Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 432, 14 April 1892 — Page 3
| This text was transcribed by: | Michael |
| This work is dedicated to: | nancy ah hee roback zarate |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
A@ koko mai la o Kamehameha me ha hookaulua ole; wahi ana, (Kamehameha) ua pono, pololei, e hoolohe no a na`u na Kamehameha kii no, mai kii i ka na ~lii, ma ka`u no e kii ai.
Ua manaoia keia kanaka e na `Lii e make ana no kona hookaikaina wale aku no Kamehameha. Aka ua ike kakou i ka puuwai akea o Kamehameha, ka na`i aina, ua maopopo no ia Kamehameha aole i eo ka lanakila ma kona aoao iaia walke @o, i kona mau alii no kekahi, aole no hoi ia lakou wale no, i kona mau makaainana no kekahi.
Nolaila, ma ka moolelo o Kamehameha, he mea nui na kanaka iaia, a he alii aloha kanaka maoli no, o kela kanaka i ai haaheo ai i na mea a Kamehameha a he alii okoa, ua maopopo loa, e make ana ia.
Aohe alii i ikeia ma ka moolelo o Hawaii i hamama akea ka puuwai elike me Kamehameha. O kana olelo kaulana hope loa mamua o kona make ana, penei: "E na`i wale no oukou i kuu pono, aole e pau, ua kolo ilalo me he kowali a la.
Ua hala ka na`i aina, ka imi hale, ke kalaiaina noeau; ke kuhikuhi puuone kaulana, ka makua aloha o ka lahui Hawaii, o na keiki a me ka poe palunalu; ma kana olelo kaulana, "E hele no lakou a moe no i ke alanui me ka maluhia.
Ua hala ia, kokoke he Keneturia makahiki ka mamao, maka-maka hou no nae kana mau hana o ke aloha aina, ke aloha lahuikanaka, me he mea la ke ku mai nei a kokoke me kakou i keia mau la o ke kupilikii o kona lahuikanaka ana i aloha nui ai, ana hoi i imi ai me ka pauaho ole mamuli o kona ikaika kona noiau, a pela pu me kona mau alii, a me kona mau makaainana.
Aole i pau.
NU HOU KULOKO.
Apopo ka Poalima Maikai.
I keia po e hoomanao ia ai ka ahaaina hope a ko kakou Haku me kana mau haumana mamua o Kona make ana, maloko o ka halepule Katolika.
Ua hala aku i ka la Sabati nei o Adimarala Baraunu a me kana wahine i ka makaikai me Keoni Kamaki, a aia paha lakou i Waimanalo i ka po nei.
Ma ka la i nehinei i malamaia ai ka koho balota o ka Apana o Hilo Akau, mawaena o na moho mua no i holo iho nei; a ua telegarapa ia mai makou, no Mattoon ka noho.
Ua olali hou aku ina ke awakea o ka Poakolu nei, ka mokuahi Zamebesi no Iokohama a me Kina, me kekahi mau haneri Ispana me Pake mai keia awa aku, no ka hoi ana e ike i ke one hanau.
Na kekahi o na la o ka pule i hala, ua hopu ia kekahi wahine Pake e na makua o kekahi keiki Hawaii, no ka nou ana o ua wahine Pake la i ke keiki me ka omole wai momona a eha ke poo. I ka noonoo ia ana nae o ua hihia nei imua o ka Aha Hoomalu, ua hookuu ia o Amoe.
He ehiku poe puhi opiuma i paa i ka hopuia maloko o kekahi punana ha`uha`u opiuma.
He eiwa ka nui o kekahi poe i pau nui aku i ka makaikai i ka luahine Pele, maluna o ka oneki nonohiwa o ka Malulani o ka Poalua iho nei. Aloha aku ia tutu ma.
Ma kekahi o na la hope o keia mahina ae e wehe ia ai ke Kau Ahaolelo o keia makahiki, e like ai me ka @ @@ maa mau i kela mau kau aku nei.
O ka mahimahi Kinau, ke aliiwahine Likelike a me ke kuahiwi Kaala na mokuahi i huli hoi mai ma ka la i@ehinei mai ko lakou ala like ole aku nei ma ke lakou mau awa pakahi.
He nui ka poe e makemake nei @ ike ka hopena o kela hihia a Ah Wong a me na Pake he 5@ i komo malu mai nei me ke kue i ke kanawai hoohaiki o ka aina nei e pili ana i na Pake.
No ka aihue i kekahi mau lole wawae no laua ke kumukuai he ekolu dala, ua hapuia kekahi opio nona ka inoa o George Cook. Ma ka noonoo ia ana o kona hihia, ua hoopai ia oia, no hookani mahina ma ka hana oolea.
