Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 407, 10 March 1892 — Page 1

Page PDF (953.47 KB)

This text was transcribed by:  Napua Moikeha
This work is dedicated to:  Solomon K. and Amy H. Moikeha Ohana

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

Buke II.           HONOLULU MARAKI 10, 1892    Helu 407

 

HE MOOLELO

 

-NO KE KEIKIALII.-

 

A W A R E D A !

 

a me

 

KAUI LEILA

 

O Noremadi.

 

(Kakauia no Ku Leo.)

 

MOKUNA II.

 

Ka Olelo Wanana a ke Kahuna nui.

 

            Aole o’u manao.  ua pili keia hoike a na lani no ko’u mare ana me Elevila?

            Wahi a ua Keikialii la i kona makuakane.

            No keia ninau ano hoohoka a ke Keikialii, hoopupuku iho la na kuemaka o ua moi nei nue ka nana pono ana o kona mau maka elua maluna o na helehelena o ua Avareda nei.

            He oiaio no ia, wahi ana i kamailio mai ai.

            Aole i pili kela mau olelo a kaua i lohe nei ma ka waha o ke kahuna no kou mare ana e kuu keiki me Elevira.

            Aka, o ua kaikamahine la nae a Diana, a ke kuekaa pono ia nae me ke akahole na aoao a pau o ua olelo hooiloilo la e pili ana no ka nohoalii o Noremadi nei nei.

            E ike auanei oe i ka loaa pono o ke kolohe, aole ou wahi e pakele aku ai.

            E ninau e ai oe.  pehea e pili ai ia’u?

            Pehea i pili ai ia’u?

            Wahi a ke Keikialii Avareda i pakui hou aku ai.

            Penei, e hoolohe mai:

            O ka iini a me ke akenui iloko o’u, oia ka mau o ka noho ana o ka’u mau pua ma ka nohoalii o Noremadi nei, a ina he oiaio ka ka po i hoike mai nei, o Elevira ana ka makuahine o ka papa, moi.  hou o Noremadi nei.

            Alaila, he mea pono ia oe e @@@@ keiki ke mare iaia, i ole ai o’lilo kou nohoalii mai a oe aku, a i oluolu ai.  no hoi ko’u uhane ke nana mai ma keia aoao o ka make!

            He mea pono e ae mai oe i manawa no’u e noonoo ai no keia mea wahi a Avareda.

            Ke haawi aku nei au i manawa nou e noonoo ai.  me ka manaolana aole oe e  hoowahawaha ana i ko’u makemake.

            I ole oe e poina e kuu keiki, ua kau mai ko’u manao maluna o keia mea mahope. iho o ka make ana o kou makuahine.

            Nolaila, e hoahewa a e hoino loa ia ka mea a mau mea paha e hoao ana e hoopahua i ka’u pule mau o kela a me keia la.

            Ke hookuu aku nei au ia oe e hoi na kou rumi e noonoo ai.

            Aka e hoomanao ma ka hope loa o kou noonoo ana, mai lawe mai i pane no’u e ehaeha ai e kuu keiki, oia ka’u olelo.

            O na Keikialii a pau i kuleana pu i ke koko e holo nei iloko o ko’u mau aakoko.  ua kuleana like lakou me a’u ka noho kalaunu o Noremadi nei.

            Ma ka inoa o na uhane lapu @ Baleda, ma au e@ike aole i loaa iloko o kou puuwai e kuu keiki ka wiwo ole i kupono no ka noho ana maluna o ka nohoalii o kou makuakane nei, e kuipalu koke aku no au ia oe ma kahi a kou muu kapuai e ku la.

            Aka, ua ike no au, aole pela kou ano e kuu keiki.

            No ka mea, he puuwai kou i piha me ke koa a me ka makau ole, a ua maopopo no hoi ia’u aole loa e ae ana ke keiki a ka moi Koratina i kekahi kanaka malihini e noho ae maluna o ka nohoalii o kona makuakane inaua o kona kino ola maikai.

