Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 435, 19 April 1892 — Page 1

Page PDF (949.51 KB)

This text was transcribed by:  Joyce Yoshimoto
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

Buke II.                     HONOLULU APERILA 19, 1892                 Helu 438

 

HE MOOLELO

--------:NO KE KEIKIALII:------

AWAREDA!

a me

KA UI LEILA

o Noremadi.

(Kakauia no Ka Leo.)

MOKUNA V.

Ke kii ia ana o Elevira – A me ka make ana o ka Moi Karatina.

 

   Aka, pehea o Avareda kuu keiki, a kii aku paha e hoala iaia e hele mai?

   Ua hiki no oia e hiamoe ana.  Ina oia he keiki hoolohe a aloha makua, o ka ka makua mea e hana ai, he pono wale no ia i kona manao.

   No keia mau olelo a ke kahuna, umalu iho la na eheu o ke kaumaha maluna o na helehelena o ka moi poino, aka nae ua uumi no oia iloko ona e nakulu hele ai ia mea aole i hoopuka-a-maka ae.

   Iloko o keia manawa, ua piha loa mai la rumi me na punahele o ke aloalii, kona mau ai loaa, a me kekahi poe kaukaualii a koikoi o ka aina, no lakou ka nui aole i emi iho malalo o ka iwakalua.

   O keia a pau i hului pau ia mai a akoakoa iloko o ka rumi o ka moi poino, o lakou na hoike oiaio no na mea i kamailio ia mawaena o ka moi a me Kaberana ke kahuna.

   E Kaberana maikai, wahi a ka moi Koratina, mahope iho o kona hauu kaumaha ana ae no kekahi mau minute, ua makemake au ia oe e hoakaka pono mai i na mea pohihihi o ka olelo wanana e pili ana i ka nohoalii o Noremadi nei. 

   Aole he pohihihi o kela mau olelo maopopo a maokaka lea a Odina i kamailio mai ai ma ka waha o kana kauwa nei, wahi a ke kahuna.

   Oiai ua hoike maopopo mai o Odina.  “E lilo aku ana o Elevira i makuahine no kekahi moi nui o mai ka po mai, a mailoko mai auanei i kana mau pua e oili mai ai ka @lani moi hou o Noremadi nei.”

   Ua pohihihi no anei oe e kuu keiki i ke ano o kela wanana?

   Aole o Odina i nane mai ia oe ma kela wanana, aka ua hoike muopopo mai no oia.

   E ka makua hemolele, eia au iloko o ka ipu inika o ka pouli no ke ano oi maoli o kela olelo wanana.

   Mahope iho o kou iohe ana i ka hoike a na lani mai ia oe mai, ua nui ko’u noonoo ana a hiki i keia manawa’ a ua manao nae au he mau mea hou aku no kekahi i pakele aku ma ka apua ma ko’u noonoo ana?

   Nolaila, makemake au ia oe e haawi mai i malamalama no’u.  He mau mea anei kekahi ma keia wanana e pili ana i kuu keiki?

   Aole ke kahuna i pulale koke mai ma ka pane ana mai i ka huina o keia ninau a ka moi poino.

   Aka, kupee ino la kona mau kuli ilalo maluna o ka papahele me kona mau lima elua e o ana iluna maluna ae o kona poo, a mahope o ka alawa ana o kona mau maka iluna, moe palaha kona alo ilalo o ka papahele.

   Me keia kulana kamahao i hoike ia ae la maluna i hoomau ai oia no kekahi mau minute, me ka ekeekeu ana o kona mau kipoohiwi no kekahi manawa loihi, a liuliu lohe ia aku la kona leo e pule ana i kekahi mau hua pule i maopopo ole kona ano.

   Oiai ua Kaberana nei e pule umi ana, ua eehia maoli na mea a pau o loko o ka rumi ia manawa me ka piha pahaohao, a ua manao maoli no lakou ua iho maoli mai ka uhane o ke akua a noho maluna o kona ha-ka, oia hoi ke kahuna hoopunipuni Kaberana.

   No kekahi manawa loihi mahope iho, ala ae la ua Kaberana nei me ke kapalili ana o kona mau manamana lima, me he mea la akahi no oia a puoho mai mailoko mai o kekahi ohiamoe nui i pina me na moeunane pahaohao.

   A i ka maalo ana aku o na ouli hoopuikaika noonoo o na minute mamuaiho, owaka ae laka waha o ua Kaberana nei, a kamailio mai la i keia mau olelo malalo iho me ka aaki paa ana o kona mau papa niho:

   Ua hoike mai nei ke akua ia’u, wahi ana, i ka haina o kau ninau e kuu keiki; a ke hahai aku nei au ia oe e like me kana i kamailio mai nei ia’u.

   Ua hilinai o Odina maluna o Elevira no kona ano hoopono, nolaila, e haaui aku ana oia iaia i ka nohoalii o Noremadi nei.

 

KA MOOLELO HOONANEA O KA EUEU

MASANERO.

Ke Kameha’i o Italia.

 A I OLE.

O ka Lwai’a Kaulana loa Napela.

MOKUNA XIV.

Cosila e Hoohahau:  ae la—Papapau Elua i ka Upenakuu a ka Lawakua—Haunaele Ewa i ka Moae – Isabela a me Iane ua Lilo.

 

   Ma keia mau hana ku i ka hooweliweli a Cosila imua o ka mea malauia hotele, ua piha loa oia i ka makau; nolaila me ka emoole ua pelu koke iho la oia i kona mau kuli imua o Cosila me ka nonoi pu ana mai no kona ola e hoopakele ia ae, a me ka i ana mai:

   Ua pono kau noi a e hooko io ia

   Huli koke ae la ua Cosila la a pane aku la:

   I keia po no, e haaleie iho ana kakou i keia wahi no Apenina, ano eia iho ka mea ai a me iea mea inu pu, e ai iho ana oukou a puu ka nuku, aka o ka poe o oukou e inu ana a ona loa i keia po, e noalele ia iho ana lakou i hope na, a ka la apope e manana ai lako: ma ka aman@ li kanaka.

