Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 558, 5 October 1892 — Page 4

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KA LEO.

 

John E. Bush.

Luna Hooponopono a me Puuku.

 

HONOLULU, OKATOBA 4, 1892

 

Hoike a ke Komite Wae

MA KA

OPIUMA,

I KA

AHAOLELO O 1892.

            O keia a pau na hoailona a me na haawina mamuli o ka hoomanawanui ana e haalele i ka opiuma no hookahi pule, a mahope mai e ike ana ka mai i kona ano oluolu iho, ua pakele oia; aka, me ka hakoko weliweli ana nae i pomaikai ai.”  E nana i ka hoike a Kauka Fleming, ma ka British Medical Journal, 1868, aoao 137.

            Ma ke ano o kela hoike ae la, ua hiki ke hoomaopopo ia aole ka hoohalike a kekahi Pake kakau moolelo, he mea haku mele wale iho no iaia i hoohalike ai i ka aai o ka opiuma i ke kanaka ua liko me ka pipili o na aweawe o ka hee, ia ia e apo ano a e puliki ana i kana mea e manao ai e hoopoino aku, ka paa o ke kino mawaho a maloko, ke kino maoli a me ka uhane pu, aohe wahi koe, a hiki i kona lilo pio ana mallo o ka mana o kekahi enemi ikaika.

            Ma Inia e like me ia ma Kina, o ka hoohana ana o ke kanaka i ka opiuma oia kekahi kumu nui weliweli o ka hoomake keiki a me ka hoo nake wale ana o ke kanaka iaia iho.  Wahi a Rev. Dixoth “e lawe pu mai ana keia kupueu weliweli ma kona kaina i na ino he lehulehu wale, a o ka lawe iho i ke ola aole paha oia wale ka oi o na ino!!”, Ma Inia, kahi i ae ole ia o na wahine o ka papa hanohane e lawelawe kino i ka hana no lakou iho, ina ke kane o hoolilo ana i kona manawa a me kona waiwai ma na lua puhi opiuma, he hookahi wale no hana i koe iho i na wahine a me na keiki a ka pupnu i kahi ho @ hima ko lakou mau rumi a make i ka pololi.

            Aka, i ka hoiliili ana i ka loina o na mea i olelo ia e pili ana i keia mea, e hoike aku no makou nai na wahi a pau i hiki ke loaa ka ake he hookahi no olelo a na misionari o na ano a pau no keia kumu ino weliweli, ua kupono loa ke kapa ia ana o keia mea he opiuma, ke Kupuino Nui o Asia; a ma hoi aole ana e hoomalu lima oolea ia keia mea ma na wahi a pau ke olelo nei makou, e lilo aku ana o keia ke “Kupuino o ke Ao Holookoa!”

 

III

            He hoopau wale ana no ia i ka manawa o ko oukou Aha Hanohano, ke lawe ia mai a waiho aku ma keia hoike i na hana kau kanawai i hoala ia ae ma na aina lehulehu o ka honua nei.

            He oiaio ke olelo ae, a hiki i keia mau manawa hope mai nei o Kina ka mea i hoopilikia nui ia’e keia kupuino, a oia ka makamua e alakai nei ma na hana hoomalu a kinai i ka opiuma, a aole he manawa i hoohala ia i waiho ole aku ai ke aupuni o Kina i kana olelo e kue ana i ke kalai ana o ke Aupuni o Enelani ma keia mea a e hoao mau ana na luna aupuni o Enelani e hoopau i kona kakoo ana i ke kalepa opiuma ana a me ka hoolilo ana he mea hoowaiwai nona iho ma ia hana ana.

            Ma ko Kina komo launa ana me na lahui e ae ua hookomo mau oia i na olelo e ae mai na lahui e aku e hana i na hana kanawai e papa ana i keia kalepa inoino he opiuma; a he mea no e lawa ai maanei ke kuhikuhi ia aku ka noonoo o keia Aha Hanoohano ma ka mea ano nui i hana ia iloko o ke kuikahi kalepa o Novemaba 17, 1880, mawaena o Kina a me America Huipuia, i aponoia i ka 1886, o ka mea nui i oi ae i hana ia iloko o ia kuikahi oia no ka papa piha ia o na kanaka a me na moku a pau o America Huipuia ae e lawelawe iloko o kekahi ka lepa a hoopae opiuma ana.

