Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 249, 31 July 1891 — Page 2
| This text was transcribed by: | Maggie Butterfield |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
MA KE KAUOHA.
HOOLAHA OHIANA WAI.
Honolulu, June 22, 1891.
I kulike ai me ka Pauku 1, Mokoua XXVII p no Kanawai o 1886.
I na mea a pau e lawe nei i ke kuleana wai a e hookaa nei paha i ka uku wai, ke hoomaopopo ia aku nei, o na uku w@ino ka manawa e pau ana i Dekemaba 31, 1891, ua hiki a ua kupono e hoo kaa ia ma ke Keena o ka Oihana Wai, ma ka la 1 o Iulai, 1891.
O na auhau wai a pau e waiho uku ole ana ke umikumamalina la hahope iho o ia wa, e paku’i ia aku ana no he umi pa haneri keneta.
O ka poe a pau e hookaa mai ana i ko akou auhau wai e hoike pu mai i ko lakou likiki hope i uku ai.
Ma ke Keena o ka Oihana Wai ma Kapuaiwa, e uku ia na aunau.
JOHN C. WHITE.
Luna Hooponopono Oihana Wai
223 – 24ts
Ua hookohu ia o MR. C. K. FALK, i keia la i Agena no ka lawe ana i na Hooia ana i na Palapala Aelike, no ka Apana o Kohala Akou, Mokui nui o Hawaii
C. N. SPENCER.
Kuhina Kalaiaina,
Keena Kalaiaina, Iulai 7, ’91 233s-d
Ua hookohuiia o Mr. Anton Cropp i hoa no ka Papa Alanui o ka Apana o Koloa, Mokupuni o Kauai, ma kahi o Louis Kahlbaum i haalele mai.
Penei iho ka papa i keia manawa:
Jared K. Smith, Luna Hoomalu: A. Dreier Anton Cropp
C. N. SPENCER.
Kuhina Kalaiaina
Keena Kalaiaina, Iulai 10, 1891 3ts-d
NA AINA KAHUA HALE AUPUNI MA MAUNA TANTALUS.
Ua ana ia a ua makaukau he kanaono mau kahua hale i keia mau la koke iho nei, a na makaukau no ke kuai.
E lawe ia no na palapala nonoi no keia mau apana aina kahua hale ma ke Keena Aina o ka Oihana Kalaiaina.
Penei ka waeho ana o keia mau wahi: He 26 apana ma ka mooaina i ike ia ke kualapa mua, a he 34 apana ma ka moo aina i oleloia ke kualapa o Tantalus ma ka Hema a me ka Hikina o Mauna Tantalus.
Ua like ole ka nunui o keia mau apana mai ka hookai i hapa eka a ka 11 ½ eka a ma ke kiekie, mai ka 500 a ka 1600 kapuai.
He alo ko keia mau apana aina ma ke alanui hou i hanoia iho nei a ke alanui e hooakea ia aku ana a kupono no ke alanui kaa. Ka nani o ka nana ana aku o ka aina ma keia wahi, i huipuia me ka oluolu huihui o ke ea, na kumu e hoolilo ai i keia mau apana aina he mau wahi kupono loa no ke kau wela, no ka hooulu ana hoi i na hua ai, na mala pua, a pela aku.
Ua kau moakaka pono ia ka helu ma kahi e ikera ma ke alanui hele, a me na hoailona kihi o na lihi paleua o ka aina.
E haawi ia no ke kii o keia mau apana aina pakahi i ka mea e makemake aua e nana i ua mau aina la. ma ka ninau ana ma ke Keena kalaiaina, kahi e loaa ai a wehewehe piha ana no na kumu kuai hookumu ma ke kudala na olelo e ae, a pela aku e loaa ai.
C. N. SPENCER
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina Iulai 7, 1891. 6ts-d
KUAI O KA HOOLIMALIMA O NA AINA AUPUNI A PAU E WAIHO LA MALUNA O NA AINA PA HOME, A MAWAE NA O NA AINA O KALOKO HALEOHIU A ME KAUPULEHU N KONA, HAWAII
Ma ka Poakolu, Augaie 12, 1891, ma ka hora 12 awakea, e kuai kudala ia ai, no hoolimalima o na aina aupuni a pau maluna aku o na aina 1 a Home a mawaena o na aina o Kaloko, Haleohiu a me Kaupulahu nona na eka 1160, oi aku a enu mai paha, Kona Akau, Hawaii.
