Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 332, 26 November 1891 — Na Manao kuahaua no ke Kahua o na Kumuhana KAlaiaina O KA AOAO LAHUI HAWAII LIBERALA. [ARTICLE]

Na Manao kuahaua no ke Kahua o na Kumuhana KAlaiaina O KA AOAO LAHUI HAWAII LIBERALA.

3iA KAHUA O IE Al r PIjNI A ME KE Xtf!*UKANAWAi; 1, Ua aaanao makou he mea pōno e hookahua ia na aupUni a pau maluna o ndPkumu o ka noho Lanakila, Kaulike a me ka Lokahi; ua manao makou ua hanau ia na kanaka a pau he kuokoa a he lifee imua o ke kanawai, a ua hoohua ia mai me na kuleana paa, e ola, e aoho keakea ole ia, e i waiwai no lakou, a e īmi i ka oluolu a i ka hoomalU'kino ia mai na hana a ka lima ikaika hoohaiki mana, a ka pono waiwni kino o/e, a me ka paio kaukapakahi ana. U& inanao rnakou ua kukulu ia na aupuni kupo no 'namuli wnle no o ka ae ana 9 ka Lehuiehu, a ua hiki no ia lakou ke hoopau i na ano o ke aupuni e ku aua» a e kukulu hou aku i na ano aupnni i oi !oa aku ka poaiaikai me ke kauli(«j; a oiaJ ke Kumukanawai o ka Paeaina Hawaii 0 keia manawa. aole loa i apono ia aku e ka Lohulehu. aka, i kukuiu ia mamuli o ka liooweliweli a me na hana ap'.ika ana a kekahi poe rso ka pono o kekahi poe okoa, a lia kokaa r { iakou i ka hoofvolo h"ou ana l kekahi Kumukanawai hou i oi :ikn ka maikai, a e loaa oiaio ai iio Anpuni no ka Lehulehu, ma O'ka [.ehuloliu, a noka — Leha o ka atn.\. \ o ko makou n ionoo ; kai nua no na pono kumu a mo 1 . o ka Hawaii ponoi, ua -makemake makou e hoopaa ia no ke Kuokoa o ka Aina a e hoopakeleikona noho'na aupuni malalo o kekahi ooho'na hooponopono avtt>UDi akea; aka, he kupono nae e hoopouopono liou ia ko kakou mau Kuikahi, ke kuikahi me Amerika Huipuia, i mea e hiki pono ai ke hookui aku me na mea e pono ni ko kakou hiau pilikia. a i kumu e loaa hou aku ai na pomaikai hou-e kaulike ai na panailike i ae ia aku ma ko kakou aoao. NA HOŌMAKMAE OĪHAN A HOOKOI.OKOJ.O. 0. Ua kupono e waiho ia no ka hooponopono piha liou ana, ke aua o ko kakou oihana hookolokolo a me ke ano o na vula o ka hoohana ia ana o ka oihar.a i kuinn loaa ai kekahi hooponopono emi aoleu ana 0 ke kanawoi. me ke kaawale mai na manao pili hoomana, a i mea e hooi ae ai i ka īnana o ka Lehutehu maluna ponoi o na Lunakanawaiy e kokua no hoi makou i ka unuhi hoakea thn ana o na olelo Knmukanawai e hiipoi ana i ke keakea ole ia o na olelo ana, a me ka papapa'i. NA Al.fl ANA. 1. E Uookumu īa hoi kekahi kahua o ka Auhau ana ? oi ako ka pono a me ka maikai, e hoopau 1 na e ku nei, nona mai | hoi k® auhau hookoUoi ia o ka poe^

