Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 256, 11 August 1891 — Page 3

Page PDF (1.10 MB)

This text was transcribed by:  Kahanu
This work is dedicated to:  NĀ KĀNAKA HAWAIʻI

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

HE KAAWAI HOU

 

I ka hora 4 o ka auina la Poaono iho nei na hoao ia iho la ke kaawai Helu 1 hou mai nei ma ke kihi o na alanui Kalepa a me Kaahumanu a ua ike ia ka holopono o na mea hana, a me ka ikaika o ka wai ke lele, koiuiu maoli no ke nana ae. Mahope iho ua lawe ia aku la ua kaa nei ma alanui Nuuanu, makai mai o ka Nokina. I ka hoao ana ma ia wahi ua ike ia aku ka hele palalulu o ka wai ke hele ala ia a pau ole i ke kaohi mai i kau a mea o ka pipii ma ke ana waimahu. He kaawai ano hou keia, a he maemae maoli no ma na ano a pau. Aka ma ka olelo a kahi poe ike wiliki ina o ka palena pau iho la no ia o kona ikaika hoohana e like me ia i hoohana ia iho la i ka Poaono iho nei alaila, he mea kanalua no lakou ka i ana ae, na ka Helu Ekahi ka eha; in a he oiaio keia lohe; alaila o ka makou wale no e i ae ai: Pehea oe e ka Helu Elua? Ei ae ka mea ai la—hamu ia ae i eha no iaia i ka hookuukuu ia aku @i@ mai oe a wela, lawe mai no a lilo ka wai, he hoaa kona hope. A ua haʻi ia mai ia makou, i ka la e puka hou mai ai keia Helu Ekahi e paikau e oili pulelo pu aku ana ke ahi o Kamaile, oia hoi ke kaawai Helu Eha, e kilohi, e makaikai, e halo, e nana, e ike i ka oiaio a me ka ole; e hoao i ka wai lele o Niagara he ole ka lohe pepeiao: nawai la o laua ka eha, na iala paha, na ia nei paha.

 

HE ALOHA NO KAPIOLANI HOME

 

I ka Lunahooponopono o KA LEO Welina pu kaua: E oluolu oe e kuene iho ma kahi kaawale o kou kino aho nui i kela mau hua e kau ae la maluna  ka home aʻu i noho ai no elua mahina me 25 la a haalele aku la au i kona mau paia eehia a ke aloha i noho ai ua hanai mai oia iaʻu a ua lawa ma na ono a pau a no ka makuahine hoi o ka home nona wau e poina ole ai aole no paha ona lua iwaena o na Hawaii a me na hapa haole aohe kunukunu a hookae hoi ua hiipoi o Mrs. N. A. Lemon ia makou e like me kana poe keiki ponoi, a oi aku no paha aole i hoowahawaha i kekahi a aloha hoi i kahi, he maikai wale no na mea a pau iaia, ua hana o Mrs. M. A. Lemon me ka maemae a me ke ahonui i ka hana a na ʻLii he puuwai hamama hoi kona i na mea a pau a ua kupono keia mau lalani mele no Mrs. Lemona a makou hoi e hooheno ae nei penei:

Ahonui wale ka pua o ka ahihi

E maiau ia mai la e ke Kamakahala

Ka uka o Nuuanu e lohia mai la e ka ua

Mikioi @@a i ka pua o ke kawelu

No ke kauka hoi o ka home, he olu waipaha a he nui no hoi kana mau hana noeau akamai loa i hoohana mai ia makou na maʻi me ka palanehe o na lawelawe ana a ua kupono maoli no i ka Hui Hooulu a Hoola Lahui ke pulama mai ia Kauka. Wahie no ka home, he hoike au no na hana maikai a keia kauka a me ka makuahine o ka home e pehea la ka hoike a koʻu mau hoa o na home ala a ke aloha i noho ai me na keiki oniu hua kepau koʻu anoai—A-e anoai no oe e ka lele.

