Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 443, 29 April 1892 — Page 1

Page PDF (970.96 KB)

This text was transcribed by:  Kainani Hartnett
This work is dedicated to:  Clarence Matsumoto

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

--------

Buke II.                                 HONOLULU   APERILA 29. 1892.                Helu 44@

--------

HE MOOLELO

--:NO KE KEIKIALII:--

--------

AWAREDA!

---------

a me

KA UI LEILA

o Noremadi.

-------

(K@ Ka Leo.)

-------

MOKUNA VI.

Ka Moi @ou o Noremadi.—a me ke

Kaberana hooikaika ana e lilo

o Elevira i Moiwahine.

--------

     No ka mea i ka manawa mua loa o kona ike ia ana e na mea a pau ma Wavela aole no ana kane, koe wale no kela kaikamahine me ia, aka nae he mea paakiki no ka olelo ana aku he wahine oia ua mareia, a nana hoi a me kana kane kela kaikamahine, no ka mea ua hiki no ia Diane ke kapa ia Elevira he kaikamahine nana ke manao oia pela, ina nae o ka mea oiaio maoli, he kaikamahine hanai wale no ia nana; a i ole ma ke ano hanai pokii paha.

     A oiai ka makuahine a me kana kaikamahine Elevira e nanea ana i ke kamailio, ua hoopuiwa ae la laua i ko laua ike ana mai i kekahi kaoo o na kanaka opio e motio pololei aku ana no ko laua wahi pupupu hale.

     Aole i liuliu mahope iho, aia hoi, ku iho la ua poe kanaka opio nei, a he hookahi o lakou i hoomau loa mai i kana hele ana mai, a i kona kokoke loa ana mai, ike aku la laua o ka moi opio.

     Nolaila, ku koke ae la laua iluna me na haawi aloha ana, a ua panai aku la no hoi ka moi opio ia mea hookahi, oiai oia e ukali ana mahope o na kamaaina no ka rumi hookipa.

     Oiai lakou e nonoho ana maluna o na noho, mahope o ke noi ana o Avareda no kona kala ia mai, hoike aku la oia i ke ano nui o kana huakai o ka hiki ana aku i ko laua home.

     E kuu makuahine oluolu wahi ana imua o Diana, ke noi aku nei au i kou oluolu e haalele iki mai ia maua no ka manawa.

     No ka mea ke ole au e kuhihewa, aole oe i hoopoiua i na olelo wanana a ke kahunapule e pili ana i ka nohoalii o Noremadi nei.

     Ae, ua maopopo ia’u ia mea, oiai o ka olela hookahi ia ma ka waho o na mea a pau iloko o keia mau la, wahi a Diana.

     Oia iho la ke kumu nui o ko’u hiki ana mai nei, a e kamallio ana au me Elevira i kona manao no ia mea.

     Pololei keia, nolaila e haalele ana au ia olua iloko nei me kuu kaikamahine no ke kuka ana ia ana, a o kekahi no hoi, ke opealu loa aku nei au i keia manawa a ua oi aku hoi kona noonoo mamua o ko’u, ko ka luahine.

     E kuu makuahine, wahi a ua Elevina nei, me ke ano hooha’i i ka uhu nui imua o kona mau maka, ke haawi aku nei au i ko’u mahalo ana ia oe; no ka mea he oiaio ka i olelo mai la, ua oi aku ko’u maopopo i ko ka moi opio manao manao mamua o kou, nolaila e hele koke oe iwaho ano!

     E kala mai ia’u e kuu kaikamahine, wahi a Diana no na olelo pai i ke oole’a a kana kaikamahine: no ka mea aole no au e hookauhia iho ana, oiai ua hoike mua ae nei au i kou manao apono no ka haalele ana iho ia olua iloko nei.

     Oia hoi ko’u makemake e hele hoi oe iwaho i keia manawa, wahi hou no a Elevira me ke ano enaena o kona mau maka i ka huhu.

