Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 229, 3 July 1891 — Page 2

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

MA KE KAUOHA.

KUAI O KA HOOLIMALIMA O ELIMA

MAU MOOAINA AUPUNI MA HAMAKUA, HAWAII.

            Ma ka Poaha, Iulai 16, 1891, ma ka hora 12 awakea ma ke alakomo ma ke alo o Aliiolani Hale, e kuai ia ai ka hoolimalima ma ke kuai kudala, o elima mau moo aina aupuni ma Nienie a me Nihole, Apana o Hamakua, Hawaii, penei:

            Ap. 1. Ma Nienie, 10,000 eka.  Uku hookumu hoolimalima o ka makahiki $500.

            Ap. 2. Ma Kaohe, 15, 000 eka.  Uku hookumu hoolimalima o ka makahiki, $400.

            Ap. 3. Ma Kaohe, 37,000 eka.  Uku hookumu hoolimalima o ka makahiki, $300.

            Ap. 4. Ma Kaohe, 138,000 eka.  Uku hookumu hoolimalima o ka makahiki, $300.

            Ap. 5. Ma Kaohe, 25,000 eka.  Uku hookumu hoolimalima o ka makahiki, $300.

            Ka manawa.  He 15 makahiki.

            Ka uku ana.  Ma ka hapa makahiki.

            Ua kuai ia keia mau hoolimalima me ka olelo ua hiki no i ke aupuni i kekahi manawa iloko o ka wa e hoolimalima ia ai e komo hou maluna o ka aina, e lawe ae a hoolilo a pau a i kekahi mahele paha o na aika la no na mea pili aina, ho@ me ka hooemi ana o ke aupuni i ka uku hoolimalima i kulike ai.

            C. N. SPENCER,

            Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Iune 16, 1891. 4ts-d.

 

KUAI O NA AINA PA HALE MA KE

KIHI O ALANUI PENESEKOLA

A ME WAILA, KIHI O ALANUI

THURSTON A ME GREEN, A MA

ALANUI PROSPECT, HONOLULU, OAHU.

            Ma ka Poakolu, Iulai 15, 1891, ma ke ala konio mamua o Aliiolani Hale, ma ka hora 12 awakea, e kuai kudala akea ia aku ana he 13 apana aina pa hale ma ke kihi o Alanui Penesekola a me Waila, apana aina ma ke kihi o Alanui Thurston a me Gree, a he 5 apana aina ma Alanui Prospect, i like ole ka nunui mai ka 158 x 200 kapuai a ka 81 x 150 kapuai ka nunui.

            Ka Uku Hookumu.  E like ole ana mai ka $200 a ka $400 o ka apana aina hookahi, e like me ka nui a me ke kulana o ka aina.

            Ma ke dala ke kuai a me na kumu hoolilo, a e like paha me ka makemake o ka mea kuai ma ka uku hapa dala mamua, a ma ka uku ana i ke koena ma na mahele like ekolu iloko o hookahi, elima, a ekolu makahiki, me ka uku ana i ka ukupanee i ka hapa makahiki ma ka pa ehiku keneta no ka makahiki.

            E hoopuni ka mea kuai iloko o hookahi makahiki mai ka la ana i kuai ai i kona apana aina me kekahi pa maikai kupono a e hoomoe hoi i ka wai mai ka wai mai o ke aupuni.

            E hoopuka ia aku no na Palapala Sila Nui no ka aina ma o ke kaa pau ana mai a ke kumukuai.

            E ike ia no na kii o ka aina a me na hoakaka piha ana ma ke Keena Aina.

            Ea hoomoe a na hooponopono ia na Alanui a me na paipu wai, a e hoomoe ia aku ana i ka wa pokole, e pili ana i keia mau apana aina a pau.

            C. N. SPENCER,

            Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Iune 15, 1891. 4ts-d.

 

KUAI O NA AINA AUPUNI PA HALE,

MA KALUAOPOLUA, KALIHI, OAHU.

            Ma ka Poakolu, Iulai 22, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke ala komo ma ke alo o Aliiolani Hale, e kuai kudala ia ai he elua mau apana aina ma Kaluaopolua, Kalihi, Oahu, penei:

            Apana 5. Nona ka ili o 687 eka, koho mua $137.

