Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 260, 17 August 1891 — Page 1
This text was transcribed by: | Mary Deguzman |
This work is dedicated to: | brother bryan |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
Buke II. HONOLULU, AUGATE 17, 1891. Helu 266
---------------------------------------
HE MOOLELO KAA
---------NO---------
KANA.
-------------------
KE AHI KANANA----------KA HIAPAIOLE--------KA MOOPUNA A ULI---------KA MEA NANA I HOOHIOLO O HAUPUKELE KA PUU KAUA I MOLOKAI.
------------------------------------
Ia'u i kiki hou aku ai ilana o ka pau, ua hoike aku la na wahi manu, i ko'u loaa ana ia laua iwaena pali, me kela kanaka e haawe ana ia'u. Mahope iho o kela manawa a na wahi manu e hahai ana, ua ano e mai la ka manao o ka haku hale ia'u i kela manawa; a oia hoi nei wahi mau lalani mele a'u i haupu ae ai---------
Ua ku mai la i ke a
Na hale o Kaupo
I hoohalike i ka hale paa pohaku
I ka hale a ka lauwili e----
Lauwili wale.
Aole no ia i lilo i mea e ano e ai ko'u noonoo. aka. o ko'u hoomanawahui wale iho no ka pono.
Ma ia po a'u i moe iho ai, ua halawai mai la ka uhane o ka'u keiki kaula, oia no hoi ke keiki a maua i hoolei ai i ka puu opala, i ka i ana mai penei:
"E ko'u makuahine aloha, e noho me ka hoomanawanui i ka leo o ka haku hale, e hiki mai ana he manawa, e lilo ai oe i haku no keia hale, au hoi e helelei nei na waimaka, ua kokoke mai ka manawa no kou lanakila."
Ia manawa, ua puoho ae la wau, mai ko'u hiamoe ana ae, eia ka he moeuhane ka'u e ike nei, ua ala ae la wau a uwe iho la.
Ia moe hou ana aku no a'u i kela wa. koe nae hoi ko'u moe loa ana. hoea hou mai ana no ka uhane o ua keiki nei a'u, a o kana olelo mua no ma ka moeuhane, a oia hookahi no keia ma ke ano hihio.
Nolaila, ua ala hou ae la no wau iluna, a ua hia-a wale aku la no wau i ke koena o ia po, a na ke ao i hoike mai ia'u ua ao; a ua ninau okoa mai ka'u haku hale ia'u; heaha ke kumu o kou ala ana i keia po a ao ?
Pane aku la wau iaia: he ala wale iho no, oi moe aku nei wau a pau wale ae la no ka makahiamoe.
Malia paha he kumu no ko kou ala ana i keia po ?
Aohe kumu, heaha auanei ia ku ma ? oia ka'u pane iaia.
He mea oiaio, ua ioaa pono mai la wau i ka mea hale. aka, aole no wau i hoike aku i hookahi hualolelo iaia no kuu moeuhane.
Ma keia wahi ka kou mea kakau i hoomanao ae ai i na hooheno inoa. o na alii o kakou i hala e aku, e like me keia malalo iho---
Moe wau ma ka uhane i ka ponei
Honi pa ili kanaka i ko kino
E aloha e-----
Ua maopopo mai la nae o loko o'u, e hoea io mai ana he wa no'u e haalele aku ai ia luna o kela puu, no ka mea, ke oike e mai nei ka uhane o ua keiki kaaula nei a maua ia'u i keia po, e loaa ana ia'u he manaolana no ko'u hui hou ana me ka'u aloha kakia i ka iwi.
he manawa mahope mai, ua hoo ko ia na hoike a ka po ia'u, ua hoo maka ke kaua i kekkahi la ae, o ka'u keiki aloha ke koa ma ko kakou aoao ae, a o Kapepeekauila ma ko lakou aoao.
Ma ke kaua mua ana i ka la mua ua lanakila na koa o luna o ka puu malamo o ka hoopii ia ana o ka puu iluna, a ua pii ae no hoi ke kino kaula o Kana, a hiki i ka puainawele ana.
Nolaila. aole i lanakila ka'u keiki aloha i kela la, oia hoi o Kana; aka, ua lilo nae ia he mea hoohenehene ia e na kanaka a pau o luna o ka puu. no keia koa kino kaula e e pii ae nei.
Ma ia hope mai. ua hoomaha ke kaua ana, he mau anahulu, a ma kekahi la molaelae maikai, ua hoomaka hou ke kaua ana o na puunei, me ke koa lanakila, oia no o Kana, no ka mea. ua pii hou ae la ke kino o ua kaeaea nei a kiei maluna o ka puu na ia la.
He mea e ka puiwa o na kanaka o luna o ka puu, i ke kiei ana o kona p@o maluna o ka puu, me kona mau maka nunui, i okooko i ka ula me he ahi la.
Nolaila, ua kahea aku la o Kapepeekauila i na honu e hoopii ka puu iluna me ka hikiwawe loa, a ua hoo ko ia ka manao o ua hoa nei.