   Mahope iho o kona hoopuka ana aku i keia mau olelo imua o kona mau koa, noho iho la oia ilalo e koopiha i kona ipu baka no ka mea, he kanaka pakela puu baka loa oia e ola ana ia mau la e kue ana hoi i na kanawai pili homana o ka Elalesia Roma.

   Na pahu mea ai, na u-hapuaa a me na pahu waina, ua pa mai la i ka akoakoa a ku ana ka pu, a nonoho like iho la kela a me keia e ai i ka loaa hao wale me na i ma uui hilahila ole.

   Mahope iho o ko lakou kanau like ana, ua peahi aku a o Caila ia elua o kona mau aliikoa a aikai aku la oia ia laua maloko o keahi rumi kaawale e aku, a haalelaho la i no aoa e noke mui la i ka au, me ka lawe pu ana aku no i me ai na lakou ma ua rumi la, a iho like iho la lakou e loa me ke keka pu ana:

    O kakou ea, e lke me olua e ike nei, e hele aku ana kakou ma kekahi huakai ano nui, a ua makemake au, ia oukou e haoikaika pu mai me a’u ma keia hana nui.

   O keia mau alukoa a elua, a Il Bueno Padare ka inoa o kakahi, he kanaka kino nauhakali ia me na lala i lawa pono no ka hoohana ana ma ke kahua kaua.

   O kekahi hoi o launa, ua kapaia o Maaupio, uona ke kino kualapou a me na lala i kupono no ka awala ana i na ai o kahua.

   Ua maopopo no ia’u, wahi a Cosila i hoopuka ae ai, aia no iloko o ka umauma o ka Vikeloe he manao ana e li pakahi ia kakou maluna o ka amana ii kanaka, ke hiki mai i kona wa e lanakila ai, no ka mea, ua hui pn aku kakou malalo o kela kanaka lawaie e kue aku iaia.

  Oiaio no nae hoi, he nui na la i kala ae nei, ua noho mumule kakou me ka auamo ana i na kaumaha he nui, a mamuli o keia kanaka na loaa io iho la he lanakila.

   Mamua ae nae o ka hoomake ia ana o ua kaua la, ua hai mai la ke Kanaka Lawaia ia’u, e uku mai ana oia ia’u me na koa he 300,000 ducata, a hiki nae i keia mana, a aole wahi keneta hookahi i loaa mai no ia hana.

   Pehea no la ka hoi oe i aa ai e alakai aku ia kakou e kue aku i na Sepania?

   Mai haumaha ko olua manao no ia mea, e nku io mai ana @@ o Masanero ia kakou i iwakalua tausani ducata; aka o ki mea pilikia wale uo a’u e manao la, o kona hoouna mai i elima a i ole i eono naneri paha o kona mau kona lawaia me na polohuku a lakou, a lona mai kakon ianei, papapau kakou—Pehea la kou manao e Masupio?

   Ua manao no au he oiaio no ia au e mea mai nei, aole ia no i pau ka eha o kona manao no keia mau hana a kakou.

   O! E haalele iho kakou i keia wahi i keia po, mamua o ka hihiki io ana mai o-o-ia ma-mau mea.  I pane ae ai o Cosila me kona leo e hoomaka iho aua e ihepa, ne ka mea, ke nii ae la no ke lalo a ke iho pono iho la ka noe o Alakai.

   O kekahi manao o’u, wahi a Cosila o kuauhau nei, ua ike no au i kahi i nono ai o kela mau nohea a elua a e hiu ia aku ana laua a elua e a’u a lilo i ka wa hookahi a lilo, he hookahi no lukele he hunaia i ka lani.

   E pualu like aku ana kakou ma ia hana, wahi a na aliikea, a ua hele a ehewahewa na maka o ua Cesila la no ka ona.

 

OHE HAWAII

   E loaa no ma ka Halekaui Haukilima o HART & Co. na ohe ka peso i ka haea ie papale a hana peahi.  E kipa mai e like nou @@, eiai he elualu na kuka apa, a h@ elualu no hoi ka ahuau.

    Honolulu, Feb. 15, 1892.                                      380d-3ts.

 

Kauka Yong Kam Pung.

(APANA.)

Helu 53, Aianui Maunakea.

Ke Kauka Loea o ka Aina Pua!

 

   Ua hiki ke houola ia kela a me keia @@@ rnea’i mai k@a kane, wahine a aua na keaki liihi. O na ma’i ha-no ua hiki loa ia ke hoola ia me ka maalahi.  A o na ma’i e pili ana i ka maka pau pu ai i he ola.  Ke hoike ia aku nei, eia ke ola ia nei, me ka oluolu pu o kahi auhau.  Ka noe pilikia hanau keiki a hele nui paha o ke kokoa paa a lohi paha ka hanau ana, papaha o ka waiu, e hele nui mai i o’a ma.

   E KIPA mai e ka poe i hoalau lau ia me na haawina pilihea a ka mai a na’u oukou e hooluolu aku.

KAUKA YONG KAM PUNG.

Honolulu  Sept. 2, 1891.                                            272-d3@*

 

E Kuai Hoopau Ana!

Na Kaa Huila Lua

a me

Ui Kaa Malalo o ke Ku mu Lilo

Ma kahi o---

S. G. Schuman.

Alanui Hotele kokoke 1 ke ki@@ o

Al@nui Papu,                                             32@-twd.@