Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 358, 1 January 1892 — HE KUMUHANA. [ARTICLE]

HE KUMUHANA.

• 0 i y Minlaio ifio. k«- Kumnhiiii;i »>•>:• o k»v Ifoi Kalsiifvinn • k« i Kau i hala, a c maknn.'!<o nei !i«. ; kf*kahi pw o ka llui >l<»kaniku !a\Vc n-> i k<-i;i i'a lu.'uiao !:» ko krJc >u m.1.2 m .- iio kokim a •* |>an> i na haiia :r |«;»u iio ka poīiiaik-! •• .« j.< «• }• « iha?i'i c k .»!•• o : o i (.:» ;» ,i (•:11: ; h«' !)H;t ( )j(Mrkuhul' .1) i ko.lakou'H\!Ui kui'-ana a \nv k • Ta>v«u ch;ui pono: io< ka hcH>yoiu?i oh v iia« htji, «lin ua niahok kniiaka i pa i o kn luhtv. ua k\il«aua līko m-» kt» i • uiv! ka hooti»a"j-")j o

ia aaa, a ū tiaj£au kanawni e hnna ia ana <• hana ia no ia oo ka hapanui u ka lehulehu. no ko kaiuin o ko kuiiiiki' nu na laiiui i hoomalumulaiua iu a t>au e noho nei niaa* nei, a aolo loā'e ho(»huli. ; a niahope o un manao a mr iiu hauu o kekahi, muhēh' a huina kanaka. 2. i'a inao| onoia k« ka* kou lnau inaha.e luv»m;iu aku i kt Kuok*»r* i'iha nme ka mana kaokoa 0 ko k ikou au|iuni ;< > l.oopaa aol«' «• kokn:t i na Kuikahi a hana e ae v alukui :»i i ka ho-.hui Uiaoli ana a i>fHo >a :in;< aku o ki> kakou aina e kekiihi liiimn aupuin e aku .akahoi. | iio H:t hao.a .hoi <• loaa liou mai ai [ iia I;«.'iiKt"p>pu uaaoli ana i ko i kaKō'i Kuiko.i, iiK' iia hooia inno/ana i ko k;ikou uiau jh>ho knoko:i.« kokua :.<> lrtkou i k«'kahi lioho 1 C; aku aoJi- ia Aujtrika walo, akn, i na muna aupuni nui e ae. i kokua a kakoo hoemialu ia kako* niannia a i haua Kuikahl hoaloha ine keia | Aupuni: o kokua no hoi lakou i ka ! hoeniauana aku i ke Kuikahi l'a-1 | nailike e ku nei ano me Amenkal Iluipuia. uialalo nae hoi o keia olt- i | lo kaohi, ina i k$ wa e hoololi ia ai| a hoopau ia paha ko lakou papa he*' lu auhau e kaokoa o Hawaii e! hana aku i na hana e hoolawa ai no ua loina <• hiki mai ann. lTa inanao īnakou oiai ko kakou Kuiuukanawai e ku neī imhana ia nu* ka awiwi. a aole hoi i waiho ia akii iniua o ka lehulehu no ko lakou huaf)ono ana mai, —nolaila. aole i hemolek-. i kaulike a i hoapono akea ia. A nolaila, <• a'o no kakuii i ko kakou mau moho e nonoi aku i ka liale Ahaolelo e hoolilo ia i lakou iho. i ka pan ana o ke kauj maoli o ka Aha, i " Aha Klele" no 1 ka hool:il.i liou unn i Kuuiukanawai ! | hou e vv»aihi) koke ia ak u no ka. ho.i-! | jnrl ma o k.i leliulehu mai ; ! I. K kokua ko kakon niau.!i.ohu| - i i\a hooioli. ake:» una o ke Kanawai j I o ke«a wa |taluna o ke ki|jeana a*na I | u aiwai a a'iia loaa i lioakakaia Ina j i ke Kan iwai ano oo ke koh*» ai.a i j f na 'lii. ī nn-a hui i;i ai iloko o ka i ; i*m- i loaa kr- kuk-ana koho o keka-i , hi poe kupon» .uaoli, na kauakaaina I i jij)i (i Hie na paahanu inekaniku, i kaiipa! ' kup4)iiō oh ia i kna wn A ' r kokii » hoi iakoii i k;i. honpau loa ? an« i tia. Kinnu helu waiwai a pau r\ | kuJ. ..ua ai nu iu koiio .ilii ann, "i. i a iuaii..:> iwakuu. he inea hiki | kupono M;• paim ke hoopiha ia me I kA niaikai, iMau eihana au ' ■ mn ke koho \k';. anaaka^ i :ttsu (tkabok* o kn Ahaoi* 10. Aka ua hUiiiai laakoue lilo hoonohonoho aua no na oihanu aupuni i a paa. e lilo i me.i ku i u inahaU* ; j ia,« na ieliulehu tnn keia Uopo *kii,j K kakoo ikaikh a*fT» »uj makou, 1 ka hoopakiko ana i na hctf>!'io ana ! 0 iw loaa aupuni, i 9 keka'ii o naj hana hoike i ka hana luki e hookn ai ia mea, oia ka hooki aua i na oi- i hana i ike ia ka waiwai ole, e hoohaim ia uei no ka hoopunahele ana, a ma ka Hoemi ana i na uku oi na- | ie ak u, a ia luanawa h»x>kahi lioi el hoomahoahna iki ae j ka uku o ka | poe luahaa «* noho aua nia na oih& i na e nolio uei ano tue na uku 1 hiki' ol#» ke/)la kupono ka noho aaa. j t 7 Ouu ka ikaika o ka hihui a. me I ! kona waiwai malanao ka mahelehe-1 le kupono ia aua o kuaa hoima ik - { | ko o na aiua iua-iii liUii lehuiehu; maniL.i hoi o nu inahoie aina nai l kakaikahi, «; hooia aku hoi ko ka-j kou wiau moho i na haua i ikw. kn! 1 hiki no ka hoouiahuahua'aua aku i | ka liooko ana a ke Kanawai Maln -: loheie Aina H<>me i.iilii, * * nmmoo; 1 kahi e loaa ai n:t alanui a mg na; kumuhnna ē !«»aa ai na aiua 4ioti 1 aka a r hoolilo hou aku ai hoi noi ka hooko anu i na kaiioha o ia Ka*' nawai. K pili aua i ka hooiia* 1 ka-1 naka ai.a maī i.::i k" ano iv;i, h<> kui)w!io e lilo 1h haua mua Ha ke' I AiiiiUui koiiil nan i uo i kva<"> nui : I o kei-.i niiuiu e hoolaukauakn .inu i! i ko aup nii nu n;i^^uiiak , > koj>ono :i j I h -'-1..,-k» ; f;a ' (>;>• 1 ' | līoiio a.iu i.ni. • i V- . - . ! i h apo'n.o' aku k.-. r-«V ,». immu' | m»)!t-. in« k» lT..np'th 4, i. o| • • . ),*.}<>' hou ;i!,u hoi r:a :tno a .n»i i »,a, hana « }»<#<»K'» ia ai na n.ak^inak»' 1 Vi«»i o k»> IK' !flj! Kal:. .1.1:.;. •; > ': 1 ? ; : . \ , r ,

