Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 335, 1 December 1891 — KA LA 28 O Novemaba 1891. Ka [Illegible] Hookahakaha A KA PUALIKOA ME KA PUALI MAKAI. Haiolelo ma ke Kuea o ka Pa'lii. [ARTICLE]

KA LA 28 O Novemaba 1891.

Ka [Illegible] Hookahakaha A KA PUALIKOA ME KA PUALI MAKAI.

Haiolelo ma ke Kuea o ka Pa'lii.

lla Maliiliia Ol Ivclakela ! Ma ka hora ' 9 o ke kakahiaka Poaono, Novemab«'i 28. ua ike ia na kao'o kanaka nui e ka'i ana no Kamaki Kuea, ke Kahua mua loa o ka Hae Hawaii i welo ae ai i ka makani, mahope iho o kon;i hoihoi hou ia ana mai e ka Adimarala Kamaki. Ua hoomau ka iehulehu i ka uele ana, a hiki walo no i ka wa i hoomaka i\ na hana, a oia hoi ka wa i piha-ii ae ai ua Kuea ala, oiai hoi ka Puali Puhi-Ohe e alakai ana i na Komite o Hui Kalniaina Hawaii laakua; na maikai nu i 'ka naa ua ku no i ka 'iulii kolomanu. Hoonii ka na Hana o ka La. Ua hoomaka ia na haua o ka la ma ke kahoahoa aiia o na leo pule a Mr. S. IX KapoTu> o Ilon uaulā, Maui. Pau ka pule ana, hoike mai ke Komiie o ka la, oiao Mr. talau, e hoike naoi ana ka Peresidena o ka Hui Kaiaiaina makua. i kekahi /h*iole!o i hoomakaukau ia. Ua ku mai la o Mr. J. A. Kahoo nei a heluhelu mai Ia i kana haiolelo i hoomakaukau ia maluiHi r> kekahi raau apana pepa. Ua uoho ibo ke aimiua me ka hoslohe pono, ja i ka pau ana o kana hoike ana, ua maikai no. aka, aole nae i lawa ku|x>no na mea i hoomafca\ikau ia, oiai hoi. nui koano tnii o ua haiolelo iila i hoomakaakau la'i, o Mnnuia ka mea hooholo, a o Ko»lvo'i ka moku. Pau ia. ua ku mai ht o llon. D, \\\ Pua, ;; honkaiea mai la I'.'.i IK' •. 0 ;.'J ; :>u;% ī K UOkoa o ILiwaii n«:i. a me na inoa e hoomau ia ai o ua Kuokoa ;ila, oia hoi, e malama ia ke kapu, ka ihiihi a me ka hanohano o ko kakou aina hanau. Hooki iho la oia i k?na