                                    MRS. S. I. MAIKAI

Aug 10, 180@

 

ABIGAILA KALANIKUIKAPOOLOKU I NALOHIA AKU NEI KONA MAU-HIOHIO-NA WAIPAHE AUWE LUULUU WALE

 

O Kelii, noho ia Makuahineopalaka w, hanau o Kukailani k; o Ku noho ia Kaohukiokalani w, hanau o Makaualii w; o Maka noho ia Kapukaanola, hanau o Iwikauikaua k; o Iwi noho ia Keakamahana, hanau o Keakealani w; o Kea noho ia Kanaloaikauilewa puka o Keawe k; o Keawe k noho ia Lonomaaikanaka w, hanau o Kalaninuiamaomao, ka mua he keiki kaou a o Kauhiokeka he wahine; o Kauhiokeka noho noho hou aku nei i ka makuakane ia Keawe, hanau o Kekaulike w ka mua, a o Kaiwaokalani a o Kaoo k; o Kekaulike w, noho ia Kalaninuiamamao k, hanau o Keawemauwili k; o Kaulike no noho hou ia Kepoomahoe k, he ʻlii no loko o ka nalu. Nalu hoohua, nalu hoomanamana.

Ka leo o ke kahuna ke pane ae i kona nani o ka malie; paihi ka lani aohe leia ae, leia ua ua ole ia ka po, hoi ke ao a ke kuahiwi, hoi ka makani a kumukahi, hoi ka malie ka opua i Awalau, hoi ka ua a Maheleana—hanau o Kalanikauleleieiwi w; o Ka - noho ia Kanekoa, hanau o Poomaikelani; o Poo- noho ia Laakea k, hanau o Kuhio k, ka mua, a o Ulualoha k ka muli o Ulualoha noho ia Kekumualii kaikainalii hanau o Kepoookalani w, Kalanikuikapooloku w. O keia Kalanikuikapooloku, he mau moopuna kana e ola nei a oia wale no hoi ka mea i koe nana e hoolaha aku i kona kuamoo alii.

Ke ahua a kapu a mano

Ka hoolaha mea maikai o Halao

Ka uhaʻi lala kapu o Kanoena

Nana i lou na pua i ka lahoa

Ka ulu kaa-kolu i ka wekiu alii

Ke ʻlii ia nana e hinu ke kai

Ka nalu ia nana e poʻi ke kohola

Ka wahine ia nana e hee ka pana

Kai hee-nalu kakala komo i ka hua

Kalaninuiaiapo ae ka wahine

Nana i komo ka ale ka huʻa o ke kai

Ke kai lumilumi haki kea o Noelani

Kai hee kukala i kaa ole ka pahu

Iho honua i ka wekeweke

I ka wele puu, i ka aaka i ka hale loka

I ka paaoao ka hulili ako ka nalu alii

I kipapa iloko o ka huʻa kai nua.

