Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 219, 19 June 1891 — Page 3

Page PDF (1.05 MB)

This text was transcribed by:  Leialii Megino-chow
This work is dedicated to:  Naoneala`a

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

Na Iapana.

 

     Ua ku hou mai kekahi mokumahu me na Iapana.  Ke hele aku nei kakou e aneane he aupuni Iapana, a ina e hui pu ia me na pake, he Panalaau no Asia.  He hana hopohopo keia a na Kuhina i ae palena ole aku nei.  He hopena pilikia ke loohia ana ia kakou ke mau keia hookipa nui ia o na paahana Iapana.  Aole wale o keia, aka, ke poe mai nei ke aupuni Iapana e loaa ka pono koho balota i ko lakou lahui; ina e loaa ana keia pono, alaila, e lulu lima kakou me ko kakou mau kuleana a pau, a nana aku i ka noho ana malalo o ka malu o Iapana, he papalaau.  Icaboka, ka hua kohu a kupono i ko kakou noho ana.

     Ina e like ke komo ana mai o na Iapana i Hawaii nei, me ko ka Pake malalo o ke kanawai o 1890 iho nei, e aho ia.

     Ke lohe mai nei makou, ke hoomaka nei na Kanuko e maka’u no keia nui loa o na Iapana, a o ka hope loa mai la keia no keia wa.  Me he la, na na Kanuko no lakou e hoo@oino nei.  O ka hopena iho la no ia o ka hana hookiekie a me ka hana ino, a me ke kuko hewa.

 

 

Mai Pau i ka i`a Waha Nui.

 

     Ma ka hora 9:45 a. m. June 18, ua hoike ia mai la ka lohe ia makou ma ke telepona@ mawaho ae nei o Kakaako, ua nahu ia e ka Mano Niuhi kekahi waa, a ua naha pu, a o na kanaka ua pakele mai no, he ekolu ko lakou nui.

     Ea, he keu keia o ka Niuhi a ka hookalakupua nui wale, oiai, ua uwai ia mai la ke nahu a i ka po’inanalu.  Mai loaa ka inoa hou o ka ouku o Mamala o “pau-ekolu,” a o “pau-ewalu” la hoi ko Kohala.

     O keia mano o ka Niuhi, he eleele kona ano, o kona niho ua like no ia me ko ke kanaka, a he mea kaua ia no na la i aui aku la, a he mano ai kanaka keia, aka, i ko kakou na’i aina kaulana, Kamehameha I, he hoa paani maikai loa nona, a ua hiki iaia ke hoolilo i kona huhu i mea ole, a like oia me ke keiki aiwaiu, ka oluolu loa.

     Nolaila, he mea haohao ia kakou ke kumu o kona oluolu ana, aka ua maopopo no paha ia oukou ke kumu a kona huhu ole ana.

     O ka pakele ana o keia poe ekolu ma ka apua ia, i na la ua pau ia ia ala i ka aiapoho ia.  Nolaila, pono no ke hele me ka makaukau, i ole e poino.

 

 

NU HOU KULOKO.

     I na Luna Lawe Pepa o Ka Leo o ka Lahui, ke ha’i ia’ku nei ka lohe ia oukou, ina he mau helu koe o ka la 3, 10, 20 o Aperila, a me ka la 5 o Mei nei, o ka nupepa Ka Leo, ke kauoha ia aku nei e hoihoi mai ma ke keena nei.

          Ma ke kauoha.

 

     He mau puaa opio no ke kuai aku, aia ma ka aina o Kapohulu, ma ke alanui mawaena o Waikiki a me Kamoiliili, e loaa ai, ina e makemake kekahi e hele malaila.

 

     I ka Hala kekahi poe kahi i hoohala manawa, e hanu ana i na ea oluolu o ke kukulu Komohana mai.

     Ua hanau mai he kaikamahine nui pu’ipu’i ma ka la 14 iho nei o Iune, na Nuuanu [k] @ me Lahapa [w]. Maemae wale.

