Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 285, 22 September 1891 — Page 2
This text was transcribed by: | Rozlyn Marnell |
This work is dedicated to: | Kumu Shawna Alapa'i |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
Ua hookohu ia aku i keia la o Mr. Keaka Honokaupu. i Luna Pa Aupuni no Huelo, Mokupuni o Maui, ma kahi o N. Opunui, i waiho mai.
C.N. SPENCER
Kuhina Kalaiaina
Keena Kalaiaina, Sept, 18, 1891.
__________________________________________________________________________________________________
KA LEO O KA LAHUI.
-----
JNO. E. BUSH.
Lunahooponopono a me Puaku.
__________________________________________________________________________________________________
POALUA, SEPATEMABA 22, 1891.
__________________________________________________________________________________________________
KA LUAKINI HE WAHI LAA.
Aole makou he hoahanau no na luakini Kalawina makua o keia lahui, aka he Karistiano makou, a ma ia kulana, ua hoehaeha ia ka naau i ka hoohaahaa ia o ka inoa o Karista a me ka oihana kahuna ana i kukulu ai no ka pono a me ke ola o ka lahui kanaka. He haohao loa no makou ka ike mau. e hooliloia ana na luakini Hawaii o na Hawaii i kukulu a i hoolaa ia no ka hooma na o Iehova, no na hana lealea.
Pehea la ka maau o na hoahanau manaoio, a hoopono i keia mau alakau, e hookiloia ka luakini i hale lealea? Aole peia na wahi i hoolaa ia o ka wa kahiko i haha ia ai. Aole pela ka luakini o Solomona, aole pela ka hale lewa a Mose i kukulu ai. Aole no pela na luakini Enelani a me Katolika Roma. Aka hoi, eia kakou ke ike mau nei i na kaikamahine moekolohe a ka wanine hookamakama. Babulona Nui, ke hooi aku nei ia lakou, a e hana nei i na hana imi waiwai iloko o ka luakini. Aia i hea o Haone ma. o Keliinohopono ma e noho hoopalaka mai nei ua haalele mai nei anei oukou i ka paio ana no ka pono? Mai hopo kakou i ke ku kakaikahi mahope o ka pono. Ma ia mea e lokahi kakou i hookahi iloko o Karisto lilo ole ai ka laahia o ka Hale Hoonaauao ia lehova i mea ole. He mea nui ke Akua; nona mai na mea a pau.
Nolaila, e hoole kakou i ka hoolilo ia o kahi laahia i wahi hehihehi na na aia, i wahi hoohauwalaau kani o na pio, a pela aku. E hoomanao kakou i ka maikai o na hana a na kumu a me na makua hoahanau o ka hoomana i hala i ka make, a e lawe kakou i ka aahu hoopono oia poe, e like me Elikai i ko Elia.
Ua pahu, a ua hocha ka makou olelo i kekahi manawa, aka aole noka manaoio, no ko mako ehaeha a lilo no ka pono a no ka manaoio, no ke ahonui o ke Akua a no ke aloha o kana keiki. O ka hoino ia o ka Uhane Hemolele o launa ai me ke auaina kanaka ma ka pale he wahi kapu loa, aole he wahi nonoa. Aole kakou e aa e hana me ia, ina e ike kino aku ana kakou i ka Logon e noho mai ana iloko o ka luakini: aka, ma ka manaoio kakou e hilinai ai aia oia me kakou i na wa a pau ma ka Uhane Hemolele.
Nolaila e na kanaka hoopono o na hoomana a pau e huli kakou me ka kakou iini a pau me na waimaka a e malama hoi i ka makua a me ke keiki ma o ka hoolaka ana i ka Ulane Hemolele ma aa hana maikai, na hana i ku i ko ke Akua makemake. Oia ka pono oia ke ola a me ka lanakila e leaa hou ai ka inoa hou i haawi ia ai ia Iakobahe Iseraela ma o Karisto ka hua hoopono ma o Aberehama la nona mai na hoopomaikai a ke Akua i kauoha ia.