Ma ka paani kiuipopo i malama ia mawaena o ka hui kiniopopo opio o Kamehameha me ko ka mokukaua Amerika Kapalakiko, ma ka Poalua nei, ua kaa ka lanakila i ka ino mua, iloko o 8 ana puni kue ia 4 wale no a ko ka manuwa.
Ma ka po o ka poalua nei, ua hanau mai la na ka wahine a ka Luna Alanui o keia kulanakauhale he opuu Luna Alani hou, oia hoi he keikikane nui mohaha. Ua pomaikai ka Luna Alanui no ka hoohua ia mai ana o keia opuu iloko o na la hoau mua o knoa lawelawe oihana aupuni ana. E hooloihiia na la o ke kama opio, a e hooluoluia na ehaeha hanau keiki o ka makuahine ka Ka Leo mau kahoahoa ana.
HOOLAHA HOU! E ALA, E ALA.
B. F. Ehlers & Co Paianap.
Helu 99 Alanui Papu.
MA KA HALEKUAI O PAINAPA I KEIA MANAWA, UA HOEMI HOU IHO MAKOU I NA KUMUKUAI O NA LOLE WAHINE, KANE, ME KO KAMALII, MA KE KUMUKUAI MAKEPONO LOA, NO KA MEA, HE WA PILIKIA KEIA, NOLAILA KE KUMU O KA HOEMI NAAUPO ANA:-
Na Palule $2.50 he $1.50 wale no, a o na Palule $1.50. he $1.00 wale no. Ke ike mai la oukou i ka emi loa ana.
Kupaianaha maoli keia emi naaupo ana e hele koke mai, o nele auanei oukou.
tf B. F. EHLERS & CO
HOOLAHA PA AUPUNI.
E ike ananei na kanaka a pau, eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei, kekahi hoki hele hewa. Hoki w ulaula 4 wawae elelel, he mau kiko keokeomaluna o ke kua, @@e kuai, H kuai aoao hema o ka a i, ua ako ia ka hulu o ka huelo. O ka mea a mau mea nona keia hoki e pono e kii koke mai o hala na la he 18 i kuai kudala aku no au ke hiki aku i ka la 23 o Apelila, hora 12 o ke awekea Poaono.
D. KAOAO,
Luna Pa Aupuni.
apr. 1, t-d
HOOLAHA PA AUPUNI.
E ike ananei na kanaka a pau, eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei, kekahi mau lio hele hewa, @@@@, eleele, elua wawae kookoo hope h@@@@. Kikokiko kookoo ma ke kua, kookoo ma ka l@@. H@@ kuai PK , uha @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@…………..D.KAOAO,
Luna Pa Aupuni.
Aperila 7, 1892. tf-d
MAU AINA PA HALE.
He mau aina Pahale keia ma ke Alanui Makiki, a o ka poe e makemake ana i ka aina i wahi noho no lakou, e ninau mai ia.
R. W. WILIKOKI,
mar15 3wk@d.
OLELO HOOLAHA.
Ke papa loa aku nei au i na ano kanaka a pau e noho ana ma keia P@eaina, aole @ h@@@e mai i kuu wahine m@@@e ia ANE PAHIA ma ko`u inoa, a ke papa pu ia aku nei no hoi, aole e malama iaia a o ka mea hoolohe ole i keia, alaiala e hoopii ia ana lakou ma ke anawai, oiai ua haalele kumu ole mai oia ia`u.
Owau no me ka oiaio.
G. H. PAHYIA.
Honolulu, Maraki 2, 1892. mar. 2tf.
HE HOOLAHA I KE AKEA.
E ike a@anei na ano lahui a pau, e hoho ana ma ke Aupuni Hawaii, ami na kane, wahine, a me na keiki; i loaa i na ma`i o kela a me keia ano, e na@@ mai i ko`u K@@na hana, a na`u e hoopau aku i na ehaeha a ka ma`i maluna o oukou o na makamaka, he hiki ia`u ke lapa@u i na ano ma`i a pau, ma`i iloko o ka opu, ho`i ke kino, aki iloko o ka iwi, eha o ke poo, am`iwahine a pela aku. Mai hoololohe aku e na hoa, hele mai hookahi, hele mai elua, hele mai no a pau loa; he o@nolu ka auau, ke hui me ia ma na kukai olelo ana; ua makaukau wau e pulama mai i na kono ana mai mai na Mokupuni mai, me ka eleu a me ka hikiwawa loa, he makamaka a he hoaloha maikai no oukou e na Hawaii.
Owou iho no,
DR. LEONG KENG TONG.