     Na ke Kelepona i hoike ia makou, i ke kakahiaka onehinei, ua nahu ia kekahi waa e ka Mano Niuhi, mawaho aku o Kakaako, a pakele ke ola ke ola o kekahi poe kanaka 3 ka nui.

     Ekolu makahiki i koe, alaila, huli au i ka pono, o keia ka olelo a ke kahi o ko kakou mau alii ai moku, i ke au i hala aku la, aka, aolo i loaa ia mau makahiki iaia, ua make e aku la oia, nolaila, mai kali, o hala auanei ka wa pono.

     Mawaho ae o ke awa o Kalihi, ma ka Poakolu nei, ua paa i ka hopu ia e Keone Kalauawa kekahi waapa kahu ole, a aia malalo o kona malu kahi i malama ia ai; ina nou, e kii koke aku oe, me ke kuehu pu aku i ko kapuahi.

     Ekolu no oihana oi kelakela o ke ao nei a puni.  1.  Oihana Kahunapule, ua kapa ia ia oihana, he oihana kauka, oiai, e lapaau ana ia i na uhane.  2.  Oihana Loio, oiai e lapaau ana ia i na palapu ma ke kanawai.  3.  Oihana Kauka, oiai, e lapaau ana ia i na palapu ma ke ma ke kino.

 

 

Kuai Kudala

O NA

Pa-Hale ma Kalihi, Honolulu, Oahu.

 

     Ua loaa mai ke kauoha ia’u e kuai aku ma ke kuai kudala akea, ma k’u Keena Kudala, ma Alanui Moiwahine, i ka POAKAHI IUNE 29, 1891, HORA 12 M. He 36 mau Paa aina Noho Nani, mawae na o alanui Moi me Beckley, he aneane hapaha mile ma Ewa aku o ke Kula Ka mehameha.  Ua mahele ia keia mau apana ma kekahi ano, a me ka nunui ku pono e hiki ai ke k mo mai iloko o ka li ma o kela a me keia mea ka loaa ana e like me ka makemake, kekahi home no lakou ponoi iho iloko o na palena mamao kupono i ka piko o na wahi hana o ke kulanakauhale.

     Ke kulana a me na pono lehulehu e ae o keia mau apana aina, ua hiki ole ke hoohalike ia me na aina e ae o keia ano i kuai ia iloko o keia ku@anakauhale i na makahiki i hala e aku.

     O ke ano o ka waiho ana o keia mau aina, ma ka waha aku o ke awawa o Kalihi ma ke kiekiena kupono, ua loaa mau ke ea oluolu maikai a me ka maikai mao li no o ka noho ana.

     E huli ana keia mau aina pa-hale @a pau i ke alanui Kalihi, he 55 kapuai, oia hoi ke alanui oi aku o ke akea ma na wa hi e pili kokoke ana i ke kulanakauhale o Honolulu, a e holo ana hoi mai alanui Moi a puka i alanui Beckley.

     Aia malalo iho o ekolu minute ke hele wawae aku a loaa keia mau apana aina mai kahi o ke alanui kaahao (Tramcar) e pau ai.

     Ka wai.  E hoomoe ia ana he paipu kumu wai, he 8 iniba ke ana-waena e hoomoe ia ma ke alanui Moi, mai na hoo moe ana paipu o ke aupuni, e hooia ana i ka lawa i ka wai.  Ano e loaa no ka wai mai ka pa kula Kamehameha mai.

     E ike ia no kekahi palapala kii aina o keia mau hale pa hale ma ko’u Keena, kahi no hoi e loaa ai na hoike i makema ke ia e ninau aku.

     Ke ano o ke kuai ana.  Hookahi hapa ma ke dala kuike, ke koena iloko o hookahi makahiki ma ka ukupa@ee o 9 keneta pa-haneri i hoopaa ia ma ka moraki.

     O @a lilo o ka palapala kuai, me ka mea no ia e kuai ana i ka aina.

          JAMES F. MORGAN.

          Luna Kudala.

Honolulu Mei 29, 1891.     204-dtf.

 

 

OLELO HOOLAHA.

