Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 252, 5 August 1891 — Page 4
| This text was transcribed by: | Piilani Willing |
| This work is dedicated to: | Bayli Lau |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
KA LE0
_____._._._____
John E. Bush.
Luna Hooponopono a me Puuka.
POAKOLU, AUGATE 5, 1891.
He Moolelo
No
KAMAPUAA.
KE KEIKI PUAA A KAHIKIULA ME HINA--KA MOOPUNA PUAA A KAMAUNUANIHO-KA HOA PAIO HOI O PELE, KA WAHINE O KA LUA I KILAUEA, A HALA LOA AKU I NA KUPUNA O KUKULU O KAHIKI.
_____
O oe is e Haunuu, e Haulani
E Haalokuloku
Ka Mano e ka I'a nui
E ui, e Uilani
Ko inoa Puaa ia e o mai.
_____
Owai keia mea e hoonakeke mai nei i ka wai?
Owau no o Kuolokele o ka punahele a na alii o Oahu nei, wahi a Kama.
Ua piha loa ia o Kuolokele i ka huhu ia Kamakpuaa no keia mau hana ino ana.
I mai la na kanaka, ua ike no oe e Kuolokele, he kapu kahi o na alii nei i ka po, e noho no oe a ao, alaila, hele mai oe i kahi o na alii.
Oeleo aku la o Kuolokele ia Kamapuaa, he kiekie no hoi ko hana lapuale ia'u, mahope au make i na alii.
Ke kuhi nei au he huakai pono kau e ka moopuna, eia ka hoi he holehole iwi ia'u.
Ua hele nihi aku la laua ma ka aoao o ua kahawai nei, a pae ma ka aoao mauka o ke kahawai, a hoomau aku la no laua nei i ka hele ana iloko o ia po pouli.
A hiki ma kekahi wahi loi kalo uuku i kapaia ka inoa o Waimakaakamanu, aia ia wahi loi ma ke kihi komohana o Kamanuwai.
Ma hai o ia loi e ku ana kekahi hale, a komo aku la laua nei iloko o ka hale.
I ka ike ana mai o kamaina ia laua nei, ua haawi mai la oia i kona aloha, a pela no hoi laua nei i panai aku ai.
Poeleele hoi ka olua huakai o ka hele ana mai nei, wahi a kamaaina i ninau mai ai.
Ae, ua poeleele maua i hele mai nei, wahi a Kuolokele, aohe na'u ka huakai, na kuu moopuna nei ka huakai, a owau hoi kekahi i hele pu mai nei.
A heaka ka olua huakai?
He huakai no ia ka ia nei i na alii, ke loaa hoi, ina aole e loaa ioa ae la no hoi, a o ko maua hoi nele iho la no ia.
Ae, he huakai waiwai ka olua; a auhea ka hoi ka lualau e paa ai o ka olua i'a.
Aia no mawaho kahi i waiho ai ua hana mai nei no maua a nui ka laulau, i hakalia wale no a loaa mai ka ia a na alii, wahi a Kamapuaa.
O ka inoa o keia kanaka o Alewa he kanaka ikaika no keia ma ka hapai i na mea kaumaha, a o ka ukali aku o Kuolokele.
I mai la kamaaina, e moe kakou ma keia po maanei, aia a ao, o kakou pu kekahi e hele i ke noi, i'a i kahi o na alii, malia o loaa mai ia olua, he kua haawe keia, wahi a Alewa imua o kana mau malihini.
Ua pono ia, o ko'u makemake ia o ka loaa o ko'u mau hoahele, wahi a Kama.
Ia manawa i hoomakaumaku mai ai o Alewa i mau mea ai na laua nei, a noho iho la laua nei paina a maona.
A hooluana wale ihe la no hoi lakou nei a hiki i ko lakou hiamoe ana.
A ma ke kakahiaka ae o kekahi la, ala ae la lakou, paina nui iho la a maona, a hoomakaukaa nui iho la no ka iho ana i kai o Kapuukolo malaila o Iouli me kana lawai'a kahi i lawai'a ai.
Ua puni na upena a lakou i ka i'a ma ia kakahiaka poniponi wale, he ewalu mau waa i komo i ka i'a, he akule ka ia.
Ina kanaka e piha nei, i kahi o na waa i'a o ke alii, ua hookeke na kanaka.
Ua hoea aku la keia poe kanaka malihini, a ku ana imua o ke alii, me ko lakou haawi pu ana aku i ke aloha.
A aloha mai la no hoi o Iouli ia laua nei, e aloha oukou e Kuolokele ma, mama hoi oukou o ka hele ana mai nei.
