Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 399, 29 February 1892 — Page 3
| This text was transcribed by: | Cyndi Defenbaugh | 
| This work is dedicated to: | Kaelene Ahu Rey | 
KA LEO O KA LAHUI.
                                "E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono." 
 
     Ua koho no oukou ia Kaulukou? 
     Ae, wahi a ka pane. 
     Hoopunipuni oukou, aia wale no ko oukou hookuu ia a uku mai oukou i i-a na’u, ina naha he uhu, u@a a pela aku. 
     I wahi e pau koke ai keia pilikia ua ae koke ia mai la ka makemake o ua luna nei i wahi e palekana ai lakou no keia pilikia, a ua hana koke ae la ke alanui a kaawale, a o ka wa ia i awiwi mai ai o ka poe malalo mai no ke ake e kau maluna nei. 
     Ia wa i nonoi mai ai ua luna noi i ka uku o ke alanui pali, a ia wa i pane aku i kekahi kanaka i ka huaolelo oolea loa e manene ai kona mau pepeiao, a oia keia:  
      Eia iho ka i-a a makou e uku nei ia oe, o na dala a ke aupuni e uku nei ia oe, aole makou e uku ana ia oe, a mai manao oe e loaa ana he i’a mai a makou aku. 
     No ka hookiekie mai keia kumu o ka hana ana pela, a ua kaia nae i kona mau lehelehe e pinana iluna no kana mau hana hookaumaha ia ka lehu’ehu, a i ka hoomaopopo iho, ua ulu mai keia mau hana hookaumaha no na hana koho balota no, no ka lili i ka puka ana oa ka WELI O KA MAKAKILA, ka mea nana e noii nowelo aku na hana apiki a na luna aupuni hana pono ole mai Hawaii a Kauai, a oia ka makou e paipai aku nei i na makamaka e lawe nui i KA OIAIO a me KA LEO O KA LAHUI, i ike i na mea hana a pau. 
     
                                    Na Lono i Hiki mai. 
 
     Ua haule pahu ka palu a ka Nupepa Kuokoa, he “kii.”  Ku-a-kii aku la me Hoolehelehekii. 
     Ua pio ka ulunui ana o ke kukulu hale ma Honolulu nei, a e lilo ana he mea nui ka loaa ana o ka poe hoolimalima hale.  Ua haki no. 
     E hoomaka aku ana na hale o Kulanakauhale Momi e noho ia he iwakaina makahiki ma keia hope aku. 
     He makahiki a oi ae, aole i uku ia ka hoolimalima o ka Aina o Honouliuli, Ewa. 
     Ke uleu nei na hana hoomamae o na alanui malalo o ke alakai ana a Wiliama Kamaki. 
     Akahi no a lapaau ia na palapu o na alanui o keia kulanakauhale. 
     Ma ka hana lima o Wiliama Kamaki ka oi; a ma ke kaua kuloko, o Wilikoki ka  best  , ma ke kalai olelo ana, o Nawahi ka heke; ma ke kalai olelo ana, o Buki ka mua. 
     
                                      NO MAUI MAI. 
                       Kamehame, Feberuari. 24, 1892. 
                       Hon. J. E. Bush Esq. 
                                             Aloha nui oe:---------- 
     Ua loaa mai nei ia’u ka nupepa NA OIAIO i keia la 24 a me ka leta pu kekahi.  Ia wai la wau e hoouna aku ai i ke dala o keia mau pepa? 
     Eia kekahi, aole makou i ike i kou ano, aka o ka inoa ua puni ke ao.  Ke makemake ia aku nei kou kii.  Pehea la ina hookahi wahi kii na makou.  E hooloihi ia kou ola ma ka inoa o Iesu Kristo. 
                      BAKENABA KAMORUOKU@ 
 
     Ua hookuikui ae na ihu-ihu o ka makamaka mamua pono iho o ka Loiala Hokele i ka “Poaono” iho nei, he Quini Bi me ka Kini Bi. O! Look out my nose! Ina e hookui, he launa makamaka ia; a hookuikui hoi, he uala ia no Kohala. 
 
