Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 346, 16 December 1891 — Page 2

Page PDF (1.07 MB)

This text was transcribed by:  Dana Wong
This work is dedicated to:  My daughter, Daelia Julenne Darnell Kehaulani Wong

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

MA KE KAUOHA.

---

            I keia la i hookohu ia aku ai o DOROTHEA LAMB, i Notari no ka lehulehu no ka apana Hookolokolo Ekahi o ke Aupuni.

                                    C. N. SPENCER

                                    Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Dec 3, '91.  338-3td.

---

KUAI O KA HOOLIMALIMA O KA LOKO O OPU.  MA PAWAA. OAHU.

            Ma ka Poakolu, Dek, 16, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke ala komo aku ma @aina o Aliiolani Hale e kuai ia aku ia @uma ke kudala, ke hoolimalima o ka @loko @aupuni o Opu ma Pawaa, Oahu. Ka ma @hawa ke @16 ma@akiki, @ke @kumukuikohe mua @he $50 uku makahiki mamua.

                                    C. N. SPENCER

                                    Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina Nov. 11, '91.  324 3t sd

 

---

KUAI O ELUA APANA AINA AUPUNI MAKAAUWA ELOA. PALOLO, OAHU.

            Ma ka Poakolu Dek. 19, 1891. ma ka hora 12 awakea, ma ke alo o Aliiolani Hale, e kuai ia aku ai ma ke kudala elua apana aina aupuni ma Kaauwaeloa Palolo Oahu, oia hoi@: Apana 1. Nona ka @ili he 18 eka a oi a emi mai paha, kumuku ai koho mua he $500.  Apana 2. Nona ka ili aina he 18 eka a oi a emi mai paha, @kumukuai koho mua $500.

                                    C. N. SPENCER

                                    Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina. Nov. 13. '91. 324 3t sd

---

NA APANA AINA HOME LIILII MA PUNA HAWAII.

            Ke hoolaha ia aku nei ma keia:

1.   Aia he 20 mau apana ma Nauawak@e, Puna, Hawaii, e loaa no he mau apana kupono no ka noho ana kuonoono, mai keia mau apana aina home liilii mai.

2.   E ike ia no ke kii o keia mau apana aina, maloko o ke keena Aina o ke aupuni, ma Honolulu a i ole ma ke keena o J. E. Elderts ma Kapoho, Puna, Hawaii.

3.   Na J. E. Elderts, e kuhikuhi mai i na apana i ka mea e makemake ana e ike i ua mau apana la, a no ia hana ana e loaa iaia ka uku o $1.00 mai ka mea noi aku.

4.   O ka poe makemake i mau apana aina, e nonoi mai no, ma ke kakau ana mai i ke Kuhina Kalaiaina, maluna o ka pepa i pa'i hakahaka ia, a loa no ke kope oia mau palapala me ka uku ole mai a J. E. Elderts.

5.   Aole e noonoo ia ke noi a kekahi mea he aina ponoi kona.

6.   O kela a me keia mea nonoi o loaa iaia na makahiki oo ma @ke kanawai.

7.   E ae ia no ka mea nonoi i umi makahiki e uku ai noka aina ma ia manawa, e hookuu ia no ka aina mai na auhau @aupuni a pau.

8.   I loko o hookahi makahiki, ke kauoha ia nei oe e kukulu i hale nou maluna o ka apana aina i lilo ia oe, a e hoomau aku oe i ka noho ana no ke koena o na makahiki he umi.

9.   Iloko o ekolu makahiki, ke kauoha ia aku nei oe e hoopuni i ua aina la me kekahi pa kupono a paa hoi.

10.               He mea pono ia oe e hookaa mua mai i kela a me keia hapa makahiki, i ka uku panee maluna o ke kumukuai o ka aina ma ka 5 pakeneka o ke dala i ka makahiki hookahi; ua hiki no hoi ia oe ke hookaa i ke kumukuai holookoa, a o ka hapa paha, ma kela a me keia wa, he mea ia e emi mai ai ka uku panee.