            Apana 6. Nona ka ili o 879 eka, koho mua $176.

            C. N. SPENCER,

            Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Iune 23, 1891. 4ts-d.

 

KUAI HOOLIMALIMA O KA AINA

AUPUNI MA WAIAHOLE, KOOLAUPOKO, OAHU.

            Ma ka Poakolu, Iulai 22, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke ala komo ma ke alo, e kuai kudala akea ia ai ka hoolimalima a kekahi apana @ ma Waiahole, Koolaupoko, Oahu, nona ka ili he @ eka @ aku a @ mai paha.

            Na Kumu - Hoolimalima ana no 10 makahiki e uku mai ai.

            Uku koho ana - $100 no ka makahiki.

            Ma ka hapa makahiki e uku mua ai.

            C. N. SPENCER,

            Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Iune 23, 1891. 4ts-d.

 

HOOLAHA OIHANA WAI.

Honolulu, June 23, 1891.

            I kulike ai me ka Pauku , Mokuna XXVII o na Kanawai o 1886.

            O na mea a pau e lawe nei i ke kuleana wai a e hookaa nei paha i ka uku wai, ke hoomaopopo ia aku nei, o na uku wai no ka manawa e pau ana i Dekemaba 31, 1891, ua hiki a ua kupono e hookaa ia ma ke Keena o ka Oihana Wai, ma ka la 1 o Iulai, 1891.

            O na auhau wai a pau e waiho uku ole ana ke umikumamalima la mahope iho o ia wa, e paku'i ia aku ana no he umi pa haneri keneta.

            O ka poe a pau e hookaa mai ana i ko lakou auhau wai e hoike pu mai i ko lakou auhau wai e hoike pu mai i ko lakou likiki hope i uku ai.

            Ma ke Keena o ka Oihana WAi ma Kapuaiwa, e uku ia na auhau.

            JOHN C. WHITE.

            Luna Hooponopono Oihana Wai

            23-24ts.

 

            Ua hookohu ia o MR. DAVID KAAOAO i keia la i Luna Pa Aupuni no ka Pa Aupuni o Kona nei, Oahu, ma kahi o Kalei i haalele mai.

            C. N. SPENCER,

            Kuhina Kalaiaina,

Keena Kalaiaina, Iune, 26, 1891. 4ts-d.

 

            Ua hookohu ia i keia la o JOHN A. PALMER i Luna Hoomalu no ka Papa Alanui apana o Waimea, mokupuni o Kauai, ma kahi o E. M. Walsh i waiho mai.  Penei na hoa o ka Papa i keia wa.

            John A. Palmer, Lunahoomalu.

            H. W. Glade.

            E. Conradt.

            C. N. SPENCER,

            Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, June 25, 1891. 4ts-d.

 

KUAI O KA HOOLIMALIMA O

NA AINA AUPUNI E MOE

ANA MAWAENA O HUMUULA

ME WAIPUNALEI, HILO, HAWAII

            Ma ka Poalima, Augate 6, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke ala komo mamua o Aliiolani Hale, e kuai ia ai ma ke kudala ka hoolimalima o na aina aupuni e moe ana mawaena o Huluula a me Waipunalei, Hilo, Hawaii, nona ka ili o 100 eka oi a emi mai paha.

            Manawa he 10 makahiki.

            No ke kumu koho, he hookahi haneri dala a pii aku no ka makahiki, e puku'i mua ia ma ka hapa makahiki.

            C. N. SPENCER,

            Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Iulai 1, 1891.  229-4ts-d.

 

KA LEO O KA LAHUI.

J. N. O. E. BUSH.

            Lunahooponopono a me Puuku.

POALIMA, IULAI 3, 1891.

 

OWAI KAI KUHIHEWA!

(E pono oukou e heluhelu iho i keia.)

