Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 256, 11 August 1891 — Page 2
| This text was transcribed by: | Betty Yang Green |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
MA KE KAUOHA.
HOOLAHA OIHANA WAI.
Honolulu , June 22, 1891.
O kulike ai me ka Pauka 1, Mokuna XXVII o na Kanawai o 1886.
O na, mea a pau e lawe nei i ke kuleana wai a e hookaa nei paha i ka uku wai, ke hoomaopopo ia aku nei, o na uku oa no ka manawa e pau ana i Dekemaba 31, 1891, us hiki a na kupono e hookaa ia ma ke Keena o ka Oihana Wai, ma ka la 1 o Iulai, 1892.
O na auhau wai a pau e waiho uku ole ana ke umikumamalima la mahope ilio e ia wai e paku’i ia aku ana no he umi
O ka poe a pau e hookaa mai ana i ko lakou auhau wai e hoike pa mai i ho lakou likiki hope i uku ai.
Ma ke Keena o ka Oihana Wai ma Kapuaiwa, e uku ia na aunau.
JOHN C. WHITE.
Launa Hooponopono Othana Wai
223-2lts.
KUAI O KA HOOLIMALIMA O AINA AUPUNI E WAIHO LA MAWAENA O HUMUULA A ME WAIPUNALEI, HILO, HAWAII
Ma ka Poaha , Augate 6, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke komo’na alo o Aliiolani Hale, e kuai kudala ia aku ai ka hoolimalima o na aina aupuni e waiho la mawaena o Humuula a me Waipunalei, Hilo, Hawaii, nona ka ili he 375 eka, oi aku a emi mai paha,
Ka manawa – he umi makahiki.
Ka uku koho mua - $100 no ka makahiki e uku mua ia i ka hapa makahiki.
Ua hoomoe ia ka manawa o ke kuai ana a hiki i ka Poaha, Sepatemaba 10, 1891, ma ia hora no a ma ia wahi no.
C.N. SPENCER.
Kuhina Kalaiaina
Keena Kalaiaina, Aug 6, 1891. td.
Ua hookohu ia aku i keia la o Mr. George Ross i hoa no ka Papa Alanui o ka Apana o Kona Akau. Mokupuni o Hawaii, ma kahi o James Chamlers i haalele mai,
Penei iho la ka Papa e ka nei:
C. M. Lemau, Luna Hoomalu
W. G. Waikei,
Geo. Ross.
C.N. SPENCER
Kuhina Kalaiaina
Keena Kalaiaina, Aug, 1891. td.
KUAI O KA HOOLIMALIMA O NA AINA AUPUNI A PAU E WAIHO LA MALUNA O NA
AINA PA HOME, A MAWAENA O NA AINA O KALOKO, HALEHIU A ME KAUPULEHU, N. KONA, HAWAII.
Ma ka Poakolu, Augate 12, 1891, ma ka hora 12 awakea, e kuai kudala ia ai, na hoolimalima o na aina aupuni a pau maluna aku o na aina Pa Home a mawaena o na aina o Kaloko, Haleohiu a me Kaapulehu nona na eka 1160, oi aku a emi mai paha, Kona Akau, Hawaii.
NA KUMU: No 15 makahiki, ae $60 ke koho maa no ka makahiki, e uku ia mamua ma ka hapa makahiki.
Ua kuai ia na hoolimalima o keia mau aina me ke kuleana, na kiki no i ke aupuni i kekahi wa iloko o ka manawa o ka hoolimalima, ke komo, ke lawe nona.
Ke hoolilo aku a pau a i kekahi mahele paha o na aina la, no na mea e pili ana i na pa Aina Home me ka hookuu ana o ke aupuni i na hoemi kupono mai ka uku hoolimalima.
C. N. SPENCER,
Kuhina Kalaiaina
Keena Kalaiaina, Iulai 13, ‘91. 236 4t-d.
KUAI HOOLIMALIMA O KA AINA AUPUNI O KAAPOKO, APANA O HILO HAWAII.
Ma ka Poakolu, Sepatemaba 6, 1891, ma kea lo iho o Aliiolani Hale, e kuai ia aku ana ma ke kulala akea ana ka noolimalima o kela apana aina aupuni o Kaapoke, e kokoke ana ma ke poo o ke alanui aupuni, iloko o ka apana o Hilo, Hawaii.
A o kona ili ae
Ka manawa hoolimalima i koe he 10 makahiki.
Kamu koho mua he 8300, a e eke mua aa ka
C. N. SPENCER,
Kuhina Kalaiaina
Keena Kalaiaina, Aug 8, 1891.
KA LEO O KA LAHUI.
JNO. E. BUSH.
