Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 253, 6 August 1891 — Page 4

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KA LEO.

John E. Bush.

Luna Hooponopono a me Puuku.

POAHA, AUGATE 6, 1891.

He Moolelo

No

KAMAPUAA.

KE KEIKI PUAA A KAHIKIULA ME HINA--KA MOOPUNA PUAA A KAMAUNUANIHO--KA HOA PAIO HOI O PELE, KA WAHINE O KA LUA I KILAUEA, A HALA  LOA AKU I NA KUPUNA O KUKULU O KAHIKI.

 

O oe ia e Haunuu, e Haulani

E Haalokuloku

Ka Mano e ka I'a nui

E ui, e Uilani

Ko ina Puaa ia e o mai.

 

            Ia manawa i kulou iho ai ke poo o ke alii ilalo, a ea ae la kona poo il@na a olelo la ia Kama ma.

            Aole wau e ae aku e loaa ka ia na oukou. no ka mea aole ka oukou he noi o ka pono, he noi inoino ka oukou.

            E manao ana paha oukou. o oukou wale no ka make i'a, aole o oukou manao o kekahi poe make i'a e aku.

            Nolaila, e hoi nele aku oukou e pono ai, he noi hookiekie ka oukou ma ke ano hookano mai imua o'u o ke alii.

            He noi a Kamapuaa maoli no ka oukou, i ko oukou manao paha o makou ka oukou mau lawaia o keia wahi, e hoi oukou me ko oukou nele.

            I aku la o Kamapuaa, he nani na ua au'a iho la no hoi oe e ke alii au'a no nae make, a haawi mai no hoi ola.

            Heaha ko makou mea e make ai, no ka mea na makou no ka makou i'a, o oukou no ke make, ka poe makilo i hele mai nei e noi i'a ai, e ku aku oukou a e hele koke mai ko'u alo aku.

            Ua hele aku la o Kamapuaa ma, mai ke alo aku o Io@ea ke alii; a ma keia wani o ko kaua moo@elo, ke nei kakou, aole i loaa ka i'a ia Kamapuaa ma, ua hoole aku la ke alii aole e loaa ka i'a ia lakou.

            Ua oi @oa aku ka lakou nei noi ana i ka i'a mamua o ka mea kupono.

            Ua koe na lawai'a a ua mau alii nei, oia hoi o ka Puaahiwa, o kona wahi noho i kela wa, aia i Kalia, a o kona kaikaina o Kanuaaolomea, aia i waikiki kona wahi nohe, o ka hana no a keia mau kanaka o ka lawai'a.

            O ke kauoha mua no nae a na makua o keia mau kanaka lawai'ai ko laua mau la opio, penei ke kau oha a ko laua mau makua.

            I noho olua a i hiki i ko olua mau la kanaka makua, a i lilo olua i mau lawai'a na ke alii, e hoomanao olua, oiaiko olua mau la e noho ana he mau lawai'a, a lilo paha i mea punahele loa i na alii, ma ko olua akamai lawai'a paha, a nui wale na i'a i puni i ka olua upena, a nui wale aku paha na waa i piha i ka olua i'a, e hoomanao olua me ka poina ole i keia mau olelo a'u e hoike aku nei ia olua.

            I hoea mai auanei kekahi kanaka a mau kanaka e noi i'a ai, a i noi mai auanei a nui hewahewa loa kana i'a e noi mai ai. e laa hoi mai ka hookahi waa aku a hiki i ka umi waa i'a. mai a@'a olua, au'a no olua make, aole ia he mea e, aka o ka haku no ia o olua, oia hoi o Kamapuaa.

            Aka hoi, i hele mai ke kanaka a noi i mau kaau i'a a lau paha, aole ia o ka haku o olua, nolaila, e hoomanao e na keiki i keia leo kauoha, i loihi na la o ko olua noho ana i keia ao, a i hookuli olua i keia leo kauoha. a ia olua wale aku no na e na keiki.

            A ma ia mea e imi ai olua e hoopokole i ko olua mau la ma keia ao ma ia wahi i hoopau ae ai ka makuakane

i ke ao ana i ka mau keiki.

            E noho ana o Lonowahi ke kahu na o Kaluahole kona wahi noho, me kanaka mau keiki.

            Ma ka la i hiki kino ai o Kamapuaa. e noi i ka @'a imua o Iouli, a kahi no o Lonoawohi a ike ia kakahiaka oia la, i ke kau mai o ke ao puaa iluna o Kaala.

            O Lonoawohi ilalo. a kani iho la ke u, ka a loha hoi oe e ka haku, ua hoike mai hoi ka hohono o ko hulu puaa a puni na moku, ua make oe ia pele eia ka aole oe i make.

