Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 450, 10 May 1892 — Page 3

Page PDF (1023.76 KB)

This text was transcribed by:  Jane Ka'ala Pang
This work is dedicated to:  Mary Ann Kauluwehi Aki Kalama `Ainahau O Kaleponi HCC Founder & Haunani Bernardino, kumu `Olelo Hawa

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka `aina i ka pono”

 

 haiolelo e kamailio ana i kekahi elele e hoouluia ai ke kaua, e kiola koke ia oia ilalo me ka emoole, mamua o ka ulu ana o kana hua kik@niu iloko o ka nooneo o kekahi poe.  Ua hopu ia e na makaikiu, he heluna nui o ka poe hooulu hounaele.

 Ua pahola ae ka lono ma Berelina e hoike ana, i ke Rusia hoololi ana i kana man hoolala ana i ko keia wa i ko ka mua, a ke hooika @ka nei kona mau aliikoa o na pepu kaus, a hooi aku i ho la@ou ikaika ma keia papa hou i ko ka mua.  Aole i pau ka lele ana a na baluna a ki poe Gere mania maluna o ko na mua papu, a he hopohopo nein a alakai no ke lakon mau apu auhuhu o ka make o ike wale ia.

 

NU HOU KULOKO.

  Elua mau aku la maua i ke kula loa.

  Ua liko I ka Hui Geseta ke pai ana i ka hoike a ka Papa Ola.

  Eia mai ua Masanero nei a kakou ke oli pulelo hou aku nei i keia kakahiaka.

  Aia mawaena o ka Honolulu a me Mahina Hoaka ka paani o keia Poaono iho ma ke kahua maika popo Piikoi.

  I keia awakea a haalele aku ai ke Auseteralia ia Kapalakiko no keia awa, ae ku mai ana i keia Poalua se, Mei 17.

  He ekolu mokuahi i hala aku ma ka la inehinei, o Hawaii no Haawii, a o Waimanalo hoi a me Mokolii no Molokai.

  Eia iluna o ke Alahaka Nualolo ka mea eli awa kahi hikikii ai, no ke pahonohono hou ana i kona hope me na apona keleawe.

  O ka nui o na loaa ina kela aha mele a na keiki o ke Kula Punahou i ka po Poalima aka nei, aole i emi iho maluna o ka $200.  Nui no kela. 

  Ua hookaa nai o Mrs. Mahoe a me Mrs. Kauhi ma ka limma o J. Samoa, ka laua luna no ka nupepa Ka Leo o keia mahina e hele nei, ma ka pakahi lala.  Owai hou aku.

  Us hoomaha ae o Me@@rs.  Wall ame Crabbe mai ko luau noho emepaea ana no ke kahua kinipopo mamuli o ka pono ole o ke laua noonoo i na kue he nui a kekahi mau hui kinipono.

  He nui ko makua kanalua i ke koho balota a ko makamaka Avalakaika e pili aku i ka mea akamai loa i ke kinipopo inawaena o na hui e ku nei, no ka mea ua ike ia  o ka poe kupono ole e haawiia hookah balota, ua oi aku la ia, ao ka poe ike io maoli, ua haule iho la @akou.  Ua makemake makou e hoopololei aku i na o ka @ka makamaka wae ana a mai ka popo helu mai a na lunakanawai oke kinipopo, ina ua oi lo aka pono, a oia maoli no hoi ka rula.

  He elua wahi aka Bana Hawaii e puhi ai i ka Poaono nei, o ka mua ma ka Hotele Hawaii, he hoomanao no ka la hanau o Aimarala Brown a o ka lua ma kahi noho o ke Kuhina Nui Sam Parker, no kona la hanau no hoi.

 

  Nui ka nanea o na eeiao o ka poe makaikai ma ka Ema Kues i ka po nei, mea ia mai, no na@mele a ka Pana Hawaii i puhi ai i ka po nei,  a @ na mele Hawaii no nae ka oi aku, a ua mauliawa maoli kekahi poe i ka makemake me ka hoohini.

 

  Ma ka la Sabati iho nei, ua mahele ia ka Bana Hawaii iloko o elua mahele, no le komo pu ana ikolo o elua huakai hoolewa i ka auina la oia la.  He hana averika keia a ke kumu, H. Berker i hana ai, a e hooluolu like ana hoi i na kuakai hoolewa elua.

