Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 556, 3 October 1892 — Page 4
This text was transcribed by: | Lianne Hee |
This work is dedicated to: | Maxine Leinaala Porter Hee |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
KA LEO
John E. Bush
Luna Hooponopono a me Puuku.
HONOLULU , OKATOBA 3, 1892
Hoike a ke Komite Wae
MA KA
OPIUMA,
I KA
AHAOLELO O 1892.
Wahi a J. Dudgeon, kekahi misionari kahuna lapaau ma Pekin@: “He ike ia ka poino o ka opiuma ma na wahi a pau o Kina, aole e nele ke aloha o na puuwai o na mea a pau, ke ole ia puuwai i make i keia mea he aloha, i ka nana aku i na hana poino mamua e ala mai ana mai keia kumu a me na popilikia weliweli e ilihia ana maluna o ka lahui Pake. Ua kamaaina loa ka poe e hooikaika ana mawaena o keia lahui i na poino e ilihia ana maluna o ke ola kino a me ka loaa o na kanaka, ka haulehia ana o ka hoopono a me ka noho ana ina e ukali ana mamuli e keia mea. E hoino pu ana hoi ka poe e puhi ana a me ka poe e puhi ole ana i ka oniuma i ka hana me ia, e ake ana no ka mua e lanakila aka e hoomano ana no i ka ipu puhi opiuma, o ka hope hoi e ae ana i ka papa ia o ke kanu ana i ka opiuma iloko, o ka aina, ke kumu wale no ia e hooulu ai i ke komo ana mai o ko @nia a hoolilo hoi he mea e kahe awai ai o ke dala mai ka aina aku. Ke pahola mau nei keia kupu ino me ka mahuahua i kela a me keia makahiki, e komohia ana iwaena o na papa a pau o ka lahui, a ke mahia mai la ka hoowahawaha ia o keia mea i keia wa i ko na la i hala, he manao i pahola ae i keia mau la mamuli o ka hoomana ia o na lawelawe ana mamuli o ke kanawai. He oi loa hoi ka maa mau o ke puhi ia o ka opiuma ma na wahi i kona ia o ka laau opiuma, kahi e akoakoa ana he kanawalu a he kanaiwa pa haneri paha ka nui o na kane, a mai ke kanalima a ke kanaono pa haneri paha ka nui o na wahine o ka poe e puhi opiuma ana, me ka helu ole ia hoi o ka poe opio he lehulehu wale; ma na kulanakauhale he weliweli ka ino o keia mea, a ma na wahi i kanu ole ia o ka opiuma, ua hoi nui ke ino a ma na kulanakauhale. Ma ka hoonohonoho papa ua hiki ae ka helu kanaka no ka aina holookoe, he eha-hapaumi no na papa haahaa, he eono hapaumi no ka poe kalepa he ekolu hapaumi no ka poe oihana @. @ maluna e ha ehiku hapaumi o na luna aupuni he puhi opiuma. He mea hoohauoli nae i ka hoomaopopo iho, iwaena o ka pahola laulaha e keia hana inoino, ua hiki ke olelo ia ae ua ku kaawale ka ohana imepela a me na luna aupuni kiekie, ma ke Kapitala a ma na wahi a puni o ka emepaea.”
Aka i ka hele ana aku mawaho ae o Kina maloko o ka buke o ka Oihana Haawi Laau o Benegala, aoao 180, @u haawi ae o Kauka W. O’Shaughnessy i keia hoike ana o ke ano o ka poe puhi opiuma: “He kolu hupo, he ano hihio a hiolani ke nana aku i ka haawina e ikea koke ia aku ana i ka poe puhi, aka he hiki no ke hoalai a ae ka mea malalo oia ano; aole he ma’i aole hoi he ano e mai o loko e ukali ana mahope o kela a me keia hoao mua ana. Aka mahope mai e emi mau ana ka ono o ka ai, me ka like ole o ka naha ana, emi mai ke kino, pau ke ake launa ana me kekahi aku, @ a hiki anoe koke mai la na haawina o ke kino elemakule. Aole paha ka ai liilii ana i oi aku ka hope ino i ko ka mea inu rama mau, aka, i ka wa nae e hoomaka ai i keia mea o ka lilo aku la no ia he mea punihei, a ukali ia mai la hoi e ke ano e o ke koko, o ke kino, a he palupalu koke mai o ka noonoo a me ke kino; he ano e holookoa mai no na mea hana a pau o loko o ke kino, a i ka poe puhi opiuma, keiki iho no ka ili ka lilo aku la no ia ke eha a kua puha maoli aku, a o ko lakou ola ana, ua olelo ia he pokole loa mai i ko hui.”
