Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 368, 15 January 1892 — Page 2

Page PDF (998.46 KB)

This text was transcribed by:  Arnold Hori
This work is dedicated to:  Hawaiian Historical Society

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

MA KE KAUOHA.

 

  I keia ia. ua hookohu ia aku o C. L. Kookoo Esq. i Luna Pa Aupuni, iloko o ka apana hookolokolo o Wailuku, Mokupuni o Maui ma @ahi o N. P. Nau@iwa i make

          C. N. SPENCER.

            Kunina Kalainaina.

Keena Kalaiaina.  Dec 1@.  1891

346-@tsd.

 

KUAI O KA HOOLIMALIMA O KA

AINA AUPUNI O PIHA HILO

HAWAII.

 

  Ma ka Poakolu, Feberuari 10, 1892, a @a ka hora 12 awakea, ma ke Alakomo o Aliiolani Hale, e kuai kuhala ia ai ma ke akea, ka hoolimalima o ka Aina Aupnui o Piha, Hilo, Hawaii, nona na eka he 4250 oi iki a emi mai paha.

  Ka manawa, he 20 makahiki.

  Kumu koho mua, he $50 no ka makahiki, e uku hapa ia mamua.

                        C. N. SPENCER.

                         Kunina Kalainana

Keena Kalaiaina.  Jan  11.  1892     3ts.

 

KA'AI O KA HOOLIMALIMA O KA

AINA AUPUNI O PAPAA,

KAUAI.

 

  Ma ka Poakplu, . .eberuar  10, 1892, a ma ka hora 12 awakea, ma ke Alakomo alo o Aliiolani Hale, e kuai kudala ia ai ka hoolimalima o ka Aina Aupuni o Papaa, Kauai, nana ka ili he 2000, oi iki a emi iki mal paha.

  Ka manawa, he 20 makahiki.

  Ke kohomua he $100 i ka makahiki, e uku hapa makahiki ia mamua.

                        C. N. SPENCER.

                         Kunina Kalainana

Keena Kalaiaina.  Jan  11.  1892.

 

KUAI O KA KOENA AINA

AUPUNI MA I AUAINA. MAUI.

 

  Ma ka Poako @, Ia@uari 27, 1892, ma ka hora 12 o ke @k@a, ma ke a@ iho o Aliiolani Hale, e k@ai kudala ia aku ai ma ke a@ ke k@ua o ka aina aupuni @ Lahaina, Maui. i ike ia ma ka inoa o "Mauna Ret@eat@nd" nona ka ili a pau, a@ 164 eka, oi aku a emi mai paha.

    Kumukuai Hookumu--He $450.

                        C. N. SPENCER.

                         Kunina Kalainana

Keena Kalaiaina.  Dec. 23, '91  355-d3t.

 

NA AINA HOME MA HILO,

HAWAII.

  Ma keia ke hoolaha ia aku nei--

  1. Ua hookaawaleia he Umi (10) Pa@ale, ma Kaiei@, Hilo, Hawaii no kahoo lilo ana aku i ka poe e makemake ana e loaa ia lakou @u aina @o@e i wahi o noho ai.

  2. Ua hiki no ke ike ia na kii keia mau apana aina ma ke K@na Aina, Keoua Kalaiaina, Honolulu, a i ole ma ke Keena o Mr. A. H. Loebenst@ni ma Hile, Hawaii.

  3. Na Mr. A. K. Loebr@stein no e kuo hikulu aku i na apana aina i kela a me keia mea @ makemake a@a e ike, a ne ia @aua ua kuleana oia e ukuia @1. mai ka @ e u@oi ana.

  4. Na kanaka a p@i e makemake ana i ua apana aina, @ ni mai no lakou ma ke kokau i ke Kuhina Kalaiaina @a kaka@ palapala pa'ikakahaka. a e@ mau pa'ihakahaka e loaa wale mai no mai a A. B. Loeb@nstein.

  5. Aole kekahi nonoi mai kekalu mea e noonoo a mai ka one e noho ona aina nei.

  6. O ka p@ pilia o na makahiki @alno ke nonoi mai.

  7. E l@ @i ia no iloko o uni makahiki aku ia ai ka aina. a iloko oia mana wa @a kuu ia mai na auhau.

  8. E kukula hoi oia i hale @oho malu@a o ka aina nona iloko o hookahi me kahiki a o hoo@aka hoi e noho maloko   ia hale a e hoomau aku no ke koena o ka manawa o @ai makahiki.