      Me na helehelena i omilo ia iloko o ke kaumaha no keia mau olelo hope a kana kaikamahine ku ae la ua Diana nei a puka aku la iwaho o ka rumi.

     I ko Avareda lohe aka i keia mau olelo oole’a a @hoa maopopo i kamailio ia mai e kekahi kaikamahine i kona makuahine ka mea hoi nana i malama iaia mai kona manawa uuku mai a hiki i ka nui ana, ua hookaumaha loa ia kona naau, no ka mea ua ike iho la oia me ka moakaka loa, aole o ka makuahine ke poo maluna o ka noho’na ohana o ua hale’la.

     No keia mau hana aloha ole no hoi a ua Elevira nei i kona makuahine i hoonui hou mai i ka hookae a me ka hoowahawaha iloko, o ua Avareda nei a kaua no ia wahine ana, a hoi hou ae la no kona manao a pau maluna o ka hokua o kana Leila, ka mea nona ka puuwai i hoomoamoa ia mea he aloha, ka waipahe a me ka nanahe.

     A oiai, aole ona makemake e hoopau manawa wale: nolaila, ua kamailio koke aku la oia ia Elevira i kuka’i pu ole me kona hoi mahope koke iho o ko Diana kaawale ana aku mai ka rumi hookipa aku, penei:

                                                             Aole i pau.

 

KA MOOLELO HOONANEA

O KA BU@U

MASANERO.

--------

Ke Kameha’i o

Italia.

-------

A I OLE.

O ka Lawai’a Kaulana loa o

Napela.

-------

MOKUNA XV

Doma Palakiko—Han@ Pietero ma

ka Meheu @ Cosila ma – Ke

Kumukanawai Hou—Ka

Palapala Hooioi a

Cosila ia Masanero.

-------

     Ua maopopo no anei ia oe, ma ke alanui hea aku nei la lakou i hala aku nei?  Wahi a Masanero i ninau pono aku ai i Pietero.

     Ae ua maopo no ia’u, ua hala ae nei lakou a pau ma ke alanui Capua me ka puahi nui.

     Huli pono ae la ua Masanero la imua o ka moneka, me ka pane pu ana aku i ka ninau a ka moneka:

     Ae, e ka makua e hele ana au e hana i kekahi hana ano nui m@ ko ponoi o ke kulanakauhale o Napeia, e hele ana hoi au @ o i ka meheu o kuu enemi, a ma ka punana auanei o ka Valet@ra kahi i hunaia ai o Iane @, e hoopuehu aku auanei au me he o@ala la i ka makani.  Wahi a Masanero.

     Aka, eia paha auanei hoi ka mea apiki, o ko lilio loa aku ia mau bana au e manao la, a waiho hakahaka makou pela, a aole hoi auanei e ike ia aku hiki mai paha ka Vikeloe a lele kimo-po mai maluna o makou, a poino paha auanei makou no ka mea hoi ua hala aku oe ka mea nana e alakai keia lahikanaka ko lakou makua hoi o oe.

 

 

     Heaha la ia mea ia’u he kaua huiamahi a he kaua poi-po paha, a i ole oia mau hana paha a ka Vikeloe?

     E Doma Palakiko, wahi a Masanero i hoomau ae ai; ua make mua no ka kou mau noonoo a pau oiai no oe e ola nei, no kela a me keia mau mea ano ole e maalo wale ae ana a nalo ae.

     O ka’u wale no e noonoo nei, ma ka inoa o ka @ Hemolele, ua malu na me@ a pau, @ o ua Vikeloe la au e ma au nei la na pau kana oni hou a@ ae, a he kanaka make oia

ke hoao hou hou mai oia e hana i ka ino.

     A oiai hoi he kanaka wale no au, he kanaka opiopio wale no, a malia io paha auanei, aole io hoi wau e ike hou ana i ka malamalama o ka la, alaila aole io no ka paha e lanakila io ana na poahao a ua Cosila pakaha la – aole, aole loa.