            Nolaila, e hoi oe—e noonoo elike me kau i ike ai he pono.

            Ina e like ana ka hookoia ana o ko’u makemake i mea no kou puuwai e kuu keiki e hoehaeha ia ai, mai nana ia mea, no ka mea e loaa aku ana no he manawa mahope aku e lapaau ai ia pa@@p@.

            E hoi oe ano no kou rumi.  aole o’u makemake e lohe hou i kekahi mea mai a ne mai a hiki i ka manawa e makaukau ai ka pane.

            Me keia mau huaolelo maluna ae, huli ae la ua moi nei a hele aku la me ka haalele ana.  iho ia Avareda e noho hookahi iloko o ka rumi nui o ka halealii.

            E like me ka mea e hoaa hele ana iloko o kekahi wahi pouli, pela ihe la kekulana o’ke Keikialii iaia i ku ae ai iluna a hoi aku ia no kona rumi moe.

 

KA MOOLELO HOONANEA

 

O KA EUEU

 

MASANERO.

 

Ke Kameha’i o Italia.

 

A  J  OLE.

 

O ka Lawai’a Kaulana loa o Napela.

 

MOKUNA VIII

 

Kaalo ana ma Napela---Hoea Isabela ma ka Vikaria, a kuewa hele hou i ke aia me ka Waimaka.

 

            Iaia no e hoka wale ana pela, ua poha e mai la na mamala hoehaeha a ua Matanero nei.

            E Isabela’d’Acosa, heaha kou makemake i hiki mai ai oe ianei?

            Me he hookakui hekili la keia mau oina leo ma ko Isabela poo.  a na ia mau huaolelo i hookuluu iho i kona poo ilalo, a hiki ole iaia ke pane koke aku i hookahi huaolelo ia manawa; aka nae, aia no ka pua maewa a ke aloha ke nape malie ia i ka iwi hilo.  a oia kana i kuu hou aku ai i ka nahe:

            Menemene wale ! menemene wale ke kai i ka pua o ka maka-hala.  e Masanero e.  owai la hoi ka mea nana i hoopua aku nei kou nana huna ia oe ?

            Mai imi hou mai oe i mea hoopaumanawa no’u aohe o’u manawa e hoopauaka wale ai a o ka’u no ia e kapa hou aku nei ia oe, he mea hoohihia oe no’u a me kuu aina.

            E. Masanero, mai kamailio hoi oe pela.  he olelo ia na ka u’a; ke pepehi mai nei oe ia’u me ka nana ole iho i ka amo ae o na maka.  Ua hiki mai nei no au e hoao hou aku e hoopakele ia oe.

            He mea pauaka wale no kau e hone mai nei.  heaha auanei kau hana hiki a’u e manaolana aku ai he mea ia no’u e pakele ai ?

            Ua ike no oe.  he me’aha ia o ka ninau ana.

*                      *                      *                      *                      *

 

            Owai hoi keia kanaka me oe e ku nei ?

            Nana i hoike ma nei ia’u nou.

            Alaila ke mau nei no kou paakiki e hele i ke kaua ?

            Ae, a i ke aha la ?

            Aohe paha ou noonoo @@ ua noho pio aku hoi kahi paa me ke aloha ia oe ?

            E ke aliiwahine, he kane hoopalau hoi kau, o Bona Iuana F ame desa mai Sanania mai nei, a i hele mai nei hoi i ka mare aku o olua

            Heaha kana aole o’u hoihoi iki ioia, aole no o makoa kohu me ia kanaka, o oe o oe wale no e Masanero ka’u i aloha ai !

            He mea pohihihi loa ia; e huli a nei au mahope ou ka mea @@@@ loeloe ma na ano a pau, a e @@@@ kaia aku i ko lahuikanaka.  a i @@@ e aha ia wau ?  He kou ka @@@@ pono ole o kau e hana mai nei.  O ka’u wale no e ake nei, e loaa ia’u ka hiki e hoopakele i na kanaka, a nou.  aohe ou olelo ana.           