                                          HE MAIKAI OLE. 
     MR. LUNAHOOPONOPONO:---e wahi hoohalahala iki ka’u no kekahi hana i hanaia mai ia’u ma ka Hale Mai Moiwahine, oia keia: Ia’u i hele aku ai e ike i kekahi o ko’u ohana, aole i liuliu ua kipaku ia mai la au e kekahi wahine haole, me ke kumu hewa ole.  Nolaila, eia ka ninau, he pono anei keia, aole paha?  He pono no paha!  Aole paha! 
                                                   KAHULAMU-OPIO. 
           Manamana, Feb. 23, 1892. 
 
                                          NU HOU KULOKO. 
     Ua kinai ia kela mau lamalama e aa mau ana ma ke kahua o ka Mele-ko-launa.  Ua ha’o no hoi ka loheia o na leo hooho o ka puali anela o Beeleseouba. 
     
     Ke ohohia lua ole o ka Lahui, mai o a o ka aina, he lehulehu na kauoha nupepa e hoea mai nei i keia keena, a o ka mea oi loa aku ua ake pu ia mai me ke kii o ka Hon. J E Bush.  Nui ka houoli. 
 
     Ke lohe ia mai nei, eia kekahi poe o ke kulanakauhale nei ke hoala mai nei i hui, a o ua hui la, ma ka makou koho aku, he hui no ia no ke ake i Ripubalika, oiai, wahi a lakou, he mea ka ia e pono ai kakou. 
 
     Ua kikaha mai ma ka nuku o Mamala he Aeto Keokeo mai ka Repubalika Nui mai o America, a ua ke’u ae oia no 21 manawa i ka Hae Hawaii; a ma kona nuku he ribine gula i kahakahaia “Kapalakiko.” 
 
     Mawaho pono iho o kela hale inu ki ma ke akau o alanui Moiwahine a me Nuuanu i ka “Poaono” iho nei, ua anehe iho la na luna o ka make e ume ae i ka hanu ola o kekahi kaikamahine opiopio.  Ua ike ia aku kona haule pahu ana ualo, a ua lulumi ae na lima kokua malaila.  E kiai oukou e makaala, no ka mea o ka La o ka Haku, me he aihue la ia i ka po. 
 
 (two double column ads finish this column with article above continuing after) 
 
                                       HOOOLAHA HOU 
                               E ALA,                     E ALA. 
                               B. F. Ehlers & Co.---PAINAPA. 
                                   HELU 99  Alanui Papu. 
     MA KA HALEKUAI O PAINAPA I KEIA MANAWA, UA HOEMI HOU IHO 
     MAKOU I NA KUMUKUAI O NA LOLE WAHINE, KANE, ME KO KAMALII, 
     MA KE KUMUKUAI MAKEPONO LOA, NO KA MEA, HE WA PILIKIA 
     KEIA, NOLAILA KE KUMU O KA HOEMI NAAUPO ANA:--- 
     Na Palule $2.50 he $1.50 wale no, a o na Palule $1.50, he $1.00 wale no.  Ke ike mai 
        la oukou i ka emi loa ana. 
 Kupaianaha maoli keia emi naaupo ana e hel koke mai, o nele auanei oukou. 
                                                        B. F. EHLERS & CO. 
 
                         Na PaikiNi Hou 
                                       Na Paikini Hou 
 O NA ANO A PAU, E KINIKOHU AI O KE ANO AHIAHI, E LOAA NO MA KAHI-- 
                                Chas. Fishels, 
                  KIHI O ALANUI PAPU A ME HOTELE. 
     Ko makou halekuai hoopau nui,k ma o MR. CHAS. J. FISHELS @@ he ma@ waiwai hou loa ko makou, i loaa mai nui mai ka hikina mai, o na ano like ola he nui wale.  Eia ma ke makou halekuai nui na pua @@@@@@@ ai o na @ a luhi@@ a o na Lede,@@@@ o na Kamalii.-- 
                    Na KINAMU                                            Na ALAMA 
                                     Na KAKAKOA Malima                                Na KIHKI Silika 
                       NANAHE  o na ano he nui                                      A pela wale aku. 
 E @@ pau ia aku ana keia mau waiwai a pau imua ou, aole hoi o oe wale o na Lehu kekahi, pau pu aku hoi me na hoiki mau o wau @@ iho i na @@@ a kou puuwai, oia ka papa lohi o Apua la, he @@@@ 
                                                  @@@@ 
     A hele mai i hookahi, a hele mai no a pau loa, mai no mai a ma liilii. 
                                                                                                 Chas. J. Fishels. 
 330-tsd.                                                           Halekuai alakai o na kumukuai haahaa loa. 
 