Ua hoopii ia ka puu i kela wa, a ke pii ae nei no ke koa; aole i au@ ae ka la. ua pau ka pii ana o kahi aoao o ua puu nei, eia ka auanei ka mea i pii ole ai ua puu nei, ua uhaki ia ka hui o kekahi honu e Kana. oua ke kumu i pii ole ai o kahi aoao o ka puu, hookahi wale no aoao pii o ka puu i koe.
Nolaila, e na makamaka heluhelu o keia kaao, e waiho iki iho kaua i ka hoopanee loa ana aku ana oia ma ke kakahiaka o ka ia apopo.
---------------------------------------------------
H. P. K. MALULANI.
--------------------------------
HE LOIO a he hookapeke olelo ma ke Kanawai. E loaa no au mai ke kai hawanawaana o Kawaihae e hoene an me ipo la, a Hamakua au i ka la'i o Kukaiau ma ke alo o ua pali. E ohiia no hoi na aie me ke ka'i ka elen a me ka paahioh@. Nov. 8 '9@, d-ly
---------------------------------------------
HE MOOLELO
No
KAMAPUA'A.
KE KEIKI PUAA @ KAHIKIU--LA ME HINA--KA MOOPU--NAPUAA A KAMAUNUANIHO--KA HOA PAIO HOI O PELE KA WAHINE O KA LUA I KIKAUEA, A HALA LOA AKU I NA LUPUNA O KUKULU O KAHIKI.
------------------------------------
O ie ua e Haunuu, e Maulani
E Haalokuloku
Ka Mano e ka I'a nui
Ko inoa Puaa ia e o mai.
------------------------------------------
A @ aloha wale ia ka hoi o Kaunu ohua, he puu wale iho no ia he kanaka ka hoi keia he mea i aloha nui ia.
Mahope iho o ka pau ana ae o ka lakou ike aloha ana, na moopuna a me na kupuna, ua noho iho la lakou e kopi i ka i'a a lakou nei, no ka mea, he nui hewahewa loa ka i'a.
Oia ka na kupuna wahine o laua nei i pane mai ai;
Aohe no nei he i'a a kana maai, he nui hewahewa a ka launa ole mai.
E kopi ana paha kakou a maulu ulu na lima, o kahi hapa iki ae paha o ka i'a ke pau ia kakou i ke kopi, a e koe okoa aku ana no ka hapanui o ka i'a.
I aku la o Kamapuaa i ko laua mau kupunawahine:
Aole ia be mea pilikia no kakou, o ka i'a i paa ia kakou i ke kopi ia, o ka kakou i'a no ia, a o ke koena aku, na ka puaa aku ia i'a e ai mai.
I aku la ke kaikuaana o Kamapuaa, oia o Kekeieaiku, ina pela, he mea maikai no ia, o ka i'a e pau ana ia kakou i ke kopi, o ka kakou ia no ia a na na holoholoona aku hoi ke koena o ka i'a.
Ke haawi la ka hoi na ka puea ka i'a, a na ka ilio ka i'a. o na puni anunu o ua o Kamapuaa nei, kai no hoi e noke wale iho ana no la i ka ai i ka i'a ana i auunu ai. eia ka auanei hoi. aole e ai ana o na Kamapuaa nei a kakou.
I aku ia o Kamapuua i ke kaikuaana, a me ke laua mau kupuna wahine.
E hana i'a pu aku ana kakou, a hiki i ke awakea ana ae. e haalele iho ana au ia oukou. a e pii ak u ana au inka i o Kuolokeke ala.
Hehana nui kana i hoike mai ai ia'@, a o maua kike auanei ke hana ana i kana hana.
Heaha ia hana a olua? i ninau mai ai kekahi o ko laua mau kupunawahine.
I aku la o Kamapuaa, he hana no, a eia ua hana nei a Kuolokele i hoike mai ai ia'u, i kona wa e hele ai i ka mahiai iwaena o kona kihapai uaia, a i ka pau ana o kana hana mahiai a hoi aku i kona hale, e holo ana kabi ilio aihue mailoko aku o kona hale, ua nokea kana ai, a me ka wai e inu, a pela pu no hoi me ka i'a.
O ka ha'eba'e o ka pololi o ka hoi ana au mai ka mahiai aku, a manao iho la e ai.
No ka mea, aohe he aai, aaohe he i'a a aohe no hoi he wai.
Ua ku a ukiuku oia, hele a uluhua, alualu aku la o Kuolokele i ka ilio; hao aku la ka mamma holo o ka ilio, aohe wahi mea a lihi launa aku o Kuolokele, he eia o i ala mau wawae.
Ua makemake oia e loaa aku ua ilio la, i ku ai kana kumakaia, oi hoi e e he hana pono ka ka ilio, he mau han iho loa ka hoi kana.
I mai la o Kekeleaiku i kona kai kaina
Aole i pau.
--------------------------------------------
I na Luna Lawe Pepa o KA LEO O KA LAHUI, ke ha'i ia'ku nei ka lohe ia oukou, ina he mau helu koe o ka la 3, 10, 20 o Aperila, a me ka la 5 o Mei nei, o ka nupepa KA LEO, ke kauoha ia aku nei i hoihoi maai na ke keena nei.
