Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 215, 15 June 1891 — Page 2

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

MA KE KAUOHA.

KUAI O KA HOOLIMALIMA O KA AINA AUPUNI O KAUPAKUEA, HILO, HAWAII.

            Ma ka Poakolu, June 17, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma kea la komo ma kea lo o Aliiolani Hale, e kuai kudala ia aku ai ka hoolimalima o ka lihi Mauka o ka Aina Aupuni o Kaupakuea, Hilo, Hawaii, nona ka ili o 210 eka oi aku a em@ mai paha.

            Ka Manawa—he 10 makahiki.

            Ka uku hookumu $500 no ka makahiki e uku ia maika hapa makahiki mamea. C. N. SPENCER, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Mei 11, 1891. 4t-d.

 

KA AINA AUPUNI O KANAIO, HONUAULA, MAUI.

            Ma ka Poa kolu, Iune 17, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma kea la komo ma kea lo o Aliiolani Hale, e kuai kudala ia ai ka hoolimalima o ka Aina Aupuni o Kanaio, Honuaula, Maui, nona ka ili o 7680 eka oi aku a emi mai paha.

            Ka Manawa—he 10 makahiki.

            Ka uku hookumu $150 no ka makahiki, e uku ia ma ka hapa makahiki mua. C. N. SPENCER, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Mei 11, 1891. 4ts-d.

 

KUAI O KA HOOLIMALIMA O NA KOENA O NA AINA AUPUNI O NINOLE A ME WAILAU, MALUNA AKU O NA APANA AINA HOME, KAU, HAWAII.

            Ma ka Poakolu, Iune 17, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma kea la komo ma kea lo o Aliiolani Hale, e kuai kudala ia aku ai na hoolimalima o na koena o na Aina Aupuni ma Ninole a me Wailau, Mauka aku o na Apana Aina Home, ma Kau, Hawaii, nona ka ili he 6300 eka oi aku a emi mai paha.

            Ka manawa—no 15 makahiki.

            Ka uku hookumu--$150 no ka makahiki, e ukuia ma ka hapa makahiki mamua.

            E hoolilo ia aku keia mau hoolimalima malalo o ka pono a me na kuleana i ae ia malalo o ka Mokuna, XXXIV, Pauku 1477 Kanawai Kivila. C. N. SPENCER, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Mei 12, 1891. 4ts-d.

 

KUAI O KE KOENA O KA AINA AUPUNI O AAPUEO, KULA, MAUI.

            Ma ka Poakolu, Iune 17, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke ala komo ma kea lo o Alliolani Hale, e kuai kudala ia ai ke koena o ka aina Aupuni o Aapueo, Kula, Maui, nona ka ili aina o 376.49 eka oi aku a emi mai paha. Kumu koho $500. C. N. SPENCER, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Mei 9, 1891. 4ts-d.

 

            Ua hookohuia o George. H Holt i keia la i Luna e hopu ai i na helehewa ma na Alanui o ke Aupuni mai Moanalua a Alanui Liliha, mai laila aku a ka Uwapo Haaliliamanu, a ma na aina Aupuni ma Kalihi, Honolulu, Oahu, he pani no W. Kaapa i haalele mai. C. N. SPENCER, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Iune 3, 1891. 8ts-d.

 

            O ka Poaha, ka la 11 o Iune, oiai, he la hoomanao o ka La Hanau o Kamehameha I, e malama ia no he La Kulaia no na mea a pau, a e pani ia no hoi na @ hana Aupuni ma na wahi a nau o ka Pae aina ma ia la. C. N. SPENCER, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Mei 3, 1891. 3ts-d.

 

            Oihana Waiwai. Honolulu, H. I, Iune 4, 1891.

