Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 381, 2 February 1892 — Page 1

Page PDF (1.09 MB)

This text was transcribed by:  Debbie Tanaka
This work is dedicated to:  To the customers of mauirulez.com

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

MA KE KAUOHA.

 

KUAO O KA HOOLIMALIMA O ELIMA MAU MOOAINA AUPUNI MA HAMAKUA, HAWAII.

  Ma ka Poaha, Iulai 16, 1891, ma ka hora 12 awakea ma ke alakomo ma ke alo a Aliiolani Hale, e kuai ia ai ku hoolimalima ma ke kuai kudala, o elima mau moo aina aupuni ma Nienie a me Ninole, Apana o Hamakua, Hawaii, penei:

  Ap. 1.  Ma Nienie, 10,000 eka.  Uku hookumu hoolimalima o ka makahiki $500.

  Ap. 2. Ma Kaohe, 15,000 eka.  Uku hookumu hoolimalima o ka makahiki. $400

Uku hookumu hoo limalima o ka makahiki, $300.

  Ap. 4.  Ma Kaoho, 188,000 eka.  Uku hookumu hoolimalima o ka makahiki, $300.

  Ka manawa.  He 15 makahiki.

  Ka uku ana.  Ma ka hapa makahiki.

  Ua kuai ia keia mau hoolimalima me ka olelo ua hiki no i ke aupuni i kekahi manawa iloko o ka wa e hoolimalima ia ai, e komo hou maluna o ka aina, e lawe ae a hoolilo a pau a i kekahi mahele paha o ua aika la no na mea pili aina, home me ka hooemi ana o ke aupuni  ka uku hoolimalima i kulike ai.

C. N. SPENCER,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiain, Iune 16, 1891.  ts-d.

 

KUAI O NA AINA PA HALE MA KE KIHI O ALANUI PENESEKOLA A ME WAILA, KHI O ALANUI THURSTON A ME GREEN, A MA ALANUI PROSPECT, HONOLULU OAHU.

  Ma ka Poakolu, Iulai 15, 1891, ma ke ala komo mamua o Aliiolani Hale, ma ka hora 12 awakea, e kuai kudala akea ia aku ana he @ apana aina pa hale me kihi o Alanui Penesekola a me Waila, @ apana aina ma ke kihi o Alanui Thurston a me Green, a he 5 apana aina ma Alanui Prospect, i like ole ka nunui mai ka 158x200 kapuai a ka 81x150 kupuai ka nunui.

  Ka Uku Hookumu.  E like ole ana mai ka $200 a ka $400 o ka apana aina hookahi, e like me ka nui a me ke kulana o ka aina.

  Ma ke dala ke kuai a me na kumu hoolilo, a e like paha meka makemake o ka mea kuai ma ka uku hapa dala mamua, a ma ka uku ana i ke koena ma na mahele like ekolu iloko e hoookahi, elua, a ekolu makahiki, me ka uku ana i ka ukupanee i ka hapa makahiki ma ka pa ehiku keneta no ka makahiki.

  E hoopuni ka mea kuai iloko o hookahi makahiki mai ka la ana i kuai ai i kona apana ana me kekahi pa maikai kupono a e hoomoe hoi i ka wai mai ka wai mai o ke aupuni.

  E hoopuka ia aku no na Palapala Sila Nui no ka aina ma o ke kaa pau ana mai o ke kumukuai.

  E ike ia no na kii o ka aina a me na hoakaka piha ana ma ke Keena Aina.

  Ua hoomoe a ua hooponopono ia na alanui a me na paipu wai, a e hoomoe ia aku ana i ka wa pokole, e pili ana i keia mau apana aina a pau.

C. N. SPENCER,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kaliaina, Iune 15, 1891.  4ts-d.

 

KUAI O NA AINA AUPUNI PA HALE, MA KALUAOPOLUA, KALIHI, OAHU.

  Mak a Poakolu, Iulai 22, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke ala komo ma ke alo o Aliiolani Hale, e kuai kudala ia ai he elua mau apana aina ma Kaluaopalo@a, Kalihi, Oahu, penei:

  Apana 5, Nona ka ili o 687 eka, koho mua $137.

