Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 273, 4 September 1891 — Page 3

Page PDF (997.56 KB)

This text was transcribed by:  Johanna Suan
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

Ka Wati La.

O ka Wati la ka mea e pono ai ma na kuaaina, penei ka loina e hana ai i ka wati iliwai, me ka like ana o ka hanai i ke koo o ke Latitu, pela ke kaha pili o ka huina mai ke awakea ae [e lawe ana i ka 15@ i ka hora hookahi], i ke kaha pili o ka huina, ma ke kiko waena o ua wati la.

            O ka Nomona mai ka mea nona mai ke aka kuhikuhi i ka hora, e okioki ia oia i ka huina like me ka latitu o kahi i hana ia ai o ka uwati la, a e kukulu ia. a e moe pono ana mai ka hema a i ka akau.

            Ua ku no ka Nomona ma ke awakea, a ua a-na ia na huina o na hora, ma kela aoao keia aoao o ua Nomona nei. Nolaila, o ka huina o ka hora hookahi, o ka huina ia o ka hora 11 o ka auina la, a o ka huina o na hora elua. o ka huina ia o ka hora 10 o ke kakahiaka a me ka hora 2 o ke ahiahi, a o ka huina o na hora 3, o ka huina ia o ka hora 9 o ke kakahiaka a me ka hora 3 o ke ahiahi a pela aku. Ma Hawaii nei, ua pono ka uwati la i hana ia no ka latitu 21@.

 

E NA WAHINE, E HOOLOHE I NA KANE A OUKOU

He mea e hauoli ai no ke kane ka ike ana i kana wahine e hana ana ma ka hana pono, oia hoi na pono o ka noho ana o ke kane a me ka wahine ma ka home, a ma na mea e ae e pono ai keia noho ana, i loaa hoi ia laua iloko o ka maemae.

            A pela hoi, ina e ike ia ana e hoo ikaika ana ma na pono o ke ola uhane. O na wahine o keia ano, oia ka Solomona i hoolilo ai i papale alii no na kane, aole hoi o na wahine e pahee ana i ka welowelo, a me na lealea pau wale o keia ao; aka, o ka wahine maoli no e hoolohe ana i ka leo o kana kane; aka hoi, o ke poo nona keia kalai manao ana, he olelo ao ia e pili ana i na mea a pau.

            Nolaila e na wahine, e malama i ka leo o na kane a oukou, a pela hoi na kane i ko oukou mau leo, oiai hoi, o oukou kekahi koo ikaika ma ka aoao o na kane, a o ia haawina auanei ke kahua o ka noho aloha ana, a me ka noho maluhia ana, a me ka noho lokahi ana o ka ohana ma na ano a pau, a aole hoi he mokuahana ana iwaena o ka ohana.

 

HE ANAINA HOOMANA MA BRITS HALE.

            O na Halawai i malama mau ia iho nei ma Ariona Hale, ua uwai ia ae nei ma Brits Hale, ma ke kihi o na alanui Moi a me Kamika. E hoomaka ana ma na Lapule a pau ke anaina haipule i ka hora 10, o ka haiolelo ana i ka hora 11, mao ka mahele olelo ala, a i ka hora 7 o ke ahiahi no na mea a pau i lohe i ka olelo haole.    Lunakahiko

  1. Haws.

 

Ke nui loa mai nei ka poe helelei o na niho i keia mau la, o ka hapanui nae o na wahine, ke hoomea wale ia aku no, o ke oki pau mai la ia, a noke i ke aki @a ku’i a helelei wale mai no n@ niho. E aho no na niho ku’i o --- aohe hoi e luhi ka mea hana niho i ka hoopihapiho hou iho. O ho’!

      E na Luna Lawe Pepa o ka Leo o ka Lahui, ke hai ia aku nei ka lohe ia oukou, ina he mau helu koe o ka la 6 o Augate nei, oia hoi ka Poakahi mua, alaila @ pono @ hoi hoi mai i keia keena.