  9. E h@puni l@ oia i ka aina, iloko o @oin makahiki, me kekahi pa kupono.

  10. E @i@ l@i oi@ ma ka hapaha aia kahiki mam@a i ka uku pan@ malun@ o ke ko@na i aku ole ia o ke kumukuai, ma ka pa o kon@ ia p@ l@neri. Ua hiki no ka n@ kuai ke hookau pau a i ke kahi mah@ @aiia o ka uku ku@ukoa@ kehi mahop@ pa@a o ka oku ku@ukoa,   kela a me keia manawa, a i ka mea no @ o oki ai o ka uku pane@.

  11. Aole e hiki ke hoolilo hou ia aku @ aelike m@, a aol@ @o hoi ka aina o iki ke kuai ia
@ @i mu@ ua olelo aelike @a hookola.

  12. O ka kaule ana o ka hoo@ o @ @u i aelike ia. k@ m@ n@ ia e la@ilo w@ ia ai @ ka aina.

                        C. N. SPENCER.

                         Kunina Kalainana

Keena Kalaiaina.  Dec. 3, 1891    4@

 

  I keia @a, k@ look@. la ak@ o J. M. @ F@ @a h@au @ la @ ka @ ko kolo@ o Kona, M@a, @ o Oahu.

                        C. N. SPENCER.

                         Kunina Kalainana

Keena Kalaiaina.  Dec  29. '91   355    3ed

 

I KA POE KOHO! I KA POE

KOHO!!

  He Olelo A'o: E pono e hooko@o ia kou inoa maloko o ka Papa Inoa o ka poe koho no na Lunainakaainana.

  Ina e pa@ ka inoa o kekahi mea maloko wale no o ka papa inoa o ka poe koho no na 'Lii, aole loa o hiki iaia ke koho no na Lunamakanana.

  E nana pono i ka inoa o ka poe e koho ana, a e kauoha koke e hookomo ia kou inoa ma ka Papa Inoa o ka poe e koho ana i na Lunakmakaainana, e na Luna Nana.

  O ka poe kupono i ke koho i na 'Lii e paa nei ko lakou mau inoa ma ka Papa Inoa o ka poe kupono e koho i na 'Lii, e pono lakou o hoo komo i ko lakou mau inoa ma ka Papa Inoa o ka poe kupono, i ke koho i na Lunamakaainana. He lehulehu na Inoa o ka poe kupono i ke koho 'Lii, e paa nei maloko o ka papa inoa i hoolaha ia, a maloko hoi o ka Buke Inoa Nui, aole i paa maloko o ka Papa Inoa o ka poe kupono i ke koho Lunamakaai nana

                        C. N. SPENCER.

                         Kunina Kalaiaina

Keena Kalaiaina.  Jan  13.  '92     2w.

 

KUAI O NA PA HALE AUPUNI

MA MAKIKI HONOLULU,

OAHU

  Ma ka Poakolu. Ian  17, 1892,. ma ka hora 12 awakea, ma ke alo kolu-kumamaono apana pa hale ma Makiki, Honolulu Oahu, e like ole ana ka ili mai ka 1.79 eka, a .8 o ka eka.

  Kumukuai koho mua: E loli ana mai ka $250 a ka $500 no ka apana pakahi. e like me ka nui a me ke kulana o ka aina. O ke kumukuai, ma ke @iala kuike no ia, a i ole, e like me ka makemake o ka mea kuai i hookahi hapaha dala, a o ke koena ma na uku ana mahele like ekolu, e uku ia ma ka ekahi, elua me ekolu makahiki, me ka uku paoee e uku hapa makahiki ia mamua ma ka p@ 7 keneta pa haneri o ka makahiki.

  E hoopuni hoi ka mea kuai iloko o hookahi makahiki, mai ka la ana i kuai ai, me kekahi pa maikai a kupono, a e hooko@ hoi i ka wai mai na poipu aupuni.

  E hoopuka ia no ka Pale oala Sila Nui i ka wa e pau mai ai o ke kumukuai i ke kaa.

