Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 241, 21 July 1891 — Page 4

Page PDF (965.15 KB)

This text was transcribed by:  Lynne Minamishin
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

KA LEO

John E. Bush.

Luna Hooponopono a me Puuku.

POALUA, IULAI 21, 1891.

He Moolelo

no KAMAPUAA

KE KEIKI PUAA A KAHIKIULA ME HINA-KA MOOPUNA PUAA A KAMAUNUANIHO-KA HOA PAIO HOI O PELE, KA WAHINE O KA LUA I KILAUEA, A HALA LOA AKU I NA KUPUNA O KUKULU O KAHIKI.

 

O oe ia e Haunuu, e Haulani

E Haalokuloku

Ka Mano e ka I'a nui

E ui, e Uilani

Ko inoa Puaa ia e o mai.

 

I ko lakou hele ana aku iluna o na waa. ua ike koke lakou he hana lepo, ka mea i hoopihaia i na umeke, a he hanawai hoi kai hoopihaia i na hue wai, ua noke ia i ka ai na mea a pau, oluna o na waa eono, a ua koe ka puaa.

A he elua mau waa aole i hana ino ia ko laua mau ukana, ua hooho ae la lakou, ua ola hou o Kamapuaa, a nana keia mau hana hookalakupua.Ua ku mai nei hoi ka hohono o ka hulu o ka puaa i na moku, a ua make hoi o Kamapuaa ia Pele, eia ka ua ola hou.

Ua kuka iho la na kanaka o ua mau waa nei, o na waa eono i pau ka lakou mea ai. e hoi hou ia mau waa i uka o Ewa, i mau mea ai hou na lakou, a o na waa iho i koe elua e holo mua no hoi ia.

K@ huli hoi ala kela poe no uka o Ewa, a o kekahi mau waa hoi. ke liuliu ala no hoi ia mau waa no ko laua holo ana aku.

I ua mau waa nei, i kau aka ai o na kanaka, a holo aku la lakou, e ku aku ana keia puaa, ma ka lae kahakai, e uwe aku ana.

I ka lohe ana o na kanaka, i ka uwe leo puaa mahope o lakou, ua huli mai la ko lakou mau maka a nana i uka o ua ana nei, e ku io aku ana keia puaa.

Ua hoohuli hou lakou i na waa, e kii i ka puaa e hoouka mai, i ko @akou pae hou ana aku la i uka, ua lalau aku la lakou i ua puaa nei. a kau aku la iluna o na waa, a holo aku la lakou.

Ia lakou e holo nei, ua olelo ae la kekahi kanaka. he puaa momona keia, a ua mau alii nei, he io ono ko keia puaa, no ka mea he puaa O@omea, mikomiko aku la ka io o keia puaa ono ino.

I ua poe kanaka nei e olelo aku nei, ke nana maikai mai nei no na maka o ua puaa nei.

Aohe mea kau la kii mai e ai i ua poe kanaka nei, i ka wa a ko lakou nei mau waa, e hookokoke aku nei, i ka lae o Kepoookala, o ka oili aku la no ia o ua puaa nei a kuho ana iloko o ke kai, o ka heo aku la no ia o ua puaa nei a @ae ana i uka, he loko ia wahi ana i pae aku ai.

Ua hoomaka aku la o Kamapuaa e pii i uka o Honouliuli, a hiki aku la keia i Honouliuli Loko, ike aku la keia i keia luahine e ohi ma ana i ka oha lana wai oloko o ka Loi.

A ku ana keia ma hai o kela loi kalo, a ua luahine nei, e ohi oha lanawai nei

A huli mai la ua wahine nei, a ike mai la i keia kanaka i ke ku aku ma kula.

Ua haawi mai la ka luahine i kona aloha, i keia kanaka e ku aku nei, a pela no hoi o Kamapuaa i aloha aku ai, a i aku la keia, e aha ana oe?

E ohi wahi o@a lanawai ae ana. i loaa ke ola, he noho wi ko ka aina wahi a ka pane?

A ike aku la o Kamapuaa i kekahi loi kalo, ua hele a oo,  aku la oia i ka wahine, o ka mea iho la ia e ohi ai, haalele ia aku ka hoi e oe ka loi kalo ua oo?

I mai la ka luahine, na ke alii ia loi kalo oo, aohe ia na ke kanaka e like me kaua.

I aku la o Kamapuaa, i loaa hoi paha ka ia alii i ke kanaka, na ke kanaka e hana aku a mo'a, a he ai wale ae no ka ke alii na'u e kai aku ka ai a kaua.

I mai la ka luahine, e make auanei kaua i ke alii, aole auanei kaua e ai i ka ai ua make mua kaua i ke alii.

Kahaha. aloe paha hoi he make ka ke alii, he ela hoi ka ke alii, he opu alii hoi he opu aloha.

