Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 556, 3 October 1892 — Page 4

Page PDF (1.09 MB)

This text was transcribed by:  Lianne Hee
This work is dedicated to:  Maxine Leinaala Porter Hee

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

KA LEO

John E. Bush

Luna Hooponopono a me Puuku.

HONOLULU , OKATOBA 3, 1892

Hoike a ke Komite Wae

MA KA

OPIUMA,

I KA

AHAOLELO O 1892.

     Wahi a J. Dudgeon, kekahi misionari kahuna lapaau ma Pekin@:  “He ike ia ka poino o ka opiuma ma na wahi a pau o Kina, aole e nele ke aloha o na puuwai o na mea a pau, ke ole ia puuwai i make i keia mea he aloha, i ka nana aku i na hana poino mamua e ala mai ana mai keia kumu a me na popilikia weliweli e ilihia ana maluna o ka lahui Pake.  Ua kamaaina loa ka poe e hooikaika ana mawaena o keia lahui i na poino e ilihia ana maluna o ke ola kino a me ka loaa o na kanaka, ka haulehia ana o ka hoopono a me ka noho ana ina e ukali ana mamuli e keia mea.  E hoino pu ana hoi ka poe e puhi ana a me ka poe e puhi ole ana i ka oniuma i ka hana me ia, e ake ana no ka mua e lanakila aka e hoomano ana no i ka ipu puhi opiuma, o ka hope hoi e ae ana i ka papa ia o ke kanu ana i ka opiuma iloko, o ka aina, ke kumu wale no ia e hooulu ai i ke komo ana mai o ko @nia a hoolilo hoi he mea e kahe awai ai o ke dala mai ka aina aku.  Ke pahola mau nei keia kupu ino me ka mahuahua i kela a me keia makahiki, e komohia ana iwaena o na papa a pau o ka lahui, a ke mahia mai la ka hoowahawaha ia o keia mea i keia wa i ko na la i hala, he manao i pahola ae i keia mau la mamuli o ka hoomana ia o na lawelawe ana mamuli o ke kanawai.  He oi loa hoi ka maa mau o ke puhi ia o ka opiuma ma na wahi i kona ia o ka laau opiuma, kahi e akoakoa ana he kanawalu a he kanaiwa pa haneri paha ka nui o na kane, a mai ke kanalima a ke kanaono pa haneri paha ka nui o na wahine o ka poe e puhi opiuma ana, me ka helu ole ia hoi o ka poe opio he lehulehu wale; ma na kulanakauhale he weliweli ka ino o keia mea, a ma na wahi i kanu ole ia o ka opiuma, ua hoi nui ke ino a ma na kulanakauhale.  Ma ka hoonohonoho papa ua hiki ae ka helu kanaka no ka aina holookoe, he eha-hapaumi no na papa haahaa, he eono hapaumi no ka poe kalepa he ekolu hapaumi no ka poe oihana @.  @ maluna e ha ehiku hapaumi o na luna aupuni he puhi opiuma.  He mea hoohauoli nae i ka hoomaopopo iho, iwaena o ka pahola laulaha e keia hana inoino, ua hiki ke olelo ia ae ua ku kaawale ka ohana imepela a me na luna aupuni kiekie, ma ke Kapitala a ma na wahi a puni o ka emepaea.”

     Aka i ka hele ana aku mawaho ae o Kina maloko o ka buke o ka Oihana Haawi Laau o Benegala, aoao 180, @u haawi ae o Kauka W. O’Shaughnessy i keia hoike ana o ke ano o ka poe puhi opiuma:  “He kolu hupo, he ano hihio a hiolani ke nana aku i ka haawina e ikea koke ia aku ana i ka poe puhi, aka he hiki no ke hoalai a ae ka mea malalo oia ano; aole he ma’i aole hoi he ano e mai o loko e ukali ana mahope o kela a me keia hoao mua ana.  Aka mahope mai e emi mau ana ka ono o ka ai, me ka like ole o ka naha ana, emi mai ke kino, pau ke ake launa ana me kekahi aku, @ a hiki anoe koke mai la na haawina o ke kino elemakule.  Aole paha ka ai liilii ana i oi aku ka hope ino i ko ka mea inu rama mau, aka, i ka wa nae e hoomaka ai i keia mea o ka lilo aku la no ia he mea punihei, a ukali ia mai la hoi e ke ano e o ke koko, o ke kino, a he palupalu koke mai o ka noonoo a me ke kino; he ano e holookoa mai no na mea hana a pau o loko o ke kino, a i ka poe puhi opiuma, keiki iho no ka ili ka lilo aku la no ia ke eha a kua puha maoli aku, a o ko lakou ola ana, ua olelo ia he pokole loa mai i ko hui.”