Heaha ka oukou huakai i hiki mai nei?
He huakai i hele mai nei i ke noi i'a imua ou e ke alii.
Na ia nei nae ka huakai noi ia a makou i hele mai nei, nolaila, nana no hoi e noi ae imua ou e ke 'lii i i'a na makou.
Ina hoi ha pela, e noi mai oukou i ka oukou ia, a na'u hoi ia e haawi aku i i'a na oukou, a ku aku oukou hoi.
Malia paha o hoea hou mai hoi ua poe make i'a, o ka haawi aku no hoi ka'u i ka i'a.
E, auhea oe e ka moopuna, ke lohe ae la no oe i ka olelo waiwai a ke alii, nonoi ae oe imua o ke alo o ke alii.
Ia manawa i nana pono mai ai na maka o ke alii.
I aku la o Kamapuaa i ke alii, oia ka'u i noi aku nei ia oe e ke alii i i'a na makou.
A heaha kou makemake?
I i'a na makou, i umi waa piha i ka i'a, a au'a aku no make, a haawi mai no ola, oia la i lohe oe e ke alii.
Aole no kau o ke noi o ka i'a o ka pono, he noi a Kamapuaa maoli no kau, ina he noi kau he mau lau, a he mau mamo la hoi, alaila, ae aku la hoi paha au me ka ole, eia, o kau noi he nui hewahewa loa, nolaila, aole e loaa ka i'a ia oe.
I aku la o Kamapuaa, ua koe no kau i'a e ke alii, a eia makou ke hele hele nei i kahi e loaa aku ai o ka makou i'a, a au'a aku no nae i ka i'a make, a haawi mai no hoi ola.
He mea makehewa no nae ia oe e ke alii i ka au'a ana i ka i'a, no ka mea, he kaika nui kahi o ka i'a e holo ai.
A o kahi o ka ai, he uuku kona kihapai, a ina hoi he huakai noi ai ka makou, alaila, ua pono la hoi kau au'a ana.
Aole he huakai noi i'a ka makou, a he mea pono no la hoi i na alii aloha kanaka e haawi mai i ka i'a e like me ke noi a ke kanaka.
Ua kaha aku la lakou nei hele no Kakaako, aia ilaila o Iomea kaikaina o @ kahi i noho ai.
O ka hana no a ia alii o ka lawa i'a, elike no me ka hana a kona kaikuaana.
Ua hiki io aku la no o Kamapuaa ma i o Iomea ala, a ua ike koke mai la oia ia Kuolokele me ka haawe nui a ka launa ole mai e kau ana i kona kua.
A haawi mai la ua alii Ia i kona aloha ia lakou nei, mama hoi ka oukou huakai.
Ae, he huakai mama ka makou, wahi a Kamapuaa.
Heaha ke oukou huakai o ka hiki ana mai nei imua o ko'u alo nei, wahi a ke alii.
He huakai noi ia, au'a aku no make, a haawi mai no hoi ola, oia la i lohe mai ke alii.
Ae, he huakai io no ka hoi ka oukou, he huakai maikai no hoi ha.
Aia hoi paha ka maikai i ka loaa o ka huakai o ka hele ana mai nei, wahi a Kama.
Heaha ka makemake la, e hai mai oukou ia'u a na'u hoi ia e haawi aku i i'a no oukou, no ka mea, ua hoopuni iho nei makou i ke akule i keia kakahiaka a ua piha na waa i'a he umi.
I aku la o Kamapuaa, oia mau waa ia no he umi, oia no ka nui o ka makou mau waa i'a i makemake ai.
I hoi aku hoolawa like i ka ohana e noho maila i kula paoo, i ai o Kona a ai hoi o Koolau, i ai ku i ka loaa au e ke alii Iomea, a i ai hele, wahi a Kamapuaa i pane aku ai imua o ke alii.
Aole i pau.
Na Lole Komo o ke Kau
Na LoLe Komo o ke Kau
_____._._._____
NA LAKO HOU LOA a me NA ANO HOU LOA!
E weheia nei ma kahi o N.S. Sachs, 104 Alanui Papu Honolulu
Na Ano Lihilihi o Kela a me Keia Ano.
_____._._._____
HE KUAI MAKEPONO LOA KEIA.
Ua wehe ae nei makou i na ano LIHILIHI a pau i loaa pololei mai ia makou, mai na Hale Hana mai Europa mai, a nolaila, ua hiki ia makou ke kuai aku--
NO NA KUMUKUAI HAAHAA I KO KEKAHI MAU WAHI E AE!
