Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 502, 19 July 1892 — Page 2
This text was transcribed by: | Donna Shiroma |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
OLELO HOOKO MORAKI.
I kulike ai me ko kahi mana kuai hoike ia maloko'o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o Chas. B. Wilson a me Evaline M. Wilson, kana wahine mare, o ka aoao mua, a me James F. Morgan, et al, o ka aoao elua, ma ka la 16 o Maraki, 1888, i kakau kope ia ma ko ouke 109, aoao 301, a i hooliloia ia Henry Smith Mea Malama Wai wai e na mea moraki, nia kekahi pala ala i hanaia i ka la 18 o Aperila, 188, a i kakae kope ia ma ka buke 111, aoao @ a me 115. Nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o na moraki nei, e hooke ana oia ia mana kuai no ka hahuki ia o na elele, penei: uku ole ana i ka uku panee a me ke kumu paa.
A ke hoolaha hou moraki nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolana ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan ma Honolulu, ma ka Poaono la o o Augate 1892, hora 12 o ia la.
Aia me kahi o C. W. Ashford, loio no ka hope oke mea moraki mai, na olelo noakaka no keia mea.
Hana ia i keia la 8 o Julai, 1892.
HENRY SMITH.
Mea Malama Waiwai.
O ka waiwai i paa malalo o ua moraki la, oia no ka pahale o na mea moraki aku, e wailio la ma ke kihi Hikina o Alanui Piikoi a me Young, Kulaokahua, Honolulu, Oahu, i hoakaka pono ia me keia iho. E hoomaka ana ma ke kihi aoao makua o Alanui Young a me Piikoi, a e holo hikina ana ma Alanui Young 219.8 kapuai, alaila aku e holoakau ana he 150 kapuai, olalo aku e holo komohana ana ke Alanui Piikoi he 210.9 kapuai, a malaila aku e hoio hema ana ma Alanui Piikoi 150.3 kapuai, a kahi i hoomaka ai, nona ka iliaina he 831-100 o ka eka.
june 11dly @
KA LEO O KA LAHUI.
JNO. E. BUSH.
Lunahooponopono a me Puuku.
POALUA, IULAI 19, 1892.
KO KE KANAKA PILIKIA.
Ua hookumu ia mai ke kanaka me na haawina kelakela a me ka noonoo maikai. Ua lawa a piha kona nao, a ua kulike hoi me ko ke Akua makemake. He maikai kona mau manao, he Hemoleie kona mau anoai. Aka mamali o na manao a no e a hookuli i ke kauoha a ke Akua, ua kahuli kona ano, ua lilo oia he mea alunu a ua haalele mai ka haawina pookela, iaia oia ke aloha. Ua aui mai kona ikaika mamuli o kona haule ana i ka hewa a ua hiki ole iaia ke pale aku i ka manao o ka hewa. Ua lilo oia he kauwa na Satana, a mai mau loa keia manao maluna ona, ina ole i komo iho ko ke Akua aloha e hoopakele iaia. O keia kekahi o na hana a Satana, he hookahuli i ka ke Akua mea maikai i hana ai oia hoi ke kanaka, a e hoopiha i keia honua @ ka ino, ka mai, ka ehaeha, ka mokuahana a me ka make. A me ka maalea nui keia kumu ino, mahope a kana mau hana ino maluna o ka lahuikanaka, e hapai ana oia iloko o ke kanaka i noenoe na ke Akua keia mai ana hoopoino aole nana. Iloko o kona noho ana hewa ole, e launa anu ke kanaka me kona Akua me ka mea "iloko ona kahi i wahi ai na waiwai a pau o ka naauao a me ka ike." Aka mahope e kona hana hewa ana, ua hiki ole iaia ke hauoli iloko o ka hemolele, a no @ kumu, ua hoao oia e pee aku mai ke alo o ke Akua. A pela no e pee nei na mea a pau mai kona alo aku a hiki i keia la i hoomaemae hou ole ia kona naau. O ke ano o ke kanaka, ua punia e ka hewa, a ua hiki ole maoli no ia ia ke ike i ka mea hemolele a ke launa pu me ke Akua a ke malama i kana olelo ao a hooko i kana mau kauoha. Ina no oia e ae ia e komo iloko o kahi hemolele, a iwaena o ka poe hemolele e ike ana no oia i kona kupono ole ma ia wahi a me ia poe. A me he la oia iho la koke kanaka ano a noho nei ma keia ao.