kamMlio ana, a haawi mai 1& i n* hoomaikai ats imua o ke anaiim. Ku mai la ka Hon, 5* Nawah* ka owili lei lehua kauiana o Mokaulele, a i mai la oia: " Auwe! minamina au i ko kakou hoohaahaaia ana i ieia la, oiai hoi, ke ike r.ei au, aole ka mea nona Wa la. oi& hoi ka Hae Hawaii, a no ke aha ke Anpuni i hoomakaukau ole ai i hae Hawaii, oi:ii, o ke kah-ua inua loa keia o kokakou hae nnni i -pnlelo ae ai i ka welelau ;nakani, aka. ao 3c jia maanei. Solaila e na hoa- makaai .iana| o'u, ke hoike aku ru.i auimua o oukou no ka moolelo o.ko kaknu.hao, a eia kona ano: E naiia iho ma ko kakou hae nani, a e hoomaka mai kou holu ano • na kahakaha o na waihooluu ma ke poo mai, a e ik;e no auanei oe, he ewaio mau ha nunui. a he eha mau kaha liilii, a ke hui ia, he 12; a penei no hu O kela mau kaha nunui ewalu, oia no na mokupuni nunui iki o Hawaii nei he ewalu, a o na kahakaha he eha, oia no ko kakou mau mokupulii liilii he eha o kakou. Eia ka oleio a Davida, ua noho ou malalo 0 kona hua, a ua kona hua i ka'u ai ana, a maluna ae o'u he hae ia, oia hoi ka hae o ke nloha. " Aka, o keia, aole i ike in aole no hoioia maluna iho o kakou, a no ia moa, he hana hoohuahua j maopopo keia a kc aupuni i hana ai, a ke hoike aku noi au imua o oukou, o ka hae, oia ao ke ki o ke! aupuni, a īna-e hauio l:a hae, ala-1 ila, o ke aupuni nona ua hae ala, he pio oia. a ua noho j oopilimeaai j wale nialalo o ha'i a ua kapa ia he Panalaau. Aka, o īiawaii noi, ao--3e l'oa peia, oiai, lse a-ipuni Kuokoa i keia. a o ke 48 keia o kona niau 1 makahiki o ke Kuokoa ana; a m> laila. e na hoa makaainana, e mala ma a e hipuu a p«'>a i ko kakou hae. iloko o ko kakou maii puuwai pakahi a hiki i ke kanaka Ilawaii hope loa, Pau kana me na huro ekolu no ka Hae Hawaii." Ku mai o Hon. R. W. Wiiikoki. ua hookahua mai o: i kana kamailio ana no ke Kuok, o keia lahui, mai a Kal&nionuu mai, ke alii p Hawaii, a ili mai ia Kiwala-o kana keiki, aka, wahi ana, o Kamehamehā I. ka mea nana i hoopuehu aku iaia, a nana hoi i anai aku a hiki i kona make ana. a ma o Kamehame ha 1., ala i kuikahi ai keia mau paemoku a lilo i.hopkahi Moi. Aka, aole no i loaa ke Kuokoa a aole no ; Uoi i ike ia mai e na aupuni nui o Europn a hiki.i kona make aua, ua ili mai ka nohoali! ia Liholiho .1., oia hoi o Kamehameha II;, aole no 1 loaa, a i ka ili ana ia Kauikoaouli I.; oia hoi o Kamehameha HI., a akahi no a loaa keia mea he Kuokoa, oia keia la a kakou e ike nei a e hauoli nei. K na makaaimma, ke manaolai na nei nu, e hooi ia aku ana ke Kuokua h Hawaii nei a "hiki i ke I kanaka hope loa, r/,o:ai hoi, e ia ua mana nui o ke ao nei ke ku nei iue ka makeukau nui e kakooia kakou i na wa a pau, oiai, o Beritania a me Palani ko kinohi, a o Amenku mai mahope. A nolaila, ke hoike aku nei au, nole loa e h".Mi e |?l* ko linkou Kuaouoa. a o na oleio hoonuinui a houpiHn.u a kekahi |,hk' kakaikahi e kamuiiio nei, he niai kani wale no ia. He nuuaku kana | niau oiok> ano ,nu .»na i pahola ae | ai, a haaw» :u.»i la i ke alon;: i ke | anaina. ; Ku mai o Wm Whiie, ka ik; uiu o Lele, ka wai hu'i o Kapoulu» a pane mai la oia; i " K na hoa inakaamaua, e naua