Ma ke kauoha.
-------------------------------------
AILA KUAI
-------------------------------
E LOAA NO MA KAHI O
J. F. COLBURN.
( KEONI KOLOHANA.)
Ma ke Kihi o na Alanui Nuuanu ma Moi.
------------------------------------------
E loo no no ke kumukuai hoa '@aa '@a o $2.@0 o ka pahu. Hele mai hookahi, hole mai elaa, hele mai no a pau.
J. F. COLBURN. Honolulu, Iulai 8, 1891. 2@2 d@
-----------------------------------
He Mau Aina Kahua
Hale, Halekuai a
Mau Waiwai
e ae.
Ua loaa mai ke kauoha ia'u e kuai kudala akea aku mai ko'u Keena Kudala, ma Alanui Moiwahine,
MA KA POAHA, AUGATE 13, HORA
12 AWAKEA.
I keia mau waiwai malalo ino:
Hale a me AINA----ma ka aoao Komohana o Alanui Hotele a me Kekaulike, e pili la me ka waiwai o Mrs. Mary Foster. a nona hoi ka ili o 1423 knea kapnai, me ke alo. 33 kapuai ma Alanui Hotele a me 34 1/2 kapuai ma Alanui Kekaulike; a me kekahi apana aina e holo ana i hope mai ke alanui aku. E hoolimalima ana ma ka mahine no $20. Aole he hoolimalima maluna o ka aina.
2. HE PA AINA--e kokoke la ma ke Komohanao o Alanui Alanui Alakea a me Moiwahine, he 3667, ka ili. Ua hoolimalima ia i ka Hui Hana Hao Union, no 15 ma kahiki mai Maraki 1,1891, me ke kulea na hoolimalima no 15 hou aku makahi ki, ma ka uku kaokoa o $150 o ka maka hiki i nkuia ma ka hapaha. Na ka Hui Union e uku na lilo auhau aupuni a me auhau wai.
3. HE AINA ma PAUOA--e waiho la ma ke alanai Pauoa, kokkoke i kahi o Keo Pu, 137.100 eka, he kahua hale a me ke kahi mau aina la@ ka keia aina. He kulana hoi e ike pno ia ai ke kulanakauhale a me ka moena. Hoolimalimaia ia Tai Fook Co., (Yee Wo Chan. agena,) no $100 o ka makahiki ma ka hapa makahiki e uku aina ai. Ile 61/2 makahiki i koe o ka hoolimalima e paa mai ka la 1 o Iulai, 1891. Kala kuike ko na kuai ana a pau.
E ike ia no na kii o na aina a e loaa no hoi na koakaka ana ma ko'u Keena Kudala, ma Alanui Moiwahine.
JAS. F. MORGAN, 250-9tsd Luna
----------------------------------------------------
Kauka Pake Akamai!
DR. LEONG KANG TONG.
MAKAUKAU OIA E LAPAAU I NA
MA'I A PAU O KELA A ME KEIA
ANO, MA KA ELEU A ME KA
HOLOMUA.
HE OLUOLU LA AUHAU.
KEENA OIHANA:--Aia ma ka oaoa ma Ewa iho o ka halekuai Poaa, e ku nei ma ke kihi o na Alanui Kamika me Hotele.
HE PALAPALA HOO@A.
Honolulu, April 29, 1891.
Owau o Chn Sau. @an, no ke kulanakauhale o Honolulu. Mokupuni o Oahu Ko Haawaii Pae Aina. Ke hooia, a ke hooiaio aku nei au i@na o ke akea, ua ike au a ua maopopo ia'u a ke haawi nei au i ko'u mahalo piha ia Kauka Leong Kang Tong e noho nei ma Alanui Hotele Honolulu, no ka mea, na lapaau oia ia'u a ua ola au mamuli o kana naau lawelawe akahele ana, oiai o ko'u ma'i he ak@ pau, a he papa hoi ma ka olelo kahiko. Ke noi aku nei au i ka poe a pau i loohia me kela ano ma'i, e hele ae iaia, a e loaa no ke ola. Ua loaa au i keia ma'i mai ko'u wa oio loa mai, a ua aneane he @ makahiki o ka hoomailo ana a keia ma'i i ko'u kino, aka, ma keia wa ua loaa ia'u ke ola maikai loa. E hele ae o ka noe i luuluu a kaumaha.
Mei 12, 1891. 1@-d.
OLELO HOOLAHA.
E ike auanei na kanaka a pau, eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei kekahi mau lio hele hewa; hookahi lio k. ulaula, elua wawae keokeo ma ka hema, hao-kuni A E ma ka hema, kiko keokeo ma ka lae; ho w. hulupala lae kea, elua wawae keokeo hope, hookahi wawae keokeo mua, hao kuni N O ma ka @ hema o ka a-i. O ka mea a mau a@a paha nana keia mau lio e pono i kii koke mai o hala auanei na la he 15. alaila. e kuai kudala aku no ua ma ka la 22 o Augate.1891, hora 12 awakea Poaona.
D. KAOAO. Luna Pa Aupuni. 282- @tsd.