Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 413, 18 March 1892 — Page 1

Page PDF (974.63 KB)

This text was transcribed by:  E K Soares
This work is dedicated to:  Namauu Kuamoo

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

Buke II                                                HONOLULU MARAKI 18, 1892.                                       Helu 413

 

HE MOOLELO

NO KE A@KIALII

AWAREDA!

a me

KA UI LEILA

o Noremadi

(Kaka@ia ao Ka Leo)

 

MOKUNA III

Ka mea huna phihihi i hunakele

@@iloko o ka amauma

kau ka mako.

            O ka hopena i ike ia ua eo ae la i ke aloha, a ua kaa ae la hoi i ke aloha ka @@la ana i ka hora a me ka minue, a no kekahi manawa loihi mahope iho ku ae la oia a haalele iho la i kahi pohaku ana i noho ai i ua minute mamua iho me kan@ olelo hoohiki paa, aole oia o mohai ana i kona puuwai mamuli o kela mao olelo wama@a a Kaberana e pili ana i ka nohoalii o kona makuakane.

            Oiai oia ma kona ala huli hoi no ka halealii kaalo hou ae la no oia mawaho o ka malumalu hale o kana aloha i noho ai, a aole nae oia i hele aku o hoopuiwa i ko lakou mea e moe maikai ena.

            Hoomau aku la no oia i ke pailata ana i kona mau kapuai imua a hiki wale i kona komo ana iloko o ka u@laau.

            Aole nae i hala ka hapalua hora o kana hou poo ana aku iloko o ke pouliuli o ka ululaau, aia hoi ano kuhau iho la oia i kona lohe ana aku i ke pahupahu mai o kekahi mau o kekahi mau keehi@a wawae mamua pono mai o kahi ana e hele aku nei.

            No ia mea ku iki iho la oia me ka hoolono pono ana no kekuhi mau sekona pokole, a i kona iko ana he oiaio kana mea i lohe mua ai aole i hoopunipuni ka lohe a kona mau pepeiao iaia lele ae la oia ma ha'i o ke al@nui, a huna aku la iaia iho mahipe o kekahi kumulaau oka nui e ku koke mai aua.

            Aole i liuliu kalei o @@@ a @ hoo mai i kekahi @@@ @@2 @@@ @@@ loa @@ @@@ kuni @@@ @@@ e poe @@@ ka iho @ loaa.

            He manaolana ko'u wahi a'@@ k@ili o lana i pa@a ae @i i kona hema k@ i @@ ana.

            Iho e loaa ia ana ia kaua  no uo ho@ nei aole kona e pono o hoi hou mai ma keia alanui o loaa hou auanei ka@@ i kekuhi mea, wahi a ke kekoolua.

            Ae panai mai ai ka mua.  Aku e lawe pololei kaua i ua noheu ne pun@@@ nei no kahi i makemake ia.

            I ole no hoi kaua e hamabaga hou ia e kela lapuwale nui o ke ao nei, wahi hou no ana i hoomau mai ai.  ua holopono ka kaua mau mea a pau i hana ai, i hewa waie no iaia:  nolaila ina kaua e halawai hou ana me ia i keia po, ua makaukau ka'u pahiku no ka ino ana i kona koko.

            Pela no hoi me a'u e kuu hoa huhu; aka o wiki kana e hoo@@ manawa wale nei ao.

            Me keia mau olelo hoolalo no ka noomau ana aku i ka laua huakai, huli like ao la laua a io aku la, a ukali aku la no hoi ke keikialii mahope o laua me ka malie a me ka hoolohe ana i ka laua mea e kama ilio ana.

            No kekahi manawa hoiki ka Avareda ukali ana mahipe pono o ua @@ kupuino nei o ka po, a i ko lakou kokoke ana e puka mawaho o ka ululaau ku honua wale iho la no kekahi o laua me ka huli ana mai e nana i hope.

            E aha ana hoi oe?  Hele mai kana@ wahi a kekahi i ka@ailio mai ai no ke ku ana o kona kokoolua.