 

Aia kahi moku popopo Hoku Ao ke hooponopono hou ia ala ma Kaleponi, a e hoolilo ia aku ana paha oia i moku pea kiakolu. He poe waiwai hoi ka poe misionari, heaha la ka mea kuai ole i moku kupono e holo ai i kela mau aina mamao, e aho no ka hoi ka Manuwa Hawaii, Kaimiloa.

 

      E hooia ia ana ka maemae o na wai a pau. E hookoia no na kauoha a pau loa mai na Mokupuni mai a me ko ke kulanakauhale nei. 231 1yd

 

OLELO HOOLAHA.

      E ike auanei na kanaka a pau, eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei kekahi mau lio. Lio k ulaula lokia, 1 wawae keokeo hope hema, hao kuni ano e, hapala ka hao maluna o ka uha hope ak, eha wawae paa i kapuai-hao, ekolu wawae eleele, kiko keokeo ma ka lae, hookahi wawae keokeo hope hema, elua wawae mua paa i kapuai hao, hao kuni ML hema hope. O ka mea a mau mea nona keia mau lio, e pono e kii koke mai, o hala na la he 15, e kuai kudala aku no au ke hiki aku i ka 5 o Sept. 1891, hora hora 12, awake Poaono.

D. Kaoao.

264-dtf      Luna Pa Aupuni

 

OLELO HOOLAHA.

      E ike auanei kanaka na a pau, eia ma ka pa aupuni o Makiki nei, kekahi lio. 1 lio wahine keokeo ki kokiko, 2 wawae mua paa i kapuai hao, hao kuni ano e. Lio k keokeo aole kuni. O ka mea nona keia lio, e pono oia e kii koke mai o hala auanei na la he 12, pau ia’u i ke kudala ia i ka la 19 o Sept, i ka hora 12 o ke awakea Poaono.

D. Kaoao.

273-dtf      Luna Pa Aupuni

 

HE ILIO PAE HEWA

      Ua loaa ia’u ma ko’u wahi noho ma Peleula, ika la 20 o Aug, kekahi ilio opiopio; eia kona ano, eleele ka ihu, ulaula ke kino, keokeo na wahi wawae ai eha. O ko ona nana keia wahi ilio, e pono oia e kii koke mai, me ka uku pu mai i ko’u mau lilo o ka hoolaha ana, a me kuu malama ana iaia, a ina e hala na la he 15, e lilo loa no ia’u keia ilio.

Owau no me ka oiaio

Moses Waakahuli.

Peleula, a i ole, ma kahi kuai paka.

*1w d

 

HE HOOLAHA I KA AKEA.

      He Hoolaha i ka akea. E ike auanei na ano lahui a pau, e no ho ana ma ke Aupuni Hawaii, mai na kane, wahine, a me na keiki; i loaa i na ma’i o kela a me keia ano, e naue mai i ko’u Keena hana, a na’u e hoopau aku i na ehaeha a ka ma’i maluna o oukou e na makamaka, he hiki ia’u ke lapaau i na ano ma’i a pau, ma’i iloko o ka opu, hu’i ke kino, aki iloko o ka iwi, eha o ke poo, ma’iwahine a pela aku. Mai hoololohe aku e na hoa, hele mai hookahi, hele mai elua, hele mai no a pau loa; he oluolu ka auhau, ke hui me ia ma na kukai olelo ana; ua makaukau wau e pulama mai i na kono ana mai mai na Mokupuni mai, me ka eleu a me ka hikiwawe loa, he makamaka a he hoaloha maikai no oukou e na Hawaii.

Owou iho no,

DR. LEONG KENG PONG.

Helu 40, Huina o na alanui Kamika me Hotele, Honolulu, Oahu.            Aug. 31.          1y.

