Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 244, 24 July 1891 — He Moolelo Kaao NO KANA. [ARTICLE]

He Moolelo Kaao NO KANA.

KE AHĪ KANANA —KA HIAPAIOLE—KA MOOPUNA A ULI KA 31KA NANA I HOOHIOLO O HAUPUKELE KA PUU KAUA I MOJ>OKAI.

Pane mai ia li:ekabi koa iaia nei: Heaha kau e noho nei e keia keiki hookano ma ka puka oka hale o ke alii'? Aole ou maka'u i kou raake ma keia wahi. lole keia i i/ane ako, «a komo loa aku la i>o keia i'oko o k* hal&< a lalau iho la no i ka raak«ahine ona. me ka hapai ana a« i kona iiakuuhine, a haawe iho la kona kua. I hakalia no a kau pono ka makuahine, o ko laua puka mai la no ia mai loko aku o ka haie o Kapepeekauila. Ia laua nei e iho ana no lalo o u& puu nei, aole he koa i alualu mai mahope, a hiki wale i ko laua hoea ana i Aiale, he wahi puu ia malalo iho o Haupukeie. Iho mai lano o Niheu ma a hiki i Kaalaea, aia no keia mau wahi nia ... ka aoao'Heina o Haupukele. . • Oiai laua nei e hoomaha ana ma ua wahi puu nei, oia ivo ka mana* wa i ike mai ai na wahi kiu o luna o ka puu, oia no hoi o Kolea ma, i ka lilo ana o ka wahine a Kapepeekauila i .keia keikiopiopio e \ho nei •ilalo o ka puu o Haupukele. Noiaila, na lele mai la o Kolea ma mahope o laua nei; no ka mea, oia wale no na wahi koa o 1 una o ka puu i alualu mai ia Niheu ma. Kani iho nei na wahi kolea nia)una pono o Niheu ma, ia manawa ao hoi laua i laiau iho ai i ua wahi lauoho kapu o Kiheu. Oia kahi mea kamehai ia Niheu, a o ka inoa o ua mau wahi lauaoho kapu nei o ua o Niheu o Kiwaa, It manawa oia i hookuu aku ai i ka makuahme, e hao aku ana o kolea Aa i ka ho&oi h@u anaia HoaKalani iluna o ka puu. A i ka hiki ana aku o Kolei ma iluna o ka puu, akahi no a ike mai na kanafca o luna ua lilo ka ka wahine a Kapepeekauila.i ka aihue ia. Nolaila. he mea kamahao loa ia lakou ka hiki i kekahi kanaka ka pii ana iluna oka puu, o ka mun loa keia oke kanaka nana i pii kela puu kaua^

T Ua liolo akīi la keia mea hon. a; iohe ke a)ii Keoioawa, no na mea i! hana ia maliui» o ka pun. Ua kauoha mai la vta alii n#>i in» koa, a me ke koa kaiUana, oia boi i o Kapepeekauila, e kiai me ka makaala loa, no ka wa o enemi e hik! hou mai ai i o kakoo. nei. Xolai]a, «a klai na kanaka a pau olana o ka p«u; ua hoolilo loa lakou i kela la, 1 la no lakou e hiookala ai i na mea kaua. Ua maopopo ia lakou, eis ka mar mi malalo pono o ko lakoa ka* ua kahi i noho ai, koe nae ka ma* nawa e kaua ai. I keia la pnh'i, a i oie. no ka JLa apopo paha, aole nae i maopopo ka ■ wao lakou e kaua ai; na ke au o ka manawa e hoike uiai. . Ma kei;i wnhi o k** kako» mool*10. e waiho ma]ie aku kakou. i k« alii oluna o ka imu amekona ma« aiakaainann, me kona kaulana aina nō koi. K ae kaua a e kamaiiio no a mc ko Kana kamaillo aua T ko laua makiiakaee. I ko Niheu wa i huki m ai na wa* bi lauoho kapu ona. ua hiua iho la oia i)a3o. a ua kakaaaku la ika.pa<kēi& kaa ana o Nihdn, he kaa hilahila, o ke kumu o kona hilahilanna, no na wahi lauoho k#pu ona. I kona ala ana ae mai kela kakaa ana ona i ka pali, iho aku la keia a hiki i Waipani, he wahi pu« nawai no ia malaio o Haupukele, a hiki i keia Wa. Malaila o Niheu i kipopo ai i ka lae ona, a nahoahoa, a pukapuka, a kahe mai la ke koko. I kelu manawa a Niheu e hana la i kela niea hoomanaonao maluna o kona kino. Ua kamaiHo ae ia ua kaula nei o lu'na o na waa, me ka leo moakaka mai ioko mai o ke!a mau pokaa 'kauiai Ia oe e Hakalanileo, he mea kupanaha ka hoi ia' Niheu, ua hoi mai nei no hoi me ka makuahine o maua, a waena konu o ka pali, a haaiele aku la i ka makuahine, aohe no hoi he wa, a kau mai iluna o na waa o kakou, iele mai la na wahi manu liiu o luna oka puu oia hoi o kolea ma, a laiau iho la i Da wahi 3auoho kapu o Niheu, oia hoi o kiwaa. ' Nolaila, ua haalele aku la .i ka makuahine o maua, a ua hilahila, ua-kipopo mai U i ka fae no ona, a ua kaheafrai mai la ke koko. A eia la ke hoi mai nei, o ka hana ana aku la no hoi ia, o ka eha ole o ka ili, ina la hoi, oka la no nei, huli hoi no la kakou ne ko kakou one hanau. eia ka< hoi, e nui ana ka hana a kakou. E elia ana no hoi na ili o kakou, a heaha la'hoi ka hewa, he huakai eha no ia hoi no ka ili, hoaku ka eha imua. Nolaila, ke hooki nei ka mea kakau ma keia wahi o ka kakou moolelo no ka hoopuka hou ana aku ma ke kakahiaka o ka Poakahi. Aole i pau.