Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 250, 3 August 1891 — He Moolelo Kaao NO KANA. [ARTICLE]

He Moolelo Kaao NO KANA.

KE AHI KANAKA KA HIAPAIOLE—KA MOOPUNA A ULI KA MKA NANA I HOOHIOLO 0 HAUPUKELE KA PUU KAUA I MOLOKAI.

lioko o kei«i mau hann a lvartfi e hana.uei, aole o KapepeekauUa, i IhUiu iho i ko Kana lima a uiiaki iho, no Ka mea, he lima ko Kana ua lawa ina na ano a pau. A o na mea a pau o luna o ka puu, ke hio nei, io a ianei, e makaala ana i ko lakou kul'ana kapt4icpeke iloko oia manawa. Ia manawa, i holo aku »i ke alii Keoloewa, a ninau aku la ia Mo-i i ke kahuna penei: Pehea ko kakou tftfno i kem \va ? , 9 E lanak'ila ana anei kakou inalunā * o keia k'«>a, aole paha. " I aku 13 o Mo.i i kealii: O ka'u wale no e pane aku ia oe. aohe kakou e lanaki'a ana. e poino ana kakou i keia wa ano. O keia koa no hoi ka maua i hoike mua nku ai ia oe mamua; a ua ]ilo ioa nae ia hoike ana aku o maua ia oe e ke alii i mea hewa loa inuia o kou alo. A no ko maua hoike aku i ka mea oiaio, * oia ibo la ka ko maua mea e paa ai na lima i ke kaula aha au e ke alii Pane hou mai la ke alii ine ke ano haahaa o kona leo imi«a o kona kahuna penei: A pehea aku auanei la ko kakou potio ? Aohe pono, ua hala loa ka wa prno. he nian3o no ka hoi kou e ke alii e akakuu mai ana, ina no hoi, aole kakou e komo iloko o keia poino nui, lie poino keia e hulihia ai o na moku. ke kumu hea la i hoea mai ai keia koa ikaika i o kakou nei. Aohe kumu e a, aohe no hoi he kuinu pohihihi e hoohewahewa ai ke alii; hookp.hi wale iho no kumu. no ka aihue ana mai o Kapepeekauila i kela mau wahine e noho pu iiei me olua, a oia ke kumu. No keia nalowale ana o.kana mau wahine; noiaila, ua hele liuli ia'ku la k«> alii kane a keia mau wa,/hine, a punio Hawaii e loaa ona j koa ikaika. e hele mai ai ekaua me Kapepeekauila, kona makaia. j

Aka, aole nae i Joaa he koa ika- | ika* ana ke koa o Hamakwa, na ia koa i olelo mai j kn, iana Tuei. alii I kane, a penoi oia i kuhikuhi «nai ai: Aolio koa e hee ai o ka a nu ni o llawaii nei, hooliani wu!e no koa e hee ai oka puu, he hua.ii'omai ko olua puhaka aku. a oia ka hoi ke koa ku ko makaia e Hakalanileo. . Aohe n olua keiki, wahi a ke koa kilokilo o līamakua. He keiki no, he v/ahi keiki r.uku aia aku la r»o ine ka ohana 1 Hilo. Aole ia o ke koa e puni ai o ka aina, aole he keiki hou aku a olua, ua make paha. a i ole. ua ohi paha. He keiki no s he keiki nae i haoau kut>nnnha mai, he keiki kiiuia. a ua hoo'ei ia nae e maua iloko o ka -puu A oia 'ke koa e hee ai ka puu o Haupukele, a oia no hoi ua koa nei a k::ua e ike nei i keia h). i lohe oe | e xe alii. wahi a Mo-i i hoikeike aku *i i kona haku moi. E ku ana ka makaia, o kakou no ka mnkaiu a keia fcoa e nai mai nei. O ka kakou hana naauao wale | no i kin£>hi, e hoihoi aku i na ivabij ne a ua alii la o Hilo. oia no hoi | keia mau wahine e noho pii nei nae ! olo.a. | Mamuii no nae hoi ok > o!ua r, ia | n«o, a komo kakou iloko o ka \>cI piiitia. No'aiifi, e hoi aku oe e ke alii a ma kou wahi noho, a e noho malie alai hoi kakou e kali no ko kakou hopena; a e uwe ae na makua i ka lakou mau keiki. a pehi hoi ra keiki i ko lakou mau makua, na ku- | puna i na moopuna. na monpuna i j na kupuna, ua kane i nawahiue, a ! pela no hoi na wahine i na kane, a I hiki i na alii me na makaainana, a i pola wale aku. i A o'.a ko'u mau manao la eke ry- T : āiii. Oke aioha no kou. ! ji Huli hoi aku la ke alii, me na i manao kauniaha a louluu hoi uo ko lakou ]>oino. A o Mo-i hoi. aohe ona nianno kaumuha, ua ike mua no ke kahuna i kona hoiKna, e like no me kn kakou i ike ae nei ma na helu mua i haia. r xoko o keia manawa a ke kahun.\ e haliai nei i na mea a pau iinua o ke alii, ke noke mai la no o Ka. pepeekaulia i ue kahea me kona leo nui ia honu Kuae'at? ? ii, e hoopii j ka puu i!una, ake noke ae la no hoi uh honu nei i ka hoopii ika puu o lakeu ilun-. 1 , e lrka me ka ikaika hoopii i hoohua ia ae iloko o kona mau i'o hoohana a ka eepa nui waie. ■