            Ke hoolahaia aku nei ma keia i ka poe i waiho dala iloko o ka Baneko Honolulu Dala, mai a mahope aku o Aniai 1, 1891, e hoonohoiahoia ana keia mau uku penei:

Ma na Waihona aole e oi i $509………..4½

“   “      “   maluna o $500 a $2000  4

“   “      “   i oi i ka $2000………….3½

            Malalo o ke Kanawai i apopoia Augare 6, 1890. Oa hiki no ke hoololi ia keia waihona aole e oi ana i ka $2500 i ka Waihona Aupuni, e loaa ana nia kaui o ka Buke Hoopaa Dala, no na Bona Aupuni, i ku i ka ukuia aole i emi mai @ elima makalaki aole hoi e oi aku i ka umi makahiki mai ka hoopuka ia ana. Ua kaawale ka @ mai na auhau anapuni a e uku ia ka ukupanee i ka hapa makahiki. H. A. Widemann, Kuhina Waiwai.

 

KA LEO O KA LAHUI.

JNO. E. BUSH.

Lunahooponopono a me Puuku.

 

POKAHI. IUNE 15, 1891.

 

KA EMI ANA O KA LAHUI HAWAII.

            Mahope iho o ka loaa ana o ka lanakila ia Lonoikamakahiki ma kela kaua i kapaia o Kaheawai, ua huli hele aku la o Lonoikamakahiki i na kipi a loaa i Kaunooa, a ua hoouka hou ia ke kaua mawaena ona a me na kipi a lanakila hou no o Lonoikamakahiki a ua kapaia ka inoa oia kaua o Kaunooa. Hee aku la ke koena o na kipi a noho i Puupa: aka, ua halawai koke lakou me Pupuakea, a ua hoouka koke ia ke kaua mawaena o Pupuakea a me na @lii kipi, a lanakila ae la o Pupuakea, ua kappa ia ka inoa oia kaua o Puupa, o keia ke kolu o na kaua a Lonoikamakahiki.

            Mahope iho o keia kaua, ua hooi li kaua hou no na kipi ia Lonoikamakahiki ma Kawaihae-kai, ma Puukohola, a lanakila hou no o Lonoikamakahiki, a make o Kanalooapulehu ke alii o Kohala i kipi ai. Maloko o keia mau kaua ua ike ia ka nui hewahewa o na kanaka i pau i ka make.

 

KO HILO MAU ANOAI.

            Ma ka wanaao o ka la 6 o Iune nei, i haalele mai ai ke ola o H. R. Hikikoki i ke kino, a kuu mai la i ke kino no ka hoi aku i kahi mau mahope o na la loihi o kona hoomanawanui ana i kela ma’i ku i ka manaonao a me ka ehaeha. Ma ka Lapule, mālama ia kona anaina pule ma Haili e na Rev. Baker me S. L. Desh: a mailaila aku no ka ilina ma Homelani. He nui na Hoaloha, na makamaka, na haumana a me na lehulehu i ukali aku i kona hoolewa: a o na manao e pili ana nona, a no kana mau hana maikai, ke waiho nei he kia hoomanao maikai nona ma Hawaii nei, kahi ona i hanau ai.

            He mau la wela loa keia ma Hilo nei, ka pule mua o keia mālama; a pela no hoi ka po, he wela no. Ua hiki ae ka wai dala o ka mea ana wela i ke 90 a oi. Pela no hoi i keia mau la, ke halii hou mai nei no ka wela.

            Eia ke Paipu wai ke moe lakee mai nei ma na alanui o ke taona nei. Aole nae he nui o ka poe i lawe i wai mai ke paipu wai mai: he mau me nuku wale no he ekolu paha. O ke kumu i lohi ai ka hookomo mai o na piula ohe wai, no ka hoopii loa ia o ka auhau wai o ka makahiki. Ma keia wai e holo nei maloko o na paipu hao o ke aupuni, ua hiki ia’u ke olelo ae me ka oiaie, o keia ka wai maikai ioa e loaa ana i ka poe inu wai, mamua o na wai a pau i hookomo ia ma na paipu wai. No ka mea, he wai puna ke kumu, a ua palaina ia a paa loa me ka puna maluna o ka pahoehoe, mawaho ae o kahi i huai ai ka wai mai ka honua ae a hahauia a kiekie, a kukuluia iho ka hale maluna, me ke pili hao; a oloko o ua hale nei; he loko wai maemae loa: a mailaila mai no e kahe ai a komo iloko o ke paipu nui, a holo aku i kai o ke kulanakauhale. Aole he wahi e hui ai me ka wai lepo ke ua nui. O kekahi wai puna oi ae o ka nui a me ka ikaika o ka wai, aia no ia iuka aku o keia kumu wai, he aneane paha hookahi mile mai keia kumu wai aku: a e kii ia aku ana no e hoohui mai me keia. He ono, a hu’ihu’i maikai ka wai o keia paipu wai e holo nei, he oi aku i ko Honolulu.

