Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 283, 18 September 1891 — Page 3

Page PDF (970.66 KB)

This text was transcribed by:  Marchia Morey
This work is dedicated to:  Aunt Margaret Machado

 

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

HE MEA MAIKAI KA MARE

NO NA MEA A PAU.

  I kela mau la aku nei i hala, mauka ae nei o Kapalama, ua hoohui ia ae kekahi mau opio ma ka berika Iaahia o ke kaula gula o ka mare.

  Iloko oia mare ana, aole i hala na anahulu eha, ua wehe mai la ke Temutato i ka pili me ke Temukela, a anau aku la oia me ka hai hua noni.

  O keia hua noni, no ke koko elua ia o ua Temutato nei, a oia kona hoa pupuu anu e kuwili nei i keia mau po, a kapae ae la oia i ka mea i mare ia e ia.

  Nolaila, e kela wahi taata iki wai hi neenee e, e hoi koke oe a e malama i kau wahine, oiai, eia ke kanawai iluna ponoi o kou piko poo e hekau iho la, a ina aole oe e hooko ana i keia, alaila, e nahu koke mai no ua mea la, oiai ua puka ke kanaka me ka maikai, puka pu mai no me ke kanawai.

  He olelo ao keia no ke ola, hoolohe ia’a i ole pela, he poino aku no ka hope, a o ke kino no ka uku.

 

NUHOU KULOKO.

  E kaalo mai ana ma o kakou nei kekahi puali keaka, ma ka Mariposa e ku mai ana.

  Aia ma Wasinetona Hale ka Moiwahine Liliuokalani e luakaha nei i keia mau la, no ka hooluolu ana iaia iho.

  Ua lohe ia aku ke kakani o ke pahupahu a na pake i ka po o nehinei.  Me he ala, he mahina poepoe a kapakahi.

  Ua lilo ae ia Lunakanawai Bekekona ka hanohano o ka hoau mua ana o ke keena hookolokolo hou o loko o ka Hale Aupuni.

  Ma ka la onehinei, i holo aku ai kekahi mau kamaaina ma ka Iwalani, no ka hoohala ana i kekahi mau la ma Hamakua.

  Ua hookohu ia aku o J. Kapakaha, i lunakanawai no ka apana o Kipahulu Maui, ma kahi o Noah Kaaa i hoopau ia iho nei.

  O na haole no laua kela wahi moku holo lealea i pae ae ai ma Hilo mai Australia mai, eia laua i ke kaona nei i keia man la.

  O na kepani i mahuka ai mai ka mahiko mai o Ewa, ua hoihoi hou ia aku lakou ma ke kauoha a ka lu nakanawai o ka Aha Hoomalu.

  Ua malama ae ka Hon. W. G. Irwin a me kana lede, he paina ma hina lailai ma ko laua home aekai ma Waikiki, ma ka po Poalua iho nei.

  Ma ka Poalua nei, ua nui ka hana a na keiki o ka Hale Leta, no ka nui maoli no o na leta a ka Auseteralia i lawe mai nei no keia awa.

  Ma Kohala, ua komo iho la ka lima o kekahi kepani iloko o ka nau ko, a mo-ku pa aku la malalo iho o ke ku’eku’e.  Ua haalele mai la i kona pili.

  Aia ke kii nui o Bila Kamaaole ke kau aia ma ka halepai kii o J. J. Williams.  Mai poina i ka alawa wale ae i na kuekue kamaa ole o ua kolohe nui nei.

  Elua no maua e pue nei i ke anu a me ke koekoe o keia mau la.  Aloha no paha oe e Kamanawa.

  Mai poina i ka hookaulele a na keiki puhi ohe ma Makee ailana i keia po.  O na kiloe nanahe kekahi e@kuupau ia mai ana.

  Ma ka la inehinei i hoohala aku ai ka Moiwahine Kanemake Kapiolani i Kona manawa ma Waikiki, no ka hanu ana aku i na ea oluolu o ua malu lau niu ala.

  I kela la aku nei, oiai na kanaka hana e hoomaemae ana i ke kahua iho nei o ka halepa’i kii o J. J. Williams, ua loaa iho la kekahi puu dala ulaula Paniolo.