            Ua hai aku no hoi paha wau ia oe mamua e hoopau i ka manao nakaka, aone nae ou wahi mea a mihimihi mai.  ina la hoi paha penei ao’la hoi e nui ka hana.

            E hoopokole keia mau kamailio ana a kaua, o kali loa ia mai auanei au; e awiwi ae au i hiki aku i ke kahua hoolulu i ka wa pono.

            E awiwi aku ana paha oe no kou poino.

            Heaha ka poino o ia ?  E ike ana no oe aia auanei a pau keia mau uluaoa ana.  e aia mai no awanei he nohoalii ponoi no ka aina, aole hoi a noho hoapepe wale aku malalo o ka hai mau hookaumaha ana.

            Me keia mau huaolelo hope, ua haawi ae ia i ke aloha hope---Adieu Ke hele nei au i @ua me ka ike ole ia oe.

 

MOKUNA IX.

 

Masanero ma Napela---Hoalaia ke

kaua---Kahe-a-wai ke koko ma

na alanui---Masanero me

ka hae o ka lanakila.

 

            Haele pu aku la o Masanero me Pietero ma ke ala e hiki aku ai no kahi a kona mau koa e kali mai ia non; a’oiai laua ma ke alanui, na pane ae la ke kanaka lawaia i kona kokoolua:

 

h. hele pololei aku oe a ka halepule o Sana Chiara, a e noho pu aku kuu kaikuahine ilaila, a e hiki aku ana no au ilaila.

            Ua pono, a heaha hou oe ?

            Ma ia wa koke no, ke loaa ia Iane he holopono malaila, e hele aku no ka puka o Marina, a e kiai lea oe no Koa@@a a me kona puali; aole i maopopo loa ia’u ke ano o kela kanaka, aohe i ike ia aku o loko o ka naau.

            Ua pono keia mau @@@@ iwaena o laua, nolaila lulu lima pu ae ia laua, a hoohaawale ao ia laua.

            @@@@@@@  o Pietero ma ke ala i @@@@@ @@ @@@ hoi @@@ @@@ @@  komo ai iloko o ka @@@ @@@@@@

 

OHE HAWAII.

 

            E loaa no ma ka halekuai Haukilima o HART & Co. na ohe kupono i ka hana ia papale a hana peahi,  E kipa mai e ike nou ihe, oiai he oluolu na kuka ana a he oluolu no hoi ka a@uau.

Honolulu, Feb. 15, 1892.

889d-3ts.

 

Kauka Yong Kam

Pung.

(APANA.)

 

Helu 53.  Alanui Maunakea.

 

Ke Kauka Loea o ka

 

Aina  Pua!

 

Ua hiki ka hoola ia kela a me keia ane

ma’i.  mai ko na kane, wahine a @@

na keiki liilii.  O na mai’i ha—no

ua hiki loa ia ke hoola ia me

ka maaiahi.  A o na mai’i

e pili ana i ka maka

pau pu ia’i ke

ola.  Ke ho-

ike ia aku nei.

@@ ka ola ia nei, me

ka oluolu pu o kahi au

hau.  Ka poe pilikia hanau

keiki a hele nui paha o ke koke

a paa a lohi paha ka hanau ana, pa

paha o ka waiu, e hele @@@ mai i o’u @@

 

                        E KIPA mai e ka poe i hoo@@@ l@u ia me na haawina pilihaa a @@ @@ a na’u oukou e hooluolu aku.    

KAUKA YONG KAM PUNG

 

Honolulu Sept. 2, 1891           272-d3@

 

E  Kuai  Hoopau

 

Ana !

 

a me

 

Ili  Kaa  Malalo  o  ke  Ku

 

mu Lilo

 

Ma kahi o---

 

S.  G.  Schuman.

 

            Alanui He@@@ ke@@@@ i @@ @@ @ @

 

Alanui Papa.                @@@ @@@@