NA KUMU: No 15 makahiki, ne $60 ke kkoho mua no ka makahiki, e ukku ia mamoa ma ka hapa makahiki.
Ua kuai ia na hoolimalima o keia mau aina me ke kokeana ua hiki no i ke aupuni i kekahi wa iloko o ka mauawa o ka hoolimalima, ke komo, ke lawe nona a ke hoolilo aku a pau a i kekahi mahele paha na aina la, no na mea e pili ana i ne pa Aioa home ne ka hookuu aua o ke i ma@@ ua hoomi kupeno mai ka uku @@@malinia.
C. N. SPENCER
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Iulai 11, ’91.
Ua hookohuia o MR. TUAHI i keia la i luna no ka hopo ana i na lio hele hewa mai na Alanui Aupuni aku mai Leahi a Kapiolani Paka a me Kaimuki a liiki i ka aoao Ewa o alanui Puowaina ma ia alanui aku a hiki i ke alanui Pauoa, a mai ke alanui Pauoa aku a ke alanui Nuuanu, a maluna hoi o na aina aupuni ma Palolo, Manoa a me Kewalo, Honolulu, Oahu.
C. N. SPENCER
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Iulai 16, 1891 237 3ts-d
KUAI O KA HOOLIMALIMA O NA AINA AUPUNI, E WAIHO ANA MA ANAPUKA, HOOPULOA, MILOLII, OMOKAA, A ME KALIHI MA KONA HEMA HAWAII.
Ma ka poakolu, Augate 19, 1891, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ke alo iho o Aliiolani Hale, e kuai kudala akea ana, i ka hoolimalima o keia mau apana aina aupuni, oia o Anapuka Hoopuloa, Milolii, Omokaa a me Kalihi ma Kona Hema Hawaii. o ka nui o ka ili aina 500 eka oi, a emi mai paha. Manawa hoolimalima 15 makahiki, kumu koho mua, $50 o ka makahiki. e uku ia mamua, ma ka hapa makahiki.
O ka hoolimalima o keia mau aina aupina, ua kuai ia me ke kuleana, a ua hiki no i ke aupuni i kekahi wa iloko o ka wa hoolimalima. ke komo aku ke iawe nona, a ke hoolilo aku a pau a i kekahi mahele paha o ua aina la, no na mea e pili ana i na pa Aina Home. me ka hookuu ana o ke aupuni i na hoemi kupono mai ka uku hoolimalima.
C. N. SPENCER,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Iulai 14 1891 4t-d.238
KUAI O KA HOOLIMALIMA O KA AINA AUPUNI O HONUAULA, KONA AKAU, HAWAII.
Ma ka Poakolu, Aug. 19, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke komo ana aku mamua o Aliiolani Hale, e kuai kukala ia ai ka hoolimalima o ka Aina Aupuni o Honuaula, Kona Akau, Hawaii, nona ka ili he 15,000 oi aku a emi iki mai paha.
Na manawa: He umi makahiki hoolimalima.
Ke kumukuai koho mua, $75 no ka makahiki, e uku mua ia ma ka hapa ma kahiki.
Ua kkuai ia keia hoolimalima me ua kumu pu na hiki no i ke aupuni i keia manawa o ka hoolimalima, ke komo maluna, lawe mai a hoolilo aku a pau a i kekahi hapa paha o ua aina la no na hpna pili no na pahale home, me ao ana o ke aupuni e hoemi iho ka uku hoolimalima e like me ke kupono.
C. N. SPENCER
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Iulai 15, ’91 240-dt8
KUAI O KA HOOLIMALIMA O ELIMA MOOAINA AUPUNI, MA HAMAKUA HAWAII.