  Apana 6.  Nona ka ili o 879 eka, kono mua $176.

C. N. SPENCER.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Iune 23, 1891.  4ts-d.

 

KUAI HOOLIMALIMA O KA AINA AUPUNI MA WAIAHOLE, KOOLAUPOKO, OAHU.

  Ma ka Poakolu, Iulai 22, 1891, ma ka hora 12 awakea, ma ke ala komo ma ke alo, e kuai kudala akea ia ai ka hoolimalima o kekahi apana aina raiki a hanai holoholona ma Wa@, Ko@, Oahu, nona ka ili @ emi mai peha.

  Na Ku@-Hoolimalima ana no 10 makahiki e uku mai ai.

  Uku koho ana-$100 no ka makahiki.  Ma ka hapa makahiki e uku mua ai.

C. N. SPENCER.

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Iune 23,1891.

 

HOOLAHA OIHANA WAI.

Honolulu, June 22, 1891.

  I kulike ai me ka Pauku 1, Mokuna XXVII o na Kanawai o 1890.

  O na mea a pau e lawe nei i ke kuleana wai a e hookaa nei paha i ka ukuwai, ke hoomaopopo ia aku nei, o na uku wai no ka manawa e ppau ana i Dekemaba 31, 1891, ua hiki a ua kupono e hookaa ia ma ke Keena o ka Oihana Wai, ma ka la 1 o Iulai, 1891.

  O ka auhau wai a pau e waiho uku ole ana ke umikumamalima la mahope iho o ia wa, e paku'i ia aku ana no he umi pa haneri keneta.

  O ka poe a pau e hookaa mai ana i ko lakou auhau wai e hoike pu mai i ko lakou likiki hope i uku ai.

  Ma ke Keena o ka Oihana Wai ma Kapuaiwa, e uku ia na auhau.

JOHN C. WHITE.

Luna Hooponopono Oihana Wai

223-24ts.

 

KA LEO O KA LAHUI.

JNO. E. BUSH.

Lunahooponopono a me Puuku.

 

POALIMA, IUNE 26, 1891.

 

NA HUA O KE AKE LOAA.

  He mea oiaio mai kinohi mai e like me kau hua e kanu ai pela no e hoohua mai ai ke ano oia mea i kanuia. Ina he maikai, e hoohua mai ana no he maikai; a ina he inoino e hua mai ana @o he inoino.  Pela iho la makou i hoomanao ai i ke ano o na hopena e ulu mai ana mamuli o ke ake nui a hapuku wale aku o kekahi poe i ka loaa mamua o ke kupono, mamua o ke kaana like ana, a e like hoi me ka hoopono.  Eia na Iapana ke hoeueu kuee mai nei: malalo na kumu a lakou i manao ai he pololei.  He hoohalahala no ka mea ai.  He uuku ke ano o keia lahui, aka, he oolea nae ko lakou manao a me ka lakou mau hana, ke manao lakou e hana apiki a apuka ia aku ana paha.

  Ua hoomaopopo no hoi makou, e ulu mau ana ka haunaele mawaena o na haku a me na kauwa Iapana, no ka mea he hooioi wale ke ano o ke haku maluna o ka mea pono i ke kauwa, a o ke ano hoi o keia poe kauwa, he poe kue loa ia ano hana.  A eia ka pilikia o ka lehulehu ma keia hana, o ka uluaoa ae a puni ka aina, nahaha ka maluhia a hoopoino wale i ko ka lahui pono.  Ua maopopo aole ka poe waiwai, ke kumu o ka haunaele me na Iapana e ike ia ana ma kahi o ka poino.  E hoomamao mua ana oia a me kona ohana, a ina e ku ae ka haunaele io, o ka poe waiwai ole, ka poe e onou ia ana iloko o ka pilikia a me ka make, e hoomalu i ka haunaele e ulu ana iloko o ka aina.

