Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 403, 4 March 1892 — HOOLOLI I MANAOIA NO KE KUMUKANAWAI. [ARTICLE]

HOOLOLI I MANAOIA NO KE KUMUKANAWAI.

He Kanawai e hoololi ai i na 48, 56, 59, 62 a me 63 o ko Kumukanaw&i, a e pakni mai ī pauku hou i ke Kumu- - kaoaia Pauku 83. K hooholoi'i f ka Moi a ttu ia Ahno\rh) o kr Avpuvi Ihnmii: I Pauku I. Ma keia ko hoololiia I nfj ka Panku 48 o ke Kuniukana | wai, a t>enei e helūhelu ia ai ua P:l"kll la: ! "Pauku 48. Oi a Bila Kanawai I 'i p:tu i hooholoia o ka Ahaoh'lo I mninun o ka lilo ana i kanawai c ' waiho ia iniua o ka Moi. Ina v ajv»- ! no t ia, u kakauiima oia, a ma ia nuni o lilo ai ia i aka. ina | aolo oia i kakauinoa, e h<»iht»i hou | a<> oia iiH» na kum" pu o konn i in.olo nnn i ka Ahaololo. a na ka j ,\>vnoleio o kakau i na kuiuu o kona j hoole nna niaioko o ko lakou hnke mooU'lo, a e hapai hon lakou i ka roon«'o a«a no ia mea. Ina mahope o ia noonfH> hou ana a ua hoaponoia ; ua liila Kanawai nei e ka elun ha* | pnkolu o 'na hoa a pau i kohoia o ka Ahaololo, e hoihoi hou ie aku i ka Moi no ke kakauinoa ana. a īna e hoolo hou ia mai ke kakuuinoa ana. alaila, e lilo no ia i kanawai. Ma ia mau hana ana a nau. e hoo* mao)K>poia ke koho ana ma ke kahea ana i na ae a me na noole. a e knkau ia ma ka buke moolelo o ka Ahaolelo, nn inoa o n& poe a pnu i koho ma ka ae a me ka hoole ī ka Hila Kanawai Ina e hoihoi qie in mai kekahi Biia Kanawai e kn Moi iloko o na Ia he 10 (koe ka la Babati) mnhope o ka waihoia ana aku imua ona. alaila. e lilo no ia i kan*wai. mio he la he kanawai i o ia, ke ole nao e hiki o!o ka hoihoi ana mai mamoli o ka h<K)kuu o ia ana o ka Ahaoiolo. a i»ia |>ola, aole e lilo i kanawai." k Pauku 2. Mn koin ko hoololi ia nei ka Pauku oko Kumukanawai, penei e heluhelu ia ai ua pauku la: Pauku 54). Oke AHi oka Ahaoiolo. he kane kujm oia no kv Aupunl i hiki aku oia i ua makahiki he iwakalua-kumamalima, a i noho ma ke Aupum no na makahiki ekuiu, a he waiwai kona iloko o keia Aupuni i kupono i ka auhau i hiki aku i ka ekolu Uuaani daU mawabo ae ona hihiaa pao, a i ole u, j be loAi Btkihiki konn aolo i omi j aaUk o eono baneri dala. M