____________________
KA OIHANA MAKAI
-----
KA LIKE OLE O NA UKU
-----
O ka uku o na makai Hawaii ponoi, he $40 o ka malama, a o ko ka makai kui haole, he $66 pokeokeo o ka malama.
O ke Kapena makai Hawaii, he $80 no ka malama, o ko ke Kapena haole, he $100 no ka malama.
No ke aha keia hana ana a ka Leio Kuhina peia?
Ua Hooikaika nui kekahi poe o ka Ahaolelo o keia Kau iho nei e hoakaka pono ia na dala uku o na makai, a pela kona kapena ma kela a me keia apana o na Mokupuni: aka, ua oi nae ka makemake o Mr. A.P. Peterson Loio Kuina mua, e waiho populu no pela, ia mea e hiki ai iaia, e haawi i kela a me keia e like me kana i manao ai oia ke kupone, aka nae o ka hopena, e loaa mau ana i na poe makai kanaka maoli ka uku haahaa, a i na haole ka uke keikie no ia hana like no.
O keia ka makou e olelo nei ina aole e loaa ka uku kiekie ae ma ke ano a me ka makaala ma ka oihana: alaila, aole makou e hewa ke olelo ae, aia ma ke ano oka ili ka uku ana, oia keia, o ka mea iaia ka ili keokeo, iaia no ka uku pokeokeo, a o ka mea iaia ka ili ulaula, iaia ka uku hapa ulaula.
_______________________
HE MEA KUPAIANAHA
-----
MA KA "Paeaina" puka la Sepatemba21 ua ike iho makou i kekahi manao o na hoa ala o ka makapeni nona ke "Ka Nupepa Elele." Aia ma ka hapa waena o kona mau kalaimanao ana, na hoike ae la oia i keia mau mamala olelo: "Koe wale no ka pule umi a kekahi nupe pa Hawaii e anaana mai nei e make ka Moiwahine.
Nolaila mkkou i kapa aku ai he mea kupanaha, oiai o ka makou e hoike nei no ka mea e pili ana i ka ma'i o ka Moiwahine, aole ia he pule umi a aole no hoi he hooiloilo, oiai, o ko makou lohe ia, no ka mea e pili ana i ka ma'i o ka Moiwahine. Aka, aole makou e lawe mai i keia mea. oiai hoi, o kakou na kakoo o ka aina nei.
_______________
HOIKEIKE NUI
-----
E malama ia ana he hoikeike nui o na lio Kaawai o ka Hui Kaawai Halu 1, ke hiki ae i keia Poaono iho, Sept. 26, mawaena o na hora 12 awakea a hora 2 auina la. O ke ano nui o keia hoikeike ana oia no ka eleu a me ka hikiwawe o ka lawelawe ia ana o na pono lio i ko iaua wa i makemake ia'i. He ano na hou loa keia e ike ia nei i keia mau la. Ma ka hoao ia ana iho nei o keia ano hana hou loa. na ike ia ka holopono, oia hoi i ka hoomaka ana o ke @ mua loa o ka hoailona hele pauahi, a hiki i ka wale hemo alo ke kaa iwaho o ke aianui e huki ia ana hoi o na @ me ka paa pono o na mea a pau he wmi wale no @kona. He manawa keia i ike ole ia e na hui kaawai e ae o ke kulanakauhale nei. A o na hooponopoana o keia hoikeike malalo no ia o David Kou a me Kamaile kona kakua ka mea hei nana i pa ka po noi iho nei ua mau lio la. E naue nui ae e na makamaka, i ike maka i keia mau hana hoopahaohao. Ua noa i na mea a pau.
