J. KALEI,

Mei 19, 3ts-d.  Luna Pa Aupuni.

 

AUWANA A AIHUE IA PAHA

 

            Ua nalewale aku mai kahi o ke Kanikela Iapana, alanui Nuuanu, kekahi lio ano kulupala hauliuli, he 8 makahiki, he 15 ana peahi li-ma ke kiekie, a he kiko keokeo ma-waena o na maka, paa eha wawae a pau i ke kapuai hao.  O kekahi mea e hoihoi mak ana, a e hoike mai ana i kahi e loaa ai, e uku ia no me ka maikai kupone, ma ka hele ana aku ma ke keena kanikela Lapana.  Mei 18, d5ts.

 

Kauka Pake Akamai!

 

DR. LEONG KANG TONG.

 

MAKAUKAU OIA E LAPAAU I NA MA'I A PAU O KELA A ME KEIA ANO, ME KA ELEU A ME KA HOLOMUA.

 

HE OLUOLU KA AUHAU.

 

  KEENA OMANA:--Aia ma ka ae-ao ma Ewa iho o ka halekuai Puaa, e ku nei ma ke kihi o na Alanui Kamika me Hotele.

 

HE PALAPALA HOOIA.

 

  Honolulu, April 29, 1891.  Owau o Chu Sam Lan, no ke kulana-kauhale o Honolulu, Mokupuni o Oahu Ko Haawaii Pae Aina.  Ke hooia, a ke hooiaio aku nei au imua o ke akea, ua ike au a ua maopopo ia'u a ke haawi nei au i ko'u mahalo piha ia Kauka Leong Kang Tong e noho nei ma Alanui Hotele Honolulu, no ka mea, ua lapaau oia ia'u a ua ola au mamuli o kana mau lawela-we akahele ana, oiai o ko'u ma'i he ake-pau, a he popo koi ma ka olelo kahiko.  Ke noi aku nei au i ka poe a pau i loohia me kela ano ma'i.  e hele ao iaia, a e loaa no ke ola.  Ua loaa au i keia ma'i mai ko'u kino, aka, ma keia wa ua loaa ia'u ke ola maikai loa.  E hele ae e ka poe i luuluu a kaumaha.

            Mei 12, 1891.  1m.-d.

 

Ka Buke Akeakamai.

 

……A O……

 

KE KI GULA

 

NO KEKAHI MAU MEA HUNA PO HIHIHI I HULUA E KA NOE AU O KE KANAKA.

 

            Kakau mua ia e ka Mea Hanohano DAVID KALAKAUA a me kekahi poe e ae he nui, a i Hoouluia, Hou-ponoponoia, a Hoomahuahua hou ia e Levi-i-Levi ole ia ka Akeaka-mai Hawaii o ke Keneturia 19.

Mahele o ka Buke.

MAHELE I.

ZODIALOGIA--Hoike Ouli ma na kau-lana Mahina.

MAHELE II.

NAEVIALOGIA--Hoike Ouli no ka @a o ke kanaka

MAHELE III.

METRAGARATIMA--Ka hoike Ouli ma ka @ Huahelu ma ka Helu Kuhala.

MAHELE IV.

ONEIROLOGI.

MAHELE V.

Ka Papa Konane Hoailona Pomaikai.

MAHELE VI.

Ka Arimatika Kamahao

J.M POEPOE.

 

Kuai no ka Manawa

 

HE ELUA PULE WALE NO.

 

HE WAIWAINUI!

HE WAIWAINUI!

 

Na Kalakoa, -  -  -  mamua 10 i-a no $1.00, i keia wa 16 no $1.00.

" Kawele  -  -  -  -  " 25 ken.  pakahi,  "  3 no 50

"  Vikolia  -  -  -  He .75 keneta no ka apana kookahi.

"  Kakini wahine eleele  "  .40 keneta paa,  "  .25.

 

A HE LEHULEHUA WALE AKU O NA MEA KUAI I HOOEMI IA KE KUMUKUAI A HAULE ILALO LOA, A NA OU-KOU HOI IA E NA MAKAMAKA E WAE

NO OUKOU IHO.

  Iloko keia kuai ana a makou, e hoolilo aku ana makou i ke makou mau waiwai no ne kumukuai hoemi.  E hoomaka aku ana keia kuai ana mai ka POAKAHI aku, ka la 4 a ka la 18 aku o MEI nei.

            S. EHRLICH.

Kihi o na alanui Papu a me Hotele.     Mei 6, 2w d.

 

KUAI HOOPAU NUI.

 

Mai keia manawa aku a hiki i ko Makou hoonee ana aku iloko o ko makou

HALEKUAI HOU

Ma ke Alanui Papu,--(NA HALE BURUA.

E hoolilo aku ana Makou i ko Makou waiwai a pau o na ano Lole:

NAhLOLE NANI,

NA LOLE I HUMUIA,

KAPU A ME PAPALE

PAHU LOLE, a pela aku

No na Uku Hooemi Loa Nae.

Egan & Gunn.

ALANUI MOI kokoke i ke ALANUI PAPU.  tf--d.

 

HOOLAHA HOU

B.F. Ehlers & co -PAINAPA.

 

HELU 99, Alanul Papu.

IA OUKOU E NA MAKAMAKA A ME NA HOALOHA, OIAIHOU, UA makaukau makou i ke muai ana aku ia oukou i na lako lole wahine o na ano @ a pau; oia hoi--

Na Silika hou  Na Sateen hou  Na Mikilima hou  Na Lihilihi hou  Na Lihilhii keokeo hou  Na Lihilihi kau lole hou  Na ano Mamalu hou loa  Na Paku Puakaaniani  Na lole hou o na wahine  Na lole o na keiki liilii.

Na lole o kela a me keia ano e loaa no ia oukou no na kumukuai haahaa loa.  E kipa mai e na makamaka, i hoopau ia ai ko oukou kanalua no ka makou kuai hoopho aku ia oukou.  Owau me ka oiaio,

tf-Daily.  B.F. EHLERS & Co.

 

Papale! Paple!! Papale!!!

 

E Loaa no -Papale- maikai o na maanei na ano a pau Na PAPALE i hoonani ia a hoonani ole ia.  I loaa ole ka lua ma keia Pae Aina.  a no na la @ Kulai@, e loaa no ia @ na kumu@ @.

Ina oukou e kuai i na PAPALE ua ho makou halehuai nei, alula, e loaa no ia oe ke @.

@, e kipa mai io makou nei'i @ @ @ @ @

C.J. Fishel.

Mei 19, 1891  196td.