 

     Ke hoikeia aku nei ka lohe i na mea a pau, eia ma kahi noho o ka mea nona ka inoa malalo iho, kekahi lio kane l@e kea umauma keokeo me ka hao kuni @.  O ka mea nona keia lio, a mau mea paha, e pono e kii koke mai, me ka uku pu mai i ko’u mau lilo a pau, a me ka uku o keia hoolaha ana.  E au, o hala auanei na la he 15, o ka lilo no ia o keia lio ia’u.

          J. ALAPAI.

Kapalama, Honolulu, Iune 8, 3tsd*

 

 

Kauka Pake Akamai!

 

DR. LEONG KANG TONG.

 

MAKAUKAU OIA E LAPAAU I NA MA’I A PAU O KELA A ME KEIA ANO, ME KA ELEU A ME KA HOLOMUA.

 

HE OLUOLU KA AUHAU.

 

     KEENA OIHANA:-- Aia ma ka aoao ma Ewa iho o ka halekuai Puaa, e ku nei ma ke kihi o na Alanui Kamika me Hotele.

 

 

HE PALAPALA HOOIA.

          Honolulu, April 29, 1891.

     Owau o Chu Sam Lau, no ke kulanakauhale o Honolulu, Mokupuni o Oahu Ko Hawaii Pae Aina.  Ke hoeia, a ke hooiaio aku nei au imua o ke akea, ua ike au a ua maopopo ia’u a ke haawi nei au i ko’u mahalo piha ia Kauka Leong Kang Tong e noho nei ma Alanui Hotele Honolulu, no ka mea, ua lapaau oia ia’u a ua ola au mamuli o kana mau lawelawe akahele ana, oiai o ko’u ma’i he akepau, a he popo hoi ma ka olelo kahiko.  Ke noi aku nei au i ka poe a pau i loohia me kela ano ma’i, e hele ae iaia, a e loaa no ke ola.  Ua loaa au i keia ma’i mai ko’u wa opio loa mai, a ua aneane he 4 makahiki o ka hoomailo ana a keia ma’i i ko’u kino, aka, ma keia wa ua loaa ia’u ke ola maikai loa.  E hele ae e ka poe i luuluu a kaumaha.

     Mei 12, 1891.     lm.-d.

 

 

Kauka Yong Kam Pung.

(APANA.)

 

Helu 53, Alanui Maunakea.

Ke Kauka Loea o ka Aina Pua!

 

Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano ma’i, mai ko na kane, wahine a me na keiki liilii.  O na ma’i ha-no ua hiki loa ia ke hoola ia me ka maalahi.  A o na ma’i e pili ana i ka maka pau pu ia i ke ola.  Ke hoike ia aku nei, eia ke ola ia nei, me ka oluolu pu o kahi auhau.  Ka poe pilikia hanau keiki a hele nui paha o ke koko, a paa a lohi paha ka hanau ana, paa paha o ka waiu, e hele nui mai i o@ nei.

 

     E KIPA mai e ka poe i hooluu luu ia me na haawina pilihua a ka ma’i, a na’u oukou e hooluolu aku.

          KAUKA YONG KAM PUNG.

Honolulu Iune 2, 1891.     206-d3m*

 

 

700  KAKINI  700

 

Hainaka Silika

O NA

LEDE!

 

Ma na Kumukuni e hoomaka ana mai ka $1.75

A KE

$3.50 o ke kakini Hainaka hookahi.

 

     Aole keia waiwai kuai i ike ia maanei mamua e like aku me kona ano ka nani a @ ka @i o ke kumukuai, kihi o na alanui Papu a me Moi, ma Ewa mai o ka Hui o Holo@.     215-d2ws.

 

 

LA 11 O IUNE.     LA 11 O IUNE.

E!  Kakou i ka Heihei!

 

Na Papale Wahine i hanaia.

 

E HOOMANAO,     E HOOMANAO,

O ke Kilohana o kahi o na Papale i Hanai.

AIA MA

:N. G. SACHS:

(@04, Alanui Papu, Honolulu.)

 

Eia ia makou, a e loaa mau mai ana ma na mokumahu a pau,

Na Paikini Hope a me na Ano Hou Loa.