 

OLELO HOOLAHA

      Ua makemake ia i 50,000 kawowo Alani momona, aole e emi malalo o 6 iniha ke kiekie, a e uku ia no he 5 keneta o ke kumu hookahi. No na mea ae i koe, e pono e hele ae e kuka pu me Dilinahama.

  1. F. DILINAHAMA.

Luna Nui O. R. & L Co.

Honolulu, Aug. 24 ’91.           265-dlm.

 

OLELO HOOLAHA.

            Ua makaukau ka mea none Oinoa malalo iho, e hana i na P@@ HAKU PUNA ELEELE a me ka pohaku e ae @@@@ pa kupapau, a me na kahua k@@@@@kie-hoomanao. O ka poe makemake e waiho mai i ka lakou mau kau@ha me @@@@@ Akina

J. BOWLER.

Sept. 22, ‘@@, @ - 1y

 

OLELO HOOLAHA.

            Eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei kekahi mau lio helehewa, lio w eleele kiko keokeo ma ka lae, hao kuni ano e hema hope, hookahi wawae keokeo o mua hema, hao ku ni ano e hema hope, hao kuni III ak. hope, kiko keokeo ma ka lae; lio w ulaula, elua wawae keokeo ho pe, keokeo loihi ma ka lae, hao P ak hope hao III hema hope; lio w ulaula, hauliuli keokeo loihi ma ka lae, eha wawae keokeo, he mau hao kuni ano e ma ka aoao o na a-i. O ka mea a mau mea nona keia mau lio, e pono e kii koke mai o hala na la he 13, e kuai kudala aka no au ke hiki aku i ka la 22 o Augate, 1891, hora 12 awakea Poaono.

David Kaoao.

256-dtf.           Luna Pa Aupuni.

 

HOOLAHA HOOKAPU.

Ke hoike ia aku nei ka lohe i na ano kanaka a pau loa. Ua hookapu loa maua i ko maua mau Apana Aina ekolu i kapaia o Kalaheo, Kahaleula a me Puuoihala, no lakou na eka 202 e waiho la ma ka Paa, Kailua, Koolaupoko, Oahu, i hoolimlima ia e maua mai ia Keleau (w) mai. Nolaila, ke papa loa ia aku nei na holoholona o kela a me keia ano, aole e hookuu wale ia maluna o ua mau Apana Aina la, a o ka mea a mau mea paha e kue ana i keia, e hopu ia no e maua, a i ole ia, e ko maua mau hope paha, a e hooko ia e like me ke kuhikuhi a ke kanawai. O na poe a pau e makemake ana e komo iloko o keia Hui, e pono lakou e hele mai e hui pu me Mrs. C. I. HIRAM, a i ole ia, me DAVID DAYTON, a i ole ia KUKA.

Owau no me ka haahaa,

MRS. C. I. HIRAM.

Honolulu, Oahu. Oct. 8, 1890.           3ms-d.

 

OLELO HOOLAHA.

            E ike auanei na kanaka a pau eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei, kekahi lio hele hewa hookahi lio k ahinahina, 1 wawae keokeo hope hema, hao kuni ano e ma ka aoao hema, hao kuni hou + ma ka aoao akau hope, ekolu wawae ahinahina.

            O ka mea a mau mea paha nona keia lio e pono e kii koke mai ina aole e kii koke mai a hala na la he 12, alaila, e kuai kudala aku no wau ma ka la 22 o Aug. M. H. 1891 awakea Poaono hola 12.

David Kaoao.

257 4ts-d*       Luna Pa Aupuni.

 

Aila Kuai.

E LOAA NO MA KAHI O

J. F.COLBURN.

(KEONI KOLOBANA.)

Ma ke Kihi o na Alanui Nuuanu me Moi.

            E loaa no no ke kumukuai haahaa loa o $2.50 o ka pahu. Hele mai hookahi, hele mai elua, hele mai no a pau.

            Ko oukou hoaloha.