     Ua olelo ae ka hoike a ke Komisina Kiekie Beritania ma Burmah, “e hoike ana na palapala i waihoia mai e nana ia i kekahi kii hoeha naau o ka hulihia o ka nohona hoopono, i ka pilikia a me ka walohia i kumu mamuli o ke puhi opiuma iwaena o ka poe Burnese ka poe i omo ia ke ola kino a me ka ikaika noonoo i ka hana mau i keia laau; e hoolilo ana i naauao ke kino i mea ole, e hoowiwi ana i ke kino, e hoomamake ana i ka loku a ka mai, e paipai ana i na hopena hoomolowa a pelapela o ka noho ana, a e kinai ana hoi i na manao hookanaka a pau a oia kekahi o na kumu ulunui o ka popilikia, ka nele, na karaima, e hoopiha ana i na hale paahao i na kanaka e loaa wale ana i na mai naha mau a me kolela; e alai ana hoi i ka hoonui kupono ana i ka mahi ana o ka aina a ma ia pela hoi i na loaa aupuni ma ia kumu mai, e hooku ana i na ulu mau o ka lahui a me ka hoonawaliwali ana i ke kulana ola kino o ka hanauna hou.”

NUHOU KULOKO.

E hoomanao, apopo ka la koho balota.

Mai haopoina i ka hoonaue ae ma ka Ema Kuea i keia po.

Nui ka lealea ma ka Mere-go-ra-unu ma ka Poaono nei, hookahi no hewa o ka ulua ole.

O ka ninau ano nui o keia mau la e nu nei, owai kau moho alii e koho ai?

E hoomanao i na moku e puehu ana i keia ahiahi.

     Eia ke lapaau ia nei i keia mau la na palapu o ke alahao kaahapaumi ma ka huina alanui Papu me Moiwahine.  Oia ka nani.

     O ka nakeke o na kamaa holohau o Manamana ma ka po Poaono nei, ua lawa ia no ka hoala hou ana mai i ka poe make, ma na kau hale e pili koke mai ana ma ia wahi kahi i malama ia ai na hana hooikaika kino.

     He nui ka poe e Pauoa i haohao i ka lakou mau kinana moa momona; me he la ke holo pulapu mai nei ka aihue moa ma ia pe’a o ka aina, nolaila e makaala mai ka pono, a e malama ia Kuilioloa, ke kiai moe ole o ka Hooilo.

HOOLAHA I KA POE KOHO.

APANA 5 o Honolulu, Mahele 1

     O ka poe koho a pau ke koiia aku nei e paa pu mai i ko lakou mau Palapala Hookaa auhau a Palapala paha e Hookuu ana mai ka Auhau ana.  (ma ke Kahawai) no ke koho ana ma ka la Koho Balota

                                                                        M. R. Colburn

                                                                        J. Simonson

                                                                        L. J. Nahora Hipa

Honolulu , Sept. 30, 1892.                                                                   2ts dly.

HUI ALAHAO A ME AINA O OAHU

Papa Manawa

Mai a Mahope o Okatoba 1, 1892.

NA KAA

                                                                                    A.M.           A.M.             P.M.             P.M.

Haalele ia Honolulu                                                    6:15 *          8:45             1:45              4:35+

Hoea i Honouliuli                                                        7:20 *          9:57             2:57              5:35+

Healele ia Honouliuli                                                  7:30 *        10:13             3:45              5:42+

Hoea i Honolulu                                                          8:35 *        11:55             4:55             6:50+

NO KULANAKAUHALE MOMI IHO.

Haalele ia Honolulu                                                                5:10^ P. M.

Hiki i Kulanakauhale Momi                                                   5:48^

Haalele ia Kulanakauhale Momi                                             6:55* A. M.

Hiki i Honolulu                                                                       7:30*

 

+ Poaono wale no

* Koe ka Lapule

^ Koe ka Poaono

                                    Sept. 28           tf-dly.

HE HOOLAHA I KE AKEA.