            Ua hiki ae imua o ka Makai Nui o Hawaii nei kekahi kanaka o Kaiahua kona inoa, no Ope’a Hilo, me kana bila he $60, no na poino i loaa maloko kona home noho, mamuli o na hana a ke aupuni i hana ai maloko: oia hoi, ke kaha ia ana o ka haole ona i make ai maloko o ua hale nei, e ke Kauka Wiliama, a haukae aku haukae mai kekahi mau lako o kona hale, a ku hoi i ka manaonao ua Kaiahua nei, no ia mau mea i hanaia maloko o kona Home; a mamuli o ke kauoha a ka Hope Makai a me I. K. Hoomalu o Hilo nei i ua Kaiahua nei, e hana i kona bila, a waiho aku imua o ka Makai Nui; ua hooko kela kana ka; a na kekahi mau makmaka i hoopiha i ka bila ma ka olelo haole a haawiia mai. I ka lawe ana nae imua o ka Makai Nui, na haole koke ia mai ua bila nei. (Ina paha he haole ka mea nana ka bila, aole ana paha e hooleia?) Pola paha.

            Iloko o ka malama o Mei, he ekolu mau Loio ma ka aoao o ka Haku: hookahi Loio Lolewawae; elua hoi Loio no ke kauwa, a mahope mai nei, ua kauoha ka Aha i na Loio, e hooponoponoia ka hihia mawaho, a waiho aku imua o ka Aha i na mea i apono ia e na aoao elua. Ma kekahi la o ka pule mua o Iune: ua laweiawe ia ua hana la e na Loio, e hoomaka ana ma ka buke koko la hana a ka haku; oiai aohe buke a ke kauwa. A o ka huina pau o na la hana o ke kauwa i malamaia e ka haku, he 726½. Koe he 209½: alaila piha ka Manawa o ka aelike. A noloko oia mau la he 726½, he 118 la hana, he mau la Sabati maoli, a o ke koena, he mau la e ae. Ma ka hoopono ana, ua loaa ke koena Manawa hora, he 7 malama: a he $60 ka aie. O ke kumu pale nae a ka Loio o ke kauwa, “Ua pau ka Manawa o ka aelike: aole no noi i uku ia ke dala o ke kauwa e ka haku. Aole i pau.

 

AOHE OIAIO.

E Mr. Luna Hooponopono: Aloha oe:--

            E oluolu oe e hoike ae i keia wahi poo manao e kau ae la maluna, a oia iho hoi keia.

            Ma ka la 6 o Iune nei, 1891, helu 20 o ka Nupepa Kuokoa, ua ike au i ka hoike a J. K. Kai@uwai, e pili ana i ka ma’i fiva o laha nei ma Kalawao a me Kalaunapa, a ma ia hoike, ua hoike mai ola penei:

            “Aohe no he maikai loa o ka W. H. Tell Hookele ana i na hana i keia mau la,”

            Nolaila, eia ka ninau i na o J. K. K., o ka maikai hea la kau e manao nei e maikai loa ne? O ke ki@ ia anei o ka ia a @ ana o ka Okolehao a me ka uala i ho-a ia iho nei a T. E. Evans, a e ole o W. H. Tell pio ai. A i ole, o ke kala ia aku anei o ka hewa i loaa i ka poe kue kanawai, oia auanei kau maikai ole e ike nei? a keke ae nei ko niho.

            Eia nae paha o ka loaa mau mai ona pa’i ai me ka maikai aole oe e ai i ka pa’i ai pilopilo, au no hoi e holo hele ai mawaho o ka hale papaa, ke ike aku oe i ke ino, oia auanei kau maikai ole i ike ai? Eia nae paha, o ka nui hou ae o na paona pa’i ai i ka 28, a emi mai, a oia auanei kau maikai ole e ike nei?