  E ike ia no ka palapala kii o keia mau aina, a e lohe ia i a@ wehewehe piha ona ke keena Aina Ua hoomoe ia a e hoome@ koke ia aku no na hawai aupuni e kokok@ a@a i keia mau aina i oleloia @e @.

                        C. N. SPENCER.

                         Kunina Kalaiaina

Keena Kalaiaina.  Jan  11.  '92     3td.

 

NA AINA HOME MA MOLOKAI.

  Ke hoolaha ia aku nei ma keia:

  1. Ua hookaawale ia he umi@ na aina ma Hoolehua, a he eiwa ma Kauuloloa, Molokai; no ka hoolilo ana i ka poe e makemake ana e loaa ia lakou na apana aina home i wahi e noho ai.

  2. E hiki no ke ike ia na palapala kii o keia mau a@na ma ke Keena Aina, Keena Kalaia@, Honolulu, @ i ole ma ke keena o S. K. Kupihea ma Pukoo, Molokai.

  3. Na S. K. Kupihea e kuhikuhi aku i keia mau apana aina i kekahi mea @ makemake @a e ike i ua mau aina ia a no ia mea, ua kupono oia no ka uku he $1. mai ka mea e nonoi ana.

  4. O ka poe e makemake a@a aina. o hoike mai ma ke kakau ana i ke Kuhina Kaiainina. maluna o na pepa pa ihakahaku i hiki k@ loaa me ka uku ole mai ia S. K. Kupihe@ mai.

  5. Aole kekahi palapala noho hoomaopopo ia ana mai k@k@ m@ mai he aina mua kona.

  6. He p@ oo wale no ka i @ i@ noinoi mai.

  7. Ua @ ia @oko o umi makahiki e uku mai a@ o ka mea nonoi no ka aina. m@ ka aku @le i na uku auhau aupuni.

  8. E kukulu ho@ oia iloko o hookahi makahiki i kekahi hale noho maluna o ua pa aina la, a e hoomaka aku hoi e noho ma ia hale a e hoomau aku hoi e noho no ke koena o ua umi makahiki la.

  9. E kukulu oia iloko o ekolu ma kahiki i kekahi pa kupono.

  10. E uk@ mua h@ u@ panee o kela a me keia hapaha o ke koena o ka uku kuai. ke uku hapa a ke uku pau loa paha i ke kumukuai i na wa a pau, a e oki no hoi ka hookaa ana i na ukupanee.

  11. Aole na olelo hoopaa mua e hiki ke hoololi hou ia aku i kekahi mea e, a aole no hoi e hiki i ka aina ke kuai ia a hiki wale i ka piha ana o na olelo aelike i ka hookoia.

  12. O ka haule a@a o ka hookoia ana o na olelo aelike, he mea no i@ e hoolilo ai o hoi wale ai ka aina.

                        C. N. SPENCER.

                         Kunina Kalaiaina

Keena Kalaiaina.  Jan  9.  '92     3ts.

 

KA LEO O KA LAHUI

 

JNO. E. BUSH ,

Lunahooponopono a me Puuku.

 

POALIMA, IANUARI  15,  1892.

 

NA MOHO AOAO LAHUI @

BERALA.

 

  Eia mai na Moho o ka Aoao Lahui Liberala i wae ai. niai Hawaii a Kauai--

HAWAII

NA H@.

J. G. Hoapili          G  Makahiki

NA LUNAMAKAAINANA.

Hilo Hema--Joseph Nawahi.

Hilo Waena--Henry West.

Hilo Akau--Jas. Mattoon

Kau--J. N. Kapahu

Kona--W. Johnson

Kohala--G. P. Kamauoha.

Hamakua--Z. Paakiki

MAUI.

Wailuku Akau--L. W. P. Kanealii.

Wailuku Hema--W. B. Keanu

Makawao--J  Kamakele.

Hana--P. Kamai

Lahaina--Wm. White.

Molokai--Nakaleka.

OAHU.

NA @U

A. Marque@               6  @akehi@

C. B. Kamaile             ..          "

Wm. Holt                    ..          "

E..B. Thoma@            4          "

Capt. J. Ro@e             2          "

NA LUNAMAKAAINANA

Apana 1           W. H. Cummings

Apana 2           J. W. @ipikane

Apana 3           C. W. Akepoka

Apana 4           S. K. Aki

Apana 5           S. K. Pua

Koolaupoko--J. E. Bush.