            Pehea no la oe e make ai he kino lau kou, huna kele mai nei hoi ke kini akua o ka po ia'u, a akahi no a hoike mai ia'u.

            He hana nui kau e kuu haku e hele mai nei, aole hoi he wa a hiki la oe, paia ae la ko'u maka i ka hoohewahewa ia oe, o ko'u make no la ia.

            Nani hoi ke aloha o ke akua i ka hoike ana mai nei ia'u i ka wa pokole, ua kauoha ae la o Lonoawohi i kana mau keiki.

            Kauoha ae la o Lonoawohi i kana mau keiki e pii iuka o Manoa, oia hoi, i uka o Waiakeakua, i awa lau e hana niai elua a nui ka awa ei aku ka haku o olua a hoea mai. ua hooko na keiki i ka olelo a ko iaua wakuakane.

            Ua hooko koke na keiki i ka pii ana iuka o Manoa ma ia kakahiaka, a ua loaa na mea i kauoha ia ia laua, a ua hoi koke mai la laua i kai o Kaluahole, kahi o ko laua makuakane e noho aku ana.

            Nolaila, e huli hou ae ana kakou a e nana aku no Kamapuaa ma, aia mai nei la lakou ihea i kela wa.

            Eia lakou ke hele mai i kekahi kanaka lawai'a a ua mau alii a@a, oia hoi o Kaupaahiwa ka mea e no ho ana ma Kalia.

            Ua hoopuni iho la o Kaupaahiwa i kana mau upena me kona mau kanaka me ka i'a ma ia auina la; a puni mai la ka i'a, a ua komo na waa he umikumamalua i ka i'a he akule.

            I ka wa o Kapuaahiwa i pae mai ai ko lakou mau waa i'a i uka o kahawai, a hoi aku la na lawaia a me Kapuaahiwa i ko lakou kauhale, e paina ai ko lakou aina awakea, ua paina iho la lakou me na ohana a maona, a i ka pau ana o ka lakou paina ana, ua hooho ae la na kanaka:

            Haeha la hoi keia haawe nui a ka launa ole a keia kanaka haawe mai nei, a o kekahi mau kanaka hoi he hele wal@ iho no.

            Ke lilo nei nae keia haawe nui a Kuolokele i mea akaaka hooheneheneia e na kanaka o ke alii a me na kanaka o ka lawai'a a ua mau alii nei, a ke hoomau aku nei no o Kamapuaa ma i ka hele ana imua a hiki i ka hale o Kaupaahiwa:

            A halawai pu aku la lakou nei. me Kapuaahiwa ma, a haawi mai a na aloha mawaena o lakou na kamaaina me lakou nei na malihini.

            I mai la o Kapuaahiwa, be huakai mama boi ka oukou i hele mai nei o keia la kuhaoa wela nui wale.

            Ae, he huakai no hoi ka makou i hele mai nei, wahi a Kama. ma kahi hoi o na alii makou i hele mua ae nei, aole hoi i loaa mai nei ka makou huakai i hele mai nei, a na ia loaa ole, oia ke kumu i hele mai loa mai la imua ou e Kapuaahiwa.

            Ina no ka loaa loaa iho la, a i na no ka loaa ole, alaila. hele aku ana no hoi@akou i kahi e loaa ai, a i nele mai no hoi, he nani nele ana no hoi ia ua hele ia, a o ka hoi no hoi ka pono.

            Heaha ka oukou huakai i hoole ia mai nei e na alii, e pono oukou @ hai mai ia'u, ina eia ia'u nei, alaila, e loaa aua, a i ole. o ka nele iho la no ia

            I al@u la o Kamapuaa, he huakai noi ia ka makou i hele mai nei, a aole hoi he loaa o ka makou i'a i na alii, nolaila kau loa mai nei ke aho imua o olua o na lawai'a a na alii.

            He huakai noi ia ka makou i hele mai nei, a e loaa @a anei ka ma i'a ia oe e Kapuaahiwa; ua ae mai la o Kaupaahiwa, e loaa ana ka i'a a oukou ia'u. he i'a wale ae @a no ka hoi, ina he mea okoa aku ina ua loaa ole.

            Aole i pau.

           

Na Lole Komo o ke Kau Na LoLe Komo o ke Kau

 

NA LAKO HOU LOA a me NA ANO HOU, LOA@

E weheia nei ma kahi o N.S. Sachs, 104 Alanui Papu Honolulu

Na Ano Lihilihi o Kela a me Keia Ano.

 

HE KUAI MAKEPONO LOA KEIA.

