Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 221, 23 June 1891 — Maemae ke Kai i ka Pua o ka Hala. [ARTICLE]

Maemae ke Kai i ka Pua o ka Hala.

O keia poo mp.luna ae, oia kekahi o na olelo ano nui, a kaulana hoi iwaena o ko kakou mau pae moku nei. O ka mea nana kela mau huaolelo hooheno īnaluna ae, i kamailio nui ia iwaena o keia lahui, oia o Keaweikehealiiokamoku, kekahi o na ? lii hanau o Hawaii kuauli. Nolaila, Ve makemake nei makou e hoike ak» iwaena o ka lahui oiwi oiaio ou e Hawaii, i ka mole, ke kumu, o kahi o kela mau huaolelo i hoea mai ai, i ole ai hoi kakou e kuhihewa wale, ma ka olelo ana. 0 Keaweikekahialiiokamoku, oia ke alli nui o Kphala-nui, o Kohalaiki, o Kohala ua Apaapaa, o pili o Knlahikioin, o na puu haelelua. 1 kekahi la uiaikai jloko o ke kupuleu, oiai ua alii nei'a rue kona anaina alii e luakaha ana iloko o kona h&le alii, aia hoi. ua ike ia aku la kekahi wahine i ka hele aua < mai. a i kona kokoke ana m&i ua iko ia aku la konamau hiohiona, e hoike mai ana iaia iho he a!ii oin. | Aka, i mea e maopopi» ai oia hei alii, a alii ole paha, o ka Ah& e kau | ana lua ka puka. oia ka noike, oia i O 'Ahaula. Aka. ilike me ke kulana alii oiaio. o ua aliiwahme 'la ua hele mai U% oia i»e ke kanahm ole, a kokoke niH kahi o ka aha e kau ana, uiu ka wa f ike ia aku ui ka haule ihp o ua »ha nei, a he"«

loa mai Ia oia no ka hale. a pa hoi kahea a kamaama iaia nei. a ua hooko aku la keia. Komo maloko Juana pu rac na kamaaina, a ii'u waie, pane mai la kamaaina, mama wale, ae, wahi a ka pane; pane hou no kamaaina, heaha kau huakai ? He huakai imi hoa lealea, Heaha kau lealea i niakemake ai i hoa lealea nou ? He konane, wahi a ka pane. A he, a heahā kou kumu pili ? Hookahi no kumu pili o kamabele o na iwi. A oia ka wa o Keawe-ikekahialii-okamoku i p<me mai ai: "Maenaae ke kai ika pua oka hala." '* O ke kulana o ka wahine inaikai maikai pu no me na oielo, o keia aiiiwahine hoi, oia o Kaikilanialiiwahineopuna. A laaa ona la i puka inai ai kela mau huaolelo, oiai, o keia aliiwahine, oia kekahi o na wahine u'i loa, a o kona one hanau, o Mālama i Puna Hawaii. A ua konane hoi ka maiihini me kamaaina. a na eo i ka malihini.