     E ike auanei na ano lahui a pau, e noho ana ma ke Aupuni Hawaii, mai na kane, wahine, a me na keiki; i loaa i na ma’i o kela a me keia ano, e naue mai i ko’u Keena hana, a na’u e hoopau aku i na ehaeha a ka ma’i maluna o oukou e na makamaka, he hiki ia’u ke lapaau i na ano ma’i a pau, ma’i iloko o ka opu, hu’i ke kino, aki iloko o ka iwi, eha o ke poo, ma’iwahine a pela aku.  Mai hoololohe aku e na hoa, hele mai hookahi, hele mai elua, hele mai no a pau loa; he oluolu ka auhau, ke hui me ia ma na kukai olelo ana:  ua makaukau wau e pulama mai i na ke@ ana mai mai na Mokupuni mai, me ka eleu a me ka hi kiwawe loa, he makemake e @ maikai no oukou o na Hawaii.

                                                                                                Owau @,

                                                                                    DR. LEONG @ TONG.

H O O L A H A   H O U

E A LA,    E A L A.

B.F. Ehlers & Co. – PAINATA

HELU 99    Alanui  Papu.

     E Hoolohe hou mai e na MAKAMAKA, mai no a lokoino, e hele mau mai no oukou e ike ia PAINAPA, no ka mea, he kanaka oia i noho a kamaaina i keia kulanakauhale.

AIA MA KONA HALEKUAINA

     Papale o na kamalii mai ka 25c a pii aku.

     Kuka    “         “         “         $3     “    “

     Kalakoa ano hou, he 8 i-a no 1 dala.

     Na kihei pili laula     “    “   “  “    “

     Papale Wahine  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Kinamu Nani     8 Ia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .$ 1. 00

Kalakoa Nani   18 Ia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .$ 1.00

     E kuai aku ana MAKOU i ko makou mau waiwai a pau no ke Kumukuai i haule iho i ko

          lakou mau Kumukuai mua.

     Na Palule $2.50 he $1.50 wale no, a o na Palule $1.50 he $1.00 wale no.  Ke ike mai la oukou

         i ka emi loa aku.

Kupaianaha maoli keia emi naaupo ana e hele koko mai, o nele auane oukou.

                                                                                                            B. F. EHLERS & CO

KUAI HOOPAU

KUAI HOOPAU!

Elike me ka mea maa mau

I na Makahiki a pau!

MA KAHI O

N. S. SACHS,

104   Alanui     Papu,    Honolulu.

E Hoomaka Ana ma ka Poakahi, Aug. 29,

NO NA PULE POLOLEI HE ELUA NO!

O na Waiwai a pau e haawi ia aku ana

          MA KE KUMUKUAI I HAULE IHO I KE KUMULILO.

               He Kuai Kuio!                                 Aole he Apiki?

     He hookahi no a makou kuai huepau o ka makahiki, a ma ia wa wale no makou e hooemi ai i ka makou mau mea kuai iloko, o ka halekuai, aole e like me kekahi mau halekuai e ae, ka hooemi i kekahi no ka hoowalewale ana, a koe no kekahi, he oiaio ka makou, a o ka oiaio wale no.

                        He Emai me ka Makepono na Mea a pau.

     A eia malalo iho nei kekahi o ka makou mau kumu kuai iloko o keia kuai no na pule elua wale no aole oi aku.

20 I-a Kukaenala no                              $1.00                         Paleili komo o na kane,  5 no $1.00

12 I-a Keokeo hinuhinu                             “                           Na Palule i aiana ole ia, he         50c

20 I-a Kalakoa paa no                               “                            Na Lakeke kalakoa o na kamalii

Na Lole Keokeo maikai, kahakaha                                        5 no                                          $1.00

me kikokiko aulii 8 i-a no      “                                              Na lole keokeo i hana lauia o na

Na Ginamu nani 10 i-a           “                                             Wahine, hoonaiia no $4.75 e ka @

10 i-a Huluhulu-Canetona      “                                             Kahiki o na Wahine, hoonaiia  40c

5     “  Satina maikai loa         “                                             Aikala hihina                 3 no ka 25c

Na Alapia Eleele, maikai loa                                                Na kamaka hooluu like ole e hai

laula, o ke ano maikai, hoemiia he                                       he 60c no 1 @

hookahi i-a no ke                      40c                                      Papale hele la e na keiki              25c

                                                                                             Na Kawele anau nunui ke            25c

     O na kumukuai maluna ae e hooko aku ana makou no keia @ wale no o ka makou kuai hoopau, oia hoi no

                                                            Elua Pule Wale no.

                                                : N. S.  SACHS:

                                                            10@ Alanui @