Ua moakaka ke ano o na lau o ka lole, a ua pomaikai oe ke ike mua, mamua o ke kuai ana ma kahi e aku.
NA HOLOKU LIHILIHI no $4.50 o ka lole i kuai ia no $6.50 a $7 mamua.
NA LOLE LIHILIHI NO KEIKI, e like ka laula me ko ka pelekoki, mai ke 00 (keneta o ka i a a pii aku.
HE NUI NA ANO O NA LOLE KEOKEO, KINAMU, LATINA.
KINAMU LOLE, maka hou, he 8 i-a no ka $1.00.
NA LOLE MAIKAI PAPAMU a kakau loloa, 20 a 25 keneta o ka i-a.
NA LOLE oi loa aku o ka maikai he 25 keneeta wale no ko ka i-a.
NA LOLE KIKOKIKO a me LAU, (Swiss) he emi loa,
NA PAA LOLE LIHILIHI iloko o na pahu, KEOKEO a KALAKOA, e kuai emi loa ia kau ana.
NA KAKINI ELEELE ADELINE.
Ina oukou e makemake i KAKINI ELEELE maikai, i KAKINI mea ole a koi aole, e ninau no ke KAKINI ELEELE ADELINE, ua hanaia keia KAKINI no makou no keia Makeke, a ua hiki ia makou ke hooiaia aku i ko lakou maikai, ua lawa no na wahine, kaikamahine, a me na keiki.
Mai poina wale iho oukou i ka hele mai e ike i na ano Papale Italia hou no ke Kau, no mea, o na Papale Sila keokeo a eleele, i kahiko ia me na lipine no $1.25, $1.50 a me $2.00.
_____AIA MA _____
Ka Halekuai Kaulana,
104, Alanui Papu. Iulai 14, 1891. dtf. WEHI O NA LEDE.
30 LA_____KA 14 MAKAHIKI._____30 LA.
He Kuai Nui Hoopau aku.
E HOOMAKA ANA I KEIA
POAONO, AUGATE 1, 1891.
Ua Lilo ko makou Waiwai he mea Mohai wale!
Ua Hoemiia ke Kumukuai ilalo, aole i ko Makou Pono, aka, nou no-
Papa Kumukuai no 30 La wale no:
200 paa lihilihi keokeo puka aniani………………………………$ .90
20 i-a Kalakoa maikai…………….…………………………….. 1.00
12 keokeo 1 i-a laula…………….……………………………… 1.00
8 keokeo 1 i-a laula…………….……………………………… 1.00
159 kakini lakeke o na Kamalii (huluhulu…………………..…….. .45
93 kakini ka'e waihooluu o na wahine……………………..…….. .05
Huluhulu no na paa lole kupono, .25keneta o ka i a, e kuai no makou i keia mau la no 7 i-a no……………………………………..………1.00
Papale Kula o na Kamalii………………………..………………… .25
Na Kawele nuuui 2 no………………………...…………………… .25
Kakini eleele maikai………………..……………………………… .25
Na Papale i kahiko maikai ia……..……………………………….. 2.50
RUMI HANA LOLE MALUNA, HOLOKU etc., HANA IA ME KA OLUOLU LOA. E HOOPAA AKU NO MAKOU NO NA KUMUKUAI MALUNA NO 30 LA. NO KE DALA KUIKE WALE NO KEIA KUAI ANA.
C. J. Fishel.
Ka makamua o na Hale lako o na Wahine. oia hoi ma alanui Papu a me Hotele, kahi i hanau ia ai na kuai hoopono a ano nui no hoi. 249 dt
HOOLAHA HOU
B. F. Ehlers & Co - Painapa.
Helu 99, Alanui Papu.
IA OUKOU E NA MAKAMAKA A ME NA HOALOHA, OIAI HOI UA makaukau makou i ke kuai ana aku ia oukou i na lako lolo wahine o na @ @ la a pua; oia hoi-
Na Silika hou No Sateen hou
Na Mikilima hou Na Lihilihi hou
Na Lihilihi keokeo hou Na Lihilihi kan lole hou
Na ano Mamalu hou loa Na I'aku Pukaaniani
Na lole hou o na wahine Na lole o na keiki liilii.
Na lole o kela a me keia ano e loaa no ia oukou no na kumukuai haahaa @.
E kipa mai e na makamaka, i hoopau ia ai ko oukou kanalua no ka makou kuai hoopoho aku ia oukou. Owau me ka oiaia.
tf B.F. EHLERS & CO.