Ua olelo ae ka hoike a ke Komisina Kiekie Beritania ma Burmah, “e hoike ana na palapala i waihoia mai e nana ia i kekahi kii hoeha naau o ka hulihia o ka nohona hoopono, i ka pilikia a me ka walohia i kumu mamuli o ke puhi opiuma iwaena o ka poe Burnese ka poe i omo ia ke ola kino a me ka ikaika noonoo i ka hana mau i keia laau; e hoolilo ana i naauao ke kino i mea ole, e hoowiwi ana i ke kino, e hoomamake ana i ka loku a ka mai, e paipai ana i na hopena hoomolowa a pelapela o ka noho ana, a e kinai ana hoi i na manao hookanaka a pau a oia kekahi o na kumu ulunui o ka popilikia, ka nele, na karaima, e hoopiha ana i na hale paahao i na kanaka e loaa wale ana i na mai naha mau a me kolela; e alai ana hoi i ka hoonui kupono ana i ka mahi ana o ka aina a ma ia pela hoi i na loaa aupuni ma ia kumu mai, e hooku ana i na ulu mau o ka lahui a me ka hoonawaliwali ana i ke kulana ola kino o ka hanauna hou.”
NUHOU KULOKO.
E hoomanao, apopo ka la koho balota.
Mai haopoina i ka hoonaue ae ma ka Ema Kuea i keia po.
Nui ka lealea ma ka Mere-go-ra-unu ma ka Poaono nei, hookahi no hewa o ka ulua ole.
O ka ninau ano nui o keia mau la e nu nei, owai kau moho alii e koho ai?
E hoomanao i na moku e puehu ana i keia ahiahi.
Eia ke lapaau ia nei i keia mau la na palapu o ke alahao kaahapaumi ma ka huina alanui Papu me Moiwahine. Oia ka nani.
O ka nakeke o na kamaa holohau o Manamana ma ka po Poaono nei, ua lawa ia no ka hoala hou ana mai i ka poe make, ma na kau hale e pili koke mai ana ma ia wahi kahi i malama ia ai na hana hooikaika kino.
He nui ka poe e Pauoa i haohao i ka lakou mau kinana moa momona; me he la ke holo pulapu mai nei ka aihue moa ma ia pe’a o ka aina, nolaila e makaala mai ka pono, a e malama ia Kuilioloa, ke kiai moe ole o ka Hooilo.
HOOLAHA I KA POE KOHO.
APANA 5 o Honolulu, Mahele 1
O ka poe koho a pau ke koiia aku nei e paa pu mai i ko lakou mau Palapala Hookaa auhau a Palapala paha e Hookuu ana mai ka Auhau ana. (ma ke Kahawai) no ke koho ana ma ka la Koho Balota
M. R. Colburn
J. Simonson
L. J. Nahora Hipa
Honolulu , Sept. 30, 1892. 2ts dly.
HUI ALAHAO A ME AINA O OAHU
Papa Manawa
Mai a Mahope o Okatoba 1, 1892.
NA KAA
A.M. A.M. P.M. P.M.
Haalele ia Honolulu 6:15 * 8:45 1:45 4:35+
Hoea i Honouliuli 7:20 * 9:57 2:57 5:35+
Healele ia Honouliuli 7:30 * 10:13 3:45 5:42+
Hoea i Honolulu 8:35 * 11:55 4:55 6:50+
NO KULANAKAUHALE MOMI IHO.
Haalele ia Honolulu 5:10^ P. M.
Hiki i Kulanakauhale Momi 5:48^
Haalele ia Kulanakauhale Momi 6:55* A. M.
Hiki i Honolulu 7:30*
+ Poaono wale no
* Koe ka Lapule
^ Koe ka Poaono
Sept. 28 tf-dly.
HE HOOLAHA I KE AKEA.