HOOLAHA PA AUPUNI

E ike auanei na kanaka a pau, eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei kekahi mau ho hele hewa.  Lio w ulaula 4 wawae eleele kiko keokeo ma ke lae hao I kuni hope hema.  hao C kuni hope ak.  Lio k ulaula keokeo lakihi ma ka lae, paa na wawae i kapuai hao, hao kuni NA hope hema, ke ano o keia kuni MA ua hui ia a pili keia Hao kuni.

  O ka mea a mau mea nona keia mau Lio e pono e kii koke mai o hala na la he 12, e kuai kukala akea ia aku ke hiki aku i ka la la 21 O Mei, 1892, hora 12 awakea Poaono.

D. Kaoao Luna Pa aupuni Mai 0.   Mei10 tfd.

 

J. T. WALAKAHAUKI

HELU 10.

ALANUI PAPU.

Kuai Hoeini Muima na Mahele a pau!

 

  E kuai Holopono ia aku ana elike me ko Amerika a me ko Europa kuai ana, keia mau waiwai malalo iho nei:

  Na Kalakou, na Kiuamu,

    Na Uwewahine, na Satina,

      Na Pulule Keokeo o na Kane,

    Na Lake Lole i Hook@mo@a mai nei,

  Na Lihilihi Eleele @ arani a me k ka Hikina.

 

 Na Lihilihi o kela a me keia ana

   Na Mikilima.

     Na Ribines,

       Na Lopi Selika humuhumu lau.

  O na Kumukuai ma na liale Hala Lok o NA Muumuu Wahine,

    NA Muumuu Wahine,

      Na Kahini a me na Mamalu,

            Oia no

  Ma Keia Kuai nui o na Koena!

     E Ulele ia ana ma kahi o

J. t. Walakahauki,

ALANUI PAPU.

                                    May 10  1wkd*

 

ILIO NALOWALEI

 

  Ua nalowale me ka po o ke la 18. ike nei he wahi @io.  @]Nuiaumelena huikelu kala@a, eleele me ke keokeo uaku, no ehiku pule wale no.  E lo@@ no ka uku makana kupono i @@@@ hoihoi mai i ua wahi ilio mah@ka la @@@ kahi o

                                                                                                E.D. Tenny.

            Kihi o alanui Lunalino me Penesecola.

                        Aprila 19- 1w dly.

 

HOOLAHA PA AUPUNIT.

  E ike ananei na kanaka a pau, eia ma ka Pa Aupuni o Makiki nei, @@kahi mau lio kele hewa. Lio @, eleele, aku wawao keokeo hope hema.  @ Hookiko keokeo ma ke kau kiko keokeo ma ka @@.  Hao kuni PK me Kekahi hoailona ame e malalo pono ua @@@PK, uha hope akea.

  Lio K. eleele, kiko keokeo ma @@ @@@, hoekahi wawao keokeo hope ak keokeo make ma ka wawae hope he@, hao kuai VH wawae hope ak. @@ w. ulaula, hookahi wawae ke@@ hope hewa, @@ O ka mea a mau mea @@ hala na la ne 16, e @@@ku@lala @@ no au ke @@aku i ka la 23 o Aperila, 1892, hora 18 awakea Poaono.                        D. KAOAO

                                                                                                Luna Pa Aupuni

                                                April 7, 1892.   tf-d.

 

HE HOOLAHA I KE AKEA.

  E ike auanei na ano lahui a pau, e noho ana ma ke Aupuni Hawaii, main a kane, wahine, a me na keiki; i loa@ i na ma`i o kela a me keia ano, e naue mai i ko`u Keena hana, a na`u o hoopau aku i na eheeha a ka ma`i iloko o ka opu, hu`i ke kino, aki il@o ! Ka iwi, eha o ke poo, ma`iwahine a pelu aku.  Mai hoololohe aku @ na hoe, hele mai hookah, hele mai elua, hela mai no a pau loa; he oluolu ka auhau, ke hui me ia nma na kukai olelo ana; ua nakaukau wau e pulama mai i na kono ana mai mei na Mokupuna mai, me ka eleu a me ka hikiwawe loa, he makemake a he hoaloha maikai nooukou e na Hawaii.

                                                                                                Owou iho no,

                                                                                    Dr. Leong Keng Tong

                        Helu 40, Huina o na alanui Kamika mo Hotele, Honolulu, Oahu  Aug. 31 1v

 

HE HOIKE I KE AKEA.