Ma ka Poaha, Iulai 16, 1891, ma ka hora 12 awakea. ma ke komo ana alo o Aliiolani Hale e kuai ia aku ana na hoolimalima o na Mooaina Elima o na aina aupuni ma Nienie a me Ninole, apana o Hamakua, Hawaii, penei:
Ap. 1, ma Nienie, 10,000 eka, uku koho mua ma ka makahiki $500.
Ap.2, ma Kaohe, 15,000 eka, aku koho mua ma ka makahiki $100.
Ap.3, ma Kaohe 37,000 eka, uku koho mua ma ka makahiki $300.
Ap.4, ma Kaohi, he 138,000. uku koho mua ma ka makahiki $400.
Ap.5, ma Kaohe 25,000 eka, uku koho mua ma ka makahiki $300.
Ka manawa he 15 makahiki hoolimalima.
Ka uku ana ma ka hapa makahiki ma ka uku mua.
Ua kuai ia keia hoolimalima me na kumu pu ua hiki no i ke aupuni i keia manawa o ka hoolimalima, ke komo maluna, lawe mai a hoolilo aku a pau a i kekahi hapa paha o ua aina la no hana pili o na pahale home, me ka ae ana o ke aupuni e hoemi iho ka uku hoolimalima e like me ke kupono.
Ua hoopanee ia ka manawa o keia kuai ana a ka l’oakolu, Sept. 9, 1891, ma ia hora a ma ia wahi hookahi no nae.
C. N. SPENCER
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Iulai 22, 1891. 242 dtf
Ua hookohuia o John Richardson, Esq., i keia ia he hou no ka Papa Alanui o ka Apana o Wailuku, Mokupuni o Maui, ma kahi o P. Mondt i waiho ma A penei ka huina o ka Papa ano:
H. G. Treadway, Luna Hoomalu
W. F. Mossman
Jno. Ridhardson.
C. N. SPENCER
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Iulai 8, 1891 4ts-d
KUAI O NA AINA AUPUNI PA HALE MA KALUAOPOLUA KALIHI, OAHU.
Ma ka Poakolu, Iulai 22, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke ala komo ma ke alo o Aliiolani Hale, e kuai kudala ia ai he elua amu apana aina ma Kaluaopalona, Kalihi, Oahu, penie:
Apana 5. Nona ka ili o 687 eka. koho mua $137
Apana6. Nona ka ili o $79 eka. koho mau $176.
C. N. SPENCER
Kuhina Kalaiaina
Keena Kalaiaina, Iunek 23 1891, 4ts-d
HOOLAHA I KA POE HOOKAA AUHAU.
Ua hookaa ia o L. Jas. Aylett i keia ia i hope Luna Helu no ka Apauna o koolau loa, Mokupuni o Oahu, ma kahi o W. C. lane, i haalele mai.
C. A. BROWN,
Luna Helu, Mahele 1, Mok. Oahu.
Aponoia
SAMUEL PARKER,
Kuhina Waiwai,
Honolulu. H. I. Iulai 28, 1891 3ts
Ua hookohu ia i keia @ o JOHN L. KANAKAOLUNA i Luna Haawi Palapala Mare, no ka apana o Hamakua mokupuni o Hawaii.
C. N. SPENCER
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Iulai 28, ’91 247 3t
Ua hookohuia o George P. Kamauoha Esq., i keia la i Agena e lawe i na Hooiaio i na Olelo Aelike Hana no ka Apana o Kohala Akau, Mokupuni o Hawaii.
C.N. SPENCER.
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Julu 30, ’91 249-3ts
KA LEO O KA LAHUI.
JNO. E. BUSH.
Lunahooponopono a me Puuku,
POALIMA. IULAI 31, 1891.
Ka La Hoihoi Ea o Hawaii Nei.
O keia ka la kulaia ou e ke kanaka Hawaii Ponoi, oiai oia ka la i loaa ai ka maha ia oe, mamuli o ka hoihoi hou ia ana mai o kou hae nani, ke pookela hoi o ua hae a puni ke ao holookoa.
Oiai. o ka nanina o kona mau kahakahana he pani’o maoli no. a he lua ole hoi o ka nani na ka olelo iho, “ o Hawaii no ka o.”