Koolau-loa & Waialua--R. W. Wilikoki.

Ewa & Waianae--J. Kauhi

KAUAI.

NA @.

Koloa a me lahue--A  K  Mika

Waimea a me Niihau--J. A. Akina

Hanalei--J  Kahilina.

PAPA ALANUI

SAM'@ MA@ELONA -- ARREMAN

FA@NAN@EE --  S. C. DWIGHT.

  O keia ka pap@ hoonohonoho wae ia no na  @o@o Lahui Liberaia a @ na @hi @o@ aolo i lawa, aka @na aku no@a hoea mi@ poe la he po@ ia e kak@ ana i ka A@no Lahu@

  O @@@,

 

HOAKAKA I KE ANO O KE

KOHO ANA.

 

  E na hou makaainana. mai Hawaii a Niihau, ka poe hoi i loaa ke kuleanu ke koho balota, ke pahola ia aku nei imua o oukou, na hoakaka e pili ana i ke ano o ke koho ana.

  Oiai hoi, o ke ano nui e keia kau koha balota e hiki mai ana, he koho @alu; o oe wale iho no o ka me@ koho ke ike ana. aole o kekahi mea @koa, a he koho lanakila loa keia, a penei ke koho ana:

  Ina o A. B. C. a me D. na @oho holo alii no ka mokupuai holookoa alaila penei e hana'i: Ina i makemake oe i kekahi o keia poe eha, alaila penei oe e hana ai, i lilo kau kohe ana i mea waiwai a i oie me keia, e lilo ana kau koho ana i mea ole loa:--

  A. X

  B. X

  C. X

D. 

  A o ka mea au i makemake ole ai, e waiho malie iho no ia inoa po la me ka milimili ole iho. me ka hana ole iho i kekani mea okoa, a hoailoaa e ae paha.

  Pela hoi ke koho ana i na Lunamakaainana, e like me keia, hookahi no Lunamakaainana ko ka apna hookahi, aole elua a oi aku paha. Aka he nui nae ka poe e ulualu ana ia kulana hookahi, eia ke ano o ko lakou koho ana:--

  A. E. I. O. U. na moho holo balota Lunamakaainana, a i kou koho aua. penei kau e hana ni

  A. X

E.

L.

O.

U.

  O na inoa iho i koe, e waiho mahe pela. mo ka hana ole iho i kekahi kiko a mea e ae paha, a oi poe he poe make ia,

  Pela no hoi kau koho ana i na hoa o ka Pepa Alanui, oiai he ekolu no hou o ia Papa. a penei e koho ni:--

  H. X

  K. X

  L. X

M.

N.

P.

  A o ka poe i kaha p@ ol@ @ poe make ia.

  Nolaila, ma keia mau hoakaka anu. ke nei ia aku nei oukou, e hana @ like me keia mau kuhikuhi ana e like me ke kanawai, a h@ bo@uli pu ia aku nei keia mau mahele ekolu o ke Kaaawai Koh@ Balota, a u@ elima. oiai oia iho la no @a mahele ano nei o keia Kanawai.

  3--Ma ka manawa e loaa mai ai i ka mea kohe balota i kana balota a mau @lota paha mai ka Lunahoomala mai o ke koho balota, e komo koke aku ka mea koho iloko o kekahi keena i hookaawale ia a me ka penikala i hoolak@ ma ia wahi i hookaawalewa. e @aha ih@ i kaha p@'a @a ka @io akau o ka pe@ palota o kupono ana @a kela @o mai o ka noh@ ana i makemake ai e koho ma kahi e kaha a@ no ia mea: penei: (N)

  5--Ina @alalo o ka ulia ua poi@o ka pepa balota i kahi mea koho. ua hiki n@aia @e hoihoi aku i na @pa balota la i ka Lunahoomalu o ke koho balota, a nana hoi e haawi h@u mai iaia i halo@a hou. Aole e hiki i kekahi mea koho balota ke no@u aku i ka Lunah@alu @ a aku ma@ o @iua mau l@luia p@ino.

 

NA MOHO.