            Mawaho ae o Kina, he mea ano nui keia, ka ke aupuni Enelani i hana ai me ka lima oolea maluna o Kina e ae a e aponoia ke kalepa opiuma ana maloko o ka aina Pake a e paa ana hoi ma ke ano monopole iloko o kona mau panalaau i ka opiuma i hooulu ia a e hoohoihoi ana hoi l ke kanu ia o ia mea, ma ke ano he mea kalepa kuwaho aku, oia pu kekahi i hookikina ia e kona mau pilikia e ikea la iwaena o kona lahui, ma Inia a me Assam, e hooholo i na kanawai oolea e kue ana i ka puhi-opiuma ana, aka, me keia mau hana. e manao ia aku ana he mau hana oiaio, ke hele pahola paa ole la ke puhi opiuma iwaena o na kupa Inia o Beritania, a aia no iloko o na Capitala o ka emepaea o Inia Calcutta, e loaa ai ke kulana oi loa aku o ke ino maewaewa e pili ana i keia kupuino, ma ke Panalaau hookahi o Bomebe ua hiki aku ka holopapa o ka nui opiuma i hoohana a hoolilo ia ma kahi o 549 pa-haneri mai ka 1876.

            Mamua ae o keia, mamauli o ko ka poe Beritania hooulu ana i ke kanu ia o ka opiuma ma ko lakou mau Panalaau Inia, ua pahola pu au hoi keia mea mo a ua aki ai paa aku kona keehina iwaena o na Lahui Hikina, a iloko no hoi kekahi o Enelani, Europa a me America.  Ma ka aina hope i helu ia ae la, e like me na hoike hope loa, he kanawalu-kumamalua ka nui o ka poe ai-opiuma i maopopo a he hookahi miliona a oi o ka nui o ka poe puhi-opiuma, a ma ka hoike a Mr Allen Williams, ma kekahi buke ana i kakau ai i keia manawa koke mai nei, ua hoike ae oia ke pii makahiki nei keia ino iloke o America Oiai ua hooiaio mai na huahelu o ka nui o na pake e noho ana maloko o America Huipuia ke mau nei no aole i pii ae mai ka 1876, eia nae o ka opiuma i pau i ka ai ia iloko o America Huipuia ua oi aku mamua o ka palua iloko o ka makahiki mawaena o ka 1872 a me 1880, a pela no e nee mau nei iluna mahope mai oia wa.

Aole i pau.

 

AHA MELE NUI!

E wehe hou ia ana he Aha Mele Nui maloko o ka

Luakini o Kawaiahao

e ka

Hui mele Hawaii Noeau,

i kokua ia e kekahi mau loea e ae o ke kulanakauhale nei, i ka po

Poaono, Okatoba 8.  Hora 8 P. M.

no ke alu hou aha i na hemahema i koe o ka Ekalesia o Kawaiahao.

            No na Palapala Komo, e loaa ao ma na puka o ka Luakini, e like me ka mau, oia hoi he $50 ko n@ makua, a he 25 keneta ko na keiki.        4ts—dly.

 

HOOLAHA I KA POE KOHO.

APANA 5 o Honolulu, Mahele 1.
            O ka poe koho a pau ke koiia aku nei e paa pu mai i ko lakou mau Palapala Hookaa auhau a Palapala paha e Hookuu ana mai ka Auhau ana.  [ma ke Kanawai]  no ke koho ana ma ka la Koho Balota

M. R. Colburn

J. Simonson

L. J. Nahora Hipa.

Honolulu, Sept. 30, 1892.       2ts dly.

 

HE HOOLAHA I KE AKEA.