O ka moolelo pokole e pili ana i ka Hae Hawaii. na koho ia oia mai loko mai o ka ula o ke @hi, a ma ia ano i hana ia ai a loaa kela mau kahakahana loloa.
A o kona poo, mailoko mai no ia o ke kulana o na mahoe, oia o Kamanawa a me Kameiamoku, a pela lana i komo ai iloko o ke kalaunu ou e Hawaii
O keia hae, ua pakaha ia oia e Lo-Keoki Pauleke a nana i lawe aku i ua hae ala, me ka manao e kaihi loa ai ia Hawaii nei, @ e hoohaahaa hoi i kona kulana noho na aupuni Moi.
I kela wa oia ka Moi Kamehameha III i ike ii i keia poino, i ili iho maluna o ka Noho Alii ke Aupuni a me ka lahui kanaka. Oia kona wa i ha@wi ae ai i kana kuahaua alii ana me ko kauoha paa ana.
Ua makemake ia na haipule mai Hawaii a Kauai, e malama ia i ekol@ malama me ka oule kumau oiai, o ko makou aupuni he aupuni alii ia i hooponopono ia hoi malalo o ka mana o Iehovake Akua.
He mea oiaio, ua lokahi na haipule mai Hawaii a Kauai, i ka pule hoomau ana, a hiki i ke ko ana.
Mahope iho oia manawa, ua kauoha aku ka Moi i kona Aha Kuhina, na kilo, kaka olelo a pela aku e akoakoa mai ma ko lakou Hale Alii. a ua hooko ia a mahope iho o na kukakuka ana ua koho ia ke Keikialii Haalilio, nana e kii i ka hae, ua hooko ia.
O Haalilio, oia ka elele alii mai ke alo alii aku o Hawaii nei, no ke alo alii alii o Beritania Nui.
O keia keiki alii, oia kekahi o na keiki alii makaukau loa i ka olelo Beritania.
Oiai oia imua o keia anaina anoano o na kanaka maauao loa e noho ana, a ua waiho aku oia i ke koi a ke aupuni Hawaii nei ma kekahi palapala i kakau inoa ia e ka Moi. o hoihoi ia mai kela hae.
Mahope iho o na kukai olelo ana ua pane ia mai oia, ua lilo o Hawaii i panalaau no Enelani nei, a o ka mana o keia aupuni ke hoomalu ana iaia, e like me ka hae e kau la iloko o ua aupuni ala.
Ua pane ia aku ka ninau me ka moakaka o ka haina. He mea oiaio, o kahi o Hawaii i lilo i ke aupuni o Enelani nei: “He 6 kapuai ka loa, 3 kapuai ka laula, he 9 hapuai ka hohonu.” O keia wale no kahi i lilo, aole ae mawaho oia mau palena. Ma keia pane a lae Keikialii Haalilio ua ike ia ka maauao ou e Hawaii.
O keia la e hoomanao ia nei, oia no ka la, i pulelo hou ae ai ka hae Hawaii i ka welwlau makani. a e haaheo hou ana hoi maluna o nakaiaulu aloha o Hawaii nei.
Oiai o Adimarala Kamaki i hoihoi mai ai i ke E-a o ka aina, a pela i hooni paa ia ai kela makia kaulana loa: “Ua mau ke ea o ka aina i ka pono.” A o ke Keikialii Haalilio. ua hoihoi ia mai oia ma ke kino wailua.
A o keia ka moolelo e pili ana i keia la: a me ka hae. A he la kulaia oiaio keia nuo e ke kanaka Hawaii, a e hoomakao ia ai ina wa a pau.
A i mea e maopopo ai i na opio o keia au, nolaila makou e hoike piha aku nei, a i mea hoi e pounaikai ai ko makou poe heluhelu. a me ka oukou mau pua. KA LEO.
“Ka Malamalama.”
O ka inoa keia o kekahi nupepa uuku. e hoopaka ia ana i ka la 1 a me ko la 15 o kela a me keia malama. He pili kona ano i ka hoomana a me na olelo e alakai ana i ke kanaka ma na olelo o ke kanawai a me ka enanelio o ke ola.