Ua komo ia e na manao dalamonio, ua piha i na manao ano e, a me na kuko hewa, a eia ke iho mau nei, a he aneane koe e hiki aku i ka palena o ko ke Akua hoomanawanui ana nona a me kana mau hana, a e like me ka wa ia Noa i luku ia ai ka poe hewa e ka wai, peia no hoi ko keia mau makahiki e hookokoke mai nei, e luku ia ai ka poe hewa e ko ke Akua nani a e puhi ia aku ai hoi i ke ahi i ka wa o ka honua e hoomaemae hou ia ai a hoi i lilo e like me kona ano mua ka Edena Hemolele o ke Akua ma keia poepoe honua, e like me ia i kinohi, mamua o ka haule ana o ke kanaka i ka hewa, a o ka poe ia noho maluna o ko ke Akua kanawai a me ka manaolo a Karisto na kanaka oia aupuni ke hiki mai, me Karisto ko lakou Alii. Owai o kakou kai makaukau e noho nei? He ninau keia i pili i na mea a pau, a he mea kupono no hoi e ui na kanaka ia loko ona i ike pono iho oia i kona kulana, i hiki ole mai ua la @la a l@a nani o ke Akua e anai ai i ka poe hana hewa a lilo me he puu hooleina, wahi a ke kaula, maluna o ka ilihonua.
Ke hookokoke mai nei ko ke Akua la, e kiai kakoua makaala, oiai ua nui na hooilina ua kokoke mai ka hopena o ke ao nei.
KAU ALAOLELO O 1892.
Mai nehinei mai.
Konuwela he olelo hoohole e hoopanee ka Hale i ke awakea a hiki i ke kakahiaka o ka la apopo, no ka hookuu ana i kekahi mau hoa o ka Hale e hele i ka hoolewa o Alekanedero, J. Kakalaika, Sr., e malamaia ana i keia auina la, kekahi o na kamaaina kahiko i aloha nui ia o keia kulanakauhale. Aponoia ka olelo hooholo.
Makapolena, ma ke kapae ia ana o na rula, i ka hoike kuikawa a ke Komite o na Aina e. me ka hoolako pu ia o na hoa a pau o ka Hale.
Ma ka hora 11; 25, ma ka aponoia ana o ke noi a Kapahu, hoomaka ka Hale i ka noonoo ana i.
Na Hana o ka La.
Oia hoi kaheluhelu 3 ana o keia mau bila malalo iho nei:
Bila 35, e pili i ka hoolako ana o na hookel@kaa i ko lakou mau kaa me na kukui ma na hora o ka po Hooholo loa ia.
Bila 63, e pili ana i ka hoohee ana i na apana dala Hawaii i mau dime, hapa-dime, a me 1 keneta: Hooholo loa ia.
Bila 88, e pili ana i ka wae ana i na kiure. Hooholo loa ia.
Noi mai o Kamauoha, e hapai ia ana ka noonoo ana i ka bila 64, aka nae ua peku koke ia mai no e kekahi mau hoa.
Ma keia wahi, pahu mai la kekahi mea na kekahi aoao o ka Hale, i ka nana ana aku o na mea e ae, ike ia aku la o ka Loio Kuhina, ua nuha iluna o ka pepahele mamuli o ka hoohalahala ana o kona noho.
Kamauoha hou no, he noi e hoopanee ka Hale, mamuli o ka palaha ana o kekahi o na hoa o ka Aha Kuhina Haule.
Aohe no nae i liuliu mahope iho, hapai hou ia mai ke noi maluna ae e Waika, ia hana ana, holo.
Hoopanee ka Hale.
LA HANA 40.
Poalima, Iulai 15.
Akoakoa hoa ka Hale, o Kamika ma ke noho luna hoomalu.
Hoike a na Komite Kumau.
Koahou, he halawai ka ke Komie Opiuma ma ka Hale Dute, ma ke kakahiaka o ka Poaono.
D. W. Pua, ma ke kapaeia ana o na rula, he hoopii e kue ana i ka haawi ana ia Puuloa a i ole o kekahi wahi e ae paha o Hawaii nei ia Amerika Huipuia. Haawiia i ke Komite o na Aina E.
Na Olelo Hooholo.
D. W. Pua, e ae ia na hoa a pau o keia Hale e hele e makaikai i na keena oibana Aupuni a pau, ma ke awakea Poaono, Iulai 16.
Maphoe o ka hoike manao ana o na hoa, e kakoo ana kekahi i ka olelo hooholo, a e kinai ana no hoi kekahi poe, aka nae i ka hoea ana i ka pahu, ua aponoia ka hooholo ana i ka olelo hooholo.
Konuwela, ma ke kapaeia ana o na rula, he kanawai e hooponopono ana i ka auhau o na kaa ma Wailuku, Maui.
Akina, he olelo hooholo e kakoo ana i ka hooholo ana i kekahi haawina no ka hana hou ana i ka Hale Hookolokolo ma Waimea, Kauai. Waihoia ma ka papa, no ka noonoo pu ana me ka Bila Haawina.
Edemona, i haawina o $10,000 no ka pono wai o Wailuku. Waihoia ma ka papa, no ka noonoo pu ana me ka bila.
Buki, he mau ninau (na Akipoka) i ke Kuhina Kalaiaina, e pili ana i na Pake kamaaina ma keia Aupuni.
Na Hana o ka La
Ma ka noho Lunahoomalu ana a Waipailani.
Uku o na Makai o Hawaii $30,000.
Kamauoha, ho noi e noonoo pa kahiia. Nolaila, a noi ana oia ka Hope Makai Nui o Hilo, e hooholola i $3,000. Holo.
