Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 290, 28 September 1891 — Page 3

Page PDF (867.84 KB)

This text was transcribed by:  Linda Victor
This work is dedicated to:  Mahalo to our Kupuna!

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

NO KA UA KANILEHUA

 

      Ke hoomaka nei ke kukulu ana i ka luakini o na Pakiki, ma ka huina o alanui Kaluapele me Halepule; nona ka Ioa he 50 kapuai, a he 32 kapuai laula.

      O kekahi haole kuonoono o keia taona, ka mea nana na opuu pua rose gula e popohe nei, ua olelo ae oia i ke akea i kahi wa aku nei i hala, "O ka nupepa. KA LEO a me KA OIAIO a Buki, oia ka nupepa oiaio a kuokoa o na manao i hoopukaia, aole hoopilimeaai; pololei kana mea o hoolaha ai no na manao kalai aupuni, aole maka ʻ u wale."

     Ua hoopau ia ko J.N. Kamoku noho ana ma ke kula hanai o Hilo nei, ma ke ano he mea malama a _______ i na haumana ma ka mahiai ana; a me ka malama ana i ka pule me na haumana, no ke kumu maopopo ole.  Ua mahalo ia kana mau alakai ana i na haumana ma ka mahiai, a ua nui ka ai o ke kula i ke ia wa, malalo okana mau lawelawe ana; eia nae, ua hoopau ia aku la me ka hewa ole, a hoonoho ia aku la kekahi keiki a R.A. Lyman ma ia wahi, no na uku he $40 o ka malama; a o ko J. N. Kamoku uku malama nai, he $25 wale no.

      Ke hoomaka mai nei ka ninau aku ninau mai o na kanaka i ka lakou mau lunamakaainana e koho ai no keia kau ae o 1892.  He nui na inoa e hookapalili ia mai  nei ma na kamailio ana a kanaka, i mau moho holo balota; aka, lole aku a lole ae  kekahi poe kanaka mau inoa i hoolaha ia no ka holo lunamakaainana.

      O na paahao e noho hana mai la i ke alanui Kaluapele, ua pahola ia mai ka lono, a he lono oiaio no ho aole ka ho _____i ka Luna Nui John Moore, ke kauoha aku i na paahao, e hana ma kahi ana i makemake ai aia a olelo aku ma o na luna la i hoonoho ia aku e ka makai nui, alaila hiki; i ole pela, aole hiki i ka luna nui ke kauoha i kekahi paahao e hana, a e hele mai a hele aku.  Aole pela mamua aku nei, o ka luna nui ka mana maluna o na mea a pau.

      O ka apana aina o ka mea hanohano A.F. Judd ma Kukuau, i kanu ia ai i ka maia i 1890, aohe ulu pono iki o ka maia, mimino a olala no hoi, no ke kahu ole nana e hanai i na lepo ono a momona hoi.

     He paa mare kai hoohuiia e J. Hanai ma Paukaa i ka la 19 ae nei, he pake maoli ke kane, a he hapa pake hoi ka wahine.  Eeia ka apiki i hai ia mai e ka poe i ike pono. Aohe o laua hui, a launa oluolu hoi mamua ae o ka mare ana..  Ninau ia aku ka wahine e kekahi o kona mau makua, no ka mare i ke kane, hoole mai oia, aohe makemake, me ia hoole no ka, hoomakakau no ka ahaaina mare.  A mahope o ka mare ana, aole no he noho pu iki mai o ka wahine me ke kane, he ahiuhiu loa ha.

     Ke wehe lua nei na buke hele a ko makou Luna. Helu me Ohi Auhau i keia mau la, no ke kilohi ia iho e na poe hookaa auhau.

     Ke hoomakaukau nei na hoahanau Moremona o Hilo nei a hoouluulu dala luakini no lakou, a e kuai aina hei i wahi e ku ai ko lakou luakini ke hoouma nei na Komite ma na kai ewalu, a ʻ i na kukulu eha o ka Paeaina.

     He mau pule ae nei i hala, ua waiho aku o Henry West i ka hana ana i ke alanui Kaluaopele mahope iho o kona papa leo oolea ana me ke anaina a ke kuhina i hoouna mai ai. Ia laua e papa leo ana, ua pane o Henry West, i ua haole anaina nei, me nai mau hua oole ʻ a, "Ma keia mea, aole o ʻ u hilinai ia oe  a me ka Kuhina Kalaaina."

