Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 297, 8 October 1891 — Page 1

Page PDF (1013.86 KB)

This text was transcribed by:  Lynne Minamishin
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

Buke II.     HONOLULU. OKATOBA 8, 1891.    Helu 297

 

He Moolelo Nanea.

NO

De Atanani.

Ke Koa o ka Lio Olohe,

A I OLE

NAKIAIEKOLU O FARANI.

Mamua ae o ka pane ana mai o ka moiwahine, ua haawi mua ae oia i na nana ana maluna o ka poe e noho ana iloko o ua keena la; a iaia i halawai mai ai me na helehelena ano hoonaaikola o ke Cadinela, huli hou ae la ia maluna o ka moi. a pane mai la me keia mau huaolelo:

Aole i hiki mai ka manawa!

A-ha! Aole ka i hiki mai ka manawa ea? Alaila, o ka wa hea ka manawa au e hooko ai i ka'u mau kauoha?

Pane mai la ka moiwahine, e like me ka'u i hai mua aku nei ia oe, oia no ka'u e hai hou aku ai, a oiai o na manawa o ke anaina e hi-o ana ma o a maanei, ua hopohopo au, mali'a o ulia ae kekahi poino maluna o lakou.

O keia pane a ka moiwahine, oia ka ka moi i pane mai ai me na olelo okalakala o ke kauoha:

Ua hewa loa oe e ka Madame, aole anei au i haawi makana aku ia mea nou? A no ke aha la oe i pale ma ai i ka'u mau kauoha?

Sa! Wahi a ka moiwahine, ina oe he manao nui loa no ua mau pihi la, alaila, e haawi aku no wau i ke kauoha no ke kii ana aku ia lakou ma ka halealii, oiai, ua haalele ia aku nei no e a'u ilaila.

E houna koke aku! E hoouna koke aku, no ka mea, iloko o hookahi hora wale no i koe, alaila, hoomaka ka hulahula.

Ua haawi mai la ka moiwahine i na kunou haahaa ana imua o ka moi. a huli ae la oia maluna o keka hi o kona mau lede ukali, a hoouna aku la no ka halealii, no ke kii ana i kona mau pihi.

O keia mau kukai olelo hahana ana mawaena o na moi, ua hoohikilele aku ia i @a hoa hanohano o ua anaina hulahula nei, a ua lilo i mea na lakou e ninau aku ai a ninau mai, no keia kuee ia la mawaena o laua.

Aka, owai ka mea nana e hoike aku ia lakou i ka nane huna o keia mau hana alunu a pakaha a ke Cadinela? Aole loa.

Emoole, aia ka leo o ka pila violo ke kohaihai mai la malalo o na kiina palanehe ana a na loea o ia hana, a no ka hapalua minute mahope iho o ke kani ana ae o ka pila oili mai la ka moi me ka haaheo nui mai loko mai o kona keena hooluolu.

He kahiko aanu o ke kanaka uhai holoholona ko ua moi la e komo ana, a maluna o kona poo e kau ana he papale muouou silika me ka hulu vuletura e pulelo ana.

Ua hookikakaha ae ua moi la imua o ke anaina me ka hiehie nui a no ka lua o ka manawa ana i hookikaha ae ai. ua hookomo malu mai la ke Cadinela iloko o kono mau lima, he wahi pahu holowaa uuku, a aia iloko o ua wahi holowaa la he elua mau pihi daimana.

E hoomanao oe e ka mea heluhelu, o keia mau pihi daimana elua, o ia no na pihi daimana a ke kauna wahine Wineta i aihue ai mai ke duke mai o Bakinehama, a o ka Milede hoi malalo o ka inoa kapakapa.

Ua wehe ae ka moi i ua wahi holowaa la, a iaia i ike iho ai i na pihi daimana elua e waiho ana iloko, h@@ ae la ia maluna o ke Cadinela, a pane aku la.

Heaha keia mau hana?

Aole, wahi a ke Cadinela, aka. e ke alii, e haawi i kou nana ana me ka makaala loa maluna o ko ka moiwahine aahu, a e helu pu aku he ehia la mau pihi iaia. ina he i'o wale no, alaila, e ninau iaia, aia la ihea kekahi mau pihi i koe elua, a owai la ka mea nana i aihue.