11.               O ka aelike mua ana, aole hiki ke hoolilo ia aku, a aole no hoi e hiki ke hoolilo ia aku ka aina, a hiki i ka hooko piha ia ana o na kumu aelike.

12.               Ke haule hope ka hooko ia ia ana o kekahi o kela mau kumu i hoike ia ae la, he mea ia e loaa ole ai ka aina.

                                    C.N. SPENCER

                                    Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina. Nov. 6, 1891. 318-4t.

---

NA AINA HOME MA HILO, HAWAII

            Ma keia ke hoolaha ia aku nei-

1.   Ua hookaawaleia he Umi (10) Pahale, ma Kaieie, Hilo, Hawaii no ka hoo lilo ana @aku i ka poe e makemake ana e loaa ia lakou na aina home i wahi e neho ai.

2.   Ua hiki no ke ike ia na kii o keia mau apana aina ma ke Keena Aina.  Keena Kalaiaina, Honolulu, a i ole ma ke Keena o Mr. A. B. Loebensteni ma Hilo, Hawaii.

3.   Na Mr. A. B. Loebenstein no e kuo hikuhi aku i na apana aina i kela a me keia mea e makemake ana e ike, a no ia hana ua kuleana oia e ukuia $1. mai ka mea e nonoi ana.

4.   Na kanaka a pau e makemake ana i na apana aina, e ui mai no lakou ma ke kakau i ke Kuhina Kalaiaina ma kekahi palapala pa'ihakahaka, a oia mau pa'ihakahaka e loaa wale mai no mai a A. B. Loebenstein.

5.   Aole kekahi nonoi mai kekahi mea e noonoo ia mai ka poe e noho ona aina nei.

6.   O ka poe piha o na makahiki wal@no ke nonoi mai.

7.   E haawi ia no iloko o umi makahiki e uku @pa ai ka aina, a iloko oia mana wa ua kuu ia mai na auhau.

8.   E kukulu hoi oia i hale noho maluna o ka aina nona iloko o hookahi ma kahiki a e hoomaka hoi e noho maloko o ia hale, a e hoomau aku no ke koena o ka manawa o umi makahiki.

9.   E hoopuni hoi oia i ka aina, iloko o ekolu makahiki, me kekahi pa kupono.

10.               E uku hoi oia ma ka hapaha ma kahiki mamua i ka uku panee maluna o ke koena i uku ole ia o ke kumukuai, ma ka pa 5 keneta pa haneri.  Ua hiki no i ka mea kuai ke hookaa pau a i ke kahi mahele paha o ka uku kumukuai i kela a me keia manawa, a i ka mea no hoi e oki ai o ka uku panee.

11.               Aole e hiki ke hoolilo hou ia aku ka aelike mua , a aole no hoi ka aiua e hiki ke kuai ia a pau mua na olelo aelike i ka hooko ia.

12.               O ka kaule ana o ka hookoia o na kumu i aelike ia, he mea no ia e hoolilo wale ia ai o ka aina.

                                    C. N. SPENCER

                                    Kuhina Kalaiaina.

Keena, Kalaiaina, Dek. 3, 1891. 4ts-d.

---

I keia la i hookohu ia aku ai o CARMEN E. VIDA, i Notari no ka lehulehu no ka apana Hookolokolo Ekahi o ke Aupuni.

                                    C. N. SPENCER

                                    Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Dec. 3, '91.  338-3td

---

KUAI O KA AINA AUPUNI ILOKO O ALAAKUA, KAUPO MAUI.

            Ma ka Poakolu Ianuari 6, 1892 ma ka hora 12 o ke awakea, ma ke alo iho o ke komo ana aku o Aliiolani Hale e kuai ia aku ana ma ke kuai kudala akea ana, kekahi apana aia aupuni iloko o Alaakua. Kaupo Maui, o ka nui o kona ili he 23 1/2 eka a oi a emi mai paha.  Kumu koho mua. $2 o ka eka.