  Eia hou no hoi.  Ina e lohe aku ana ke aupuni Iapana, aole e nele kona hoouna mai i na luna e nowelo i keia mau hana, a me ke kumu o keia kuee mawaena o kona lahui a me na haole o na aina e.  A ina he hewa kekahi i hana ia aku i na Iapana, eia ke kupanaha, o ke aupuni o ka lahui okoa loa ke hoopilikia wale ia a hookaumaha ia mamuli o ua hana ake loaa palena ole a kekahi lahui malihini mai.  Aka, oia maoli iho la ka hopena, a oia na ouli ke pahola mai nei, e hoike ana i ka oiaio o ka makou e hopohopo nei, ke hana pono ole ia keia lahui he Iapana, e hookomo palena ole ia mai nei e na kalepa puni waiwai o na aina e, me ka noonoo ole o na luna aupuni.

 

Ke OIhana Koa.

  O keia kekahi a na oihana maka'u loa a makou, a ua nuku ia makou no ka hehe wale, a ua ane pololei no keia olelo.  No ka mea, ua haolilo makou i ko makou pahikaua i maka peni, a o ka make o na olelo ao, oia ka makou hookahe koke, o ka make i oi aku na ka poe ikaika aku ia, a na ka poe i maa i ka @ koko, a i ka luku i kanaka.

  Aka, he oihana koa kekahi i ike ia, he mea i pili pu a he lala no na aupuni, mahope mai o ke komo ana o ke @abolo e hooloiloi i ka nani, ka lokahi a me ka maluhia o ka nani, ka lokahi a me ka maluhia o ka ke Akua hana i kinohi.  Oiai, i keia wa ua komo na ino a me na manao ino iwaena o na mea a pau o ke ao nei, ua ike ia he kupono e loaa kekahi manawa nana e hoomalu ka noho ana o na lahui kanaka.  Pela i ku ai, ke aupuni, na poo aupuni, na luna aupuni, a me na kini hoomalu o ke aupuni, he makai ko ka oihana kivila, a he koa hoi ko ka oihana hooko.

  Nolaila, he hana no ka ke kanaka makau ole, puuwai koko; aole mau he luku wale aku, aka, he hoomalu.  Alaila, ua kupono na aupunii e noho makaukau mau me na koa a me na lako kaua a me ka hoomaamaa mau ia i ka lakou oihana.  He ola ka noho makaukau, he make ka noho palaka, hoohiluhilu wale iho no.   Aole i ike ia ka wa a ke kuko daimonio e komo ai iloko o ka poe kuko, e like me ka moo i kuko ai, a hoowalewale ia na makua mua i noho nanea.

  Ke lohe nei makou i ka mahalo ia mai o na puali kiai o ke alo alii, ma na paikau a me ka lawelawe ana i ka mea kana a lakou, a ke pii nei ka makaukau o na koa ma ke kiki pololei.  He hana maikai loa keia.  He mea keia e ao aku ai i ka poe powa a ohumu e noho malie a e malama i ke kanawai, aole o ka hoohaunaele kumu ole, a hoololi kumukakawai.  E ao oukou a makaukau a e malama me ka hoopono i ka ike a me ka ikaika, a mai kaena a hana wale aku, o like auanei me kela ikaika kaulana o ke au i hala me Peapea, ka lilo wale o ka ikaika i ke kaena, a pau ai i ke ahi-"Pau Peapea i ke ahi e!" wahi a ka olelo, ko ai ka olelo a ka luaiu i olelo aku ai, aole ka e waiwai kaua i ko@ ikaika i ke kaena e mamua.  Pela oukou e na kiai o ka maluhia o ke alii a me ka aina.

 

He Wahi Kuhihewa.