Nolaila, e hoi mai kaua ma kula nei, a na'u e kai aku ka ai a kaua a nui.

I mai la o Kamaunuaniho, e make ana ka hoi au mamuli o kau mau hana, ehia ka koi mea aloha o ka luahine nei, aohe hoi he wa a make kupapau iho, eia ka hoi e make e ana i ka alhue i ka ai a ke alii, aole no ike mai o ka moopuna no keia ana.

Ke uhuki 'la o Kamapuaa i ka ai o ua loi kalo ala a ke alii. me ko na ikaika nui, mai kahi aoao a kahi aoao, a lana ka waiwai o ua loi kalo ala.

Ke hoomau ala no o Kamaunuaniho i kona uwe ana, no ka make mai i ke alii, ua huihui ia ke kalo a pau o ua loi kalo ala, e Kamapuaa, a i aku la i ka luahine:

Ua paa ka ai a kaua, o ke kau wale aku no koe iluna ou.

I mai la ka luahine aole paha e hiki ka ai ia'u ke hapai e pono paha e hoohihihiki liilii ka ai a kaua i pau.

E hoao paha oe e haawe i ka ai a kaua i keia manawa, ua ae mai la kela.

I ke kau ana o ka ai a laua iluna o ka a-i o Kamaunuaniho, ua kapa kapa ae la o Kamapaaa i kona mau kupunakane, e lawe lakou i ke kaumaha o ka haawe ai a kona kupunawahine.

Ua hele aku la o Kamaunuaniho a hiki i ka puu o Kapolei, a mahope aku no o Kamapuaa o kana hele ana aku.

A ike mai la o Wahineokamao i ka haawe ai a Kamaunuaniho, ua uwe mai la oia @ ko laua make i ke alii.

Hoa ae la laua i ka imu ai a laua a kalua iho la i ka oi, a o ka nui o ka ai a laua nei aole i kalua ia.

I na Luna Lawe Pepa o KA LEO O KA LAHUI, ke ha'i ia'ku nei ka lohe ia oukou, ina he mau helu koe o ka la 3, 10, 20 o Aperila, a me ka la 5 o Mei nei. o ka nupepa KA LEO, ke kauoha ia aku nei e hoihoi mai ma ke keena nei.

Ma ke kauoha.

Kuai Kudala

O NA

Pa-Hale ma Kalihi, Honolulu, Oahu.

Ua loaa mai ke kauoha ia'u e kuai aku ma ke kuai kudala akea, ma ko'u Keena Kudala, ma Alanui Moiwahine, i ka poakahi iune 29, 1891, hora 12 m.

He 36 mau Paa aina Noho Nani mawae na o alanui Moi me Beckley, he aneane hapaha mile ma Ewa aku o ke Kula Kamehameha. Ua mahele ia keia mau apana ma kekahi ano, a me ka nunui ku pono e hiki ai ke k@mo mai iloko o ka li ma o kela a me keia mea ka loaa ana e like me ka makemake, kekahi home no lakou ponoi iho iloko o na palena mamao kupono i ka piko o na wahi hana o ke kulanakauhale.

Ke kulana a me na pono lehulehu e ae o keia mau apana aina, ua hiki ole ke hoohalike ia me na aina e ae o keia ano i kuai ia iloko o keia kulanakauhale i na makahiki i hala e aku.

O ke ano o ka waiho ana o keia mau aina, ma ka waha aku o ke awawa o Kalihi ma ke kiekiena kupono, ua loaa mau ke ea oluolu maikai a me ka maikai mao li no o ka noho ana.

E huli ana keia mau aina pa-hale a pau i ke alanui Kalihi, he 55 kapuai, oia  @oi ke alanui oi aku o ke akea ma na wa hi e pili kokoke ana i ke kulanakauhale o Honolulu, a e holo ana hoi mai alanui Moi a puka i alanui Beckley.

Aia malalo iho o ekolu minute ke hele wawae aku a loaa keia mau apana aina mai kahi o ke alanui kaahao (Tramcar) e pau ai.

Ka wai. E hoomoe ia ana he paipu kumu wai, he 8 ini@a ke ana-waena e hoomoe ia ma ke ala@@i Moi, mai na hoo moe ana paipu o ke aupuni, e hoo@@ ana i ka lawa i ka wai Ano e loaa no ka wai mai ka pa kula Kamehameha mai.

E ike ia no kekahi palapala kii aina o keia mau hale pa hale ma ko'u Keena kahi no hoi e loaa ai na hoike i makema ke ia e ninau aku.

Ke ano o ke kuai ana. Hookahi hapa ma ke dala kuike, ke koena iloko o hookahi makahiki ma ka ukupanee o 9 keneta pa-haneri i hoop@a ia ma ka moraki.

O na lilo o ka palapala kuai me ka mea no ia e kuai ana i ka aina.