                                    C. N. SPENCER

                                    Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Dec. 8, 1891.  343-3tsd.

---

I keia la, ua hookohu ia aku o o WM. F. POGUE, i Lunahoomalu no ka Papa Alanui o ka Apana Hookolokolo o Makawao, Maui. A o kona home o C. H. Dickey, ua haalele mai oia i kona noho hoa ana no ua papa ala; a eia iho na hoa o ua papa ala.

                        Wm. F. Pogue, - Lunahoomalu.

                        L. A. Andrews,

                        R. Von Tempsky.

                                    C. N. SPENCER

                                    Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Dec. 8. 1891.  343-3tsd.

---

            Ua hookahuia o E. P. Nohemia, Esq. i keia la i Luna Ka Aupuni no ka Pa Aupuni holoholona helehewa ma Kaupo.  Hana, Mokupuni o Mauai, ma kahi o Thos. Mills, i haalele mai.

                                    C. N. SPENCER

                                    Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiana, Dec. 14, '91.  344 4tsd.

---

KUAI AINA AUPUNI MA KE KIHI KOMOHANA O ALANUI BIKE KE A ME KALEPA, HONOLULU, OAHU.

            Ma ka Poalua, Ianuari 12, 1892, ma ka hora 12 awakea ma ke alokomo ma ke alo o Aliiolani, e kuai kudala ia a@ ma ke akea kekahi apana aina aupuni ma ke kihi komohana o Alanui Kalepa a me Rikeke e pili pu ana me ka waiwai o A. D. Bolster, ma Honolulu, Oahu, a nona ka ili aina he 1142 kapuai huina oi iki aku a emi mai paha.

            Kumukuai koho mua $250.

                                    C. N. SPENCER

                                    Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina, Dec. 14 '91.  344-d3t

---

            KA LEO O KA LAHUI.

---

JNO. E. BUSH.

Lunahoonono@@@@ a me Puuku.

---

POAKOLU, DEKEMABA 16, 1891.

---

KA ELELE ME KA HOOMAEMAE.

            Eia keia nupepa ma kona mau kolamu haole, ke poloai aku nei i ka aoao Hoomaemae, e hui me ka hui Mekanika a me ka hui Kalaiai na no ke kue ana i ka Aoao Lahui Hawaii Liberala.  O keia nupepa Elele, e like me ka makou i hoike aku ai mamua aku nei, aia ma ka lima o ka poe haole nana ka Aoao Lahui i kolohe.  Na Iakou keia nupepa, a ua lakou e alakai pouli nei ko kakou makamaka J.A. Kahoonei, i hiki ai ke koho hou ia ra Komite Wae Moho.  Eia ka poe e makemake nei e koho hou ia. o Messrs Wilimana, Luka, o ka poe kahiko i hoole ai i ka hana ana i Kumukanawai hou. a o na inoa hou e makemake ia nei oia o Messrs Moore, Dilinahama, Maka Robikana, Waila a me Ashley, luna hookele o ke alahao kaa mahu o Ewa.

            Ma keia poloai ana a ka Elele no ka hui Mekanika a me ka hui Kalaiaina, ua hapai aku la keia poe e hui mai ka Hoomaemae e kula'i i ka aoao Lahui, a ua pane mai la ka P. C. Advertiser penei, ma ka hoomaemae:

            "Ua hoike ne ka Elele i ke kulana o ka Aoao @Lahui Hoomaemae iloko o ekolu o kona mau kolamu.  He piha keia manao pepa i na kaena paimemeue no ia aoao, e lawe ana hoi i na pono a me na pomaikai i hana ia mai kekahi manawa i hiki ole i ka hoomanao o ke kanaka ke ike ole i ke kue ana, a e olelo ana me ke ano hoomahie: - 'O makou! o makou ka mea nana i hana i keia.'

