Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 247, 29 July 1891 — Page 4

Page PDF (935.96 KB)

This text was transcribed by:  Toni Lynne Kaefferlein
This work is dedicated to:  Cosette Mulder

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KA LEO.

John E. Bush.

Luna Hooponopono a me Puuku.

 

POAKOLU  IULAI 29, 1891.

 

He Moolelo

No

KAMAPUAA.

 

 KE KEIKI PUAA A KAHIKIULA ME HINA - KA MOOPUNA PUAA A KAMAUNUANIHO - KA HOA PAIO HOI O PELE, KA WAHINE O KA LUA I KILAUEA, A HALA LOA AKU I NA KUPUNA O KUKULU O KAHIKI.

 

O oe ia e Haunuu, e Haulani

E Haalokuloku

Ka Mano e ka I'a nui

E ui, e Uilani

Ko inoa Puaa ia e o mai.

 

 Aka nae, ua puehu e mai la ka hulu o na mea ai i hoomakaukau ia, i ka eueu ia Kamapuaa, a ua ahu aku la ka hokahoka me ka hoaa i na kanaka o ua alii 'la.

 No ka mea i ke alo iho la no ka ulu a o ka hala iho la no ia, ua lilo loa na kiai i ka hiamoe, oia ke kumu i pau ai na mea ai i ka ai ia.

 Ua inu ia eia nei ka awa, a o ka mala uala, ua pau no i ua puaa nei i ka ai ia.

 Ua hoopiha aku la oia i kona hanalepo iloko o ka umeke, a hiki iluna o ka Ahokele.

 Lawe keia i ka ahuula, moena makalii, oia no hoi ka pawehe o Niihau, ke kapa ou holowai o Olaa.

 I mae halii no ka hale o koi nei mau kupunawahine, a hoomaka aku la keia e hoi no kai, no kahi o kona kaikuaana e noho mai ana me na kupunawahine o laua.

 A i kona hiki ana aku ma Puuokapolei, e noho mai ana no na kupunawahine me ke kaikuaana @na.

 Aole nae i ike ak@ na kupunawahine ia @a no ka mea, ua hoolohe no ola oka olelo papa a kona pokii iaia.

 Ua mahamaha aku la o Kamapuaa i kona mau kupunawahine me ka olelo ana aku, eia na wahi moena o kakou, me na kapa a me ka ahuula.

 E halii iho o ua i keia mau mea malalo o ko olua wahi moe, i mai la na kupunawahine i ka laua moo puna:  He mea e ko kakou poino ia oe.

 O na mea keia a ke alii au i lawe mai nei, malia paha o huli ia mai kena mau waiwai makamae a loaa keia mau waiwai makamea maloko nei o ko kakou wahi pupupu hale, o ko kakou pepehiia mai no ia, a koe wahi ahailono ole.

 No ka mea, ua hewa oe e ka moo puua, he waiwai nui keia na ke 'lii, ia oe hoi keia, lawe ia mai nei e oe, pilikia maoli kakou i kau mau hana kolohe.

 I aku la o Kamapuaa he mea pilikia iho la ka ia no kakou, o ka loaa o ko kakou mau wahi pono kino, he moena, he kapa.

 Pumehana ka po ke moe ia, eia la he po loloa no ka hooilo, e nalo hoi ka make e hoea mai ana i o kakou nei, aka, i hoea ole mai no hoi, a pehea iho la ia e ua mau kupunawahine nei o'u' aole ka i pa ke poo i ka laua, makau e wale ia iho la no olua.

 Aole ka hoi i hoao, he mau keiki kane wale no ka hoi, makau e wale no olua, kai no hoi i ao i ke koa no keia mau hana.

 Koa ke koa hele aku imua, aole he hoi mai i hope nei, me keia iho la e ike ia ai o ke koa, o ka lawe no a wikani, ma ke ano o ke kakai oolea.

 Nolaila, e hoopau ko kakou kamailio ana maanei, a e hoi ae hoi ae hoi au e hooluolu.

 I kona hoi ana aku la a halawai pu me kona kaikuaana, me ke aloha pumehana mawaena o laua, a haule aku la ua puaa nei a kaua hiamoe, no ka maona o ka ai a me ka i'a.

 Ma keia wahi o ko kaua moolelo, e waino aku kakou ia Kamapuaa e moe ana, e huli ae kakou a e nana aku i ke alii ia Pueonuiokona, a me kona mau kanaka ai alo.

 I ke ala ana ae o na kanaka kiai mai ko lakou hiamoe ana, no ka mea, ua kiekie loa ae la ka la.

 Ua ike koke ae la lakou i na mea i hana ia, ua pau loa ka ai a me ka ia i ka ai ia, a ua piha pu hoi ka hale i ka hana lepo o ua puaa nei, a ua ku no hoi i ke ino ke ea o ka hanalepo o ua puaa nei.