  Ina makamaka a ne na hoaloha o`u lahui Hawaii Ponoi he wahi mea hou kau e hoike aku imua o oukou oia iho keia:

  Oiai au e noho ana iloke o ka pilikia a ka mei, o ka nua o ka hoomaka ana mai a ke pilikia ia`u he any hahope oii mai la ka maneo e manoanoa mai la ka ili pii pu mai la me ka wela a puni ke kino, a us ku maoli no i ka pilikia a aneane e hoi aku i ka aoao mau o ke honua, aka maniuli o ka loaa ana o kekahi loea akamai i ka lapaau oia hoi kela kauka pake Leong Keng Pong, no kona nui akamai us loaa ia`u ka lanakila a me ia lanakila au e pahola aku nei i keia mea hou a no nui aole au i manao e hooikeike aku i kona Akamai a me kea no o ko`u mai, aka i hoikoike  au i kumu e ike poni ai oukou a i pau huhihewa o i ia mai auanei he hoopunipuni, nolaila i noho a i loaa i ka pilikia hele ae hookah hele ae elua hele ae no a pau loa i ike i ka oiaio he ole ka lohe pepeiao.

                                                                                                Owau iho no

                                                                                                            MRS. LONELA

                                                                                    Pauoa, Honolulu, May 9, 1892 1m-d*

 

            Ke papa ia aku nei ko makou poe lawe pepa, oiai au hoopau ia aku ko Mr. Kaneaiakala noho ke`a pepa, e hookaa pololei mai ma keia keena a o na kookaa ana mawaho ae, aole mahout i ike ia mea.  Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka lohe i ka poe i loaa ole aku ka lokou pepa ma ka la inehinei, e haawi mai i ka lohe i keia keena, i hiki ai ke ncounaia aku i kekahi luna kupono i hilinai ia.

 

                                                                                    Ma ke Kauoha.

 

Na Paikini Hou

 

O NA ANA A PAU, E KINIKOKU AI O KE ANO AKIAHI, E

LOAA NO MA KA@I

Chas. Fishels,

 

KIHI O ALANUI PAPU A ME HOTELE,

  Ko make halekuai @@@@ me Mr. Char. J. Fishels la @@@

  Wai hou loa he makou, i @@@@ kou, i @@@@

wai hou loa he ma kea, i @@@@

wale, eia ma he makou @@@@

            E hele mai hookah, e hele maim o a lau loa, mai he nui a @@@ HHH.

                                                                                                Chas. J. Fishels.

850 – tdf.                                            Helekuai aiakai o na kumukuai heahea loa.

 

HOOLAHA NO KA MANAWA.

 

EGANA & GUNN.

 

            ALANUI PEPU, Na Hale Houo Burua MA, Helu 100

            MAI A MAHOPE AKU O KA LA EKAHI O APERILA, E BOOKE

LE ANA MAKOU I KA MAKOU KUAI ANA MA

KE DALA KUIKE WALE NO.

 

Ua makemake makou e hookaa ia na bila e aie nei ia nakou ma la wa

E hoomau ia aku no ke makou kuai hoopau ana a hiki i ka la mua o Aperila.

I loaa ai hoi he kawa kupono no na WAIWAI HOU o kela ano keia ano ke nui loa, i kupono hoi @@

Kau e linohau ai:

 

Na Mikilini aulii,

  Na Ribine hoohuelo,

    Na Lei-a`i, na Silika, pahee,

      Na Paa Lole Huluhulu pahee o na ano like ole.

         Na Kaaimea o na ana a pau,

            Na Paku nanahe no na moe e hoopulelo ai,

  Na pale puka-aniani a me na pale puka komo, e kinikohu ai ke nana aku,

Na Paa lole hoopumehana o na kama a kakou, hui pu hoi me ka panio o na papale.

            Na Papale Kapu

              Na Papale hulu,

                Na Eke paa lina,

                        Na Paiki ili Pailua i kupono no ka holomoku.

                          Na A`ikala o na ano a pau,

                            Na Kakini hoopumehana, o na ano ho nui,

A PELA AKU,          A PELA AKU,

HELE MAI HOOKAHI, HELE MAI ELUA, HELE MAI NO A PAU LOA.  E WAEO@ NOU  IHO A KU I@EE KOIIKOI. ALAILA HIU AE LAWE NO A LILO.

 

E hele mai e ike i nakuai boohaule nui ana a makou a kulala @aau nei i ke akea:

EGAN A ME GUNN

ALANUI PAPU, HELU 100                                                                         86 jwd