______________
79 TINI OPIUNA
-----
Ua paa i ka hopu ia e Mr. Willie Sheldon i ke kakahiaka iho la no o nehinei, o Akana pake, no ka hewa malama opiuma, he 79 ka nui o na tini. O kahi i hopu ia ai, ma o iho ia o ke hale rama e ku nei ma ke kihi o na alanni hotele a me Betela. He eleu, he wiwo ole a he hopo ole no hoi o Wile Sheldon. Ke haawi nei ka LEO i na hoomaikai ana i ke kiu hipu laau make.
---------------------------
PUALEILANI HALE
-----
Ke hoomaemae mau ia nei o Pua leilani Hale i Keia mau la, a oia ka makou i hoomanao ae ai ia Kalani Kaulilua, oiai kona mau la e hanu ana i na ea o keia ao mauleule. Me kona kino Alii a Moi hoi o keia lahui, i hoomanawanui ai i ka wela o ka la a me ke anu o ka ua, no ka hoomaemae ana i ua home launiu ala; oiai, wahi no ana i hoomakeaka ae ai,--"E hoomaemae ae ana au i kaia pa-hale no mama ma, oiai, o kale hale a'u e noho mai nei me kuu mama a me na keike a makou, no kuu wa ola wale no ia, a ina au e make ana, alaila, aole lakou malaila, a he nui aku.
Me ka walohia, ehaeha, luuluu, kaumana makou i hoomanao ae ai ia mau mapuna olelo a ia lani i nalo aku.
_____
HE LETA.
-----
He leta ka i ioaa mai ia makou mai mai kekahi pee koho balota mai o ka apana o Ewa ae nei, e noi mai ana e hoike ae i ko lakou manao, a oia iho keia.
Ua makemake ka apana koho o Ewa nei ia Mr. Aluli, i lunakanawai no keia apana, ma kahi o Mose Mahelona i hoopauia.
Oiai o Mr. Aluli he kupa a he kamaaiua oia no keia apana, a he kanaka hoopono hoi oia, a he kuonoono hoi nona ponoi iho, aole hoi he hoopilimeaai, a he keonimana oiaio hoi oia.
O keia ae la ke anonui o ua leta la, nolaila, e hoaloha me na makamaka, ke hooko nei makou i ko oukou makemake, aka, o na hooko ia ana, i ka poi no ia ia lakou ia mana.
---------------------------------------------------------
HE HAAWI KU'EKU'E, HE PIHI LOLELOLE
-----
E"Ka Leo o ka Lahui." Aloha oe:
Ma ka lohe mai, ina he oiaio ia mea, ua kauoha ia aku ka Mea Hanohano ke Lii E. W. Pua a me na hoa e ae i hapai ai i ka pahu kupapau o ke Kane Alii make John O. Dominis, Sep. 6, 1891, e hoihoi koke mai i na paa lole puapua-moa pakahi ma ke keena o Joe Heleluhe. Ke ninau nei keia kukulu manao, healm la ke kumu o keia hana? he mea pahaohao loa keia i ke au o ka Moiwahine nei. Ma keia hana ana, na hoohaahaa a hoohilahila loa ia ke lii ahaolelo me kona mau noa hapai pahu kupapau pu ana. o na lilo o na hoolewa ana. no ka lahui no ia. Ina na ka Aha Kuhina keia hana, he keu aku ka mea hilahila. Kiu Mea @. Sept. 21, 1891.
___________________________________
HE KUAI NUI HOOPAU AKU.
E HOOMAKA ANA I KEIA
POAONO, AUGETE 1, 1891
Ua Lilo ko makou Waiwai he mea Mohai wale!