  Ua lohe ia mai, e noho hana aku ana na Keikialii Kawananakoa me Kalanianaole ma ka hale aupuni.  O kekahi ma ke keena o ko na aina E, a o kekahi ma ke keena Kalaiaina.

  I ka hora 2 o keia auina la, e haulani aku ai ka mokuahi Kelaudine no na kai i lua iaia.  Nolaila, o eleu ae e ka poe e ake ana e ike i ke ahi a ka wahine, he ole ka lohe pepeiao.

  Ua hopu ia iho la kekahi luna ahaolelo o ke aupuni o Kili, a ua loaa aku he $300,000 pepa aupuni, a he $800,000 kikoo i na baneko o Enelani, iaia e holo malu ana me ka manao ana e holo loa no Enelani.

  Ma ke awakea o ka Poakolu nei ua ike ia aku kekahi poe pake 4 ko lakou nui, e hakaka ana e like me ka-ilio ma alanui Nuuanu.  A o ka @opena, ua hului ia aku no Kalaka ua Hale, na ke Kanawai e hakaka mai.

  Ua hoopai ia kekahi pake he $50 me hookahi makahiki ma ka hoopaahao ma ka hana oolea.  O ke kumu, no ka loaa ana aku o kekahi mau tini opiuma a me kekahi mau mea liilii o luna o ka mokuahi Kelaudine, oia hoi na puna dala me ka pahi, me ka hoailona ia ma ka inoa o ke Kelaudine.

 

OLELO HOOLAHA

  E ike auanei na kanaka a pau, eia ma ka pa aupuni o Makiki nei kekahi mau pipi hele hewa.  1. pipi keiki k eleele, aole kuni, O oki loihi mawaena o na pepeiao elua.  2. pipi keiki w ulaula, aole kuni, O oki loihi mawaena o na pepeiao elua.  3. pipi w ulaula kua keokeo, keokeo ka opu, hao kuni BS ak hope, hao kuni ano e uha mua ak, hao kuni ano e uha hope hema.  4. pipi w ulaula, keokeo ka lae, hao kuni BS ak hope, hao kuni ano e uha mua ak, hao kuni ano e uha hope hema.  5. pipi w keokeo, kikokiko eleele ma ka a-i, pela na wawae, hao kuni BS ak hope, hao kuni ano e uha ak, hao kuni ano e uha hope hema, elua oki malalo o ka pepeiao ak, ka hema.  6. pipi keiki k ulaula, hao kuni BS hope ak.  7. pipi keiki k puakea, haokuni BS hope ak.  O ka mea a mau mea nana keia mau pipi e kii keke mai o hala na la he 15, e kuai kudala aku no au, ke hiki aku i ka la 3 o Okatoba 1891, hora 12 awakea Poeono.

D. Kaoao.

Sept. 18. 283d3t  Luna Pa Aupuni.

 

  E na Luna Lawe Pepa o ka LEO O KA LAHUI, ke hai ia aku nei ka lohe ia oukou, ina he mau helu koe o ka la 3 o Augate  nei, oia hoi ka Poakahi mua, alaila e pono e hoi hoi mai i keia keena.

 

KALOA & WAINEE.

NA KAMANA HUI KUKULU HALE.

(Me ka uku haaha.)

  O na kauoha mai na mokupuni mai, e hoauna polelei mai i na mea no laua na inea maluna ae, a e loaa no maua i kela Hale Hou ma ke kihi o na Alanui Nuuanu me Kukui ma Honolulu.

S. K. Kaloa. & Geo. Wainee.

w-4ts Sept 11, 1891.

 

OLELO HOOLAHA.

  E ike auanei na mea a pau, eia ma ka pa aupuni o Makiki nei, kekahi mau lio hewa; lio k ulaula poholehole ke kua, aole kuni; lio k ulaula kikokiko ma ka a-i 4 wawae keokeo hoailona kuni uha hope ak, hao ano e.  O ka mea a mau mea paha nona keia mau lio, e pono e kii koke mai, o hala na la he 15, e kuai kukala aku no au ma ka la 26 o Sept. 1891.  D. KAOAO.