Pauku S. Ma keia ke hooloii ia nei ka Pauku 59 o ke iCumofeanawai. a penei * h«luhelu ia ai u* pauku la: ' 4 Pauki\ r>o. O kela a me keia kane kupn o ko Hawaii Pueaina ina he liuwaii. Amerika, a he Euptha rr.!i lia hanau atta. a ina » ua hik* aku kona aau leakahiki i ka iwakalua. a ua hookaa oia i kona mau auhau r a ina ua hookomo oia i kona inoa ma ka papa inoa o j 'na poe koho o kona apana no kej koha ana i na 'Lii o ka Ahaokio, j alaila. ua kuponooia i ke koho i na ] 'Lii. a ua loaa inia ke kuleana e J koho i na 'Lii oka Ahaolelo i kela ; a me keia koho ana. ina m«e: M j A i hoololi ia no hoi ka mahele ; elua o ua pauku la, a penei e helu- j heiuiaai: I "Alua—He waiwai ponoi kona i ma keia Paeaina i kupono i ka au-! i omi ri)a ihn «niv«i jn , malalo o hookahi tauBani dala ma-1 waho ae o na hihia a pau, a i ole | pela, ua loaa maoli iaia kekahi: loaa makahiki i emi ole nialalo o eono haneii dala i ka makahiki mamua ponoi iho o kona hookomo ana i kona inoa iloko o na inoa o ka poe kupono i ke koho." | Pauku 4. Ma keia ke hoololi ia. nei ka Paukn 63 o ke Kumukanawai, a penei e hfluhelu ia ai ua pauku la: *Pauku (>o. Aoie r neho kekahi i Alii i i Lunamakaainana ma ka Ahaolelo. ina aole i kohoia malnlo a kulike lioi m( na hoaknka ana a ki'ia Kumakanawai." Pauku 5. Ma ke'ia k<' noololi ia nei ka Pau l *" (>2 o ko Kumuka* nawai, a peru i <• iielnheiu ia ai ua pauku la: "Pauku <»2. O kela a me !»eia kane kvpa o ko Ilawan Pf.eaina. ina he Ilawuii. Amerika. a he E«t> roua paha iua ka lianau ana. ina ua hoohiki oia e kokua uiamiili o ke Kumukanawai a me na Kanawai e like me ka mva i hoakakaia no na poe nana e kolu» i na ? Lii. a ua hookaa i kona mau auhau. a ua hiki aku oia iVa niakahik. he iwakaiua, a i iio)k> ma keia Aupu>>i no ka makahiki hookahi mauiua ponoi iho o ke koho ana, a i ike i ka heluhelu a īne ko kakaulima ma ka olelo Hawaii, Knelani a Europa paha (i na i hanauia mahope mai o ka makahiki 184U.) a ina ua hoo- ■ komo i kona inoa ma ka papa inoa 0 na poe koho o kona apana e lik«j me ka mea i hoakakaia ma ke ka-1 nawai, alaila. ua lona iaia ke kuleana e hookomo i hookahi balota no na a mau Lunauuikaainana paha o ia apana; aka ; nae, o na olelo no ka makahiki! hookahi mamua ponoi iho o ke koho ana a me 4ta ike heluhelu a kakau-1 lima ma ka olelo Hawaii, Knilani; a Ruro{>a paha. aole ia e pili i tu% | poe e noho ana iua keia Aupuni i ka manawa i kukalaia ai keia Kumukanawai, ina e hoopaa kkmi i ko.lakou inoa a koho haloU lakou ma ke kuho mua ana lualalo o keia Kumukanawai. 1< Pauku 6. Ma keia ke j>akui ia nei i ke Kumuknnawei he pauku heu ma ke ano he hooioli i ua Kumukanuwui la, a e kupaia, Pauku a penei e heluhelu :a ai ua pauku la: u Pauku 83.' Ua hiki i ka A4a-' olelo i kela a me keia manawa e h>na i na Kahawai ana i manao ai ua kupon j no ka hooponopono «na a me ka hoomalu ana uie ka hoomaopope ana i na kanaka a pau, a 1 <vle ia. o kekahi papa hookahi a lahui paha i lawe ia.lnai iloko o ke | Aupuni no haniuana ina hana| loihana mahiai, • oalhiki nohoi ma| la Ranawai • hoohafki a kaupaUna

|i ka maoawa e ai mak>ko o| ke Aupaaio iapo* limahana <»- *nahiai a me na oihayia a | hana paha a iakou e lawelawe ai." | Ke hoc»a aei au u& hooholoia ka Bfla oiaaiiia a» ma ka Heluhelu ! Ekolu ia ana iloko o ka Ahaolelo o *ke 'Aupuni ma ka lalOo Novemaba, M. H. 1890. CHARLSB WILCOX, Kakauolelo. r. r r:|-1 : r.' - :; Sr : !