 

Na Papale Poepoe i-e nani, eleele a me keokeo, i kahikoia me na pu@ maikai, mai ka $4.50 o ka Papale a pii aku. 

     Na Papale Sela i hanaia me na Lipine, $2.00 a pii aku.

     Na Papale Sela Spar, i hanaia me na kahiko a me na @o, $2.50 a pii aku.

     Na Papale Keiki i kahiko ia, no ke kumukuai haahaa loa.

 

Na Pua hou!  Na Hulu hou!  Na Lipine hou!

     He mau mea kupono wale no na La Nui e hoea mai ana.

 

     Na Lole Keokeo Lihilihi i-a loihi, ku i ka holoku, he $4.50 no ka lole holoku, Na Lihilihi laula kupono no na Lole Keiki, ma ke .60 a me .75 keneta o ka i-a.  Na Lole Keokeo maikai kakaulo’oa a papamu paha, ma ka .20 a .25 keneta o ka i-a   Aole e lawa ke kahiko lole keokeo, ke ole me kekahi KAHEI SILIKA.  E loaa ana no i o makou nei o na ano waihooluu o na ano a pau, no $1.00 a me $1.25 pakahi.  Na Lihilihi kekahi no na Lole Lihilihi a me na kahiko lole ma ke kumukuai haahaa loa.  Ina oukou e imi ana i na ano i-e hana lole huluhulu a pulupulu keokeo, a waihooluu ia paha, eia ia makou ia ano a kupa’i, no ke kumukuai haahaa loa.  Ua hilinai makou i ke kuai hoopono ana, a e pomaikai ana oukou ke kipa mua mai mamua o ke kuai ana aku i kahi e.     N. S. SACHS.

“Ka Halekuai Kaulana o na Kahiko Wahine.”     104. Alanui Papu.

     Honolulu, Iune 4, 1891.     208-dtf.

 

 

Papale!  Paple!!  Papale!!!

 

E Loaa no maanei na Papale maikai o na ano a pau

Na PAPALE i hoonani ia a hoonani ole ia.

 

I loaa ole ka lua ma keia Pae Aina, a no na la hoomanao Kulaia, e loaa no ia oe ma na kumukuai haahaa.

Ina oukou e kuai i na PAPALE ma ko makou halekuai nei, alaila, e loaa no ia oe ke-kaulike.

     Nolaila, e kipa mai io makou nei i hoopauia ko oukou kuhihew a

          C. J. Fishel.

          Mei, 19, 1891     196-tf-d.

 

 

KUAI HOOPAU NUI.

 

Mai keia manawa aku a hiki i ko Makou hoonee ana aku iloko o ko makou

HALEKUAI HOU

     Ma ke Alanui Papu, -- (NA HALE BURUA.

E hoolilo aku ana Makou i ko Makou waiwai a pau o na ano Lole:

     NA LOLE NANI,

     NA LOLE I HUMUIA,

     KAP@ A ME PAPALE

     PAHU LOLE, a pela aku

No na Uku Hooemi Loa Nae.

          Egan & Gunn.

ALANUI MOI kokoke i ke ALANUI PAPU.     tf-d.

 

 

HOOLAHA HOU

B. F. Ehlers & Co—PAINAPA.

 

HELU 99. Alanui Papu.

     IA OUKOU E NA MAKAMAKA A ME NA HOALOA, OIAI HOI, UA makaukau makou i ke kuai ana aku ia oukou i na lako lole wahine o @a ano @ a pau; oia h@i—

     Na Silika hou     Na Sat@ hou

     Na Mikilima hou     Na Lihilihi @

     Na Lihilihi keokeo hou     Na Lihilihi @ele hou

     Na ano Mamalu hou loa     Na Paku @

     Na lole hou o na wahine     Na lole o na keiki liilii.

     Na lole o kela a me keia ano e loaa no ia oukou no ua kumukuai haahaa loa.

     E kipa mai e na makamaka, i hoop@ ia ai ko oukou kanalua no ka makou kuai hoopoho uku ia oukou.      Owau me ka oiaio.

          E. F. EHLERS & CO.