            "Ke olelo mai nei ka Elele: 'Eia hoi a ike aku kakou, ina ka aoao Hoomaemae e kanu i ko lakou mau ake kalaiaina ana, a e koho pu mai me kakou i mea e alo ia'e ai keia poino huliamahi (ka lanakila ana o ka Aoao Lahui Hawaii me Bush a Wilikokima.)'

            "He oiaio, ne mea i'o no i koe a ike ia aku, ke koho ana o ka poe hoomaemae me na mekanika, a aole paha.  Aia wale no nae ko lakou hana ana me ia ma o ke ano o na hana a ka Aoao Mekanika.  *  *  Ina hoi lakou (na Mekanika) e hookaawale aku ana i ka poe koho pili ole i na aoao, ma ka hooholo ana i na moho maikai ole, a ma ka hoopaa ana ia lakou i kekahi kumuhana kupono ole, e like hoi me ke koho holookoa ana i na Luna Aupuni, alaila. e opa pa wale ia ana no lakou mawaena o na aoao elua, Lahui Liberala a me Hoomaemae."

            Ma keia ka Aoao Lahui Hawaii Liberala a me ka poe uuku o ka Hui Kalaiaina e ike iho ai i ke ano o na hana a kekahi poe haole hoomaemae, kalepa, mahiko a mekanika e hoao hou nei e pahele i na balota o ka aoao Hawaii, i mea e komo hou ai kekahi no o ka poe mua i hoole i na kumuhana o ka aoao Lahui, a me kekahi poe maoli no o ka aoao hoomaemae a oukou i ike ai, e hoolilo ia i moho na ka lahui e auamo a komo, alaila, hoole mai i na mea a pau i makemake ia e ka lehulehu, e like hoi me ke kau ahaolelo i hala.

            Eia iho na lima ekaeka ke hoao nei e hoolilo hou i ka Hawaii i mea hoohana na lakou, e like me kekahi poe hipa eleele e pokaa hele nei iwaena o na hui a ma na halawai a na hui Hawaii. he poe haole a he poe Hawaii.  Eia keia poe ke alakai pouli nei i ka hui Kalaiaina ma o kona Peresidena ala, a ke hoao nei e wawahi i ka aoao Lahui, a ka Aoao Lahui Hawaii Liberala, e kea aku nei i hoohulihia hou ole ia ai kakou i kaliuwaa i keia kau ahaolelo ae.

---

NA ALOPEKA.

---

            He uuku wale no ka hoohupalaoa, a ke awili ia iho ka palaoa, e lilo ana ka palelea palaoa i mea i hoo hu ia  Pela no na wahi alopeka o ka aoao Mekanika.  na hipa eleele o ka lahui e poalo nei, a ina e komo ka anu make a keia poe iloko o na hui, a i ka lahui paha, he mea maepopo, e lilo ana ka lahui he mea make.  Nolaila, e malama pono loa kakou i keia poe, eia lakou ke hoao nei e kula'i i ka Lahui Hawaii, no ka pomaikai pilikino e loaa ana ia lakou iho mai ka aoao hoomaemae, e nehe malie nei e like me ka nihi ana a ke tiga, mamua o kona po'i ana i kana mea e ake ana e ai nana iho.

            O keia poe, ke wae ia nei, a ke hookomo ia nei iloko o ka Hui Kalaiaina, a ke hookaukae ia nei ia hui, a ke lilo nei i mea hoohenehene na ka poe haole a me ka poe naauao.

---

Ua Hoihope maoli no.

---

            Ua ike iho makou i na olelo o ka "Elele" e pili ana no na hana a ka hui Kalaiaina e hoike ana, aole o lakou makemake i Kumukanawai hou, aka, he hoololi wale no.