Lunahooponopono a me Puuku.
POALUA. AUGATE 11, 1891.
KE KULANA.
I kela mau pule aku nei i hala, ua makaikai makou i ke kulana o na mei i hana ia a oia ka makou e waiho aku nei, i hiki ai i ka mea heluhelu ke hoomaopopo mai i ke ano o na mea i aui ae iloko o na hehedema i hala.
Mahope o ka huli hoi ana mai a ka Moiwahine mai Hawaii mai, ua holo aku oia no Kuai i ka la 19 o Iulai. Ua ano ole ka huakai a ke lii ma ia mokupuni, a ua pakike ia no hoi eia a me kona aupuni mamuli o kea no e o ka lakou mau hana. He ano pululuhi na ouli a he hoohaahaa maopopo ka mea i hookui mai iaia, mamuli o kona hoowahawahaia e kona lahui ponoi no kona hookae ia lakou. Ua akaka, i ko ka Moiwahine kau ana ae ma ka noho Moi, ua nui na Hawaii i apo aku iaia, a hala nae na la hopohopo a pioo o Hale Alii, ua huli aku ke Alii i kona alo i ka poe waiwai a me na mahiko. O ka lahui kai ike i keia, nolaila, e paa ka waha o na mea a pau e hole ana ia mea.
Me he la, ua oi aku ko ke ‘lii makemake i ka aoao hoomaemae manua o ka aoao o kona lahui ponoi. Aka, aole nae pela kana mau olelo i na la kinohi o ka noho moi ana, a mamua aku. Aka, he mau olelo maalea wale no ia; he mau olelo hoohoihoi i ka poe make wale i ka maii leo hookauhiuhi.
No keia mau hana, ua huli aku ka lahui a eia ke ku hoomamao nei. A o keia kulana mawaena o ka lahui a me ke Alii, he mea keia i hoohali ia i kumu e loaa ai ke kumu o keia holo iloko o ka lima o ka poe waiwai.
HE AHA KUHINA HOU.
Ua lohe mai makou, o ka Aha Kuhina hou o ko kakou Moiwahine o keia mua aku, oia iho keia:
Samuel Paka,
Keoni Kamaki,
Kamika,
Hakuwela.
O keia ka Papa Kulana i makaukau, a ma keia ano ke olelo ae nei makou, ua nele loa anei o Hawaii nei i ke kanaka uaauao ole?
Eia ka puana aka moe, aole ou hoihoi ia e ka ili ulaula, aia ko makou hoa’loha o ka aoao o na ilikea. He Aha Kuhina uhalu maopopo keia, a i ahona paha ia Hakawela. Huli kualono e Kahiki-e, oia ke kulana o ko kakou Moiwahine.
Aohe Hana a ka Uhikoa, ua Kau Aku la i ke Aki.
Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Mikahala i ka La Pule iho nei, ua loaa mai la he lono hoehaeha i kekahi hui hooholo moku pe’a o keia aupuni.
O ka moku kuna Mele Elena, ua ila aia i Kauai o Mano, kahi hoi nona ka olelo ana, “waiho i Kaea na iwi o kamahele.”
Oiai ua hoao ka mokuahi Mikahala e hoopakele iaia, ma o kona huki ana, aka, aole loa i pahee mai i hookahi iniha.
O ke kumu o ka ili ana, mamuli no ia o ka iawe a ke au. Nolaila, ua kohu pono kela poo maluna ae no ua wahi moku ala a eia ka makou e hoopua iki ae nei i keia mau wahi lalani mele:
I hewa no ia oe
I ka hoi a olelo
Lohe aku ai na ona
Mele Elena la ua ili.
Aka, ke manao nei makou o ka ili ana o keia wahi moku, aole ia he mea e poho ai ka hui, makia ua paa keia wahi moku i ke pani hakahaka ia.
Ina pela i’o, alaila e loaa ana ona moku hou, i oi aku mamua o keia wahi apulu kahiko.
O KE KANAKA II HANAU IA NA KA WAHINE, UA PUNI KONA MAU LA ME NA
POPILIKIA.
O ka olelo a ke Akua, ma o ka na poe kauwa ala, he olelo hiki ole ia e hole ia, a e kulai ia hoi ka oiaio oia olelo.
Oiai, i keia mau la, e nee nei, eia ko kakou makuahine alii iloko o na kipona a ka ehaeha e noho nei, oiai, i ka wa maopopo ole iaia ua hiki mai la na haawe a ka ma’i maluna ona, a hooniua ae la i kona noonoo maikai.