            O ka’u wale no e makemake nei, e ao oe i ka hana pono, i loihi na la malana o ka aina, a lehova kou Akua i haawi mai ai, a ma keia, ke haawi nei makou i ko makou mahalo a nui i keia makua hou, W. H. Tell, no ka maikai o kana mau hooponopono ana, aole hoi pela ia lakou ala ae. S. W. Makakoa. Kalaupapa, June 11, 1891.

 

HE ANAINA HOOMANA MA ARIONA HALE.

            Ma na Lapule a pau, e hoomaka ana ke anaina haipule i ka hora 9 a hiki i ka hora 10:30 a.m., no na kanaka Hawaii, a ma ke ahiahi hora 7:30 p.m. no na haole, a me ka poe e makemake ana e hele. Lunkahiko A. Haws.

 

OLELO HOOLAHA.

            Ke hoikeia aku nei ka lohe i na mea a pau, eia ma kahi noho o ka mea nona ka inoa malaloiho, kekahi lio kane loe kea umanuma keokeo me ka hao kuni. O ka mea nona keia lio, a mau mea paha, e pono e kii koke mai, me ka uku pumai i ko’u mau lilo a pau, a me ka uku o keia hoolaha ana. E au, o haia auanei na la he 15, o ka lilo no ia o keia lio ia’u. J. ALAPAI. Kapalama, Honolulu, Iune 8. 3tsd*

 

            AUWANA A AIHUE IA PAHA

            Ua nalowale aku mai kahi o ke Kanikela, Iapana, alanui Nuuanu, kekahi lio ano hulupala hauliuli, he 8 makahiki, he 15 ana peahi lima ke kiekie, a he kiko keokeo mawaena o na maka, paa eha wawae a pau i ke kapuai hao. O kekahi me e hoihoi mai ana, a e hoike mai ana i ka@ e loaa ai, e uka ia no me ka maikai kupono, ma ka hele ana aku ma ke keena kanikela Iapana. Mei 18, d5ts.

 

Kauka Yong Kam Pung. (APANA.)

 

Helu 53, Alanui Maunakea.

Ke Kauka Loea o ka Aina Pua!

 

            Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano ma’i, mai ko na kane, wahine a me na keiki hihi. O na ma’i ha-no ua hiki loa ia ke hoola ia me ka maalahi. Ao na ma’i e pili ana i ka maka pau pu ia i ke ola. Ke hoike ia aku nei, eia ke ola ia nei, me ka oluolu pu o kahi a@ hau. Ka poe pilikia hana keiki a hele nui paha o ke koko, a  paa a lohi paha ka hanau ana, paa paha o ka waiu, e hele nui mai o’u nei.

 

            E KIPA mai e ka poe i hooluuluu ia me na naawina pilihua a ka ma i a na’u oukou e hooluolu aku. KAUKA YONG KAM Pung. Honolulu Iune 2, 1891. 206-d3m*

 

Kuai no ka Manawa

 

HE ELUA PULE WALE NO.

 

HEWAIWAINUI!

HEWAIWAINUI!

 

Na Kalakoa,              mamua 10 i-a no $1.00, i keia wa 16 no $1.00.

“   Kawele,                 “    25 kea pakahi,    “       8 no    50

“   Vikolia,              He .75 keneta no ka apana hookahi.

“   Kakini wahine eleele   “       .40 keneta paa,

 

AHE LEHULEHU WALE AKU O KA MEA KUAI I HOOEMI IA KE KUMUKUAI A HAULE ILAILO LOA, A NA OUKOU HOI LA ENA MAKAMAKA E WAE NO OUKOU IHO.

 

            Iloko keia kuai ana a makou, e hoolilo aku ana makou i ko makou mau waiwai no ne kumukuai hoomi. E hoomaka aku ana keia kuai ana mai ka POAKAHI aku, ka la 4 a ka la 18 aku o MEI nei. S. EHRLICH. K@hi o na lanui Papu a me hotele. dtf.