Hoouluhola iloko o ka hale

Make kakala, make alo ka nail

Owili ia ka papa i hala ka ako

Hoea mai ka papa i pae i ka puku

O ka papa o Umi o ka hoolulu o Mahi

Paa ke kulana pae ka nalu ohu

O ka nalu oili na o ka ualena

O ke akamai nana e hee ka opuu

O ke kulana imi ikea ole ia

He @mi ke kulana he omolewa ka nalu

He lele waa ka pae e-

Ike oe i kela kaihee hanawa

Kaihee o ke kai hoe o ke kai loa

I hooke iloko o na huʻa nui

Makolukolu i ka huakai alii

Popoʻi Kapukini i ka huʻa kai awaawa

Ka pupu au awa molea o ka waha

Mulemulea awaawahia ia I

Manalo ole ia Keakamahana

Ka haku piha awaawahia ke mulea

A oi paia i ke kawai alii

E manalonalo ai ke kapu o I

O I @ makua ka po hele mai

Ke ku maopopo nei no mahi

Ke hoololohe nei i ka mele o I

Ka apu ii o na ʻlii nui

I hoao iloko o ke paa alii

O ka ipu peekue i maaoanea

I apiki ia a i ako a makolu

Makolu i ka wahine kuku hoopai moku

O Kalaninuikaielike ka wahine

Ike oe i ke kuku o Waauloa

Kiina ae la e mahi e ke kaele

E ka loli kumoena halau

He halau keakaka mahana

Kamahana kiʻo wai alii

I kumano ia a hohoma

Haki ke kaupale wai i ka pahihi

Ka halukuluku wai alii iloko o Laieikawai

O kulu mai ka wai puka o Laie

Kaikamahine a ka Waiolomea

I moe aloha ia Aiwohikupua

Nona ke ano—eia ke ano nei i Puuloa

O au ke ʻlii nona ia inoa

O Puuloa nui kai anoano

Kai weliweli a ka malihini

I aiwaiwa i ke awalau

Heia a e la a nahae

Nahaehae ka mano o Honouliuli

O ko aina awa kinikini

E helu oe a molowa

He lau ke awa o Hoaeae

He aina apa i ka malihini

Kuhi mai la ka uka o Manana

He waa e amo ana iluna

Aole e holo ana i ke kai ia waa

Hele i ke kulakula

E maalo i ke kula pili

Ia kai makaea i ka makani

E a ka maunu paakea

I wili ia no a moeoula ka wai o ka Huawa

He waiwai ka ke kanaka o ka manao

Ua ipu makau ea ia e noho nei noho la—

Noho ke kini o Ewa kakali i ka lai

Kakali aku o ka lai a ka maunu

I malie loaa ka la ke ohi

He iʻa nene iiikapu na ke kupa

E papa ia mai ana ka malihini

Mai walaau oe o Makani ia Iʻa

A hiki mai ka makani o ka moae

He makani kuehu lepo ia no Ewa

Kuehu aku la puia ka maka o ke kai

Ea loa no mai o aenei

Ula mai Ewa a ka lala hoano e—

E-o e—

 

HE ANAINA HOOMANA MA BRITS HALE

 

O na Halawai i malama mau ia iho nei ma Ariona Hale, ua uwai ia ae nei ma Brits Hale, ma ke kihi o na alanui Moi a me Kamika. E hoomaka ana ma na Lapule a pau ke anaina haipule i ka hora 10, o ka haiolelo ana i ka hora 11, mao ka mahele olelo la a i ka hora 7 ahiahi no na mea a pau i lohe i ka olelo haole. Luakahiko A. Haws.

 

Hale Hana Wai Momona

WAI-ANIANI

 

Sam. Lad me John Grace na Ona

 

Ka poe wale no na lakou e hana nei

NA WAI HOOMAEMAE KOKO KAULANA oia hoi ka

SASEPARILA A ME KA WAI-HAO

 

NA WAI MOMONA AWAPUHI

SASEPARELA LE@I WAI

PIPII SODAMAOLI SIDA KAMEPENA

 

Mu@aal 330 TELEPONA-Bell 29S

 

E hooia ia ana ka maemae o na wai a pau. E hookoia no na kauoha a pau loa mai na Mokupuni mai a me i o ke kulanakauhale nei.       231 @yd

 

KUAI HOOPAU NUI

 

Mai keia manawa aku a hiki i ko Makou hoonee ana aku iloko o ko makou

HALEKUAI HOU

Ma ke Alanui Papu,—(NA HALE BURUA.

E hoolilo aku ana Makou i ko Makou waiwai a pau o na ano Lole.

NA LOLE NANI

                                    NA LOLE I HUMUIA

                                                                        KAPU A ME PAPALE

                                                                                                            PAHU LOLE, a pela aku

No na Uku Hooemi Loa Nae

Egan & Gunn

ALANUI MOI kokoke i ke ALANUI PAPU

 

HOOLAHA HOU

B. F. Ehlers & Co—PAINAPA

 

HELU 99 Alanui Papu

IA OUKOU E NA MAKAMAKA A ME NA HOALOHA, OIAI HOI UA makaukau makou i ke kuai ana aku ia oukou i na lako lole wahine o na ano @@ la a pau; oia hoi—

Na Silika hou              Na Sateen hou

                                                Na Mikilima hou                     Na Lihilihi hou                       

                                                Na Lihilihi keokeo hou           Na Lihilihi kau lole hou

                                                Na ano Mamalu hou loa         Na Paku Pukaaniani

                                                            Na lole hou o na wahine         Na lole o na keiki liilii

Na lole o kela a me keia ano e loaa no ia oukou no na kumukuai haahaa loa.

E kipa mai e na makamaka, i hoopau ia ai ko oukou kanalua no ka makou kuai hoopoho aku ia oukou.      Owau me ka oiaio.

                                                                                                                        B. F. EHIERS & CO.

 

He Kuai Nui Hoopau aku.

E HOOMAKA ANA I KEIA

POAONO, AUGATE 1, 1891.

Ua Lilo ko makou Waiwai he mea Mohai wale!