Ua hoouluia ko makou manao e hoolaha aku i keia wahi elele i ka okoa ai oia ma kona ano, he mana @o ke kanaka mailoko mai o ka barena o ke ola – ka olelo a ke Akua – i hoike kino ia mai i ko ke ae poe – a i kapa ia ka Logou. O ko makou kaomaha nui keia, no ka lahui. a oia no ko makou kumu i @@@kaika ai ma ka aoao o ka pono ma KA LEO a me KA OIAIO, aka. ho ke komo awiliwili ana mea i pili i ko ke kanaka anoai, oia hoi na moolelo aoao, a mau hoonanea e ae, ua lawa ole ko makou makemake, e like me ka olelo a ke Akua oia hoi, e waiho ka Kaikera ia Kaikera, a ka ke Akua i na mea a pau.
E manawalea ia aku ana keia nupepa i ka poe e lawe ana i KA LEO O KA LAHUI. a i ka poe maeaho ae he hapaha kona auhau no eono mahina uku mua, a he hapalua ko ka makahiki. Na na Hoahanau o ka Hoomana La Ehiku e hoopuka aku nei keia nupepa, a ko kono ia aku nei hoi ka poe e ake i ka holomua o ka pono maluna o manaoio a ma ka hilinai i ka ke Akua mau olelo, e kokua mai lakou i keia wahi “lamalama,” i hiki ai ia makou ke panee aku i ka oiaio o ke Akua a me kona aloha lua ole mea e ola ai na lahui kanaka a pau.
KA LA 30 0 IULAI.
Ka la i eha ai ka ili o na Hawaii. he elua makahiki i hala ae nei, no ka hooikaika ana i pono no ka aina a me ka Lahui.
Hoopiapaa ke Juire
Ma ke ahiahi Poakolu, ua hemo mua mai ke juire, ma ka hoopaapaa o na hoa, e olelo ana kekahi mau hoa na eiwa ka poe i koho e hookuu a ua hoohuahualau ia kekahi hoa a loli kona manao ma ia hana ana. no ke ano hopohopo pa ha. Ina he oiaio keia ua maikai ole loa na hana hoohuahualau. a he kumu ia e kahuli ai na hana o ka pono a e luhiai ka Aha i ka noonoo a hoolohe hou i ka hihia ke ulu mai na kumu hoopaapaa, a ike aku hoi ka Aha ua haua hewa io ia paha.
AINA KUAI MA KALIHI.
I ka la apopo, ma ka hora 12 awakea ma ke keena o ke kahuii leo lea o Pupukaniao, Mr. Jas. Morgan, ke keiki leo kapaiili, nona ke kileo 1 like me ko ke kahuli oia uka, e kuai kudala ia aku ana na apana aina he 36 e hoolaha ia aku nei ma ke kolamu o KA LEO. E like me ka makou i olelo ai, ua pau loa na aina pa hale o ke aupuni, a me he la o na mau apana kupono wale no keia i koe e kuai ia aku nei a pau na apana kupono o ka poe mawaho. O keia mau apana aina he kupono ko na mea a pau, mai ke kea a ka ele, a oiai ke paonioni nei na lahui e lilo mua ia lakou ka ilina o Iakoba ia lakou. he mea kupono ia kakou Hawaii e uleu ae a e kuai po hoi i keia mau aina.
I keia mau la aku nei ua kuai aku kekahi wahine no $400 i keka hi apana aina aupuni ma kahi o ku ai o ka hale o na makai kauwai ma Makiki a he elima minute mahope ino ua haawi hou ia mai la oia he $300 aole nae i ae ia aku. Nolaila mai kanalua iki oukou, a hopohopo: no ka mea o pomaikai ana. E hele mai oukou a pau ma ke keena o Jas. Mogaua. Alanui Moiwahine, Pakaka.
$5.00 MAKANA.
O ka mea a mau mea paha e loaa ai kuu lio kane ahinahina. nona ka hao kuni. W. D. ma ka uha akou hope, a ma ka aoao hema o koua ai ua hooilona la penei: ZZ F. loaa kela makana i ka mea papa o hoihoi mai ma ke Keena o KA LEO
iULAI 7, 189@