     Aole i hoolei ia ko Laupahoehoe ukana a me na ohua, ma ka holo ana mai nei a Kalaudine, no ke kaikoo, a no ia pilikia, ua unua loa ia ______ma ohua no Hilo nei, a hoi aku i keia la, hoolele aku a i ole hiihoi hou paha i Waimea.

     He mau la ua keia o ua taone nei, hele no hoi a ukele lua na alanui.  Hilo, Sept. 24, 1891.

 

JOSEPH KAIA UA HALA

     Ma ka la 21 o keia malama i haa lele mai ai ka hanu i ke kino, o ka mea nono kela inoa maluna ae, ma Waiakea, he opio Hawaii oia i mahalo nui ia, no ke kulana maikai i loaa iaia, oia hoi, he akahai, haahaa, noho malia, oluolu, hoolohe i kana mau kuana.k.

     He haumana oia no ke kula Katolika, Stan Marys o Hilo nei; a he mea mahalo nui ke kaha kii iwaena o kona mau hoa.

     Mahope o kona pula ana mai ke kula aku i 1890, ua hoouna ia oia e noho kumu kokua, no ke kula Katolika, ma Koha: a no kona loaa ana i ka ma ʻ i, ua hoi mai e imi ola no ke kino, aka, ua hala aku la ma o, me ke aloha nui ia.  Ua ukaliia kona huakai hope o na hoaloha a me na hoahanau ona.

     Ma keia pule ae, e hoouna ia aku ana na kanaenae aloha nona e ka ohana.  Hilo, Sept.28, 1891,

=====

     Mai pau i ka amu i ʻ a waha nui o ke kai, o Lulualei ma, e ole e kau e iluna o ka waapa pakele ai.

==================================================================

     Haule!   Haule!

$5.00 Makaha   $5.00 Makana.

 

     ʻ E HAAWI ia no keia uku makana i ka mea e hoihoi mai aba i kekahi pale-noho ili noho paniolo i haule i ka piina ana mai o ka Nuku o Nuuanu.  E hoihoi ia mai keia Keena ke loaa.    286 1w.

_________________________________

      LEI PU-PU !   LEI PU - PU  !!

      Ua makeake ka Hui o Haka ma, i 100 Le - i Pu-Pu i hakuia, mai ka elua a ekolu papa o ka lei hookahi.  Ina o ka poe e loaa ana o keia mau lei, e hoike ae ia.

     HAKA MA.

     Hale Aiwaihau, alanui Hotele.

     Sept. 23, 1891.  286-d3ts.

_____________________________________

 

     I keia ia ua hookohu ia aku o W. Von Gravemeyer Esq. i hoa no ka Papa Alanui o Hana, Mokupuni o Maui, ma kahi o P.M. Rooney i waiho mai.

     Eia ma hoa o wa Papa la:

      DAVID CENTER - Luna Hoomalu

       OSCAR W. VON GRAVEMEYER

       C.N. SPENCER

        Kuhina Kalaialua.

        Keena Kalaialua, Aug. 20, 1891.  3te-d

 

=====================================================

       KALOA & WAINEE

      NA KAMANA HUI KUKULU HALE

     e       (Ma ka uku haaha)

      O na kauoha, mai no mokupuni mai, e hoauna pololei mai i na mea no laua  na inoa malama ae, a e loaa no m kela Hale Hou ma ke kihi o na Alanui Nuuanu me Kukui ma Honolulu.

       S.K. Kaloa & Geo. Wainee  w-4ts Sept. 11, 1891

 

====================================

     OLELO HOOLAHA

                  