J. F. COLBURN.

Honolulu, Iulai 8, 1891.          232 dtf

 

Hale Hana WAi Momona

WAI-ANIANI

Sam. L@d me John Grace @@ Ona.

Ka poe wale no na lakou e hana nei

NA WAI HOOMAEMAE KOKO KAULANA

oia hoi ka

SASEPARILA

A ME KA

WAI-HAO.

NA WAI MOMONA AWAPUHI, SASEPARELA, LEMI, WAI PIPII, SODAMAOLI, S@DA, KAMEP@NA, @@

Mutual 8@0 TELEPONA-Bell @@@

 

KUAI HOOPUA NUI.

Mai keia manawa aku a hiki i ko Mokou hoonee ana aku iloko o ko makou

HALEKUAI HOU

Ma ke Alanui Papu, -(NA HALE BURUA.

E hoolilo aku ana Makou i ko Makou waiwai a pau o na ano Lole:

NA@LOLE NANI,

NA LOLE I HUMUIA

KAPU A ME PAPALE

PAHU LOLE, a pela aku

No na Uku Hooemi Loa Nae.

Egan & Gunn.

ALANUI MOI kokoke i ke ALANUI PAPU.          tf-d.

 

HOOLAHA HOU

  1. F. Ehlers & Co – PAINAPA.

HELU 99 Alanul Papu.

            IA OUKOU E NA MAKAMAKA A ME NA HOALOHA, OIAI HOI, UA makaukau makou i ke kuai ana aku ia oukou i na lako lole wahine o na ano Steila a pau; oia hoi-

Na Silika hou  Na Sateen hou

Na Mikilima hou         Na Lihilihi hou

Na Lihilihi keokeo hou           Na Lihilihi kau lole hou

Na ano Mamalu hou loa          Na Paku Pukaaniani

Na lole hou o na wahine         Na lole o na keiki liilii.

            Na lole o kela a me keia ano e loaa no ia oukou no na kumukuai haahaa loa.

            E kipa mai e na makamaka, i hoopau ia ai ko oukou kanalua no ka makou kuai hoopoho aku ia oukou.            Owau me ka oiaio,

tf         B. F. EHLERS & CO.

 

Poino i ka Wai!

POINO I KA WAI!

            E hoomaka ana keia mawaena o keia la a me ka Poalua a hiki mai o keia pule ae, me ka nana ole ia o na lilo.

N. S. SACHS.

263-dtf.           Honolulu.

 

He Kuai Nui Hoopau aku.

E HOOMAKA ANA I KEIA

POAONO, AUGATE 1, 1891.

Ua Lilo ko makou Waiwai he mea Mohai wale!

Ua Hoemiia ke Kumukuai ilalo, aole i ko Makou Pono, aka nou no-

Papa Kumukuai no 30 La wale no:

200 paa lihilihi keokeo puka aniani     $ .@@

@@ i-a Kalakoa maikai          1.00

19 keokeo 1 i-a laula   1.00

8 keokeo 1 i-a laula     1.00

159 kakini lakeke o na Kamalii (huluhulu       .45

93 kakini ka’e waihooluu o na wahine            .05

Huluhulu no na paa lole kupono, .25 keneta o ka i-a, e kuai no makou i keia mau la no 7 1-a no      1.00

Papale Kula o na Kamalii        .25

Na Kawele nunui, 2 no           .25

Kakini eleele maikai    .25

Na Papale i kahiko maikai ia   2.50

RUMI HANA LOLE MALUNA, HOLOKU, etc., HANA LA ME KA @@@OLU LOA. E HOOPAA AKU NO MAKOU NO NA KUMUKUAI MALUNA NO @0 LA. NO KE DALA KUIKE WALE NO KELA KUAI ANA.

  1. J. Fishel.

Ka makamua @@ne Hale @@@@ o na Wahine, oia hoi @@ @@@@@@ @@@@ @ @@ Hotele. @@@@ i @@@@@ @@ ai na kuai hoopono @ ano nui no hoi.