Luna Pa Aupuni.

Sept. 11, 278 d-3ts

 

OLELO HOOLAHA

  E ike auanei kanaka na a pau, eia ma ka pa aupuni o Makiki nei, kekahi lio.  1 lio wahine keokeo ki kokiko, 2 wawae mua paa i kapuai hao, hao kuni ano e.  Lio k keokeo aole kuni.  O ka mea nona keia lio, e pono oia e kii koke mai o hala auanei na la he 12, pau ia’u i ke kudala ia i ka la 19 o Sept, i ka hora 12 o ke awakea Poaono.

D. Kaoao.

273-dtf.  Luna Pa Aupuni.

 

Kauka Yong Kam Pung.

(APANA.)

Helu 53, Alanui Maunakea.

Ke Kauka Loea o ka

Aina Pua!

  Ua hiki ke hoola ia kela a me keia an@ ma’i, mai ko na kane, wahine a me na keiki liilii.  O na ma’i ha-no ua hiki loa ia ke hoola ia m@ ka maalahi.  A o na ma’i e pili ana i ka maka pau pu ia i ke ola.  Ke hoike ia aku nei, eia ke ola ia nei, me ka oluolu pu o kahi auhau.  Ka poe pilikia hanau keiki a hele nui paha o ke koko, a@paa a lohi paha ka hanau ana, paa paha o ka waiu, e hele nui mai i o’u nei.

  E KIPA mai e ka poe i hooluulau ia me na haawina pilihua a ka ma’i a na’u oukou e hooluolu aku.

KAUKA YONG KAM PUNG.

Honolulu Sept. 2@ 1891.   272-d3m*

 

I KA LEHULEHU HAWII

  Ke hooiaio aku nei ka mea nona ka inoa malalo, ua hoolaia ka’u wahine mai ka pilikia hoomailo a ka ma’i kokopaa, ka’u keiki elua makahiki hoi mai ka aneane loa ana o make i ka ma’i emi pu wale no o ke kino, oia hoi ka pilikia ai maloko o ke kino.  Maike ola ana o ka ma’i a hiki i keia la, aole i hoea hou mai na pilihua o @a ano.  Ke kono nei au i na makamaka Hawaii o’u e hele ae ia Kauka Apaua (Yong Kam Pung) a e loaa no ka maha.  Mai kanalua ma na ana elua – oia ka oluolu o na pilikia ma’i a me ka haahaa o na auhau ana.   Me ka oiano,

P. M. AEA.

 

Ma ke Alanu Papu, -- (NA HALE BURUA.

E hoolilo aku ana Makou i ko Makou waiwai a pau o na ano Lole:

NA LOE NANI,

NA@LOLE I HUMUIA,

KAPU A ME PAPALE

PAHU OLLE, a pele aku

 

No na Uku Hooemi Loa Nae.

Egan & Gunn.

ALANUI MOI kokoke i ke ALANUI PAPU.         tf—d.

 

Poino i ka

Wai!

POINO I KAIWAI!

  E hoomaka ana keia mawaena o keia la a me ka Poalua a hiki mai o keia pule ae, me ka nana ole ia o na lilo.

N. S. SACHS.

263—dtf.   Honolulu.

 

HOOLAHA HOU

B. F. Ehlers & Co—PAINAPA:

 

HELU 99   Alanui Papu.

  IA OUKOU E NA MAKAMAKA A ME NA HOALOHA, OIAI HOI, UA makaukau makou i ke kuai hoopoho aku i na lole o na Wahine, Kane a me na Kamalii, oiai, e hoi mai ana o B. F. EHLERS me na lole hou ma keia moku mai a oia ke kumu o ke makou kuai hoopoho ana, i kaawale ai ea wahi no na LOLE HOU.

  E kipa mai e na makamaka, i hoopau ia ai ko oukou kanalua no ka makou kuai hoopoho aku ia oukou.  Owau me ka oinio,

tf         B. F. EHLERS & CO.