ilil&uae, a e hoemi ia nei a hoopakele loa ia ai hoi ka waiwai oia mea nui o ka na auhau, nolaila, e koi aku ana «o makou e hooholo ia na kanaw a i hiki ai ke hookau ia na auhau kupono maluna oka waiwai o ka* poe waiwal a me na hui a Ahahui nui hoi e like me ke kuieana o aupuni hoo* malu ana, a haawi pu ana aku hoi i na hooluolu kupono i ka ooe ūxhune; a i kumu hoi kekahi e hdo« pau ia ai na hana nana e paa nei na aina nunui i mahi ole ia» e kau ia kekahi auhau e ae, mawaho o na auhau mau, e like hoi me ke ano oka momona oka lepo. H» kokua no hoi makou i kekahi hoauhau papa ana maluna o na loaa makahiki, a ma ia mea e loaa ai na dal«. e lawa pono ai no ka hookele ana i ke a, we ka ma)ama ana hoi 1 na hana kupono o ke aupuni me ka hooauhau ole nna aku malana 0 ka lahui. MOiNOPOLE. 5. E hooikaika no makou e loaa na kanawai e hoolilo ai, he mea hio}e i na hana hoopunahele ma na .hookele ana o ke aupuni, a me ua Monopole, a haawi ana i kekahi maU ism i kekahi poe i hooi ia hoi ma na olelo kanawai piha, moakaka a-mana hoi. XA KAITWA () KA LEHULEMU. 6: He mea kupono loaa na kai oi ae ka maikai no ka hoohana ana i ka oihana civila a ka lehnlehu, lie mea kupono na ka Lahui e koho ina luna aupuni a pau } a iiule hoi e ae ia e noho kekahi mea mamua aku o hookahi oihana loaa, aka, e lawakupono no nae hoi ka uku e iike me ke ano o ka hana i hana ia. E hoeini ia na uku oiha>ia kiekie a e hoopau ia hoi na oihana hana ole. HWPAKELE AN'A ! NA HANA KULOK». 7. Ua kokua makou i u'a hoohoihoi ana i <fra hana: «mhi ame na hana e ae, a me na mea a pau o keia aina, e iaa ke kope, raiki, hiiluhipa, paka, ete. He kupono # hoopale ia a e hooholhoi ia ma ea heoponopono auhau dute kupono; a o kekahi hoi he mea kupono i ke aupuni hui kana mau ana a me ua hana e ae, e haawi i ka haawina mua no na mea o ka aina, ma miia 0 na mea o na aina e mai. j NA HOOI'ONOPONO ANA 1110 O K3LA A j KKIA WAIII. I S. Ua makemake makou e kuku- | lu i:i ua haua kalaiaina,*) oi aku ka [ Uiaikrti i na Apana a pau o ka Pa«- | uinn, mawalio aku o Oahu; he mea | pono no o loaa ia lakou na hāawiI na kupono, mnmua o keia manawa, I no ka hooulu ana i ko lakou mau waiwai, a no ka lioolawa ana i ko I lakou mau pilikia. He mea oiaio, he kupouo maoli no e haakea ia ' aku ke kuleana hoopouopono pili aj,ana, e hiki ai hoi ma ia mea, ke loaa i kekahi mau wahi i olelo ia, ke kuleana e koho ai i ko lakou mau iUUnhoopopopono oihana. a ke hoauhau iho ma ko lakou palena ilio i na auhiu no ka hooponopono ipsa i hou 1 pil» : ka ponoo ka lehuiehu.

KA HOOMALU ANA I KA PONO O 2fA LTJNA"WA^fA. 9. E kokua no sial:ou i na mea a pau e hana ia ana no ka hoomaikai. ana ae i noho ana o na limahana o ka aina } a no ia mea. me ka hoopoino-ole ana i oa kuleana i ili soai f e hosik&ika m makou e hana ia na k@te.wai e hoopaa aku ai i ka hoopae bou ana mai a hoohana ia ana o na limahana aehke o kela a me keia ano, e p&e nei malalo o na kumu e hiki a£ ke lawe ia mai a paio me na hoopolno a me na hoohaahaa ana i na limahana Hawaii a haole hoi. E nonoi aku ana no hoi makou. ma o 'ke kuleana e hoopakele oi aku ai i ka poe |lihune. e hoomama* hou ia ae na mea e pili ana i ka waiwaī o ka poe ilihune, mai na kuai ana «>an>uli o ke iioi a: ke kanawai, a mai na hoopaa ana,.! hoi mamuli o na hooponopono ba- i nekarupe ana. i NA MAHĪNAAI LiīLll A .51 K \'A AI'ANA AIXA HO.ME. ■ .. :i 10. U a kaomi hoi kekalū niahele unku o ka poe waiwai <> ko kakou heluna kanaka, ma keia niua iho nei, i ka ulu ana o kekahi mahele makaainana kuokonr; ua apu ia aku hoi na ama eia ke paa ia. nei maioko o ka liuia o kekahi poe uuka. ,a i ole, «a iu»heioh«le ia e like me ka niakemake o na punahele, a ua kip.iKu ia hoi na kanaka mahwina liilii a me ke I?anu ko e ka poe hui a e ka poe hoohuihui dala; aka, oiai o na mahi iiilii ka mea nana e hoopnipui aku i ka po. no nui o ka ama, he kupoiio no e hoohoihoi hou la aku hoi rne kekalii kanawai Aina H(ii»e i oi loa aku ka īualkai. i lilo ai hoi i mea hiki ke noho a ona ia na apana aina liilii e na lianaka o ko kakou ?ehu?chu e noho nei ano, —a o ka oi loa hoi i loaa aku i na Hawaii ponoi i hoonele ia i ka aina a me Va home e noho ai. ia ha kuix>no Q hoolilo ia i\o aiu& aupuui a me na Aina Lai Alii i mea mahelohele aina horce no ka poe e makemake ana e noho !uaoU rr hooktjono()oo malun», o ka aina» (e like ino ka hi ki mo ke kus ols i na pono mua a kekahi poe) me ka hookūu ia o na aahau no kekahi mau makahiki kupono. A he hanu kupouo hou aku no hoi ho k'j aupuni e hoomaka koke aku hoi © hana, h hooponopono hou i na kumu e hiki bi ke ]awe ia ka waiwai me kaoluolu ma na makeke —ma ka apaua, ma ka paeaina a me na a)auui moana pilt aupuni hoi. NA I*ONO KOIIO. M. Ua manaomakouo ka hoopono a mē ke ano hoopololei o Re kannkn. oia iho J:v ke ana o ko kuiear>a e koho *i kanaka i ke alii & me ka lunamakaainana, aole hoi o ka waiwai ana* i hoopaa ia he aua mo ka lima nui; a aole hoi e hooi i;; uku ke kuleana o ka balota koho o ke kanaka waiwai mamua o ko ka mm ilihune. O na hoani pono ole ana i hana ia iloko o ka kakou Kumukanawai auo, he kn« loa ia i na kumu mua ios 9 ka poao a u& kanllke, a no i* mea, he kupono | 6 hoopau i*. M kei* hop*ot; e |