            O ke kamailio ana me ka naauao ka mea e pomaikai ai kakou a pau, ma ke kino a ma ka uhane; a o ke ana e maopopo ai ka pololei o ke ao a ka mea e lawe ana i ke kahua ao i ka hoa kanaka, ma na mea e pili ana i ke ola mau loa, oia no ka olelo a ke Akua.  Wahi a ke Akua, ma o Isaia ko Kaula, Mokuna 8:20, "Ma ke kanawai a ma ka hoike ana hoi, ina olelo ole lakou e like me keia olelo, o ke kumu no ka mea aole he malamalama iloko o lakou."  Nolaila, iloko o ka imi ana i ka pololei o na hana a kakou e hana ai i kuhihewa a i paewa ole ai kakou me ka ke Akua alakai ia kakou, i mea e pakele ai mai ka make no ka hana hewa, he kupono no kakou, wahi a Ioane 5:39, "E huli oukou i ka palapala hemolele; no ka mea, na manao oukou he ola mau loa ko oukou malaila."

            No ko makou manaoio i ka pololei mau o ka olelo a ke Akua, nolaila, ua lawe makou i kana olelo no na ninau a pau, a no ka hooia ana i ka oiaio o ke ano o ka bapetizo, ke kumu a me ka poe kupono e bapetizo ia, i mea e malamalama ai na mea a pau, a me ko kakou makamaka, me C. K. Haole.

KA BAPETIZO.

            Mai a Karisto mai ke kauoha, ana i komisina aku ai i kana mau haumana, ma Mat. 28.19, e olelo ana, "E hele ae oukou e hoohaumana aku i na lahui kanaka a pau, e bapetizo ana ia lakou iloko o ka inoa o ka Makua, a o ke Keiki, a o ka Uhane Hemolele, e malama ana i na mea a pau a'u i kauoha aku ai ia lakou."

            Ua akaka ae la kahi mai o ke kauoha no ka bapetize ana, a o ke kumu hoi o ka bapetizo ana ka kakou e imi aku, no ka mea, he kumu ko na hana a pau a Karisto i hele mai e hooko a e ao aku e hooko ia e kanaka o keia ao.  Ua akaka ke kauoha, a pehea la na haumana i hooko ai?  Kani mua loa i oleloia no ka bapetizo malalo o keia kauoha a Karisto i ao ai i kana mau haumana, aia ma Oihana 2:38, "Alaila, i mai la o Petero ia lakou, e mihi, a e bapetizo ia oukou a pau iloko o ka inoa o Iesu Karisto, i kala ia mai na hala, a i loaa ia oukou ka haawina o ka Uhane Hemolele.

            Ua nohoia iho la na haumana e ka Uhane Hemolele i ka la penetekola, a ia wa, e like me ke kauoha a ka Haku, ua hoomaka aku lakou e hai i ka euanelio, a i ka ike ana o ka poe e hoolohe mai ana, ua hana hewa lakou i ke Akua, olelo ae la lakou, pauku 37, "Heaha ka makou e hana ai.? 1. "E mihi," wahi a Petero, 2. "a e bapetizo"

            Ma keia wahi, he mea maopopo loa, ina ua imi io o Haole i ke alakai a ka Uhane hemolele, e ike no ia aole i loaa ka bapetizo i ka mea i make iloko o kona mau hewa, ma o ka hai hana maikai ana, no ka mea, e lohe na mea e bapetizo ana, a ina ua "walania iho la ko lakou naau" a "mihi," alaila, loaa ke kuleana e bapetizo ia aku ai lakou, e like me Petero a me na haumana i hana ai i ua la la.  Pehea la e lohe ai kekahi o ko Haole, a mea e ae paha ohana i hala mua i ka make, i make me ka mihi ole, ke loaa ka pono o ka bapetizo a me ka huikala ia no ka hewa, ina aole oia i lohe i ke ao a mihi mai.  Maanei iho la no lawa o Haole a me kona auna like, oiai, o keia mau hana a na haumana, ua hana ia malalo o ke alakai a ka Uhane Hemolele, a ua hoopaa ia ma ka euanelio i alakai no kakou e hahai aku ai, aole nae he olelo a he hana kekahi e ao mai ia kakou, he hiki i ka poe ola ke bapetizo no na ohana o lakou i make mua, i pepehi kanaka, moekolohe, a pela aku, me ka mihi ole mamua e like me ka na haumana e ao nei, e mihi oukou, no na hana a kela a me keia kanaka i hana ai iloko o kona ola ana.  Ua ahu wale ka ike o ka Haole, no ka mea he ike kanaka a he kapae i ka oiaio o ka ke Akua olelo, e like ae la me keia.  Aole i pau.