  Ma @o *k@ @laaa@ a @ @ pipa alanui. He @iai@ ua pii na Koolau, a ua ulna mai ko Waikiki a me ko Kalihi a piha-u ke Kakela o Manamana.

  Ma ka poloai a Kauahoa, ka Lunahoomalu, ua kakeleia na meha. Eia na moho: Ia Puapuakea ka hoau mua ana; ka lua, ia Keliikak@haoa; ke kolu ia Kunkualii; o ka ha ia Kuwalanamakoi; ka lima ia Paulo; ke one ia Ki-kanakoke. h@ ole ka lohe ia oiai na kap@ai o n@ kanaka e kuai ana i ka papahele me ke one kalakala; o Keoni hoi ua nalowale loa ka olelo o ka aina makuahine. e ole no ka eleu mua ana o ka Lunahoomalu i mahele ol@lo, lohe ia aku ai ma kumuhana, o ke au elima ae nei k@i@ria i hala, mai ka hikapale-le mai, a ka hookuu ia ana, koe ma Ioane @oa i h@alele ia i Muliwa@, oia no o Hookeleipuna laua me Hooholo@h@lo, a ua mahui mai au, o kekahi o lana he Peresidena no kekahi hui o loaa kulaoakauhale, oia ka'u mea i a@ha loa ai, oiai ua pu@i na moku i ka Hanehane o ua Hookele @ei aka o na l@na i hana ia aku iaia @ hoohaahaa l@a. ana hoi i kuhihewa loa ai he mau hoa'loha no@ e aole nae pela ka oiaio o ku me@ i ikeia. ua kamakaia maoli ia oia. a na kiola ia, me ka hoowahawaha ia no kona wa hope loa.

  Nolaila, ma keia po kanaka, a haole nai wale, heaha ka hua e loaa @ai ana i@a o na lawaia keia, e ola ana anei na noho haie ? U hoi, wahi a kekahi kaoo nui. e hoi anu, oiai he ekaeka ka mau@u. Heaha no ia ia i na keiki o ka Halepaikau. ke hele la o Lonomuku a loaa iloko o ka mahina me na huihui  p@ipu. Nolaila, ke hoohiki nei makoa, a make a ola, ilihune a waiwai,, pau pele, pau mai@, o ka manawa pau ole. Oia nala waia o ola ai ka makapehu o ua noho hale, o ka uka mauluku'i O ka poe nona ka po 12, e kali lakou, @ ao mua i ka pi-a-pa, ka a-h-a-aha, u-h-i-hiahi, a-h-o-ho-aho, a n@ pono keia mau huapalapala, a i ha M. H. @000. a uniki ai lakou, he ma'u noia, oia ka rula, hoopa@ ia mai, o uwa ia o kamalu hoolele lupe o kai o Pakaka.

 

HOOLAHA PAPA NANA, APAKA

5, MAHELE 1.

  Ke hoike ia aku a@i ma keia hu@ laha, e malama ana @ lala o k@ mahole i @lolo ia, he eono mau h@l@ wai o olu@ ho@ i na la a pau. ma ka hel@ o ka Hui Kaa Hapuu@i, kihi o ka pa kul@ Kamehameha, ua ka hora @ o ke ahiahi o ma ia malalo iho:

            Poakahi, Ian. 18, 18@

            Poalua,     "    19,   "

            Poakolu,   "    20,   "

            Poaha,      "     21,   "

            Poakahi.   "     27,   "

            Poalua,     "     28,   "

  No ka hooponopono aoa i ka p@p@ kono hahi@ a me ka @a @oho o ka ap@ ma ka hooko@o ana i @a inoa @ou a @ue ka koloi ana i ma inoa o ka p@ koho. o like me ka poe make, no@ aku mai ka apana a mu kokahi ano paha e kupono @ ai ke koho iloko o ka apana i o@ ia. Ina h@ mea pono e malama ia no he n@ halawai hou ma ka@ mau @oie nae e o al@ mo@ o ka la @ o Ianuari 1892. i@a e hi@i e hoike ia aku n@ ma n@ @aia wai @ ha i ia. Ma ke ka@a@a a ma lala o ka P@p@        M. R. @NM@E

                             L@h@k@

Honolulu  @a 12 18@    1@ @.