  Ma ka makou hoomaopopo ana, ua pololei ka bapetizo (hooluu) ana.  He hoailona o ka manaoio i ke Karisto make a ola hou ana, a ma ko kakou hooko ana i keia kauoha a Karisto e mihi a e bapetizo ia na mea a pau, ua hoike kakou i ko kakou manaoio ma ke kanu ia ana e like me kona make, a me ke ola hou ana mailoko mai o ka wai nui, e like me kona ala  hou ana mai ka opu mai e ka honua.  He kuhihewa ka hoole o kekahi poe i keia olelo ao o ka baibala, a me na olelo ao e ae.  O ka manaoio, oia ka hana ana i na mea i ao ia mai e hana, e like me ke ano o na h@ a @ ke ano o ka olelo.  He hoo@ a he alakai make@ Satana, ka mea e oleloia nei, ina ua hana ia kekahi hana no ka bapetizo e @ me ko ke kanaka @ ua k@ o @ alaila ua lawa iho la.  E na haipule he hana hoowalewale hoopunipuni kela, na Satana.  He okoa loa ka Karisto i hana maoli ai i hoohalike no kakou e hahai aku ai i ike ia ko lakou manaoio iaia, ua hiki mai he hooia a me na olello ao a pau i hoike ia nana mai.

  Ua kulike ka ekalesia Bapetizo, a me Ekalesia La Ehiku, me ka Karisto a me kkona mau haumana i ao ai, he hoohui iloko o ka wai nui.  Ua kulike no hoi na Moremona Iosepa a me Moremona Yong, koe keia, he ao laua nei he hiki no ke hooluu ia na hoahanau o keia mau hoomana elua no ka poe i make mua-ka ohana paha,-a ua lohe makou, ua hooluu ia kekahi wahine Hawaii, nona iho a no konae hana, e hele aku ana a hiki loa ia Kumuhonua.  He manao kuhihewa keia, no ka mea, ua olelo maopopo mai ke Akua ma o kana @ kauwa, aole e pakele kekahi mea ke ole oia e @ @onoi oia i ka mea pono, no ka mea, ma o ka ke kanaka mau hana ponoi iho i keia kine oia e ana ia ai ma ke kanawai o Jehova, a ina ua lawa ke kanawai a hemolele oia, alaila, kuleana oia e komo i ke aupuni hemolele, e noho pu me ka Mea Hemolele loa a me na anela hemolele o ka Lani.  aole nae o ka bapetizo no ka make, he ao ana ia e bapetizo aku no ko hai make, aka, no ko ka oiwi make, e like me ka hoopai maluna o na mea a pau i ili mai ma o ka hewa o Adamu-he make.  E uana ia Ezakiela 33:12-19.  iob. 34:11.  Hal. 62:12.  Na Sol. 24:12.  Ier: 17:10-32:19.  Rom. 2:6. 2Kor. 3:10.

  Ma Ioane 3:5 olelo ponoi aku la o Iesu ia Nicodemo.  "He oiaio, he oiaio, ka'u e olelo aku nei ia oe, ina e hanau ole ia ke kanaka i ka wai a me ka uhane, aole e hiki iaia ke komo i ke aupuni o ke Akua."

  No ka poe hoi e olelo ana ua hiki no kela a me keia hana e oleloia ana he bapetiso, ke olelo mai nei o Paulo ma Epeso 4:5: "Hookahi no Haku, hookahi manaoio, hookahi bapetiso ana."  Nolaila, e hoopau kakou i ke kuhihewa a me ka paakiki, a e huli mai ka hewa a ka hoopono e like me ka olelo, o lilo anei ka pule a ka hookuli i mea ino imua o ke Akua.  E hoopololei no hoi na kumu a'o.

 

OLELO HOOLAHA.

  E ike auanei na mea a pau, eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei, kekahi mau lio kane keokeo ahinahina, huelo poomuku, hao kuni ano e, ma ka aoao akau, o ka mea a mau mea paha nona keia lio, e pono e kii koke mai iloko o na la he 15.  E hoomaka ana ka helu ia ana o keia mau la mai ka la aku e puka ai keia olelo hoolaha; a i ole pela alaila, e kuai ku dala aku ana a@ ma ka la 11 o Iulai ae nei 1891.

J. KALEI.

Iune 16, 1891. 3ts-d.  Luna Pa Aupuni.

 

NAWAHI : HUNTSMAN!

NA LOIO LAHUI!