     Hooki ae la ua masanero nei kana olelo ana, a panai koke mai la no ka moneka me na huaolelo o ka walohia, i ka i ana mai:

     E kuu keiki e, ina ha pela, alaila he mea e ka manaonao i ka ike aku i ka moanawai koko e kahe weliweliweli ae ana, manaonao wale no ka hoi ka lehulehu o na kino make e @ mokaki wale ana ma o a ma na wahi a pau!  Auwe, e na lani o @ pehea ia keia mau mea a’u e lohe nei?

     Kuu makua, mai hookuihe mai oe i ka naau o kau keiki nei;  aia ka hoi a p@ pio aku kuu kaikuahine i na maiuu o kela kanaka pakaha, a o ka’u kana pono anei ia o ke ku a naua maka wale aku?  Manao au’ aole ia he hana kupono.

     A ano ke ku nei au e hele a e ho@pakele pu ae ia laua a elua i ka wa hookahi.  O ka anela o ka nani a me ke aloha, ka mea i hawanawana malie mai ma ko’u mau pepeiao, ma ka halepuie o Sana Chiar@ma ka ka la inehine, aku ia @ e uku aku @ i ke @ o keia kanaka @ nau wahine i @ maka i@ ahi ole o ka @ Wahi a Masanero.

     Alaila na halawai noa no ka paha oe me ke kaikamahine a ke Duke o Ac@sa e Masanero.

     O laha pu no a elua kai laweia i ka halepule o Sana Cuiara, a ua hiki aku au ilaila e ike i kuu kaikuahine Iane.

     Ua hai mai hoi paha oe ia’u e kuu keiki, oiai no au i heluhelu ai i kela mau lalani o kela kuahaua i hoomakaukauia e a’u, e lilo ana ka ia mau mea, o ka mea pono wale no ia a kaua e noonoo ai.

     I keia manawa koke no i panaia mai la he pua mai kekahi wahi mai @mua iho o ka pa alii Vik@ria a lele mai la ka pua a ku ae la ua pua la ma ka paia o ka rumi e huli pono ana i ka puka aniani, a haule pono iho la ma na wawae o Masanero.

     A ma ke poo o ua pua la, na hoopaaia he leta, a ua lalau koke iho la oia i ua leta hoonaukiuki la a ua Cosila la, a heluhelu iho la o Masanero me ka leo malie, a penei na huaolelo i palapalaia maloko o na palapala la.

 

OHE HAWAI’I

-------

     E loaa no ma ka Halekuai Ha@kilima o HART &  Co. na ohe kupono i ka hana io papale a hana p@ahi.  E kipa mai e ike nou iho, oiai he oluolu na kuka ana, a he oluolu no hoi ka ahuau.

        Honolulu,  Feb. 15, 1892.

                      389d-3ts.

--------

Kauka Yong Kam

Pung.

(APANA.)

--------

Helu 5@.  Alanui Maunakea.

Ke Kauka Loea o ka

Aina Pua!

--------

Ua hiki ke hoola ia kela a me k@

ma’i, mai ko na kane, ah@

na keiki liihi.  O na ma’i h@

ua hiki loa ia ke hoola @ me

ka maalahi.  A o na ma’i

e pili ana i ka make

pau pu ia i ke

ola.  Ke ho-

ike ia aku nei.

 eia ke ola ia nei, me

ka oluolu pu o kahi au-

hau.  Ka poe pilikia hana@

keiki a hele nui paha o ke koke

a paa a lohi paha ka hanau ana, pa

paha o ka wahi, e hele nui mai @o’a @

       *E KIPA mai e ka poe i hoolu @ me na haawina pilihea a ka ma.

@                                   KAUKA YONG KAM PUNG.

Honolulu      Sept. 2, 1891.                                                  27@

---------

E Kuai Hoopau

Ana!

-------

Na Kaa Huila Lua

-------

a me

Ili Kaa Malalo o ke Ku

mu Lilo:

-------

Ma kahi e—

S. G. Schuman.

-------

       Alanui Hotele kekoke i ke kihi e

Alanui Papu.                                    320-1wd.