Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 237, 15 July 1891 — He Moolelo Kaao NO KANA. [ARTICLE]

He Moolelo Kaao NO KANA.

KE AHI KANAN'A KA HIA- i PAIOLE—KA MOOPUNA A ULI KA MEA NANA I HOOHIOLO 0 HAUPUKELE KA PUU KAUA I MOLOKAI. ■ ■ * Aole wau i ike i kekalii mea-ma ka'u e like me keia a'u i ike ai i ka po nei; ina e boea keia koa io kakou nei, e papapau ana kakou he aa ko ka hale, aohe o kakou ahai3ono ma keia kaua ana v ua kiai iho nei kona mau niaka maluna o ka }>uu nei. Aole paha e loihi ana na la. alaie hoea mai ana keia koa, nana Euanei e pulumi ia kakou. a lilo i niea ole iioko o kona mau poho lima kakauha. īa manawa. ua pau ka olelo ka- I kana a ke alii, a ua hoopuka mai la oia i ria huaolelo me ke akahele jO?. " Penei ko'u manao; ina e hiki mai kela koa, alaila. e kahea aku no hoi kakou i na Honu, e hoopii v ka puu iluna; e pii ae paha ia koa i kona kino i ka loihi, kakou e loaa ae. He puu pii ko kakou i ka lani pehea ia koa e lanakila mai ai ma 3una o kakou ? no ka mea, he nui ko kakou inau kokua e noho mai nei; mai ke one Pohueh ne mai no o līawaii, a hiki i ka pali o Haupukele nei: nolaila. aole ia koa c lana j?iltt ana. Ninau hou aku la ke alii Keoloewai ke kahuna ia Mo-i, ke lohe mai la no anei oe I ka'u mea e olelo neiikeiawa? Ke l®he nei wau, wahi aM-i; aka e hoike aku wau ia oe e ke alii, ma ka hoike a ko ka po poe ia'u, e like me ko'u ike i ao ia ai ma ka oiha na kahuna, e uwe ana ka uku, a me ka liha i ke anu, ke hiki māi ua la kaua ala. Nolaila, oia no ko'u ike e hoike mua aku la ia oe e ke alii, a peaei ho«noo ana, eao ke koa, aeao ka holo, alia nae hoi, e hoi ae wau a hui pii, me ko'u kaikuahine me Nuakea, i nana hoi oia i kana ike 1 ao ia ai, o ke kilokilo, a pela no hoi me ka r u ike iao ia ai. A ua hookuu aku la ke alii i kona kahuna N e hoi n6 koua hale.ua hiki aku la no hoi o Mo-i, a huipu me kona kaikuahine, n© keia mahao a ke alii, a ua pono ae la 110

hoi ia ika aianao o kona kaikiiahine. Ma ke ahi&hi liula oia. la, ua *ik v e i aku la o Nuakea, - *he ao ano kaula, i o ke poo o «a ao nei. mal una 'o ka puu o Haupukele a, o hope aole ona ike aku, ua oia i ka nana ana a hiki i ka nalowale ana oka ili o kanaka. • ; Mamuli o ko Nuakea ike aria i keia mau kalioaka ano e,. i ku|on iho ai kona poo ilalo, a kulu ixiakawalu iho la kona mau waimapa, me he kuaua eloelo la no ka lo,ak ani iho la kona u, huii la'l pane 5, kona kaikunane: Ua pololei kau ike e ko'u ka&unane, he koa anei keia, he ahi fiolapu paha no ka aina, o ka hele no hoi a ka hee nui la. pouli na moku o Kahiki i kona mea ino; ehia ka mea aloha o na īwi o kaua. Olelo aku Sa o Mo-i i kona kaikuahin?, e ai ka ai a maona, alaila, haule aku kaua hiamoe, a nana aku hoi i ka haawina hou o keia p©.^ A ina »o hoi e like me ka'u i ?ke mua ai i ka po nei, alaila, aole noi wahi e pakele ai; no ka mea, ua lawe aihue ia mai nei keiamau wahine ui a i elua a kela alii hookahi ] o F /nii. J ile h.-ina auanei, \a, Kapepeekauila no ka pono; e ka ana no nae i na iw, mai-pono loa no aae., ina no 0 kona iwi a me ko ke alii iwi, a o la ua no la ke komo i ka poino, alaila, ua pono loa ia. Ak:i, e make mauwale aku ana kakou i ka laua mau hana, nolaila,; ua hoonuu iho 3a laua i ka laua ole-1 lo i hoike mua ia ae la maluna, a.i hauie aku ia laua ma ko laua wahi ! moe pakahi, no ka halawai pu ana; me Niolopua. j Aole nae i H'uli'u mahope iho, halawai hou mai la no o Mo-i, ma | ka moeuhane, e like no me ka haa-1 wina moe no i loaa ai iaia i ka po inua, a pela no i loaa hou ai ka moe ia Mo-i ma ka lua o ka pe. He oi loa aku nae keia o ka h«o--maka'uka'u, o ka hoaa i ka maka, ine ka anehe pu wai o na lima, laae lie mea ]a. e hopu okoa mai ana no 1 ke kanaka a uhaki ae. Me keia haawina moe a Mo-i, aohe e hiki īaia ke moe hou ma ia po. i ala wak; ia no eia a hiki i ka oili ana mai o ka la. Ua aia ae la no hoi o Nuakea. a ua nana hou ae la oia ma kana oihana i ike, o lte kilokiio, a o na haawina no i Joaa iaia ma ke ahiahi, pela no oia i nana hou ai ma ke kakahi&ku. Nolaila, ua kuka pu hou !ho la laua, no ka mea pono a laua e hoike aku ai imua o ke alii Keoloewa; no ba mea hoi, ina ehoike hou aku n® lat»a e like me ko laua ike i ao ia ai ma ka laua kumu ia ai.