            E ike auanei na ano lahui a pau, e no ho ana ma ke Aupuni Hawaii, mai na kane, wahine, a me na keiki; i loaa i na ma’i o kela a me keia ano, e nano mai i ko’u @ena hana, a na’u e hoopau aku i na ehaeha a ka ma’i maluna o oukou e na makamaka, he hiki ia’u ke lapaau i na ano ma’i a pau, ma’i iloko o ka opu, hu’i ke kino, aki iloko o ka iwi, eha o ke poo, ma’iwahine a pela aku.  Mai hoololohe aku e na hoa, hele mai hookahi, hele mai elua, hele mai no a pau loa; he oluolu ka auhau, ke hui me ia ma na kukai olelo ana; ua makaukau wau e pulama mai i na ko@o ana mai mai na Mokapuni mai me ka eleu a me ka hi kiwawe loa, he makamaka a he hoaloh maikai ho oukou e na Hawaii.

Owau iho no,

DR. LEONG KENG TONG.

 

HOOLAHA HOU!

E ALA,           E ALA.

B. F. Ehlers & Co—PAINAPA.

HELU 99 Alanui Papu.

E Hoolohe hou mai e na MAKAMAKA, mai no a lokoino, e hele mau mai no oukou e ike ia PAINAPA, no ka mea, he kanaka oia i @ho a kamaaina i keia kulanakauhale,

AIA MA KONA HALEKUAI NA

Papale o na kamalii mai ka 25c a pii aku.

Kuka  “  “  “  $3  “  “

Kalakoa ano hou, he 8 i-a no 1 dala.

Na kihei pili laula,  “  “  “  “  “

Papale Wahine

Kinamu Nani 8 Ia       $1.00

Kalakoa Nani 18 Ia     “ 1.00

            E kuai aku ana MAKOU i ko makou mau waiwai a pau no ke Kumukuai i haule iho i ko lakou mau Kumukuai mua.

            Na Palule $2.50 he $1.50 wale no a o na Palule $1.50, he $1.00 wale no.  Ke ike mai la oukou i ka emi loa ana.

Kupaianaha maoli keia emi naaupo ana e hele koke mai, o nele auane oukou.

B. F. EHLERS & CO

 

KUAI HOOPAU

KUAI HOOPAU!

Elike me ka mea maa mau

I na Makahiki a pau!

MA KAHI O

N. S. SACHS,

104 Alanui Papu, Honolulu. 

E Hoomaka Ana ma ka Poakahi, Aug. 29, NO NA PULE POLOLEI HE ELUA NO@

O na Waiwai a pau e haawi ia aku ana

MA KE KUMUKUAI I HAULE IHO I KE KUMULILO.

He Kuai Kuio;             Aole he Apiki!!

            He hookahi no a makou kuai huepau o ka makahiki, a ma ia wa wale no makou e hooemi ai i ka makou mau mea kuai iloko o ka halekuai, aole e like me kekahi mau halekuai e ae, ka hooemi i kekahi no ka hoowaleawale ana, a koe no kekahi, he oiaio ka makou, a o ka oiaio wale no.

He Emi me ka Makepono na Mea a pau.

            A eia malalo iho nei kekahi o ka makou mau kumu kuai iloko o keia kuai no na pule elua wale no aole oi aku:

 

20 I-a Kukaenalo no   $1.00

12 “ “ Keokeo hinuhinu          “

20 “ Kalakoa paa no    “

Na Lole Keokeo maikai, kahakaha me kikokiko aulii 8 i-a no            “

Na Ginamu nani 10 i-a            “

10 i-a Huluhulu Canetona       “

5 “ Satina maikai loa   “

Na Alapia Eleele, maikai @ laula, o ke ano maikai, hoemiia he hookahi i-a no ke.                40c

P@lei@ komo o na kane, 5 ho $1.00

Na Palule i aiana ole ia he       50c

Na Lakeke kalakoa o na kamlii 5 no               $1.00

Na lole keokeo i hana Iauia o na Wahine, hoemiia no $4.75 o ka lole Kaliki o na Wahine, h@iia 40c

Aikala lilina “              3 @ 25c

Na hainaka hooluu like ole o hai he 60c no 1 kakini.

Papale hele la o na keiki          25c

Na Kawele auau nu@i he       25c

 

O na kumukuai maluna ae e hooko aku ana makou no keia manawa wale no o ka makou kuai hoopau oia hoi no.

@ Pule Wale no.

:N. S. SACHS:

tf.        104 Alanui Pa@, Honolulu.