kakou ika oliaolino an« okala i ke awakea, pela hj& ka oll&ollnōo ke aloha Aina, Alii, Lahui iloko o ke kanaka oiaio, a i ae oia, o ko'u la koia.i a ke hoi~ ke aku nei au, e hoomau loa ia aku ana ke Kuokoa o nei. A he lehulehu iho o kana inau olelo naauao. A oia no hoi ka hope loa 0 na hana haiolelo oka la, a hookuu ia na hana nae ka maluhia. i'aikau Hookahakahu. Ma ka auina la, ua paikau hook'ahakahii ae ka I'ualikoa Kiai Fonoi o ka Moiwahine, ka Puali Puhi ,Ohe a ?.nc- ka Puali Makai. . Ua ma halo makou i ka eieu o na laweiaweana ina na ano a pau, aole a : makou mea e nema ai no na koa, Ina makai ume ka puali puhi ohe. Mahaio f Haiolelo ana a ka Aoao Lahui Hawaii Liberala. Hora 7 ahiahi, ua malama ia-he ! haiolelo pili kalai ma ke | kuea o ka Pa'lii, e ka Aoao Lahui Hawaii Liberala. Ua wehe ia na hana e ka Peresidena nui o ka hui. Hon. J. E. Bush. Kahea mua ia o S. D. Kapono, kamailio pokole mai oia no na mea e pili ana i ka Hui, a hookahi ana manao nui, oia hoi ! 1 lokahi. ' Aole no i loihi loa kan.i kamailio ana, a nookuu mai la oia i ke anaina iioko o ka maluhia. Kahea ia o W. Mossman, hoike mai oia imua o ke anaina kona kulana a me kuna hana, i me ka hooko ia ana o na mea i niakemake ia, hookahi no ana olelo ano nui. oia no ka hipa eleele, mai haawi i hookahi ba!ota no 1 iliou. E lokahi kakeu i mau. a mokualiana kakon e hiolu. ' Konoia o Caj»t J. lioss. h'oike mai oia i kona manao kalaiama akea ana, a hua'i pau maila no hoi i na hooponopono aupuni naauao aria o na aina naauao, a hoike ou mai la l na manao lili hilahila ole o na mailhini a oukou eka lanui Hawaii i malama ai, oiai oukou e ka lahui Ha waii he puuwai hamama, aka, iloko o h ohaohaa oukou, ke ake ia mai nei ko oukou aina e kaili ia'ku e ko'u lahui ponoi no, aka, ke hoike aku !\ei au imua o oukou, aole loa e hiki i ke aupuni o Amcrika ke hana pela, no kamea, aia o Beritania ame Farani ke i mai la, aole e hiki ke IHo ia oe« a aole no hpi ona pakahn, aka eia ponoi no iloko nei o ka aina ua poo manao nenohua nei.kahi i noho ai. Konoia ka Hon. J. Kav»ahi, eia au iloko nei o keia mokupuni, a eia lioi ma ka apana o Kena noi. ke haawi uei au i ko'u ikaika a pau, no ka loaa o na moho ma ka aoao Lahui, e koho ai ir.e ka manao lokahi. He nui kana inau olelo nauuao a me na wehewehe ana, a hoo maik&i mai la oia I ke anaina. Kahea ia o 0. L. Huntsman. O Hawaii nel, citi no k;v Paneaio o ka | maluhia, he ainn oiuolu loa keia, a nolaila i ake loa ai ku o ka iii e liko me ko'u m i. o kaili i ka aina mai a oukou inai Aole ioii e hiki oiiii, aia oukou n.aluna o ke kahua onipaa, l'a a'o ia m;u oukou e lakou e noho mrri \ a 'V:» i;i *>:*?: h«na. aoiv> i |>oioa;-', i»o houpunipuni ; wale no, H' 1 hoiennn n,» je lioopau : kom KuM v nk:inawai. oi- }«>. he no ka poe na|na keia kumukanawai, a o uh poe ] u!a no ia o ka:!j tvi iku t.'uk\Vo ai- ! nn aloha. j Kono ia oWm aole oia i ! kauiailio Ioi!n, k<»e wnU* nv». he wo,!hi }K)lh>'ulu mahaaanuna kana o ka lua'i ana mai.

Kahe* £a o Mr. J. W. a wa&*ra&: ūa wel&kaa omiom. I k«u aina hanau, kun lahm, kttu ' * Moiwahinie ame ka Nofeōāßif ' <>> kuEaujbau& a pau a ka aoao < lāberal&'e hooko ai i pono a i ole pela, ,alaila, e kipoka ia kona lae, a ina aole e hiki i kekahi ke ki alaila. na Pipikane e ki kona lae. Konoia ka Hon. W. 'H. Oummings, aoie no he mea ano nui o kana niau olelo, a o na kumu nui ua like 110 ia me ka. kona mau mua. Konoia o Hon. W. 11. AVi]ikoki, minamina loa au i ko'u ike ole ana ika hae Hawaii i keia la, ma kei:i la, n o ko kakou Moiwahine. hoi, ihea la.oia ? I Ewa ka oia, ma o ke kono ana mai a kekahi poe. Henui na olelo naauao a keia loea kalaiaina, a oia no" hoi ka panina o na hana haiolelo oua pō~nēi , " [E hoolaha āku no makou ika moolelo piha a ka Hon. W. Wilikoki i kekahi manawao keia pule.)