            Pela iho@ wahi a ka mea e ka nei, ke lohe nei au i kekahi mea, a ko ole au e kahihewa, eia kaua ko uka i a ke hakilo ia nei hoi e kekani mea. Ha!

            No ke keikialii i kela manawa hoomaopopo koke ino la oia ua ike ua mau kupuino nei iaia, nolaila o kana hana pono wale no oia ke pale ana nona iho ma n@ ano a pau, ina e ulu mai ana kekahi hakaka mawaena ona a me na powa.

            Mamuli o ka malamalama @lawe ka o ka mahina, halale aku la k@ ma maka ma ka aoao o na laulaau mamua iho o kona wahi e ko ana a ike aku la oia i kekahi o na powa e pelukua !!! wai ana i hop@ @ ma ke ano o kona oiwi kino ua hoomaopopo iho la ua Avareda nei a kakou ho kanaka @no nui puipui a ka lawakua kona hou oa a i @a mau sekona, o@@i na kokoke mai ia manawa.

            Me ka emoole, hoomakaukau ino la oia no ke pule ma iaia iho e like me ka olelo kaulana a kahiko:

            Iluna no ka ua,

            Waele e ke pulu.

            He pahikaua nui kaula iho kana me ka oi pu no hoi, a iaia i ike aku ai i ua powa la e hele pololei mai ana no kahi ana e ku ana wahi ae la oia i na pahikaua nui l@@a p@ i kona lima, me ko kali ana @@ manawa e konoi mai ai no ka @@@ hana ana aku.

            Ua kuhihewa paha @@ wahi kekahi.

            A@@@! no ka mea ia kaua i hele mai nei ua lo@e maopopo aku nei ao i kekahi mau keehu@a waw@ e i ke pahupahu mai mahope o kaua.

            Me kona kua e hookuapu@ ana, hoomau mai la no ua powa nei i ka hoi mai i hope me ke ako e ike i ka oiaio o kana mea i loha ai i na rainute mamua iho a me @@@i he mau kapuai wale no ke kaawale mai a Avareda aku, ku iho la oia.

            Aole ko keikialii kakali hou iho no ka hookoko@ hou ana mai @ @@ powa la, a hookahi wale ao @@ @ pilikia, o ka ha@ah@ ae o ka@@ @ hauna pahi ina o hakaka io ana.

            Nolaila @e ku puuwai k@@ @ mai la oia imua me ka @a pahikaua e paa ana i kona lima @ a me ka i@ nui pane aku la:

            E keia mau kanaka kolohe wahi a ke kiu me ka leo mo@kak@ owau o Avareda ke keikialii!  e hoo@@ lu ia olua iho, a i ole pela e make no olua oiai ua lohe pono au i ka olua mau olelo ohumu a pau!

            Iloko o keia manawa a ke keiki alii e kamailio nei, ua hoea mai la ke kokoolua o na powa, oiai ua ike mai la oia ua pololei ka kona hoa i kamailio mai ai i na minute hula ae.

            Ua kuhau no na powa i ka wa a ke keikialii i kamailio aku ai aku no ko iaua hopohopo no na olelo a @@@ i lohe ia e ke keikialii, nolaila ua paie ae la laua ia kauoha, a lele like mai la laua maluna o ka mea o ku aku nei naua o laua, mali@ o make ka kaua koa ia laua, a o ka hooko ia no ia o ka laua mea i kau nui @i o ka lilo o Leila ia laua ho uhu nui momona, mikomiko kela ko'uku'u e ka pau.

            I ku keikialii iho ana ua pale ao na powa i kana kuoha, a ua hilinai hoi maluna o ko laua ikaika, nolaila, me ka eleu lua ole ua loaa aku la ka powa mea ma ka umauma i ka wini oi o kona pahika@@ a i koua u@@hi aua mai hehhee iho la oia a waiho ana i ka honua., oiai ke koko e kahe aiwi ana niai ka h@ a ka n@@k@ pahikaua i kapoo aku ai ma kona umauma.