Ua Hoemiia ke Kumukuai ilalo, aole i ko Makou Pono, aka, nou no

Papa Kumukuai no 30 La wale no:

200 paa lihilihi keokeo puka aniani                 $.90

20 i-a Kalakoa maikai                                     1.00

12 keokeo 1 i-a laula                                       1.00

8 keokeo 1 i-a laula                                         1.00

159 kakini lakeke o na Kamalii (huluhulu       .45

93 kakini kaʻe waihooluu o na wahine           .05

Huluhulu no na paa lole kupono, 25 keneta o ka i a, e kuai no makou i keia mau la no 7 i-a no        1.00

Papale Kula o na Kamalii                                .25

Na Kawele nunui, 2 na                                   .25

Kakini eleele maikai                                        .25

Na Papale i kahiko maikai ia                           2.50

RUMI HANA LOLE MALUNA, HOLOKU etc. HANA IA ME KA OLUOLU LOA. E HOOIʻAA AKU NO MAKOU NO NA KUMUKUAI MALUNA NO 30 LA. NO KE DALA KUIKE WALE NO KEIA KUAI ANA.

                                                C. J. Fishel.

Ka makamua o na Hale lako o na Wahine, oia hoi na alanui Papu a me Hotele kahi i hanau ia ai na kuai hoopono a ano nui no hoi.

 

KUAI HOOPOHO NUI.

 

MA KAHI O

104, alanui Papu N.S.SACH.Honolulu H.I.

E HOOMAKA ANA

POAKAHI AUG.10.1891.

NO ELUA PULE WALA NO KEIA KUAI ANA

IA WA E HOOLILO IA AKU AI NA WAIWAI A PAU O KA HALEKUAI LILO MUA.       HE MAU KUAI OIAIO, AOLE HAMABAGA.

He oiaio ka makou e olelo aku la, he hookahi no a makou kuai nui ana o ka makahiki, a ia manawa makou e hoemi ai i ke kumukuai o na mea a pau iloko o na pule elua. Aole makou e nonoi aku ana i ola no ka makou mea kuai e makemake ana makou e hoonui iho i na waiwai a e loaa hoi ko makou kumuiho ma ke dala kuike.

KA OI KEIA O NA KUAI ANA I HOIKE IA AKU.

Kalakoa maikai loa, 20 ia                                            $1.00

Keokeo halena 20 i-a                                                  1.00

Keokeo halena 1 i-a laula, 12 i a                                 1.90

Keokeo maoli, maikai, 1 i-a laula, @@ i-a                 1.00

Lole Kin@@@u Papamu, hoemi ia ha 10 i-a no        1.00

Keokeo Papamu a kakauloloa, 7 i-a no                       1.00

Satina, hoemi ia o hookahi i a no                                .@@

Huluhipa Kakauloloa 10 i-a                                        1.00

Na Uhimaka Varikine o i-a                                         1.00

Kakimia eleele, hoemi ia o hookahi i-a no .40 keneta

Siikia eleele lau, hoemi ia a ka hookahi ia no              1.00

Lilina haleua 6 i-a no                                                   1.00

Lakeke o Kamaliikane                                                            .@@

Paku Puka aniani lihilihim 10 i a                                 1.00

Nahenahe Vi@@@@@, 8 i-a o ka ap hoemi ia a ke @@

Na hainaka Waihooluu o kaʻekaʻe no ke kakini          @@

Muumuu o na @@@@ he emi loa, he 25 keneta

Na Pelekoki o ka hale pihapiha he @@@ neta

Na Kaliki he $1.00 @uamua, na hoemi la i keia manawa a ka                       @@

Na Lole Kina@@@, he 25 keneta

Na Lole Keokeo, he 50 keneta

Paku makika, 90 iniha ka laula, he 10@ i a o ka apa                          1.76

Kihei uhimoe keokeo, kaʻa kuuwela, he 1 dala me .25 keneta

Kakini maikai o na keiki ma ka paa, he .25 keneta

Na palemaʻi kane, he 5 no 1 dala

Na Palule i aiana ole ia he 50 keneta

            He mau Kuai makepono loa ana ua Papale Wahine a @ Keiki          Na Papale Seia o ua Le@e, na hoemi ia a 90 keneta. Na Papale hele kula o na Keiki ma@@@@ o na Kumu lilo. E HOOMANAO! E HOOMANAO!

Eha pa@@ wale no kela ma@ @@@ukea 2 @ @@@.      N. N@ACHS.