 (resuming article) 
     Ma ko makou mau manao makee hoa kanaka, ua manao makou e hoike aku imua o ko makou mau makamaka heluhelu a puni ka Paeaina, i hiki ole ke heluhelu iho i na manao kalai aupuni noeau o ka Aoao Liberala maloko o na kolamu o ka makiou nupepa puka la KA LEO O KA LAHUI; nolaila, ke hoemi nei makou i ka Auhau o ka makou nupepa puka pule KA OIAIO  ina ma ke dala kuike he $1.00 no ka makahiki holookoa, a he 2 keneta hoi ka haule o ke kope hookahi a puni na hebedoma he 52 o ka makahiki.  no ke kuike wale no keia manawalea, aole no ka hookaa hapa mai. 
 
                                   HOOLAHA PA AUPUNI. 
     E ike auanei na kanaka a pau, eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei kekahi mau lio helehewa.  Lio eleele, keokeo loihi ma ka ihu, hao kuni Z E hope hema, poahiahi ka hao ma ka aoao akau o ka a-i. 
     O ka mea a mau mea nona keia lio, e pono e kii koke mai, a ina e hala na la he 15, e kuai kudala aku no au ke hiki aku i ka la 6 o Maraki 1892, hora 12 o ke awakea Poaono. 
                                                           D. KAOAO. 
                                                                                    Luna Pa Aupuni. 
                                                             Feb. 22, 3tsd. 
 
                                             HE HOOLAHA I KE AKEA. 
     E ike auanei na ano lahui a pau, e noho ana ma ke Aupuni Hawaii, mai na kane, wahine a me na keiki; i loaa i na ma’i o kela a me keia ano, e nane mai i ko’u Keena hana, an na’u e hoopau aku i na ehaeha a ka ma’i maluna o oukou e na makamaka, he hiki ia’u ke lapaau i ua ano ma’i a pau, ma’i iloko o ka opu, hu’i ke kino, aki iloko o ka iwi, eha o ke poo, ma’i wahine a pela aku.  Mai hoololohe aku e na hoa, hele mai hookahi, hele mai elua, hele mai no a pau loa; he oluolu ka auhau, ke hui ma na kukai olelo ana; ua makaukau wau e pulama mai i na kono ana mai mai na Mokupuni mai, me ka eleu a me ka hikiwawe loa, he makamaka a he hoaloha maikai no oukou e na Hawaii.  
                                                                                    Owou iho no, 
                                                                                     DR. LEONG KENG PONG. 
 Helu 40, Huina o na alanui Kamika me Hotele, Honolulu, Oahu.     Aug. 31,     ly 
 
                                                     NA SILIKA WAILIULA ! 
 
                                  Na Silika Aulii o na Lede !! 
 
 E NA KEONIMANA A ME NA LEDE, E MAKAUKAU IA ka nani ke alohi nei i ka Papalohi o   
       Mauhele; a ma he mau okoui kau, e kipa mai ma ka HALEKUAI. 
 
