Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 252, 5 August 1891 — KA HAIOLELO PANE I KA HAIOLELO ALII MA KA AOAO O NA MAKAAINANA O KA APANA O KOLOA, MOKUPUNI O KAUAI, IMUA O KA MOIWAHINE. [ARTICLE]

KA HAIOLELO PANE I KA HAIOLELO ALII MA KA AOAO O NA MAKAAINANA O KA APANA O KOLOA, MOKUPUNI O KAUAI, IMUA O KA MOIWAHINE.

O ka poiio kaulike, oia 'ko ka Papa Ol.a imi nui i na noepa e kāohi mai ai i ka holomoku o ka lahoiilokooka make. Okeolao ka laliui a m* ka pii mubuahua uiau ana o ka heluna lahui, oia kekahi oioina maopopo e maha ai o kop noho Moi ana. Nolaila, i Pa- j pa Ola aloha lahui, makee laliui, j hilinai lahui, alaila. e hooho mai | auanei ka lahui mai oaooka aina j r;ie keia in.iu huaolelo o ka hauoii: j l *Ua ike o Kalani Liliuokiilani 1 ka Lahui, e ola ka Moiwahine i ke Akua." 3. Uaike ia i keia manawa au e noho Moi nei 110 ke uupuni, ka nee awiwi ana uiaio xia ap hakuinakurrui o ke kaumaha a nie ka popiiikia inaluna o ka oihaua na oihana kalepa a me na oiha»)a niikiala o loko nei o ka aina, mamuli o ko Amerika Huipuia hookuu akea ana i ke.dute maluna o ke kopaa e komo aku ana mai o a. 0 o na aupuni mahiko. lle pnupuu ik ūka ia nana i paiuku i ka holoinua ana o kou au noho Moi a(ia ritalur,a o ke au'kūni, a ua aneane paha e like nie ke au is Parao kn Moi o Aigupita, lie ehiku inakahiki kau-ai, a he ehiku makahiki kau-wi. | O ka inaalo a-naaku o ke kahe-a--1 w;;i ana mai o ua poeoaikai maluna | o na mahiko, na oiliana kalepa. a !me na oihana-kuloko o ka aina, he 1 ... kumu nui loa ia nana e k'auo aku i kou lahni kanaka e hui pu akl» »ne oe e ke Aiii e hana i Kuikahi Panailike inawaena o keia aupuni a myna-aupuni Panalaau o Beritfinia Nui. nui Kanada a me Ausetaralia. Mali ? a hoi, o oili mai na Kuluwai o na« pomaikai maiioko mai o ia mau aununi, a pela hoi mai keia aupuni ak\i, a o ka loaa no ia o ka. mnnaolana hauoU o kou noho Moi ana a nie ka lahui kanaka. O ka lilo aku o ke ma keia alaheie uiai keia aupuni aku, u i na aupuni i hoakaka ia ae nei, he ohaka nui ia e loaa anai ko Aim»rika mau miliona ai kopaa, a e pii ae auanei ke kumukuai o ke kopaa malaila i kek»hi wa. mai ka 3 kenet\ o ka paona a ka 7 a oi aku paha, alaila, e uwe auanei ko laila mnu kini, a huli hou mai ke aio i Hawau nei. kaheawai ann inat o na pomai kai iloko nei o ka aina, oia ka pono kaulike *_r>awaena o ke aupuni a me ka 1 ihui kanaka. Malalo o ka lua o ka ninau, ua loaa hou ia } u ka han<)liano e ha'i aku imua o kou Kiokie i ka haina o ia ninau ma ka aoao o kou mau makaainana, oia ht i keia: He Meiwahin»* a aoao palu[Kilu, a o kekahi hoi. akahi no oe e ka Moiwahino a holio ma ka hope o ; ke Aupuni e hookēle ai. Xo ia ua ku[>ono !oa i kou ihikapu Alii ka u-i ana mai i kou mau makaainana e kokua aku ia oe. 0 ke

kuleana nui a nmna piha hoi i ioaa iloko o na poholima o kou mau ma kaainana a puni ka Paeaina i haawi ia ia lakou jiiaialo oke Kumnkanawai a me na Kanawai o ka ainB. oia »o ka ma-na koho balota hui okaM. H. 1892. A wialalo o ia mana kuokoa i ioaa i kou mau makaainana; e hiki ai ia ke kokua ia oe eka Moiwahine o ko Hawaii Paeaina. _ Ikeau o kou naku Kaikunane Moi,'e hoolala ana maluna o kekahi mau kumunana koikoi, a kona pnuwai Alii i anoi ai no ka pono o kona Aupu-ni ame ka lahui kanaka, ua ulu m-ai na kuee mawaena o kekahi o na makaainana naauao, a 'paio rae ka ĪKaika e kue aku ana i ko ka Moi Kalakaua iiui nni e ha* na ia ona Kuikahi Panailike mawaena o Hawaii nei a me Amerika : Huipuia me fea- aie 1 elua miliona i dala. | Eke Alii ka Moiwahine, aole ka • Moi i kuemi a haule hoj>e ma ia mau kue ikaika ana a kona mau makaainar»a, aka. ua kupaa oia a nee imua a hiki i kona lanakil* a«\a, a mahope o ia lanakila ana, ua hamau na leo, ua ohi na lima akau, ika hua oka hou o ka lae o ka Moi. a ho-o na lima iloko o na kieke, ua hoea mai la na lahui liiee oie iioko nei o ka aina, ua tna« hi ia n«i v>"M panoa, na holo ka wai ona māinna oia wahipanoa. ua holo na kaa ahi malnna o kon maU aekai a me na kula, ua oiali ia mai ke kati tvahi a i k»> I kahi iloko o na. sekona pokole, ua hoomalamal ma ia ke kulanakauhale alii o Hpnolulu me na kukui uwiia, ua ulu imi na iohana kaiepa ame na oihana miklala a pau iioko nei o ka aino; okeia mau mea a uan e i!:e ia nei. he mau kiahoomanao lakoi. a nau i<>a no ka Moi Kahikaua i eloha nui ia. i hoomaha a kuu kona luhi, i-hiki ole ke hoopoina ia a Inki ika hanauna hope ioa o keia lahuikanaka., Nolaila, o kon lawe ana. ae ike kuiana hookeie aupuni iinua, he mea oiaio ua iii fo no maluna o ! kou mau kipoohiwi palupalu Alii I na ko'iko'i a pau o k «. hookele na- | auao ana iloko nei o ka aina a me ka nee ana aku luawaho aku o keia aununi. O ka o "kau mau hoolala ana aku no kekahi niau kumnj hana a kon puuwai Alii i anoi nui ai no ka pono o ke aupvmi a me k« lahuikanaka, ka "Pono Kaulik» t, i olelo ia, oia ke kahua e oni iho ai kou Nohoalii ana a iho ka mou> ilalo o ka honua, e noke wale no ka na-mu a me ka na-wa i ke aki a pau na niho i kn hakihaki, aole € mahole ana, no ka mea. ua hookahua ia malūna o ke kaulike a rae ka hoopon«. O ke Akua kou kiai, oia hoi kon | pale kaua i na wa a pau o kou no- | ho Moiwahino ana no ke Anpnni. i Ma ka aoao o kon mao makaaina- : na o keia apana, ke hooho ae ;>ei au: —K Oi.\ ka Moiwahink l.u.u - ; okaj,axi i Ki: Aki a, a Nana ?u> e kok ua inai ia oe ma na ano a | pau a Kou puuwai palupālu Alil« | kau-o ia ai." NV. A, Kiu/