 

Ka Indaio.

            Eia kekahi mau hoomana ke olelo nei e hoakoakoa nou ia ana keia lahui ma ka aina hemolele.  Palestine, mai ko lakou kipaku ia ana mai e Rusia.  Ke hoole nei ka olelo a ke Akua, aole lakou e hoakoakoa hou ia ma ia aina, kahi a lakou i hoole ai i ka Hoola a i hoomaewaewa ai.

            O ka poe iosepa ona Hoomana o na Haipule o na La Hope, ka manaoio loa i keia, a he mau olelo baibala no kekahi a lakou i @ ai e kokua ana ia mea.  O ka ka poe hoomana La Ehiku, he hoole i keia,

            Ke hoomau ala no ia poe mamuli o ka lakou hoomaopopo ana i na wawana, aole o keia poe ka mea e hoakoakoa ia ana o ka Isaraela, ka poe manaoio, ka mea lanakila maluna o ka hewa, ka poe i manaoio i ka hua hoopono a Aberahama, o lakou ke hoakoakoa ia, aole nae ma keia wahi haumia, a piha i na hewa.  Hookahi wahi a makou e lohe nei e hoihoi ia ana na Iudaio, oia hoe ma kekahi apana aina nui i kuai ia e Baron Hersch, ma Amerika Huiia, a he umi makahiki ka manawa e hele liilii ai a hiki i ka pau loa ana mai Rusia aku.  He 5,000 ka nui o na Iudaio e hiki nei ma Ladana o ka hebedoma hookahi.

            Nolaila, he moeuhane wale no ka manao e hoakoakoa hou ia ma Palesetina.  E hoopuehu ia lakou a hiki i ka hopena wahi a Iehova, a aole e loli keia olelo a hiki i ke ko ana.

Ka Moiwahine Liliuokalani no Kauai o Mano Kalanipo.

            I keia Poalua ae e haalele iho ai ka Moiwahine Liliuokalani i ke kapitala nei, a kau aku oia ma ka oneki o ka mahimahi o Kauai, Mikahala.  A ma ia huakai e hele pu ana ke keikialii H. H. P. Kalanianaole, a me ka poai o ke alo alii.

            E kipa mua ana ka huakai alii i Nawiliwili, a mai laila aku no ka ua loku o Hanalei, mai laila aku a ka Pali o ahi o Kalalau a hiki i Haena, aole ka huakai alii e kaapuni ana ma na "hulaana."  A e luakaha ana ka huakahi alii ilaila, a e panai ia mai ana kekahi papaaina luau e na makaainana o ua aina kaili la ala, e malama ia ana kela paina, no hookahi la okoa, a i ka po iho, e haawi ia ana he anaina hulahulu Europa.

            A i kekahi po mai, e hoouna ia aku ana i ka pali o Kalalau, elua keiki no ka pii ana e o i ke ahi kaulana o ua pali ala, a ua makemake ia hookahi tausani kapuai ke kiekie o ke ahi e lele ai maluna ae o ka ilikai, a o ka auhau e o ai i ke ahi he "hau."

            A ina e maikai ka makani oia ahiahi, alaila o ka mamao o ka lele ana aka auhau mai ka aina kau he 700 iwilei iwaho o ka moana.

            A e loaa me he mau kokua aloha ana i ka poe nana e hana, a e hoikeike pu ia mai ana hoi kekahi mau mea hoopahaohao o ua aina la ia po.

            Mai laila aku ka huakai no ke one kani o Nohili a huli ma kela aoao.  A ma ka la 19, e huli hoi mai ai ka huakai alii no Honolulu nei.

            A o ka makou hoi e kalokalo ae nei i na Mana Lani, e ukali ia kau huakai e ka Moiwahine e ka maluhia, a na kona mana no e kiai ia oe, ke Keikialii a me ka huakai alii a pau.

 

Na Wahine Kanemake o Inia.