     E ike auanei na kanaka a pau, eia ma ka pa aupuni o Makiki nei kekahi mau pipi hele hewa. 1,  pipi keiki k eleele, aole kuni, O oki loihi mawaena o na pepeiao elua. 2, pipi keiki w ulaula aole kuni, O oki loihi mawaena o na pepeiao elua.  3, pipi w ulaula kua keokeo, keokeo ka opu, hao kuni BS ak hope, hao kuni ano e uha mua ak, hao kuni ano e uha hope hema.   4, pipi w ulaula, keokeo ka lae, hao kuni BS ak hope, hao kuni ano e uha ak. hao kuni ano e uha hope hema. 5, pipi w keokeo, kikokiko eleele ma ka a-i, pela na wawae, hao kuni BS ak hope, hao kuni ano e  uha ak. hao kuni ano e uha hope hema, elua oki malalo o ka pepeiao ak, ka hema.  6. pipi keiki k ulaula hao kuni BS hope ak.  7, pipi keiki k puakea, haokuni BS hope ak.  O ka mea, a mau mea nana keia mau pipi e kii koke mai o hala na la he 15, e kuai kudala aku no au, ke hiki aku i ka, la 3 o Okatoba 1891, hora 12 awakea Poaono.    D. Kaoao

Sept. 18, 283d3t   Luna Pa Aupuni

--------------------------

Kauka Yong Kam Pung (Apana)

Ke Kauka Loea o ka Aina Pua!

Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano

ma ʻ i, mai ko na kane, wahine a me

na keiki liihi.  O na ma ʻ i ha-no

ua hiki loa ia ke hoola ia me

ka maalahi.  Ao na ma ʻ i

e pili ana i ka maka

pau pu ia i ke

ola.  Ke hoike ia aku nei,

eia, ke ola ia nei, me

ka oluolu pu o kahi auhau

Ka poe pilikia hanau

keiki a hele nui nui paha o ke koko,

a paa a lohi paha ka hanau ana, paa

paha o ka waiu, e hele nui mai i o ʻ u nei.

E KIPA mai e ka poe i hooluna

luu ia me na haawina pilhua ʻa ka maʻi

e naʻu oukou e hooluolu aku.

KAUKA YONG KAM PUNG

HONOLULU Sept. 2, 1891.  272- d3m

___________________________________

I KA LEHULEHU HAWII

Ki hooiaʻo aku nei ka mea nona ka inoa malalo, ua hoolaia kaʻu wahine mai ka pilikia hoomailo a ka maʻi kokopaa, kaʻu keiki elua makahiki hoi mai ka aneane loa ana e make i ka maʻi emi pu wale no o ke kino, oia hoi ka pilikia ai maloko o ke kino. Mai ke ola ana o ka maʻi a hiki i keia la, aole i hoea hou mai na pilihua o ia ano.  Ke kono nei au i na makamaka Hawaii oʻu e hele ae ia Kauka Apana Yong Kum Pung) a e loaa no ka maha.  Mai kanalua ma na ano elua - oia ka oluolu o na pilikia maʻi a me ka haahaa o na auhau ana.  Me ka oiaio, P.M. AEA

                          

___________________________________

KUAI HOOPAU NUI

-----

Mai keia manawa aku a hiki i ko makou hoonee ana aku iloka o ko makou

HALEKUAI HOU

Ma ke Alanui Papu ( NA HALE BURUA.

E hoolilo aku ana Makou is ko Makou waiwai a pau o na ano Lole:

NA LOLE NANI, NA LOLE I HUMUIA, KAPU A ME PAPALE, PAHU LOLE, a pela aku.

No na Uku Hooemi Loa Nae.

Egan & Gunn.

ALANUI MOI kokoke i ka ALANUI PAPU   tf-d

---------------------------------------------------------------

Poino i ka Wai!

POINO I KA WAI:

E hoomaka ana keia mawaena o keia la a me ka Poalua a hiki mai o keia pule ao; no ka nana ole ia o na lie

N.S. SACHS.

Honolulu.

263-dtf.

===================================

HOOLAHA HOU

B.F. EHLERS & Co. PAINAPA

HELU 99 Allanui Papu.

 

IA OUKOU E NA MAKAMAKA A ME HOA_______ OIAI HOI, UA makaukau makou i kuai hoopoho aku in na lole o na ______     _____   a me na  Kamalii, oiai, e hoi mai ana o B.F. EHLERS me na ___ hou ____   ____    _____  mai a oia ke kumu o ko makou kuai hoopoho ana, i kaawale ai na _____  no na LOLE HOU.

E kipa mai o na makamaka, i hoopau ia ai ko ______  ________  no ka makou kuai hoopoho aku ia oukou.  ____ me ka oiaio,

B.F. EHLERS & CO.