mai o nfa puulu A»ia e hooweli nei i k& ainu n»« k.v wiwi ]oa. ka poe ēhoopiha aku tu i i k:i makaliUi o imi paaiiana Haw;iii. a <• ki)«aku, ana'i nn haole. M< hc la tui paahana l'ake# ne moa liiki oh* ke h.Miio i ka ; poiio oko kakou mau iuahiko, n he j kupono n<r kn i>oe knimko. ō lomi I na kokua kui>on(» no ka lo;ia miao. na pnuliana PnkP. e Hko tnr ka tawa | e pan ai ku lakou m;. tv u*a | ko lak»»u maii \u • j»< i^i> ilj..; akn.l 1 inalama ia 4vae lu i;t ]n-«\ nuluna o! nn inahiko iui-«.vk£uiiiuk:.:ria- i loa, »o4 lioilioi ia hoi.-no-Uo lalo>u lip:no ma-! koke oko Inkoo ii.-oliana olv ; trM* na mahiko. N» ia ku»ut;. e lia-1 na ia nn ru!a Kinuukan:nv:u nie ka lolohi ole.v A< ia lioi. <• [*ii! anaa l ti"a niiuiu iio i» i .\si;i. «■ Ki.i )t'»<t|ian 'alia inakou uia U« i:t iiiau kmou: j a. Aole hoi n-Hpuni. kfkahr lu* i uu aupuni hoi a mea< hana ana tna ! kekahualeh* hoopaa i kh liana au-1 puni, e &*» ia t hoohana i kekalii li- j mnhana Agia ma na hana aupuni. I K Aole na kannka komoliuii uvfti | 0 na iahui A-iia e.. fte ia aleu e komo; ' ina na oihai.a liina a'o n liana Me- \ ! kanika paha. rna ka pau aiia hoi o | |na lai <ini ma o ka nalo ana nku o i l*na ona nvtm®li o na ano nuia mau. 0. Ma- o ka pono $»onoi o nu paa- • hana. Hawnii na aina uaae! makou i keia mau kumu inahope i iho: •* | a Aole kekāhi lako i hana a i [ makaukau i hiki ke han;ria maanei; j a i hiki ]iaha ke loaamaanei, no aia ; kumukuai a uku ku]>ouo. e kauoha ia aku mai na :|ina e mai no ko ke aupuni mau fiana. i hiki ai hoi kc i hiipoi ia ka .pono u nahana kuloko. 1 h. A uia ka noonoo ia ana o ka ' haawina kokua i lo.i ilal«;ma'i Moi|wahi!H' 'mai k-a W'aihona Laliui. e ! pono hoi ke aupuni e koi aku i na , Maiama W'aiwai e hoo|>onojKnno 'hou j i ko Inkoii nmu ru!a, 1 hiki.ai' ke ii!lo io ka !fal«Moa'i i nalw hof»kipa n\anuwalf'a i ka po«- pilikia o na laliui <i pau. e. K h«»o}>oi:u|K.iK» how ia ke Kat nawai ī,apuh- lon ke Uuo akea i hiki 'ni i ka lehulehn ke hooluolu kuj>o- | uo ma ia la. i «I. K auhau kauHk<* po*.io ia hoi iua anliau o na w:iiiiai. a e loaa hoi |na haoponopouo k'u|K>no o ua Ka- ! uawai auhau. j 10. K piii ana i -i na kalai aupuni i akes ; iiiakeiuako ia e ko kakou I mau Ahahui no na hana aupuui , hou, i mauao no ka hoouli: lana i ka aninai o ka aina a e haawl'nkn ai hoi i iiM iioohoio mua ana ioi aku i ko kakou īuau Kalepa Kuloko a iiK- Kuwaho." ke wuiho aku i ivi inakoii i keia mau kumu iiana" ; a. Va huna awiwi hou ana ike j Aw:t o Honoiulu, e hooUwa ai i ke jano «> na uioku o na tona kiekie loa ! me ka lawa iioi o o na pono knlepa {ula inau o kehi awa; | h. Ka lioomoe hou aua aku hui i ke alunui kaa hao a puoi o Oahu. ka inea hoi aole wale e hoolawaana i V» n:i iima hana he lehuleihu. aka e iiokua ann i ka Koolau- | knnaka hon aua i ka aiua a ine ka lbo-'holo niua ana i ka niahi nna i ! ua aiua mouionu: i Inn, i iiu»:i * Inki ai ke h«M>koia !na hana hou i manaoia. a no ka i hookaa aoa hoi i ka aie Lahui e ku |-cei, ua kupono e hoaie aku, i 'Ki* kono aku ti(M makou e hoohuina pono ia lta Ham-ko llmuUwiU» j- llale Lela; ' I 11. K haawiia na lioouoo kupe*o ; aua i na hnonaauaō ami ma ke ano j nui.—mo na kokua ku()«no uo na ikula auputi:.—i keola o ka uina | holookm n nn: ka hooinaemae ola' |o ka noiio ua kulaua kauiiaio uei. Marotrli o ka manan o pah ana i |iui ahuai hapuku e mo » »kaiielo ia*ka hiiei o ka hoojM>nu|M»;no aupuni <r kela a m<* l'ui* npn'; |a o ka hope loa ke kui ak-u nei maI kou «.! hoo|»<»nop ii.iiu oa haua kaj r.aw;i,'i a i» l"\>i i.i rku na li>ok<»k;u» ' iiM' ia .iii.i •. ra l'.i;.wt > ana « 'l'io-i . ;•*>: • h )i':a I. W I !. •ji i;> j hoopa.* l nni'nna. : ī l -n :i •. n <.aa iu<- i k • ' • ' .. , . * ' M' ka I' »a '•l>• ii i ■ •:; »• . * i' "• • ! •» •.l'-iiii *•

ia me na M«mo 1 ok U e aa nomoo pili i na iiono, aka me ka nui 'e %obna Lka nomaikai o kaaioa huhW»ko:unmeko* kua aoa hoi i ka poiu» o ka lehuieh», a'meko ka poe pHahtiii*,--*> liko me fci i apono e ia e ua moho, ke . poloai iini akei nei makmi ika pōe koho e hoiko ae i ko lakou manno pa* maliope o keia mau kuma ma ka ptthtr balōtn.