Helu 40, Huina o na alanui Kamika me Hotele, Honolulu, Oahu. Aug. 31, 1v
HOOLAHA HOU!
E ALA, E ALA.
B. F. Ehlers & Co.--Painapa.
HELU 99 Alanui Papu.
MA KA HALEKUAI O PAINAPA I KEIA MANAWA, UA HOEMI HOU IHO MAKOU I NA KUMUKUAI O NA LOLE WAHINE, KANE, ME KO KAMALII, MA KE KUMUKUAI MAKEPONO LOA, NO KA MEA, HE WA PILIKIA KEIA, NOLAILA KE KUMU O KA HOEMI NAAUPO ANA :--
Na palule $2.50 he $1.50 wale no, a o na Palule $1.50, he $1.00 wale no. Ke ike mai la oukou i ka emi loa ana.
Kupaianaha maoli keia emi naaupo ana e hele koke mai, o nele auanei oukou.
tf B. F. EHLERS & CO
Na PaikiNi Hou
Na Paikini Hou
O NA ANO A PAU, KINIKOHU AI O KE ANO AHIAHI, E LOAA NO MA KAHI--
Chas. Fishels,
KIHI O ALANUI PAPU A ME HOTELE,
Ko @ua@on hale@@nai hoopau nui, ma o MR CHAS. J. FISHELS @a, he mau waiwai hou loa ko makou, i loaa mai nei mai ka hikina mai, o na ano like ole he nui wale. Eia ma ko makou halekuai nei na paa lole o linohau ai o na Keo@imana, a luhei@@ o na Lede, na aulii o na Kamalii--
Na KINAMU Na ALAPIA
Na KALAKOA malina Na KIHEI Silika
NANAHE o na ano he nui A pela wale aku.
E hu@a pau ia aku ana keia mau waiwai a pau imua ou, aole hoi o oe wale o na Lede kekahi, pau pu aku hoi me na keiki, mau o wae nou iho i na a@@@i a kou puuwai, eia ka papa lohi a Apua la, ke anap@ nei ka wai @@la i Mana.
E hele mai i hookahi, e hele mai no a pau loa, mai ke nui a ka liilii
Chas. J. Fishels.
350-tfd. Halekuai alakai e na kumukuai @aah@@ loa.
Na Lako Lole Hou o ke @@@
Makalii.
Ku Ka Paila! Hana ka Haawe!!
E Ohi Oe a luhi ko kino
E Weh@@@@ Ana ke Kuai A@@l@@ Nui o @ @@@@@ @@
KA HALEKUAI WAIPAHE O
N. S. SACHS,
NOTE: this article is too dark to decifer and will be skipped till next article :(…………….
E na hoaloha, e kipa, e ike kumaka i ka nani o Aipo, he ole ka lohe pepeiao.
---------:N. S. SACHS:---------
373-dtf 104 Alanui Papu, Honolulu.
HOOLAHA NO KA MANAWA.
EGANA & GUNN.
ALANUI PAPU, Na Hale Hou o BURUA MA, Helu 100.
MAI A @ KA LA EKAHI O APERILA, E HOOKELE ANA MAKOU I KA MAKOU KUAI ANA MA KE DALA KUIKE WALE NO.
Ua makemake makou e hookaa ia na bila e aie nei la makou ma ia wa
E hoomau ia aku no ko makou kuai hoopau ana a hiki i ka la mua o Aperila.
I loaa ai hoi he kowa hupono no na. WAIWAI HOU o kela ano keia ano he nui loa, i kupono hoi no ke Kau e Linohau ai:
Na Mikilima aulii,
Na Ribine hoohuelo,
Na lei a`i, ua Silika pahee.
Na Paa Lole Huluhulu pahee o na ano like ole.
Na Kasimea o na ano a pau,
Na Paku nanahe no na moe e hoopulelo ai.
Na pale puka aniani a me na pale puka ke@@o, e kinikohu ai ke nana aku.
Na Paa lole hoopumehana o na kama a kakou, hui pu hoi me ka panio o na papale.
Na Papale Kapu.
Na Papale hulu.
Na Eke paa lima,
Na Paiki ili palua i kupono no ka holomoku,
Na A`ikala o na ano a pau,
Na Kakini hoopumehana, o na ano ho nui,
A PELA AKU, A PELA AKU.
HELE MAI HOOKAHI, HEL MAI ELUA, HELE MAI NO A PAU LOA. E WAE OE NOU IHO, A KU I KE KOIIKOI. ALAILA HIU AE, LAWE NO A LILO.
E hele mai e ike i nakuai hoohaule nui ana a makou o kekala aku nei i he akea:
EGANA ME GUNN
ALANUI PAPU, HELU 109 @@@@