 I ko ke alii a me ko na kanaka ike ana i keia mau hana hoonaaikola, ua ninau aku la aia i kona mau kanaka:

 Pehea la keia mea i hanaia e pili ana i na mea i hoomakaukau ia no ke komo hale, a owai la ka mea nana i hana?

 Olelo mai la na kanaka i ke alii, ke manao nei makou, aole keia mau hana na kekahi mea e ae, aka, na Kamapuaa no keia mau hana ino, me he mea ala, ua ola hou oia mai ka make mai.

 A i mai la ke alii, ina na Kamapuaa, pehea la kakou e hana aku ai maluna ona?

 I mai la na kanaka, aole a kakou mea e hana aku ai maluna ona, no ka mea, he kino lau kona loa, e ia he kino kanaka e like me ko kakou alaila, hiki ke lawelawe lima aku me ko kakou enemi.

 Nolaila, he mea makehewa ia ka kou ke aa aku o ko kakou hoa paio ia, e pau poo mai auanei lakou pau hi'u.

 Ua lohe kakou i kona luku nui ana i na kanaka o Oahu nei, i ke alii Olopana me kona mau kanaka, a ua hoopulapula hou na kanaka o keia mokapuni.

 A o ko kakou aa ana aku e hakaka me Kamapuaa, aole auanei e nele ana ko kakou hahai aku ma ia alahele hookahi me ke alii a me ko na mau koa.

 Alaila, ehia ka hoi mea aloha o ka la o ka mea mehana, me na nana ana ae i na kualono, na aheahe lau makani @apuhea o ka aina makuahine.

 A he nani hoi na e ke alii, ke hu li mai nei oe a ninau ia makou, i kou mau hulu lepo makaainana, he mea pono no nau no e ke alii e koho e like me ka kou lunaikehala ike ana he pono

   Aole i pau.

 

 

  I na Luna Lawe Pepa o KA LEO O KA LAHUI, ke ha'i ia'ku nei ka lohe ia oukou, ina he mau helu koe o ka la 3, 10, 20 o Aperila, a me ka la 5 o Mei nei, o ka nupepa KA LEO, ke kauoha ia aku nei e hoihoi mai ma le keena nei.

  Ma ke kauoha.

 

Kuai Kudala

- O NA -

Pa-Hale ma Kalihi, Honolulu, Oahu

 

 Ua loaa mai ke kauoha ia'u e kuai aku ma ke kuai kudala akea, ma ko'u Keena Kudala, ma Alanui Moiwahine, i ka

POAKAHI IUNE 29, 1891, HORA 12 M.

He 36 mau Paa aina Noho Nani, mawaena o alanui Moi me Beckley, he aneane hapaha mile ma Ewa aku o ke Kula Kamehameha.  Ua mahele ia keia mau apana ma kekahi ano, a me ka nunui ku pono e hiki ai ke komo mai iloko o ka li ma o kela a me keia mea ka loaa ana e like me ka makemake, kekahi home no lakou ponoi iho iloko e na palena mamao kupono i ka piko o na wahi hana o ke kulanakauhale.

 

 Ke kulana a me na pono lehulehu e ae o keia mau apana aina, ua hiki ole ke hoohalike ia me na aina e ae o keia ano i kuai ia iloko o keia kulanakauhale i na makahiki i hala e aku.

 

 O ke ano o ka waiho ana o keia mau aina, ma ka waha aka o ke awawa o Kalihi ma ke kiekiena kupono, ua loaa mau ke ea oluolu maikai a me ka maikai mao li no o ka noho ana.

 

 E huli ana keia mau aina pa-hale a pau i ke alanui Kalihi, he 55 kapuai, oia noi ke alanui oi aku o ke akea ma na wa @ e pili kokoke ana i ke kulanakauhale o Honolulu, a e holo ana hoi mai alanui Moi a puka i alanui Beckley.

 

 Aia malalo iho o ekolu minute ke hele wawae aku a loaa keia mau apana aina mai kahi o ke alanui kaahao (Tramcar) e pau ai.

 

 Ka wai.  E hoomoe ia ana he paipu kumu wai, he 8 iniha ke ana-waena e hoomoe ia ma ke alanui Moi, mai na hoo moe ana paipu o ke aupuni, e hooia ana i ka lawa i ka wai.  Ano, e loaa no ka wai mai ka pa kulu Kamehameha mai.

 

 E ike ia no kekahi palapala kii aina o keia mau hale pa hale ma ko'u Keena, kahi no hoi e loaa ai na hoike i makemake ia e ninau aku.

 

 Ke ano o ke kuai ana.  Hokahi hapa ma ke dala kuike, ke koena iloko o hookahi makahiki ma ka ukupanee o 9 keneta pa-haneri i hoopea ia ma ka moraki.

 

 O na lilo o ka palapala kuai, me ka mea no ia e kuai ana i ka aina.