E ike auanei na ano lahui a pau, e noho ana ma ke Aupuni Hawaii, mai na kane, wahine, a me na keiki; i loaa i na ma’i o kela a me keia ano, e naue mai i ko’u Keena hana, a na’u e hoopau aku i na ehaeha a ka ma’i maluna o oukou e na makamaka, he hiki ia’u ke lapaau i na ano ma’i a pau, ma’i iloko o ka opu, hu’i ke kino, aki iloko o ka iwi, eha o ke poo, ma’iwahine a pela aku. Mai hoololohe aku e na hoa, hele mai hookahi, hele mai elua, hele mai no a pau loa; he oluolu ka auhau, ke hui me ia ma na kukai olelo ana: ua makaukau wau e pulama mai i na ke@ ana mai mai na Mokupuni mai, me ka eleu a me ka hi kiwawe loa, he makemake e @ maikai no oukou o na Hawaii.
Owau @,
DR. LEONG @ TONG.
H O O L A H A H O U
E A LA, E A L A.
B.F. Ehlers & Co. – PAINATA
HELU 99 Alanui Papu.
E Hoolohe hou mai e na MAKAMAKA, mai no a lokoino, e hele mau mai no oukou e ike ia PAINAPA, no ka mea, he kanaka oia i noho a kamaaina i keia kulanakauhale.
AIA MA KONA HALEKUAINA
Papale o na kamalii mai ka 25c a pii aku.
Kuka “ “ “ $3 “ “
Kalakoa ano hou, he 8 i-a no 1 dala.
Na kihei pili laula “ “ “ “ “
Papale Wahine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kinamu Nani 8 Ia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .$ 1. 00
Kalakoa Nani 18 Ia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .$ 1.00
E kuai aku ana MAKOU i ko makou mau waiwai a pau no ke Kumukuai i haule iho i ko
lakou mau Kumukuai mua.
Na Palule $2.50 he $1.50 wale no, a o na Palule $1.50 he $1.00 wale no. Ke ike mai la oukou
i ka emi loa aku.
Kupaianaha maoli keia emi naaupo ana e hele koko mai, o nele auane oukou.
B. F. EHLERS & CO
KUAI HOOPAU
KUAI HOOPAU!
Elike me ka mea maa mau
I na Makahiki a pau!
MA KAHI O
N. S. SACHS,
104 Alanui Papu, Honolulu.
E Hoomaka Ana ma ka Poakahi, Aug. 29,
NO NA PULE POLOLEI HE ELUA NO!
O na Waiwai a pau e haawi ia aku ana
MA KE KUMUKUAI I HAULE IHO I KE KUMULILO.
He Kuai Kuio! Aole he Apiki?
He hookahi no a makou kuai huepau o ka makahiki, a ma ia wa wale no makou e hooemi ai i ka makou mau mea kuai iloko, o ka halekuai, aole e like me kekahi mau halekuai e ae, ka hooemi i kekahi no ka hoowalewale ana, a koe no kekahi, he oiaio ka makou, a o ka oiaio wale no.
He Emai me ka Makepono na Mea a pau.
A eia malalo iho nei kekahi o ka makou mau kumu kuai iloko o keia kuai no na pule elua wale no aole oi aku.
20 I-a Kukaenala no $1.00 Paleili komo o na kane, 5 no $1.00
12 I-a Keokeo hinuhinu “ Na Palule i aiana ole ia, he 50c
20 I-a Kalakoa paa no “ Na Lakeke kalakoa o na kamalii
Na Lole Keokeo maikai, kahakaha 5 no $1.00
me kikokiko aulii 8 i-a no “ Na lole keokeo i hana lauia o na
Na Ginamu nani 10 i-a “ Wahine, hoonaiia no $4.75 e ka @
10 i-a Huluhulu-Canetona “ Kahiki o na Wahine, hoonaiia 40c
5 “ Satina maikai loa “ Aikala hihina 3 no ka 25c
Na Alapia Eleele, maikai loa Na kamaka hooluu like ole e hai
laula, o ke ano maikai, hoemiia he he 60c no 1 @
hookahi i-a no ke 40c Papale hele la e na keiki 25c
Na Kawele anau nunui ke 25c
O na kumukuai maluna ae e hooko aku ana makou no keia @ wale no o ka makou kuai hoopau, oia hoi no
Elua Pule Wale no.
: N. S. SACHS:
10@ Alanui @