Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 280, 15 September 1891 — He Moolelo No KAMAPUAA. [ARTICLE]

He Moolelo No KAMAPUAA.

KE KEIKI PUAA A KAHIKIULA ME HINA —KA MOOPUNA PUAA A KAMAUNUA-NIHO-—KA HOA PAIO HOI O PELE. KA WAHINE O KA LUA I KILAUEA, A HALA LOA AKU I NA KUPUNA O KUKULU o KAHIKI. O oe ia e Haunuu, e Haulani E Haalokuloku Ka Mano e ka I'a nui E ui, e Uilani Ko inoa Puaa ia e o mai. He ehia ka nui o na 'lii ma kela aoao mai? wahi a Kamapuaa. He nui loa na 'lii ma kela aoao, a eia hoi na 'lii kamaaina o Kauai nei, i komo mai nei ma keia kaua ana: O Aluli, Luahiwa, Kahoaea, Kalehuamakanoe; eia hei na 'lii malihini mai Oahu māi: O Kahikiula. O keia alii hope i hai ia aela kona inoa, aole ia he kanaka okoa, aka, o ko Kamapuaa ma makuakane no ia; e like no me kau i ike ai' e ka mea heluhelu, ma ka hoike ia ana o na makua o Kamapuaa ma, ma ka hoomaka ana mai o ko kakou hoonanea. A eia hou keia alii, mai Oahu mai, o Kahikihonuakele, oia no ka mua o Kamapuaa ma, a o Makalii, he alii no ia, he kanaka ua aoo, a he kupunakane no hoi no Kamapuaa ma. Nolaila, he nui na 'lii ma kela aoao, a aohe hoi he mau alii ko'iko'i ma ko'u aoao; he mau hanauna alii wale iho no ma ko'u aoao, he unu, pehi iole, he mau oha lana wai lakou, he mau ulu a ai ole hoi, hui pu iho me ka nui o na koa ma kela aoao, pakela loa aku la lakou la i na hi'a loloa. Nolaila wau e manao nei, o ka hele no i ke kaua, a e make no, a o ka noho no hoi i ka hale nei, a e make no. Oia no ka'u e hoike mua aku nei ia oe e ke kaikoeke, a me o'u mau kaikuahino hoi, oia lio? na wahine au. I aku la o Kamapuaa ia Kaneiki;

he mea kupanaha hoi ia oe e ke kai koeke. ke kani aa e nei no oe i kou make mai i kela aoao. Ke manao nei au, he mau ka. ko kuhihewa loa keia ou e manao mua nei, e make ana no oe i kela aoao, no ka nui ka o na alii, a me na koa, he olelo kela na ke kanaka hoho wale o ke ano kamalii haalele loa. Aole ma ka nui o na koa e loaa ai ka lanakila ma kou aoao; ina no he nui na koa, a i loaa ole keia haa wina, o ka wiwo ole, a me ka maka'u ole. He mea ole ia nui koa ke loaa ole na haawina i hoike ia maluna, he lanakila i ka nui, a he lanakila i ka uuku. I,manawa i nana pono mai ai na maka o Kaneiki maluna o kona kaikoeke me na maka i hookupu ia me ka uwila; a hooho ae la me ka leo o ke ano hehena penei: He leo anei no ka pupule ka'u o lohe nei i keia wa ? a i ole pela. he

moeuhane anei na'u ? No ka mea hoi, aole paha kahi wahine i hanau mai i kahi kanaka mai loko mai o kona puhaka, e lilo ia i kanaka koa kaulana, ma kona kaua hookahi ana me na lehulehu he nui loa. Aole naha ia kanaka ma ke ao nei, a ina he kanaka ia, alaila, ua hanau kupanaha ia mai paha ia. Pane aku la o Kamapuaa i kona kaikoeke ia Kaneiki; he kanaka no e loaa ana, e like rae kau i hoike mua ae nei. Aole nae paha i keia wa a kaua e olelo nei e ike ia aku ai o ua kanaka nei. aka, ke manao nei nae wau, aia a hiki mai ka la o oukou e kaua hou ai, a oia auanei kou wa e ike pono loa ai i ua kanaka la. Eia hou keia kauoha a'u ia oe, e hoolana aku oe i ka manao o kou mau wahi koa kakaikahi; no ka mea hoi, e hoopilihua mau ia ana ka noonoo o ko lakou mau wahi na au iloko oia wa. O ko'u manao hope loakeia ia oe e ke kaikoeke. a hiki i ka la e hele ai oukou i ke kaua, e kii mai oe ia'u a heie pu āku kaua i ka nana kaua o na aoao a i elua. Mai hoopoina oe ia'u i ka la hooi li kaoa o oukou, mah'a paha hoi, owau hoi kekalu e komt pu aku i hoa pupuu make pu me oe e ko kai koeke. He oleloa hoi koa make hookahi aku imua o ke kahua kaua, e like me kau e noonoo mua o nei. Ia manawa i heoho mai ai na leo o na kaikuahine o ua o Kaneiki Mai kii mai oe i ka maua kane. o make aku auanei ka niaua kane o ka wa heu ole. Aolo i pau. {illegible}