  JAMES F. MORGAN,

  Luna Kudala

Honolulu Mei 29, 1891,  241 - dtf.

 

Na Lole Komo o ke Kau

  Na LoLe Komo o ke Kau

 

NA LAKO HOU LOA a me NA ANO HOU LOA!

E weheia nei ma kahi o  N. S. Sachs, 104 Alanui Papu Honolulu

 Na Ano Lihilihi o Kela a me Keia Ano.

 

  HE KUAI MAKEPONO LOA KEIA.

 Ua wehe ae nei makou i na ano LIHILIHI a pau i loaa pololei mai ia makou, mai na Hale Hana mai Europa mai, a nolaila, na hiki ia makou ke kuai aku-

NO NA KUMUKUAI HAAHAA I KO KEKAHI MAU WAHI E AE!

 Ua moakaka ke ano o na lau o ka lole , a pomaikai oe ke ike mua, mamua o ke kuai ana ma kahi e aku.

NA HOLOKU LIHILIHI no $4.50 o ka lole i kuai ia no $6.50 a $7 mamua.

 NA LOLE LIHILIHI NO KEIKI, e like ka laula me ko ka pelekoki, mai ke 60 keneta o ka i a a pii aku.

 

HE NUI NA ANO O NA LOLE KEOKEO, KINAMU, LATINA.

 

KINAMU LOLE, maka hou, he 8 i-a no ka $1.00.

 NA LOLE MAIKAI PAPAMU a kakau loloa, 20 a 25 keneta o ka i-a.

 NA LOLE oi loa aku o ka maikai he 25 keneta wale no ko ka i-a.

 NA LOLE KIKOKIKO a me LAU, (Swiss) he emi loa.

 NA PAA LOLE LIHILIHI iloko o na pahu, KEOKEO a KALAKOA, e kuai emi loa ia aku ana.

 

NA KAKINI ELEELE ADELINE.

 

 Ina oukou e makemake i KAKINI ELEELE maikai, i KAKINI mae ole a kohu ole, e ninau no ke KAKINI ELEELE ADELINE, ua hanaia keia KAKINI no makou no keia Makeke, a ua hiki ia makou ke hooiaia aku i ko lakou maikai, ua lawa no na wahine, kaikamahine, a me na keiki.

 

  Mai poina wale iho oukou i ka hele mai e ike i na ano Papale Italia hou no ke Kau, no mea, no na Papale Sila keokeo a eleele, i kahiko ia me na lipine no $1.25, $1.50 a me $2.00.

 - AIA MA-

 Ka Halekuai Kaulana.

104, Alanui Papu.  Iulai 14, 1891.  dtf.  WEHI O NA LEDE.

 

Papale! Paple!! Papale!!!

 

E Loaa no  - Papale - maikai o na

maanei na  -             - ano a pau

Na PAPALE i hoonani ia a hoonani ole ia.

 I loaa ole ka lua ma keia Pae Aina, a no na la hoomanao Kulaia, e loaa no ia oe ma na kumukuai haahaa.

 Ina oukou e kuai i na PAPALE ma ko makou halekuai nei, alaila, e loaa ne ia oe ke kaulike.

  Nolaila, e kipa mai io makou nei i hoopauia ko oukou kuhihewa

  C. J. Fishel.

 Mei. 19, 1891   196-tf-d.

 

KUAI  HOOPAU  NUI.

Mai keia manawa aku a hiki i ko Makou hoonee ana aku iloko o ko makou

 HALEKUAI  HOU

 Ma ke Alanui Papu,-(NA HALE BURUA.

E hoolilo aku ana Makou i ko Makou waiwai a pau o na ano Lole:

 NA LOLE NANI,

  NA LOLE I HUMUIA,

  KAPU A ME PAPALE

  PAHU LOLE, a pela aku

No na Uku Hooemi Loa Nae.

  Egan & Gunn.

ALANUI MOI kokoke i ke ALANUI PAPU.  tf-d

 

HOOLAHA HOU

B. F. Ehlers & Co -PAINAPA.

 

HELU 99, Alanui Papu.

 

IA OUKOU E NA MAKAMAKA A ME NA HOALOHA, OIAI HOI, UA makaukau makou i ke kuai ana aku ia oukou i na lako lole wahine o na ano St@ila a pau; oia hoi -

 Na Silika hou   Na Sateen hou

  Na Mikilima hou   Na Lihilihi hou

  Na Lihilihi keokeo hou   Na Lihilihi kau lole hou

  Na ano Mamalu hou loa   Na Paku Pukaaniani

  Na lole hou o na wahine   Na lole o na keiki liilii.

 Na lole o kela a me keia ano e loaa no ia oukou no na kumukuai haahaa loa.

  E kipa mai e na makamaka, i hoopau ia ai ko oukou kanaiua no ka makou kuai hoopoho aku ia oukou.  Owau me ka oiaio,

 tf    B. F. EHLERS & CO.