kokua no makou i na hookaulike «ana i na hoano o ka wāiwai eku nei'i keia wa, mawaena o na mahele oka LehuleUu kanaka, e hoano $ ana i ko kakou kanawai e pili aaai ka pono no ke koho ana i na 'lii, a ma ia mea hoi e hoihoi aku a{ i na Hawaii ponoi, i na pono i piii ia lakou Uoko oko lak&u aina ponoi, ka mea hoi i lawe kupopono ole ia ae mai ia lakon ae. . 2fA lIANA KULOKO. 12. E kokua ana, no makoii I n& hoolilo ana i na dala mahuahua kuppno e loaa ai kekahi mau hana hou ī ike ia ke kupono ma Oahu. a ma na mokupuni e aku; na kola, na alanui-hao, na awa a me na uwa po-pae. na ipukukui o ka lehulehu, : a me na hooponopono ana hoi i na ( ano hana o ka oihana-wai, aole wale no Honolulu, aka, no na wahl a puui na mok'up^ni. NA KALAI AKEA ANA. * !■ O keia ae la na kumu a makou i manao ai, oia ke kahua maa mau. | kahi hoi e nole ple ai ka lokahi o [na hoaloha o ke aupuni lahui a hoi lomua (leberala), inano aole i hoo- | maopopo ia a moakaka loa; aka, ma ika ana e loaa j aupvmT oiaio u no ka Lehulehu ame ! ika Lehulehu," i ko makou manao,! !ht> kupono keia man kumuhana a j mēTha ninau kalaiaina iloko o laI kou, e kuka akea ia me ka piha o ] na kaiai ana, mam«a o ka loaa ana 1 o ka mana i na kanaka e holo ba- | lota ana no kd Lehulehu, i hiki ai īia iakou %e ike pono me ka hoohei wahewa ole i na manao o ka Lehuj lehu. Ona mea a makoij i manao, | ai. he kupono o wehewehe ia, oia | | iho keia: . . | ! • («) K»v Ninau Paahana, e hiki! i ai ke. hoolauna pu ia iho na hooke-; Ile kalai hoiomua ana. me ka hoo- j poino ole aua aku i ko kakoli mau : inea hooulu ano nui, me ka maka|ala pono :a o ka pono ia o na Hai waii a mo ua paahana e ae. i (b) Kekoho ia aua ma ke akea j e ka lehulehu, o ka mahele o ralnina aupuni i oi Wmua o keia e koiho ia nei i keia wa. i {r) Ka hooponouono a malama lia aua ona Ma'i Lepera me ke ola jo ka Lehulehu. j (d) Ka hoooau loa ia ai-i o na j kuleana koho, ka mea kuo "i ka ]>o|no o ka mea ilihune no ka mea wai j wai boii | (. ) Na hooponopono akea ana i ina kanawai eipiii ana i ka Lapule I i loaa ai i ka pe» ha oa ua hooluolu ja me na hoomaha maikai ia poe A oka hope loa. ua mauao ma kou mahope oi ka a apono lia aoa o keia mau ninau eka maI nao o ka lehulehu, aole hoi e loaa aku ke kokua o ka Aoao Libcralal ke ole oia e hoopaa pololei iaia iho e apono a e kokua i na kumuhana o ka Aoao l*ahui Libarala. Honolulu, SepaWmaba 30, 1991.