            Ua olelo ia ma na nupepa he 24,000,000 ka nui e na kaikamahine opiopio i hoomare ia i ka wa opiopio i ano like me ka hoopalau a na aina e a ua make ka lakou mau kane.  Oiai he poe hoopiopio wale no keia poe, he wahi keia e like @ i ke aupuni Hawaii, ko imi i @ e hoopiha ai i ka makalua o ka nele wahine o ka aina.  Ina aole he makuahine, aole e ulu ka lahui, he maopopo ole e ulu ana ka lahui ko mau keia ano e o na kane a me ka heluna o na wahine.  Eia nae kahi e pau ai o ka pilikia.

 

NU HOU KULOKO.

            Ua makemake ia na @ a pau o ka Hui Hoonaauao Liliuokalani; mahele elua, e akoakoa ae ma Iolani Hale i ke kakahiaka Poalima, Iulai 3, 1891.

            Ma ke kauoha,

            MRS. LAHILAHI WEPP.

            3t-d.

 

            E na hoaloha, na makamaka o ka ua Kukalahale nei, e noho ana hoi i ka moku o Kukuiawaa nei, ina e makemake oe e loaa ona puaa momona no ka la 4 o Iulai, aia kahi e loaa ai ia oe mauka o Kalihi, i kahi o Uilamama Kamaki; mai ka $3 dala a hiki i ka $7 o ka puaa hookahi.

 

            Pawehe ko maua moena.

            Ina oe e makemake e holo i Ewa o ka eleu no ka pono, o haule auanei i muliwaa.

            I keia kakahiaka e holo aku ai ka Malulani no kona mau awa mau o Maui a me Hawaii.

            O nanaina o ka la inehinei, he nanaina oluolu, ma'u, aole hoi ka wela kikiki, he la'i wale no.

            Ua nauki loa ia kekahi poe, a i ole, o ka hapanui no paha a pau, no ke kumu, no ka lohi k a o ka mokualii Mariposa.

            Ma ka hoikeike a na opio o ka hui keaka Iolanthe i ka po Poakolu nei, ua nui ke ohohia o ke anaina a me ka mahalo ou ana.

            Eia mai ka moolelo o ka huakai a Liliu-o-Loloku i ke kapu, ke panee ia aku nei, hookahi no anahulu la a hehi hou i ke one hanau o ke kino.

            I ka pilina o ke ao o ke kakahiaka nui o ka la apopo, e pili mai ai i ka uwapo o Aina Hou, ka mokuahi Kinau mai Hawaii a me Maui mai, Kalaukine mai Kahului mai.

            Aia o kauka Berodi iloko o na nipoa a ka ehaeha e noho nei i keia mau la ma Waialua, a ua telepona ia mai nei o kauka Trousseau no ka hele ana aku e haawi i na kokua ana nona.

            He lono ka i loaa mai ia makou, eia ke Keikialii Kawananakoa ke huli hoi mai nei no kona one oiwi, i na nae aole he mea nana e keakea i kona alahele; alaila, oia kekahi o na ohua kiekie a ka Mariposa e hii mai nei.

            Apopo, ola ka la hauoli o na Amerika, ka la hoi i loaa aina lakou ka noho na kuokoa a hiki i keia la nona na makahiki he 115, i hoomanawanui ia ai e ko lakou huli kuokoa, a nona lakou e poina ole ai.

            I ka hora 10 o ka po Poaono nei, ua loaa mai ka lono ma ke telepona, eia ae ka "Menowai" ke haulani mai nei ka ihu i ka makaui, a i ka hora 12 kona pili ana i ka uwapo, a i ka hora 12 o nehinei oia i haalele iho ai i na kaiaulu nei a au no ka i puka gula o Kaleponi.

            Iloko o kanakolu-kumamawalu poe keiki i hoomaopopo ia na hopena o ke puhipaka, no elua mahina a me elua makahiki, ua ike, ua loaa lakou a pau i ka ma'i o kekahi ano.  He eono mahina mahope o ko lakou haalele ana i ka paka, ua maikai hou ko lakou ola kino.  E na opio o Hawaii, he @ keia, a e @ ka pono.