Aka, o ke Kahi Kolu Mana Loa, oia ke kiai nou i na wa a pau, a oia no hoi kou pale kaua, a ma ona ‘la e loaa ai ka maha, a me ka lanakila, oiai hoi he kokua kokoke oia no na mea a pau i ka wa polilikia.
Nolaila, e ko makou Moiwahine i aloha nui ia, e hoomanao i ka Haku a mai poina iaia, e like me kou ano mau. A he mea kupono no hoi i na haipule a pau, e kaulona aku imua o ke Keiki Hina a ke Akua Kiekie loa, ma ka pule oiaio ana, e haawi mai i na kokua ana no ko kakou makua alii, ka Moiwahine Kanemake.
O ke kulana o ka mai i loaa iaia, he ma’i lolo, a mamuli o ua lanaau naauao ana a kona kauka; ua loaa no ka maha, a he oia mau no ia a hiki i keia la. “E ola ka Moiwahine Kapiolani i ke Akua.”
NU HOU KULOKO.
I na Luna Lawe Pepa o KA LEO O KA LAHUI, ke ha’i ia’ku nei ka lohe ia oukou, ina he mau helu koe o ka la 3, 10, 20 o Aperila, a me ka ia 5 o Mei nei, o ka nupepa KA LEO, ke kauoha ia aku nei e hoihoi mai ma ke keena nei.
Ma ke kauoha.
Aole a kakou Kamapuaa o keia la.
I ahona i ka pa koaniani makani o ka la inehinei, oluolu iki ai ke kaona.
E nana iho e ka poe i nalowale na lio i ka hoolaha a ka luna pa aupuni, mali’a paha o kou lio kekahi.
O ka lei-a-i lopi ailika ke laha nui mai nei i keia manawa, a he kohukohu no hei i ka poe ui ke nana aku.
Ina aole i keia anina lai alaila, i ka Poaha ae nei, e hoohiki loa mai ai ka huakai Alii i ke kulana kauhale Alii nei.
Ke hoomaka mai nei oa halekuai o kakou e kuai hoopoho oui, a ke hookelakela nei ma ka lakou mau olela hoolaha.
Ua muumuu ia kekahi pepeiao o Lapana i ka po Poaono nei, o ke kumu ka i hookulaia me ke kaahapaumi a ke alanui Nunana.
I keia ia e haalele aku ai ka mokuahi Auseteralia, i na kapakai o Kaleponi no Honolulu nei, a i keia pule ae, e kapaiulu mai ai i o kakou nei.
O keia wahine leo le’a i ka himeni, oia hoi o Sarah Bernhardt, e kipa hou mai ana oia no Honolulu nei, ina aole he mau ake ake’a ana ma kona alahele.
E holo aku ana ka mokuahi Zealandia i ka hora 12 o keia awakea, no ka ipuka gula o Kaleponi, a maluna aku ana ona, he lehulehu wale o ko kakou mau makamaka o holo aku ana.
E holo hoomaha aku ana no na aina e ke Kakauolelo pokole o ka Aha Kiekie Mr. J. W. Jones, maluna aku o ka mokuahi o keia la, a e huli hoi mai ana no oia i ka pule mua o keia mahina ae.
O ka lilo loa ae koe i kahua aina paa, kela aoao makai o ka uwapo Haaliliamanu, oiai, ua hoopiha ia iho nei e ka hui Alahao a piha, a ke moe nei he mau alanui hao maluna o ia wahi.
E na makamaka i maopopo iki ka namu, mai hoopoina i ka alawa iki ana ae i ka makou mau manao hamu e hoopuka ia aku nei; a e akehele nae hoi oe o kapeke loa’ku i ka namu, a poina hoi ka olelo Hawaii.
He papa niho ka ii loaa ma Iwilei i ke ahiahi o ka Lapule nei i kekahi wahi kaikamahine o Muko’i kona inoa. He papa niho ku’i keia i like me ko John S---, koe nae, me he kohu niho elepani ala ke a’ia’i. Nowai la?
Ua ku na paia o ka halepule Betela hou, ma ke kihi o na alanoi Rikeke a me Beritania i keia mana wa, a e pau pono ana paha na hemahema i keia mau mahina ae. He kulana hiehie kona e pii ae nei, a ke paaua mau mai nei no noi na limahana Pukiki i ke kalai ana i na pohaku.
Auhea oe e ke aliiwahine Apikailae hana ia mai kou mookuauhau alii a pololei, i pili ke kino me ke kino, ke koko me ke koko, ka iwi me ka iwi, ka i’o hoi me’ ka i’o.
Kealiikaaloa k,
Naekanulani w,
Keawenuiaumi k.
John Samoa.
KUAI KUDALA.