Ua Hoemiia ke Kumukuai ilalo, aole i ko
Makou Pono, aka nou no
Papa Kumukuai no 30 La Wale No:
200 paa lihilihi keokeo puka aniani $ .90
20 i-a Kalakoa maikai 1.00
12 keokeo 1 i-a laula 1.00
8 keokeo 1 i-a laula 1.00
159 Kakini lakele o na Kamalii (huluhulu .45
93 kakini ka'e waihooluu o na wahine .05
Huluhulu no na paa lole kupono, .25 keneta o ka i a , e kuai no makou i keia mau la no 7 i-a no 1.00
Papale Kula o na Kamalii .25
Na Kawele Nunui, 2 no .25
Kakini eleele maikai .25
Na papale i kahiko maikai ia 2.50
RUMI HANA LOLE MALUNA, HOLOKU etc., HANA IA ME KA OLUOLU LO'A. E HOOPAA AKU NO MAKOU NO NA KUMUKU AI MALUNA NO 30 LA. NO KE DALA KUIKE WALE NO KEIA KUAI ANA.
C.J.Fishel
Ka makamua o na Hale lako o na Wahine, oia hoi ma alanui @ pu a me Hotele, kahi i hanan ia ai na kuai hoopono a ano nui no hoi.
_____________________________________________________________________________________________
I keia la, ua hookohu ia aku o JACOB KALA ESQ., i Agena haawi PalapalaMare, no ka Apana o Koloa, Mokupuni o Kauai. C.N. SPENCER.
Kahuna Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Aug. 31, "91. 271-d3t.
_____________________________________________________________________________________________
Ka Buke Akeakamai.
-----AO-----
KE KI GULA
NO KEKAHI MUA MEA HUNA POHIHIHI I HULUA EKA NOEAU O KE KANAKA
-----
KAKAE mua ia e ka Mea Hanoh@ DAVID KALAKAUA a me kekahi poe e ae he nui, a i Hoo@luia, Hooponoponoia, a Hoomahuahua hoa ia e Livi-i-Levi ole ia ka Akeaka @ai Hawaii o ke Kepeturia 19.
Mahele o Ka Bake.
MAHELE 1.
@ - Hoike Ouli ma aa @
@@ e Alo lana Mahina
@@-Hoke ADALE ka @@
MAHELE 111.
______________________________________________________________
OLELO HOOLAHA.
Ua makemake ia i 50,000 kawowo Alani momona, aole e emi malalo o 6 iniha ke kiekie, a e uku ia no he 5 keneta o ke kumu hookahi. No na mea ae i koe, e pono e hele ae e kuka pu me Dilinahama.
B.F.DILINAHAMA.
Luna Nui O.R. & I. Co.
____________________________________________________________________________________________
Hoolaha Hookapu.
Ke hoike ia aku nei ka lohe i oa ano kanaka a pau loa. Ua hookapu ioa manu i ko maua man Apana Aina ekolu i kapaia o Kalaheo, Kahaleula a me Puuoihala, no lakjon na eka 302 e waiho la ma ka Paa, Kailua, Koolaupoko, O@nu, i hoolimahima ia e mana mai ia Keleau (w) mai. Nolaila ke papa loa ia aku nei na holoholona o kela a me keia ano, aole e hokuu wale ia maluna o ua mau Apana Aina la, a o ka me a a mau mea paha o kue ana i keia, e hopu ia no e maua, a i ole ia, e ko maua mau hope paha, a e hooko ia e like me ke kuhikuhi a ke kanawai. O na poe a pau e makemake ana e komo iloko o keia Hui, e pono lakou e hele mai e hui pume MRS. C.I. HIRAM. a i ole m. me DAVID DATON, a i ole ia KUKA.
Owan no me ka haahaa
MRS.A C.I. HIRAM.
Honolulu, Oahu, Oct. 8, 1890. 3nis-d.
____________________________________________________________________________________________
OLELO HOOLAUA.
Owan e ka mea nona na aina o Makaiho.Kamakalalaukale, Kaluaopalena, ke papa akea aku nei i na mea a pau aole e hele wale maluna o ka aina. a aole hoi e kuai i na lei ai oo a me lei opiopio, me ka hele mua ole mai e kuka pu me a'u. O ka p@ a pau e kaeana i keia olelo mainna no o lakou ko lakou poho. MELE AKONI ROS@
AUG. 4, 1891 2@ 3m-d