            O ka lua hoi keia o na powa, i kona ike ana i keia poino i kau iho maluna o kona hoa, huli koke ae la oia a holo aku la iloko o ka nihipea o ka @@@@ me ka mama loa, no ka iini ona i kona palekuna.

            No Avereda hoi i kona ike ana i kela powa e holu ana ua haalele @oke ino la oia i kana pio a uhai aku la mahipe oua powa la e uhai ia ka pupuhi aka no ka hapalua mil@ paha a oi o kana uhai ana aku mahipe ona ua @alowalo @o@ aku la ka powa iloko o ka pouli o ka ulalaau a pela i pakele ai kona ola mai @ u ia e ka pahikaua a Avareda.

            A no ua Avareda nei hoi a kaua, ua piha inaina loa oia no keia hoohoka ia ana ona nolaila ku iki iho la oia no kekahi mau minute pokele a huli hou ae la i hope no kahi@a ka powa mua e waiho ana iloko o kana e a nui.

            I ko Avareda hiki ana aku, ike aku la oia i na powa nei e noao ae ana oia e aia iluna na hauoli loa @@@ @@@ wahi @@a iloko iho ona @@@ o @@@ he wahi moali o keia @@@ @@@ puhihihi o pili ana i keia mau kup@@ino ma@@ hele o ka po, a me ka @@@ mnana a@@ i hooumauma e hana@ i na h@na lima @@ui i kana aloha.

            Kukuii-kok@ i o la ua Avareda nei ma ka aoao o kona pio, hapai mai @@ke poo a kau iluna o kona @ha me ka mahe.

            Ua @a@ o aku ka mahina i kela manawa a ua hohola iho hoi ka pouli konoele maluna o ka honua @ pela i hiki ole ai i ua opio nei ke ike pono iho i na helehelena o kana lawehala.

            Aka @ne, o ka mea kupono wale no iaia iloko o ia wanawa o i a ninau aku me ka awiwi i ka ua pio a eia kana i hooko aku ai ia manao ana.

            E kamailio mai mai ia'u, e kuu hoa @@ o keia po; oia au o Avareda ke keikialii.  Heaha kau makemake a'u e hana aku ai nou?

            E kokua mai oe ia'u! O! e kokua mai oe ia'u!  Ke moku nui nei kuu koko o ke ola mai kuu puuwai ake, a ke kokoko mai nei ka make iloko a'u e like me ka nui o ka koko e @@@@ nei.  O! E hoopakele mai ia'u!  Ehoopakele mai ia'u!

 

OHE HAWAII

            E loaa no ma ka Halekuai Haukilima o HART & Co. na ohe kupono i ka hana ia papale a hana peahi.  E kipa mai e ike nou iho, oiai he oluolu na kuka ana a hooluolu no hoi ka ahuau.

Honolulu, Feb. 15, 1892

389d-3ts

 

Kauka Young Kam

Pung.

(APANA.)

 

Helu 53, Alanui Maunakea.

Ke Kauka Loea o ka

Aina Pua!

Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ane

ma'i, mai ko na kane, wahine a me

na keiki liilii. O na ma'i ha-no

na hiki loa ia ke hoola ia me

ka maalahi. A o na ma'i

e pili ana i ka maka

pau pu ia i ke

ola. Ke

hoike ia aku nei,

ia aku nei.

eia ke ola ia nei, me

ka oluolu pu o kahi

auhau. Ka poo pilikia hanau

keiki a hele nui paha o ke koko,

a paa a lohi paha ka hanau ana, paa

paha o ka waiu, e hele nui mai i o'u nei.

E KIPA mai e ka poe i hooluuluu ia me na haawina pilihuaa ka ma'i, a na'u oukou e honluulu aku.

KAUKA YONG KAM PUNG.

Honolulu Sept. 2, 1891. 272--d3m*

 

E KUAI HOOPAU Ana!

Na Kaa Huila Lua

a me

Ili Kaa Malolo o ke Kumu Lilo

Ma kahi o

S. G. Schuman.

Alanui Hotele kokoke i ke kihi o

Alanui Papu.  329-1wd.