Nana no, he noi ka Hope Makai Nui o Kohala Aku i $2,400. Holo.
Hope Makai Nui o Kohala Hema $1,080. Holo.
" " " Hamakua $2,400. "
" " " Hilo Akau $1,440. "
" " " Kona Akau $1,440. "
Hora 12 a oi hoopanee ka Hale.
AUINA LA.
Akoakoa hou ka Hale.
Hope Makai Nui o Kona Hema $1,440. Holo.
" " " Kau, Hawaii $2,400. "
" " " Puna, Hawaii $960. "
Marsden, o ka uku o na Makai o Hawaii i $36,000.
Mahope o ka hoopaapaa loini ana o na hoa, ua ku mai o Nawahi a moi mai e haalele ke Komite i kona noho. Aponoia.
Ma ke noi ua aponoia ka hoike a ke Komite o ka Hale.
Numana, ma ke kapaeia ana o na rula o ka Hale, heluhelu mai oiama ke poo he bila e pili ana i ke kuai ana i ka waiona. Haawiia i ke Komite Hookolokolo.
Kapahu, he ninau i ka Loio Kuhina, i ka manawa hea la oia e pane mai ai i ka haina o na ninau i waiho ia aku ai imua ona?
Noi ka Loio Kuhina e haawi ia mai manawa hou nona e hoomakaukau ai i kana pane.
Hora 4 a oi Hoopanee ka Hale.
LA HANA 49.
Poaono, iulai 16.
Halawai ka Hale o like me ka mau.
Kapaeia na rula, waiho mai o Kamauoha he iho pili mai Kohala Aku mai, e kukuluia i kula olelo Beritania ma Kaipuhaa, haawiia i ka Komite Hoonaauao.
Iosepa, he mau palapala hoopii mai Keanae mai. (1). 1 mau haawina no na alanui oia wahi. (2) a pela hoi me na alahaka a me na uwape, haawiia i ke Komite o na Hana Hou.
S. K. Pua, he hoopii e hoopau ana i keena o ka Peresidena o ka Papa Ola, haawiia i ke @ Malama Ola.
Kuhina Kalaiaina, he hoolaha ua kakau inoa ka Moiwahine he elima bila kanawai.
Hona, he noi e laweia kela hoopii o Hilo Akau mai ka papa ae no ka haawi ana i ke Komite o na Aina Aupuni. Aponoia.
Kakauolelo, i ka pane a ke Kuhina Kalaiaina no na ninau a W. C. Akepoka.
Na Hana o ka La.
Noonoo ana i ka Bila Haawina.
Kamika, ne noi e noonooia ka Bila 69. Haule.
Heluhelu 2 ana o keia mau bila malalo iho nei:
Bila 75. Haawiia i kekahi k@ wae.
" 76. " " " "
" 77. " i ke K@ Malama Ola.
" 78. " i kekahi ko@ wae.
" 80. " i ke Komite Malama Ola.
" 81. " " " Opiania.
" 82. " " " Honaauao.
" 89. " " " Malama Ola.
" 90. " " " Uku Hoo-(mau.
" 92. " " " Kalepa.
" 98. " " " Raiki.
" 99. " " " Kalepa.
" 100. " " " Hookole-.
" 101. " " " Malama Ola.
" 102. " " " Koa.
Ma ke noi a Kamauoha, ua hoopanee ka Hale i ka hora 11 a oi.
NU HOU KULOKO.
Ahaolelo ko keia la, hora 10.
E hoomanao i ke Kiuau o keia auina la.
Aohe Auseteralia o keia awakea. apopo kukini.
O Makua Kuletana ka Epikopo hou o ka Hoomana Katolika.
O ka lio paha kena nona ka $10 makana a makou e hoolaha aku nei.
Ua hoolewaia ke kaikamahine a Mrs. J. H Reist i piholo ai iloko o ke kai, i ke ahiahi Sabati nei, makai o Kakaako, ua hoolewaia ma ka la inehinei.
He hoopunipuni ka oleloia, o mekia Wodehouse pu kekahi i hele pu aku nei me ke kapena o ka mokukaua Kamepiona, oiai ua moku la ma kana huakai kaapuni i kekahi mau wahi o keia mau Pae-moku.
Aia mawaena a Mahina Hoaka a me Honolulu ka hoili kana o ke kahua kinipopo i keia Poaono iho a o ka hope loa hoi o ka mahina Hoaka ana i kona malamala iloko o ke kahua kinipopo iloko o keia kikina.
AUWANA A I OLE AIHUEIA.
He Lio Ulaula me ka Wawae Elele, ka Ai a me ka Huelo, me kekahi mau Hulu keokeo kakaikahi ma ka lae, nona na kikoo-lima he 14@ ke kiekie. E loaa no ka uku makana o $10 - i ka mea nana e hoihoi mai i ua lio la ia E. L. Marshall, me ke Alanui Pauoa.
Pauoa, Iulai 18 1892. dly 1 wk.