Poaha, Augate 13, 1891, hora 12 awakea
Elua Pahale Iliwai ma Alanu ii Gearrg he 30x130. He wai a ua pa ia.
Elua Pahale Iliwai ma Alanu Magaxine, 50x10 Paia.
E dala kuike, ke koena no 1,2 3 maka niki ma ka ukupanee 7 keneta pahaneri.
Ha’e a me Pa ma Alanui Green, e kokoke la i ke kihi o Alanui Kapiolani. Hookahi hapakolu uku kuike. Hoena no 1 2 a me 3 makahiki, 7 keneta pa haneri ukupanee.
He hiki ke ike maikai ia ka moana mai keia mau pa aku.
He wa maikai ina keia e loaa ai aa kuai makepono loa – E ninau ia.
J. F. MORGAN
H. M. DOW.
OLELO HOOLAHA.
Owau o ka mea nona na aina o Makilio. Kanaakalalaukale. Kaluaopalena, ke papa akea aku nei i pa mea a pau aole e hele wale maluna o ka aina, a aole hoi e kuai i na loi ai oo a me loi opiopio, me ka hele mua ole mai e kuka pii me a’u. O ka poe a pau e kue ana i keia olelo, maluna no o lakou ke lakou loho. MELE AKONI ROSE.
Aug. 4, 1891. 251 3m-d*
OLELO HOOLAHA.
Eia ma ka Pa Aupuni o Makiki
David Kaoao.
256-dtf. Luna Pa Aupuni.
OLELO HOOLAHA
E ike auanei na mea a pau owau o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke hoike nei penei: O ka waiwai paa o Huiupii (k) a me ka waiwai o Puamana (k) i ea ke no Honokua S. Kona Hawaii. Nolaila la o kela mau apana aina ua lilo loa la’u me ka’u dala ponoi ma o ka’u kuai ana aku i ke kaikakamahine ponoi a Hulu pii (k) a me Puamana (k) i make a o ka inoa o ua kaikamahine la a ua mea i hoi ke ia ae la malunna o Pahupu (w) no Kea nae Koolau Maui a o Keia Pahupu (w) ua kuai a hoolilo loa mai oia ia’u i kela mau apana ama i hoike ia ma ka inoa o kona mau makuakane a ua hoopili pu mai i kona sila i na dala he $30 a’u i haa wi a hoopili pu aku i kona lima i ka la 7 o Mei A. D. 1891 ma Keanae: a o keia mau apana aiua i lilo mai nei ia’u me ka’u dala. Na’u ponoi e uku nei ka au hau kuke i na makahiki he 21 i haia a ma na ane a pau na lilo loa ia’u u
Kon Oiaio;
J. W. P. MILIKAA.
Honokua S. Kona Hawaii. 251-4isd
OLELO HOOLAHA.
E ike auanei na kanaka a pau, eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei, kekahi mau lio wahine kikokiko keokeo, hao kuni, H ma ka uha hope hema. Lio kane ulaula lokia elua wawae hope keokeo, lae-kea, eha wawae paa i kamaa hao, haokuhi, K. hema hope, hao-kuni. A k, hapala K. uha hope, akau. Lio kane keokeo kikokiko, hao
DAVID KAOAO.
Aug. 4, 3ts-d*. Luna Pa Aupuni.
NAWAHI S. HUNTSMAN
NA LOIO LAHUI!
Ua makanakau maua e kokua aka i ma poe o ka Lahui i loohia ia e na pilikia kivilla a hewa paha: a e koi a e hoopii aku ina kekahi o ia mau ano imua o na Aha Kanawai, mamuli o na uku i ae’ike ia. Aia no ko mana keena Loio ma ke kihi akau o ua ahinui Moi a me Alakea maloko o ke kulanakauhale o Honolulu. Na hora hana mau, mai ka hora 9 am, a 8 pm., ma ka Poaono nae, e pau ana i ka hora 12pm.
O na hana a na aina, mahele aina a me ke kaha ana o na kii a me na palapala aina a pau ua waiho aku mana ua ka Loea Ana Aina a Civila Enekinia kaulana R. W. WILIKOKI e lawelawe, a e hooko me ka eleu.
No na mea i kue, e kipa mai no ma ko mana keena nei e kuka nu ai. O mana no me ke aloha.
J. NAWAHI nio D. L. HUNTSMAN.
Honolulu , Iune 3, 1891. 208-dtf
Hoolaha Hoakapa.
Ke hoike ia aku neu ka lohe i aa ano kanaka a pau loa. Ua hookapu ka mana i ko maua mau. Apana aina
Owan no me ka haahaa.
MRS. C. I. HIRAM.
Honolulu , Oahu, Oct. 8, 1890. 3ue-d.