            Ua hoike ae ka Peresidena J. A. Kahoonei ma kona mau kalai manao ana imua o na halawai ana o ia hui , he kokua oia i ka hana ana i ke Kumukanawai hou; aka, ano, ua hoihope oia mai ka olelo i puka ae mai kona waha ae, a ua ae oia e koho ia i komite imi kahua hou no ka hui Kalaiaina.

            O ka poe nae i ike ia, he hoole ka makemake o ka lahui, oia kana i hookohu aku nei i poe no ke komite, a oia iho keia mau inoa:

            Hon. J. K. Kahookano, ka lunamakaainana o ke kau Ahaolelo ka 1890.

            Hoke [F.J. Testa], ka hoahanau o ka lunamakaainana ohua palemo o Waialua.

            O Hapa Kahumoku, kela wahi kiu i poholo ai iloko o ka pahu puna a Bola ma.

            Meekapu, kela kauka lapaau ka papa kahuna o Kumahumahukole me Kalekaaka.

            Enoka, ke keiki a Ioane i pii ai i ka lani, a haule hou mai ai iloko o ke koko a Makalii.

            O keia poe ae la a pau loa, he poe eepa, muhee, hololua, hoopiliwale, iwikuamoo ole, a nele i ke aloha i ka Lahui, oia aku nei ka Kahoonei i koho ai i mea hoonaukiuki mai i ka Lahui, oia ka makou e olelo nei, ua hoi hope maoli no.

---

He Lono Lauahea.

---

            He lono ka i pahola ae i keia mau la iho nei, e olelo ana. ua hoohui ia ma ka berita laahiao ka mare o R------- me ke kaikamahine ponor no a kana wahine i make ai i kela mau la aku nei.

            O keia wahine ana i mare ai, he opio oia, he mau nanaina olino kona, a ua lawe ae la laua ia laua a i hookahi i'o, hookahi koko a i hookani puuwai.

            Ua maikai no a hookahi no naemea nui o kona mama, aka, oia iho la no nae ke ano o ka mea hanai puaa, aia no ka uku maloko; ina he oiaio keia, he keu keia a ka mea manini nui wale, a kulolio ole ae no hoi.   Aloha no!

---

HOOLAHA PA AUPUNI.

            E ike auanei na mea a pau, eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei kekahi mau pipi hele hewa.  Pipi w melemele ulaula, oki ano e ma ka pepeiao ak, hao kuni ano e uha hope ak.  Pipi w melemele ulaula, keokeo loihi ma ke kua, hao kuni R uha hope ak.  Pipi keiki eleele, kiko keokeo ma ke kikala, elua kiko keokeo ma na uha a ielua aoao ak, aole kuni.  Pipi keiki w, melemele ulaula, aohe kuni.  Pipi keiki w eleele, 4 wawae keokeo, keokeo ka opu, keokeo ka huelo, aohe kuni.  Pipi keiki k ulaula, aohe kuni.  O ka mea a mau mea nona keia mau pipi, e pono e kii koke mai o hala na la he 12, e kuai kudala aku no au ke hiki aku i ka la 26 e Dekemaba nei, 1891, Poaono, hora 12 awakea.

                                    D KAOAO.

                                    Luna Pa Aupuni.

345-dtt.

---

AINA KU AI MA KAMAKELA.

---

He Umi Aina Pa-hale ma Kamakela.

---

            He 50 kapuai k@a @laula ma ke alo, a he @130 kapuai ka averik@a kohonu. Ua pili i ka @Home o ka Ohana Buckle, a he oluolu ke @aoao ana aku.  He wahi @e @puka aku ai ma Alanui Liliha, a ma ke @Kala Nui o Sana @Lui.

            No @na ninau hou @aku e @pili ana @no @keia mau @aina @e @ui aku ia

                                    C. J. McCARTHY.

                                    @25 Alanui Kalepa, Honolulu H.I.

338-dif.