Ua haawi aku la ka moi i na haka pono ana maluna o ke Cadinela a iaia i anehe aku ai e haawi aku i kekahi ninau ana i @a Cadinela la. aia hoi hooho ana ka leo o ke anaina me keia mau olelo:

O ka moi Lui ke keonimana o kona aupuni, a o kana moiwahine, ka wahine ui iloko o Farani

I ka leo o ke anaina i wawalo ae ai me kela mau olelo, ua huli ae la ka moi a nana aku la maluna o kana moiwahine, a he mea oiaio ua

Mahalo Koolau

I ka pua makahala

Ua kanu na pua

O Kukaniloko.

He kahiko o ka lede uhai holoholona ko ua moiwahine la e komo ana, i kinohinohi ia me na mea ma kamae, he papale hiwa ke kau ana ma kona poo me kekahi hulu nani e pulelo ana ma kona aoao, a ma kona poohiwi hema, e owaowaka ana na pihi daimana maluna o kekahi libine @olu ahiehie.

Ua ae hou aku o Farani e @oai@ hou ia Rusia he mau miliona dala.

He Moolelo

NO

MASEBA,

Ka Olali o D@nemada!

A I OLE

Ke Kaulio Keokeo!!

Kakauia no KA LEO O KA LAHUI.

Me na maka e nana kapakahi ana iwaena o ka puuwai o ua kula laula nei, kahi hoi a ke kanaka kiu i hoike ai maloko o kana kii aina, aia ilaila ka weli o Denemaka kahi i hoolulu ai me kona puali maita kaulio a ka haaheo nui wale.

He mau minute i koe, alaila, hiki ae i ka hora 5, ia wa i pii ae ai ka hae kalaunu o Denemaka maluna o kona apahu i kukulu ia ai, a na ua hae la i hoike ae i ka puali holookoa, ua kokoke mai na minute o ka weliweli e enaena ai ua kula nei me ka uwahi pauda.

Nolaila, o ka makaukau ana no na sekona o ka manawa, oia ka kela a me keia alakai o na puali like ole i lawe ae ai a haawi aku la i ke kauoha makaukau.

Ano e ka mea heluhelu, eia kakou ke ike nei i ka aoao Denemaka ua makaukau no na minute o ka halawai ana aku he alo a he alo me ka enemi.

A no ka haku Moneka hoi, ka weli o Denemaka, oia ka kaua e ma kaikai aku ai, pehea la oia, a heaha la kana mau hana.

E like me ke kanaka e palaka ana iloko o kona nanea nui, pela ua haku Moneka nei ma keia kakahiaka.

Aole oia i moeuhane mua, ua hiki mai na minute ana e halawai aku ai he alo a he alo me kona enemi nui.

Aka, e like me ka mea i hoike mua ia ae nei, ka lilo ana na ka ao ao Denemaka ka haaheo mua loa o ka huki ana i ko lakou hae maluna o ua mau kula laula nei.

Nolaila. i ka wa a ka haku Moneka i ike mai ai i ka hae kalaunu o Denemaka e welo haaheo aku ana ku ino ae la ia, huki ino ae la oia iluna, huki ao la i kana pahi a hoo puka ae la i keia mau olelo:

Ho! eia anei kuu enemi ino ma@@ palena o @@ kula laula o Denemaka nei?

Eia anei kela moi puuwai hoohe wale ma na palena kokoke i kahi a'u e hoomoana nei?

A e na lani! e ha'i aku la Carlo moi o Denemaka, ua makaukau a@ nona i na wa a pau no ka ho@@@@ ana aku iaia ilalo o ka honua me ka maka o ka'u pua kakaka.

Me keia mau olelo inaina a ua haku Moneka nei, puhi ae la oia i kana o-le no ekolu manawa, alaila, hoomaha iho la oia me ka nana hoomau ana no maluna o ka hae alii o Denemaka.

Emoole, mahope iho o ke po-ha ana ae o ka loe o-le a ua haku la, aia hoi, e ku ana imua o kona alo kona mau naita wiwo ole, a me ka oi o ka lakou mau laau ihe, haawi mai la lakou i ke aloha.