  Ua makaukau mana'o kokua aku i na poe o ka Lahui i loohia ia e na pilikia kivila a hewa paha; a e koi a e hoopii aku ma kekahi o ia mao ano imua o na Aha Kanawai, mamuli o @a uku i aelike @ Aia no ko maua keena Loio ma ke k@ akau o na alanui Moi a me Alakea maloko o ke kulanakauhale o Honolulu, Na hora hana ma@, mai ka hora @, a 3 @, ma ka Poaono mae, e pau ana i ka hora 12@.

  O na hana a na aina, mahele aina a me ka @ ana o na k@ a me na palapala @ a pau, ua waiho aku @ na ka @ Ana Aina @ Civila @ W. Waikoki e lawelawe, a e @ ko me ka ele@.

  No na @ i @ e kipa @ ko maua keena nei, e kuku p@ ai.  O ma@a @ ke aloha.

J. NAWAHI @ D. L. H. @

@

 

HE AINA HOOMANA MA ARIONA HALE.

  Ma na Lapule a pau, e hoomaka ana ke anaina haipule i ka hora 9 a hiki i ka hora 10:30 a.m. no@ kanaka Hawaii, a me ke ahiahi hora 7:30 p.m. no na haole, a me ka poe e makemake ana e hele.

Lunakahiko A. @aws.

 

KAUKA YONG KAM PUNG.

HELU 53, ALANUI MAUNAKEA

 

Ke Kauka Loea o ka Aina Pua.

 

Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano ma'i, mai ko na kane wahine a me ko na keiki liili.  O na ma'i he-no, ua hiki loa ia ke hoola ia me ka maalahi.  A @ na ma'i e pili ana i ka maka, pau pu ia i ke ola.

  Ke @ke ia aku nei, oia ka ola ianei me ka oluolu pu o ka auhau.

  @ E kipa mai @ ka poe i hooluuluu ia me na haawina pilihua i ka ma'i a na'u oukou e hoola aku.

KAUKA YONG KAM PUNG.

 

Honolulu Iune 2, 1891.           206-d3m

 

OLELO HOOLAHA.

  O ka aina o Mrs. Kapai, e waiho nei ma Kikihale, Honolulu, Oahu, i lilo mai iaia mai a Paki alii mai ma ka Palapala Kuai.

   A i keia wanawa, ua lilo ia aina ia'u ma ka haawi ana mai a Kemeeni (k) ia'u.  O @ lilo o na aina la, na'u ia i hoopau me ka'u dala ponoi, o ke duke makahiki na'u ia mau lilo no na makahiki he 21 i hale aku, a ke noho nei au i ka aina, a owau no hoi ka ona nona ka aina e noho nei.

  A@ ina e hele aku ana o Kameeni e kuai, a morati paha ia oukou e ka poe moa dala mai ae mai oukou i ka oukou mau dala no ia aina a haawi mai, o poho ana nei oukou, oia ka'u kauoha ia oukou e ka poe mea dala; na pake, haole, kanka, pukiki. Owau no o @

J. NANIANI.

Iune 23, 1891. Kikihale, Honolulu Oahu.

 

Ka Buke Akeakamai.

A O

KE KI GULA

NO KEKAHI MAU MEA HUNA POHI HIHI I HUL@A EKA NOE AU O KE KANAKA.

 

Kakau mua ia e ka Mea Ilanohano David Kalakaua a me kekahi poe e ae he nui, a i Hoo@, Hooponoponoia, a Hoomaha@ ia e levi-i-levi oia ia ka @keaka mai Hawaii o ko Kaceturia @.

Mahele o ka Buke.

MAHELE I.

ZODIALOGIA-Hoike Ouli ma na kaulana Maluna.

MAHELE II.

NAEVIALOGIA-Hoike Ouli ao ka @ o ke kanaka.

MAHELE III.

METRAGARATIMA-Ka hoike O@li ma ka Hoonohonoho Huahelu ma ka Helu Kahela.

MAHELE IV.

ONE@

MAHELE V.

Ka Papa @

MAHELE VI.

Ka A@ K@

J. J. POEPOE.