Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 241, 21 July 1891 — He Moolelo No KAMAPUAA. [ARTICLE]

He Moolelo No KAMAPUAA.

KE KEIKI PUAA A KAHIKIULA ME HINA —KA MOOPUKA PUAA A KAMAUNUANIHO—KA HOA PAIO HOl 0 PELE, KA WAHINE 0 KA LUA I KILAUEA, A HALA LOA AKU I NA KUPUNA O KUKULU O KAHIKI.

O oe ia e Haunuu, e Haulani E Haalokuloku Ka Mano e ka I*a nui Eui/eUilani Ko inoa Puaa ia e o mai.

I ko lakou hele ana aku iluna o na waa, ua ike koke lakou he hana lepo, ka mea i hoopihaia i na umeke. a he hanawai hoi kai hoopihaia i na hue wai, ua noke ia i ka ai na mea a pau, «luna o na waa eono, a ua koe ka puaa. • £ he elua mau waa aole i hana ino ia laua naau ukarML,~4ia hooho āe la lakou, ua ola hou o Kamapuaa, a nana keia mau hana hookalakupua. Ua ku mai nei hoi ka hohono o ka hulu o ka puaa i na moku, a ua make hoi o Kamapuaa ia Pele, eia ka ua ola hou. Ua kuka iho la na kanaka o ua inau waa nei, o na waa eono i pau ka lakou mea ai. e hoi hou ia mau waa i uka o Ewa, i mau mea ai hou na lakou, a o na waa iho i koe elua e holo mua no hoi ia. Kc huli Loi ala keia poe no uka o Ewa, a o kekahi mau waa hoi. ke liuliu ala no hoi ia mau waa no ko laua holo ana aku. I ua mau waa nei ? i kau aka ai o na kanaka, a holo aku la lakou, e ku aku ana keia puaa, ma ka lae kahakai, e uwe aku ana. I ka lohe ana o na kanaka, i ka uwe leo puaa inahope o lakou, ua huli mai U kc> lakou mau maka a nana i uka o ua ana nei, e ku io aku ana keia puaa U;i hoohuli hou lakou i na waa, e kii i ka puaa e hoouka mai, i ko |akou pae hou ana aku ia i uka, ua

lalau aku Jn lakou i ua puaa nei, *a kau aku la iluna ona waa, a liolo aku la 3akou« 4 Ia lakou e holo nei, ua olelo ae la kekahi nanaka, he puaa momona keia, a ua mau alii nei, he io ono ko keia puaa, no ka moa he puaa Oiomea, mikomiko aku la ka io o keia puaa ono ino. I 11 a poe kanaka nei e olelo aku j nei, ke nana maikai mai nei no na i maka o ua puaa nei. i Aohe mea kau la kii mai eai i j ua pee kanaka nei, i ka wa a ko Ja-! kou nei mau waa, e hookokoke aku nei. i ka lae o Kepoookaia, o ka oili aku la no ia o ua puaa nei a kuho ana iloko o ke kai, o ka heo aku'la no ia oua puaa nei a nae ana i uka, he loko ia wahi ana i pae aku ai.. Ua hoomaka aku la o Kamapuaa ! e pii i uka o Honouliuli, a hiki aku i la keia i Honouiiuli Loko, ike aku la keia i keia luahine e ohi ma ana i ka oha lana wai oloko o ka Loi. Aku ana keia ma hai o kela loi : kalo, a ua luahine nei. e ohi oha lanawai nei A huli mai la ua wahine nei, a ike mai la i keia kanaka i ke ku aku ma kula. Ua haawi mai la ka luahine i kona aloha, i keia kanaka e ku aku nei, a pela no hoi o Kamapuaa i aloha aku ai, a i aku la keia, e aha ana oe ?

'E ohi wahi oha lanawai ae ana. i loaa ke ola, he noho wi ko ka aina wahi aka pane ? A ike ak« la o Kamapuaa 1 kekahi loi kalo, ua hele a 00, i aku la oia i ka wahine, o ka mea iho la ia e ohi ai, haalele ia aku ka hoi e oe ka loi kalo ua oo ? , I mai la ka luahine, na ke alii ia loi kalo 00, aohe ia na ke kanaka e like me kaua. I aku la 0 Kamapuaa, i loaa hoi pa*»a ka ia aiii i ke kanaka, na ke kanaka e hana aku a mo'a, a he ai waie ae no ka ke alii na'u e kai aku ka ai a kaua. I mai la ka luahine, e make auanei kaua i ke alii, aole auanei kaua e ai i ka ai ūa make inua kaua i ke alii. Kahahā, aole paha hoi he make ka ke alii, he ela hoi ka ke alii, he opu alii hoi he opu aloha. Nolaila, e hoi niai kaua ma kula nei, a na'u. e,kai aku ka ai a kaua a nui. I mai la o Kamaunuaniho, e make ana ka hoi au maniuli o kau mauhana, ehia ka koi mea aloha o ka luahine nei. aohe hol he wa a make kupapau iho, eia ka hoi e make e ana i tta alhue i ka ai a ke alii, aole no ike mai o ka moopup?no keia ana. Ke uhuki 'la o Kaoiapuaa i ka ai o ua ioi kalo ala a ke alii. me ko na ikaika nui, mai kāhi aoao a kah: aoao, a lana ka waiwai o ua loi kaloaia. Ke hoomau ala no o Kamaunuaniho i kona uwe ana, no ka luake

mai i fce alii, ua huihui ia ke kalo; a pau o- ua loi kalo ala, e Kamapnaa T a i a&u la i ka luahine: Ua paa ka ai &. kaua* o k'e kau wale ak'u no koe iluna ou. I mai la ka luahine aole paha e hiki kaaiia'u ke hapai, e pono pae hoohihihiki liili» ka ai a kaua ! i pau. E hoao p«ha oe e haawe i ka ai a kaua i-keia manawa, ua ae mai la kela. I ke k&u tma o ka ai a laua iluna 0 ka a-i o Kamaunuaniho, ua kapa kapa ae la o Kamap&aa i kona mau 1 kiipunakane. e lawe lakou i ke kau* maha o ka haawe ai a kona kupunawahine. Ua hele aku la o Kamaunuaniho a hiki i ka ; puu o Kapolei, a mahope aku no o Kamapuaa o kana he-

īe ana aku. A ike mai 3a o Wahineokamao i |-ka haawe ai a Kamaunuaniho, ua nwe mai la oia 1 ko laua make i ke alii. . Hoa ae la laua i kaimu ai a laua a kalua iho la i k'a oi, ao ka nui o ka ai a laua nei aole i kalua iit. Ina Luna Lawe Pepa o Ka Leo oka Lahui, ke ha'i ia'ku nei ka lohe ia oukou, ina he mau helu koe o ka la 3 V IO, 20 o Aperila, a me ka la 5 o Mei nei, o ka nupepa Ka Leo, ke kauoha ia aku nei e hoihoi mai ma fce keena nei. . Ma ke kauoha.