Ua wehe ae nei makou i na ano LIHILIHI a pau i loaa pololei mai ia makou, mai na Hale Hana mai Europa mai, a nolaila, ua hiki ia makou ke kuai aku--

NO KA KUMUKUAI HAAHAA I KO KEKAHI MAU WAHI E AE!

Ua moakaka ke ano o na lau o ka lole, a ua pomaikai oe ke ike mua, mamua o ke kuai a@a ma kahi e ak@.

NA HOLOKU LIHILIHI no $4.50 @ ka lole i kuai ia no $6.50 a $7 mamua.

            NA LOLE LIHILIHI NO KEIKI, e @ke ka laula me ko ka pelekoki, mai ke 60

[keneta o ka i a a pii aku.

HE NUI NA ANO O NA LOLE KEOKEO, KINA @, LATINA.

KINAMU LOLE maka hou, he 8 i-a no ka $1.00.

NA LOLE oi loa aku o ka maikai he 25 keneta wale no ke ka i-a.

NA LOLE KIKOKIKO a me LAU, (Swiss) he ami loa,

NA PAA LOLE LIHILIHI iloko o na pahu, KEOKEO a KALAKOA, e ku@ai emi loa ia aku ana.

 

NA KAKINI ELEELE ADELINE.

Ina onkou e makemake i KAKINI ELEELE maikai, i KAKINI mae ole a kohu ole, e ninau no ke KAKINI ELEELE ADELINE, ua hanaia keia KAKINI no makou no keia Makeke, a ua hiki ia makou ke hooiaio aku i ko lakou maikai, ua lawa no na wahine, kaikamahine, a me na keiki.   

            Mai poina wale iho oukou i ka hele mai e ike i na ano Papale Italia hou no ke Kau, no mea, o na Papale Sila keokeo a eleele, i kahiko ia me na lipine no $1.25 $1.50 a me $2.00.

 

AIA MA

Ka Halekuai Kaulana

104. Alanui Papu                     Iulai 14, 1891.            dtf.      WEHI O NA LEDE.

 

30 LA----.KA 14 MAKAHIKI.----30 LA.

 

He Kuai Nui Hoopau aku.

E HOOMAKA ANA I KEIA

POAONO, AUGATE 1, 1891.

Ua Lilo ko makou Waiwai he mea Mohai wale!

Ua Hoemiia ke Kumukuai ilalo, aole i ko Makou Pono, aka, nou no-

 

Papa Kumukuai no 30 La wale no:

200 paa lihilihi keokeo puka aniani     $ .90

20 i-a Kalakoa maikai 1.00

12 keokeo I i-a laula    1.00

8 keokeo I i-a laula      1.00

159 kakini lakeke o na Kamalii (huluhulu       .45

93 kakini ka'e waihooluu o na wahine            .05

Huluhulu no na paa lole kupono, .25 keneta o ka i a, e kuai no makou i keia mau la no 7 i-a no       1.00

Papale Kula o na Kamalii        .25

Na Kawele nunui. 2 no           .25

Kakini eleele maikai    .25

Na Papale i kahiko maikai ia 2.50

 

RUMI HANA LOLE MALUNA. HOLOKU etc., HANA IA ME KA OLUOLU LOA. E HOOPAA AKU NO MAKOU NO NA KUMUKUAI MALUNA NO 30 LA. NO KE DALA KUIKE WALE NO KEIA KUAI ANA.

C. J. Fishel.

            Ka makamua o na Hale lako o na Wahine, oia hoi ma alanui Papu a me Hotele, kahi i hanau ia ai na kuai hoopono a ano nui no hoi.   2@9-dt

 

HOOLAHA HOU

B. F. Ehlers & Co--PAINAPA.

HELU 99, ALANUL PAPU.

IA OUKOU E NA MAKAMAKA A ME NA HOALOHA. OIAI HO@ UA makaukau makou i ke kuai ana aku ia oukou i aa lako lole wahin@ ua a@ la a pau; oia hoi--

Na Silika hou  Na Sateen hou

Na Mikilima hou         Na Lihilihi hou

Na Lihilhii keokeo hou           Na Lihilihi kau lole hou

Na ano Mamalu hou loa                      Na @aku Pukaaninni

Na lole hou o na wahine         Na lele O na keiki liilii.

Na lole o kela a me keia ano e loaa n@ ia oukou no na kumukaai ha@.

E kipa mai e na makamaka, i hoopau ia ai ko oukou kanaiua.

no ka makou kuai hoopoho @ku ia oukou. Owau me @a oi@io.

tf         B. F. EHLERS & CO.