                                                             S. N. SACHS, 
     Ke Alakai o na Kumukuai emi o kela Taena. 
                                                                         Honolulu, Alanui Papu, Helu 104. 
   E HOOKO IA no kou makemake ke kipa mai no ia makou nui.  Eia na SILIKA wahee o na ano liho ole, he 60 keneta wale no he kumukuai o ka I-a.  Eia hou no na SILIKA i @oiloia me na lopi hulahula o Iuia Kemohana, e loaa no ia oe ma ke kumukai heahea loa, he 75 keneta malalo o ke kumukuai mua. 
     Eia hou mai:  Na SILIKA Aulii o Iaia Hikina, he @@@ a he milolii ke nana iho, a he 50 keneta ke emi malalo o he kumukuai mea; a he helu ekahi hoi o ka nani ke ike iho.  Aole hoi o ia wale, aie iho na HULUHIPA o na kahakaha like ole a nou no o wae o like me hou makemake, he 50 keneta no ka I-a.  Na KINAMU pahee, i mailoia me na lopi lilina, he 50 a 75 keneta o ka I-a. 
                                    O na Ano Aaahu Aulii a Pau, 
  O na ano like ole, oia la ua ku ke ahua. Na AI-KALA, he elua paa no 25 keneta; a o loaa no  hoiia oe he 5 paa no $1.00, o he ano a ka iiai e lia ai.  Kia hou na A-IKALA Aulii o Carolina  Hema, i loaa mailoko mai o na lopi aulii o Marina, a i hanaia hoi me ka mikioi, he 15 keneta a hiki i ke 35 keneta. 
 Na SILIKA WAILIULA, he 35 a ke 59 keneta o ka I-a, he mau mea hou wale no.  Na VELEVETA nani lua ole, he Omaomao, he Hauhuli, he Kalina, he Keokeo, he Haulaula. 
 Eia hoi na PAPALE hulu nani he lehulehu wale, e hoohuele ai o na Lede maka onaona; na aulii hoi o no kama a kakou, eia ke alohi mai nei na papale like ole o na ano he lehulehu wale. 
 Na Palema kane o luna, o na ano a pau, he 50 cts. o ka PALEMAI a o ka oi loa aku i ke na wahi e me. 
 Na PALEMAI wawae, o na ano a pau, na Palemai wawae huluhulu Canton, no 50 cts.; na Palemai wawae Jean mai ke 50 ahiki i ke 75 cts. o ka mea hookahi. 
 Na KAKINI o na kane, o na ano a pau, i loaa ole ma na wahi e ae ke kuai nei makou he 2 paa no 25 cts.; aka, e hele mai a ike kumaka nou iho ke kuai nei makou he 3 paa no $1.00 he makepono loa. 
 Na Papale mauu o na kane, na Pale mauu o na kamalii, a me na Papale hulu o na ano a pau. 
 Na Paiki ili pahee e kohu ai ka huakai hele, a nee na Eke paa lima a na Lede e hoomahie ai.  A ina he makemake kou e ike i ka oiaio o ka makou, e kipa mai e ikemaka, oiai ke hoemi nei makou i ke kumukuai o keia mau waiwai, i loaa ke kowa kaawale no na waiwai hou e hoahu aku ai. 
 E na hoaloha e kipa, e ike kumaka i ka nani o Aipo, he me ka lohe pepeiao. 
                                                 N. S. SACHS 
          373-dtf                                                                                  104 Alanui Papu, Honolulu 
 
 
                                                             HOOLAHA NO KA MANAWA. 
                                                                 EGANA & GUNN. 
                                ALANUI PAPU, Na Hale Hou o BURUA MA, Helu 100 
 MA A MAHOPE AKU O KA LA EKAHI O APERILA, E HOOKELE ANA MAKOU I KA 
          MAKOU I KA MAKOU KUAI ANA MA KE DALA KU IKE WALE NO. 
           Ua makemake makou e hookaa ia na bila o aie nei ia makou ma ia wa. 
         E hoomau ia aku no ko makou kuai hoopuu ana a hiki i ka la mua o Aperila. 
     I loaa ai hoi he kowa kupono no na WAIWAI HOU o kela ano keia ano he nui loa, 
                               i kupono hoi no ke Kau o linohau ai: 
 Na Mikilima aulii, 
   Na Ribine hoohuelo, 
    Na Le@a’i, na Silika pahee, 
     Na Paa Lole Huluhulu pahee o na ano like ole. 
      Na Kaaimea o na ano a pau, 
       Na Paku nanake no na @@ e hoopulele ai. 
 Na pale puka-aniani a me na pale puta hema, e kinikohu ai ke nana aku. 
   Na Paa lole hoopumehana o na kama a kakou, hui pu hoi ae ka @@ o na papale. 
     Na Papale Kupu. 
      Na Papale Hulu, 
       Na Ike paa lima, 
        Na Paiki ili palua i kupono no ka holomoku, 
          Na A’ikala o na ano a pau, 
            Na Kakini hoopumehana, o na ano he nui. 
    A PELA AKU,                                          A PELA AKU. 
 HELE MAI HOOKAHI, HELE MAI ELUA, HELE MAI NO A PAU LOA.  E WAE O@ NOU                     
                                IHO A KU I KE KOUKO@ 
                            ALAILA HIU A@ LAWE NO A LILO 
 E hele mai o ike i uakuai hoohaule nui ana a makou o kukala aku nui i he akea: 
                                       EGANA ME GUNN, 
 ALANUI PAPU, HELU 100                                                      @@@@