JAMES F. M@RGAN

LUNA KUDALA

 

Honolulu Mei 20, 1891         241-dtf.

Na Lole Komo o ke Kau Na LoLe Komo o ke kau.

Na Lole Komo o ke Kau

Na Lole Komo o ke Kau.

 

NA LAKO HOU LOA a me NA ANO HOU LOA!.

E weheia nei ma kahi o N. S. Sachs, 104 Alanui Papu Honolulu.

Na Ano Lihilihi o Kela a me Keia Ano.

HE KUAI MAKEPONO LOA KEIA.

Ua wehe ae nei makou i na ano LIHILIHI a pau i loaa pololei mai ia makou, mai na Hale Hana mai Europa mai, a nolaila, ua hiki ia makou ke kuai aku

NO NA KUMUKUAI HAAHAA I KO KEKAHI MAU WAHI E AE!

Ua moakaka ke ano o na lau o ka lole, a ua pomaikai oe ke ike mua, mamua o ke kuai anama kahi e aku.

NA HOLOKU LIHILIHI no $4.50 o ka lole i kuai ia no $6.50 a $7 mamua.

NA LOLE LIHILIHI NO KEIKI, e like ka laula me ko ka pelekoki, mai ka 60 (keneta o ka i a a pii aku.

HE NUI NA ANO O NA LOLE KEOKEO, KINAMU, LATINA.

KINAMU LOLE, maka hou, he 8 i-a no ka $1.0

NA LOLE MAIKAI PAPAMU a kakou loloa, 20 a 25 keneta o ka i-a.

NA LOLE oi loa aku o ka maikai he 25 keneta wale no ko ka i-a.

NA LOLE KIKOKIKO a me LAU, (Swiss) he emi loa.

NA PAA  LOLE LIHILIHI iloko o na pahu, KEOKEO a KALAKOA, e ku{ai emi loa ia aku ana.

NA. KAKINI ELEELE ADELINE.

Ina onkou e makemake i KAKINI ELEELE maikai, i KAKINI mae ole a kohu ole, e ninau no ke KAKINI ELEELE ADELINE, ua hanaia keia KAKINI no makou no keia Makeke, a ua hiki ia makou ke hooiaio aku i ko lakou maikai, ua lawa no na wahine, kaikamahine, a me na keiki.

Mai pina wale iho oukou i ka hele mai e ike i na ano Papale Italia hou no ke Kau, no mea, o na Papale Sila keokeo a eleele, i kahiko ia me na lipine no $1.25 $1.50 a me $2.00.

AIA MA

Ka Halekuai Kaulana.

104, Alanui Papu.    Iulai 14, 1891.  dtf   WEHI O NA LED@.

Papale! Paple!! Papale!!!

E loaa no - Papale - maikai o na

                                                                                                                                                              maanei na                 ano a pau

Na PAPALE i hoonani ia a hoonani ole ia.

I loaa ole ke lua ma keia Pae Aina, a no na la hoomanao Kulaia, e loaa no ia oe ma na kumukuai haahaa.

Ina oukou e kuai i na PAPALE ma ko makou halekuai nei, alaila, e loaa no ia oe ke kaulike.

Nolaila, e kipa mai io makou nei i hoopauia ko oukou kuhihewa

C. J. Fishel.

Mei. 19, 1891    196-tf-d.

KUAI HOOPAU NUI.

Mai keia manawa aku a hiki i ko Makou hoonee ana aku iloko o ko makou

HALEKUAI HOU

Ma ke Alanui Papu, (NA HALE BURUA.

E hoolilo aku ana Makou i ko Makou waiwai a pau o na ano Lole:

NA LOLE NANI,

NA LOLE I HUMUIA,

KAPU A ME PAPALE

PAHU LOLE, a pela aku

No na Uku Hooemi Loa Nae.

Egan & Gunn.

ALANUI MOI kokoke i ke ALANU@ PAPU.      tf-d.

HOOLAHA HOU

B. F. Ehlers'& Co - PAINAPA.

HELU 99, Alanui Papu.

IA OUKOU E NA MAKAMAKA A ME NA HOALOHA, OIAI HOI, UA makaukau makou i ke kuai ana aku ia oukou i na lako lole wahin@ @ a ano @@@ la a pau; oia hoi-

                                                                                                                                    Na Silika hou

Na Mikilima hou                                   Na Sateen hou

      Na Lihilihi keokeo hou                         Na Lihilihi hou

         Na ano Mamalu hou loa                                               Na Pa@u Pukaaniani

Na lole hou o na wahine                     Na lole o na keiki liilii.

Na lole o kela a me keia ano e loaa no ia oukou no na kumukuai haahaa @@.

E kipa mai e na makamaka, i hoopau ia ai ko oukou kanalua no ka makou kuai hoopoho aku ia oukou.   Owau me ka oiaio,

tf                 B. F. EHLERS &CO.