Ua panai ia aku kela haawi aloha, alaila, luai aku la ua haku Moneka nei i keia mau olelo, me ke kuhikuhi pu ana i kana pahikaua:

E na naita, wahi a ua Moneka la ke ike ala no anei oukiou i keia hae e welo hookano mai la? Alaila, e hoomanao iho oukou, o ka enemi nui kela o ko oukou haku, ke kana ka hoi ana i hoopaa ai i kana hoohiki, e pa@ai ana oia i ke koko no ke koko ke ola hoi no ke ola.

I keia la e na naita, e molia aku ana oukou i ko oukou ola no ka hanohano o ko kakou moto. E paio ana oukou no ke ola a me ka make, e inu ana oukou i ke koko a e ai ana hoi i ka i'o, no ka mea, no'u nei e paio ai oukou, a no oukou hoi e paio ana au, a ina he mea hiki, alaila. e hookahuli aku no au i ka nohoalii o Denemaka nei , a kaihi ae hoi iaia me ka ikaika o ka kakou mau mea kaua.

Ua hoomaha iki iho ua weli la o Denemaka i kana mau olelo, a haawi ae la ia i na nana ana a puni na palena o ua kula laula nei, a no ka hapalua minute wale no puoho hou ae la ia me keia mau huaolelo hikilele:

Aha! ua puni ka ko kakou kahoomoana me na mahele koa o kela moi pepehi kanaka, a ke ike pu nie au i na hae Denemaka ke welo mai la ma na kahua hoolulu lehulehu.

Aka! he mea ole ia mau hae lehu lehu ke haule pio ko lakou alakai, a ke ole au e kuhihewa, o ka moi Carlo kela a k@ mai la ma kahi kokoke i ka pahu hae a kona hae hoo kano e welo mai la.

Ua huli like ae la na naita a nana aku la maluna o ke kanaka o k@ ana @@ kanaka ia maluna o kekahi lio ulaula.

Aole i pau.

HE HOOLAHA I KA AKEA.

E ike auanei na ano lahui a pau, e noho ana ma ke Aupuni Hawaii, mai @@ kane, wahine, a me na keiki; i lo@ i na ma'i o kela a me keia ano, e @@@ mai i ko'u Keena hana, a na'u e hoopa@ aku i na ehaeha a ka ma'i maluna o oukou e na makamaka, he hiki ia'u ke lapaau i na ano ma'i a pau, ma'i iloko o ka opu, hu'i ke kino, aki iloko o ka iwi eha o ke poo, ma'iwahine a pela aku. Mai hoololohe aku e na hoa, hele mai hookahi, hele mai elua, hele mai no a pau loa; he oluolu ka auhau, ke hui me ia ma na kukai olelo ana; ua makaukau wau e pulama mai i na kono ana mai @@ na Mokupuni mai, me ka ele@ a me ka hikiwawe loa, he mak@mak@ a he hoaloha maikai no oukou e na Hawaii.

Owou iho no,

DR. LEONG KENG FONG.

Helu 40, Huina o na alanui Kamika m@ Hotele, Honolulu, Oahu. Aug. 31. 1y

OLELO HOOLAHA.

Ua makaukau ka mea nona Oinoa malalo, e hana i na P@a HAKU PUNA ELEELE a me ka pohaku e ae no na pa kupapau, a me na kahua kukulu kia-hoomanao. O ka poe makemake e waiho mai i ka lakou mau kauoha me Ioane Akina

J. BOWLER.

Sept. 22, '90 d-1y

Aila Kuai.

E LOAA NO MA @@@I O

J. F. COLBURN.

(KEONI KOLOBANA.)

Ma Ke Kihi o na Alanui Nuuanu me Moi.

E loaa no no ke kumukuai haahaa loa o $2.50 o ka pahu. Hele mai hookahi, hele mai elua, hele mai no a pau.

Ko oukou hoaloha.

J. F. COLBURN.

Honolulu, Iulai 8, 1891.     232 dtf

Hale Hana Wai Momona

WAI-ANIANI

Sam. @ad me John Grace na Ona.

Ka poe wale no na lakou e hana nei NA WAI HOOMAEMAE KOKO KAULANA oia hoi ka

SASEPARILA

A ME KA

WAI-HAO.

NA WAI MOMONA AWAPUHI, SASEPARELA, LE@I, WAI PIPII, SODAMAOLI, SIDA, KAMEPENA, @@

@@@@ @@@ TELEPONA@@@@ @@@